موج جدید هوای سرد کشور را در بر می گیرد؛ دمای انجماد در ییلاقات شمال شرق و شرق کشور

---

موج جدید سرمای هوا طی هفته پیشرو از سمت شمال فرا خواهد رسید، بر طبق پیش بینی ها دما هوا در بسیاری از مناطق نیمه شمالی و شرقی کشور به طرز ملموسی کاهش می یابد. این کاهش دما بر روی مناطقی از شمال شرق کشور طی روز چهارشنبه (که اوج سرماست) نسبت به شرایط عادی بلند مدت این موقع از سال حدودا 12 الی 15 درجه سردتر خواهد بود. در نتیجه بطور خلاصه ما با یک موج سرمای نابهنجاری طی هفته پیشرو مواجه خواهیم شد. 

اما مکانیسم این سرما چیست ؟

با نگاهی به الگوی ارتفاع لایه میانی استراتوسفر طی هفته پیشرو در می یابیم که تقارن معمول در وضعیت گرداب قطبی نیمکره شمالی به چشم نمی خورد، به عبارت دیگه شکل غیر همگونی در ظاهر ورتکس قطبی ایجاد شده ست. این عدم تقارن منجر به 2 سلول شدن ورتکس قطبی به صورت مجزا در دو نیمکره شرقی و غربی گردیده ست. سلول اول بر روی سیبری روسیه گردش جنوب سویی به سمت آسیا میانه و حوزه کاسپین داشته و همتای دوم آن بر روی شمال شرق کانادا (خلیج بافین) و گرینلند گسترش یافته ست. 

اما چیزی که در این مساله برای ما اهمیت دارد، لغزش ورتکس قطبی بر روی سیبری روسیه و گسترش جنوب سوی آن به طرف آسیا میانه می باشد که در پست قبلی بدان اشاره شد. بر روی منطقه اروپا استقرار پشته ارتفاعی خطوط هم ارتفاع تراز میانی استراتوسفر را رو به قطب به سمت عرض های بالاتر جابجای نموده و در نقطه مقابل لغزش ورتکس بر روی آسیا را در پی داشته ست.  گرادیان فشار در محل بین دو حوزه کم ارتفاع و پر ارتفاع به حدی ست که شاخص وزش باد مداری در مرز بین این دو به 0 و حتی منفی میل کرده و به اصطلاح وقفه در حرکت جریات غربی برای برهه ای رخ می دهد.

 پدیده وقفه در جریات غربی زمانی رخ میده که بواسطه شدت بلاکینگ در لایه های جو امکان جابجایی معمول شرق سوی سامانه های آب و هوایی وجود نداشته باشد. 

تابستان با گرما در بخش های شمالی نقاب از رخ خواهد کشید!! احتمال وقوع دمای تا 50 درجه اواخر هفته در جنوب غرب کشور

---

با توجه به بررسی نقشه های هواشناسی، بتدریج طی 5 روز آینده روند تقویت پشته پر ارتفاع جنب حاره و گسترش شمالسوی آن را به عرض های بالاتر خواهیم داشت به موازات این رخداد در سطح زمین گذر زبانه های توده هوا کمفشار، تواماً موجب روند افزایش دما هوا در سطح کشور و بخصوص در بخش های شمالی خواهد شد. این افزایش دما هوا همراه با وزش بادهای جنوبی بر روی شمال غرب، دامنه های غربی البرز، ارتفاعات استان های گیلان، مازندران و استان گلستان موجب خواهد شد که طی روزهای سه شنبه تا پنجشنبه در حدود 5 الی 7 درجه سلسیوس دما هوا بر روی نواحی ساحلی دریا گرمتر شود که این رقم برای اردبیل به 6 الی 8 درجه خواهد رسید و احتمالاً دما بیشینه روز سه شنبه 15 خرداد 97 در گرمترین ساعات برای این شهر به حدود 30 درجه و یا کمی بالاتر افزایش خواهد یافت.

این موج هوای گرم که تا روز پنجشنبه تداوم خواهد داشت، برای سواحل شرقی دریا خزر و شمال شرق یعنی استان های گلستان، خراسان شمالی و رضوی دماهای بشدت تابستانه ای را رقم خواهد زد، افزایش دما هوا در این مناطق 7 تا 11 درجه سلسیوس خواهد بود. 

استان های حاشیه البرز جنوبی همچون تهران هم متاثر از موج گرمای ذکر شده طی روز های سه شنبه تا پنجشنبه هوای کاملا تابستان را تجربه خواهد کرد، طبق پیش بینی ها تا 5 درجه افزایش خواهد یافت و حدودا به 35 درجه سلسیوس در دما بیشینه خواهد رسید، اما قم به سبب تاثیر از اقلیم بیابانی افزایش دمایی حدودا 6 تا 8 درجه ای را تجربه کرده و به سطح دمای بالاتر از 40 درجه طی این مدت خواهد رسید.

احتمال وقوع سیل در استان های گلستان و خراسان شمالی، موج هوای خنک در راه هست ....

---

بررسی نقشه های هواشناسی نشان می دهد که از اواخر هفته جاری و طی هفته چهارم مرداد 96، الگوی جریانات نصف النهاری در پهنه اوراسیا تقویت خواهد شد، در نتیجه فراز (پشته) و فرود (ناوه) ها بر روی عرض های میانه عمیق تر ظاهر خواهند شد، این تعمیق جریانات در بُعد نصف النهار (نیمروزان) موجب کاهش حرکت شرقسو (غربی) توده های آب و هوایی می گردد و در نتیجه داوم بیشتر در نواحی تحت تاثیر خود خواهد بود.

دو مرکز با قطب های متضاد ارتفاع (Z500) و فشار سطح دریا (MSLP) یکی با بی هنجاری مثبت (پشته) بر روی شمال دریا سیاه و دیگری با بی هنجاری منفی (ناوه) بر روی قزاقستان در آسیاه میانه دیده می شوند؛ منطقه وسیعی از آنومالی بالاتر از نرمال ارتفاع تراز 500 هکتوپاسکال بر روی اروپای جنوبی _ شرقی استقرار داشته که مرکز بی هنجاری آن بر روی شمال دریا سیاه با بیش از 132+ ژئوپتانسیل متر ناهنجاری ارتفاع تراز میانی واقع می باشد. محور این مرکز  پر ارتفاع به صورت مورب به سوی اروپای شرقی و غرب روسیه (آسیا غربی) امتداد خواهد داشت. بر روی مرکز پر ارتفاع مرکز الگوی گردش واچرخندی (ساعتگرد) بوده و از جانب محور آن الگوی جریانات شمال غربی بر روی آسیا میانه ریزش می نماید که محور گسترش فرود ناوه آسیا مرکزی و منطقه سیبری روسیه می باشد. مرکز ناوه فعال بر روی آسیا مرکزی به یک تراف ثانوی بر روی قزاقستان همپیوند می باشد و الگوی گردش واچرخندی (پادساعتگرد) می باشد. محور فرود ناوه بلند از منطقه سیبری روسیه تا شمال ترکمنستان گسترش می یابد.

 از این جهت گرادیان فشاری در بُعد نصف النهاری بر روی غرب آسیا افزایش می یابد.

الگوهای واقع در تراز فشار سطح دریا نیز همچون تراز میانی جو مبین استقرار توده هوای پرفشار نسبتا قوی بر روی عرض های شمالی بر روی جنوب غرب روسیه با مرکز بسته 1022 هکتوپاسکال می باشد. گسترش زبانه های این توده هوای پر فشار به سمت دریا کاسپین و فلات ایران و از طرفی حاکمیت الگوی شمال غربی جریانات در لایه های میانی جو بین مرکز پر ارتفاع واقع بر روی دریا سیاه و ناوه آسیاه میانه، موجب فرارفت سرد (منفی) لایه میانی جو و شارش های خنک شمالی لایه پائینی جو در بازه زمانی اواخر هفته جاری و طی اوایل هفته چهارم مرداد ماه 96 بر روی نوار ساحلی خزر، نیمه شمالی، پهنه مرکزی و نیمه شرقی کشور خواهد شد. 

ماندگاری برودت هوا در سطح کشور تا آخر هفته / وقوع دماهای 30- درجه در ارتفاعات البرز شرقی

---

بر اساس نقشه های پیش یابی با حاکمیت و فعالیت یک سامانه فعال شمالی و مطلقه خطوط پربند تراز 500 هکتوپاسکال بسته به صورت سردچال با مرکز ضخامت لایه 1000 - 500 هکتوپاسکال کمتر از 510 ژئوپتانسیل متر بر روی غرب ترکمستان و شرق دریا خزر و وجود ساختار واچرخند وسیع بر روی غرب روسیه به همراه استقرار زبانه قوی توده هوای پر فشار سطح زمین هوای بسیار سرد در سطح کشور ریزش یافته و استقرار خواهد داشت.

بدین ترتیب هوای سرد در سطح کشور حکمفرما خواهد شد، که اوج پیشروی این هوای سرد طی روزهای چهارشنبه و پنجشنبه خواهد بود و در بیشتر مناطق کشور دمای هوا کاهش یافته و برودت هوا بسیار بارز و ملموس خواهد بود. بیشترین میزان سرمایش مختص به نواحی از شمال و شمال شرق کشور می باشد. در این بین نواحی از 2 استان گلستان و خراسان شمالی دارای شدیدترین نابهنجاری دمای بیشینه ظهرگاهی تا بیش از 15 درجه سلسیوس کمتر از نرمال خواهند بود که این میزان سرمایش نسبت به این موقع از سال بسیار قابل توجه محسوب می گردد. همچنین در سایر نواحی شمال شرق و امتداد دامنه های البرز در طی روز های چهارشنبه و پنجشنبه هوای بسیار سردی حکمفرما می باشد.

آیا زمان الگوهای پاییز فرا رسیده است ؟؟؟

---

بررسی الگوهای جوی حاکی طی یکماهه آینده بیانگر تداوم حضور جریانات ناپایدار بر روی دریا کاسپین تا اوایل مهر ماه 1395 می باشد.

با توجه به قرار گرفتن شاخص ⁺EA (الگوی اطلس شرقی) در فاز مثبت قوی و همچنین درجاتی از فاز گرم الگوی ⁺Scand تقویت الگوی پشته ارتفاعی بر روی شبه جزیره اسکاندیناوی و گردش سیکلونی قوی بر روی شمال شرق اطلس شمالی موجب می گردد که مولفه باد نصف النهاری جریانات بر روی اروپای غربی افزایش یافته و گسترش ناوه تراز میانی به همراه لغزش تاوه قطبی بر روی شمال شرق اطلس و شمال غرب اروپا حاکمیت نماید.

با گسترش ناحیه پر ارتفاع اروپای مرکزی رو به شمال و همپیوندی آن با پشته پر فشار روسیه در عرض های قطبی ضمن تشدید گرادیان فشار در غرب اروپا و ایجاد جریانات شمالسوی جریانات، موجب شکل گیری و انحصار یک ناحیه سیکلونی بر روی حومه دریا کاسپین، اورال و آسیا میانه می گردد که محصور مانده آن موجب تداوم حضور آن برای روزهای آینده و احتمالا هفته ها در این منطقه می باشد.

این سامانه با حرکت سیکلونی خود به همراه جریانات غربی، الگوی اصلی منطقه و فلات ایران را طی روزهای آینده و احتمالا هفته ها بسوی پاییز را بدست خواهد داشت.

همانطور که دیده می شود گرایش به سمت فاز مثبت در شاخص نوسان قطبی AO در طی روند یک الی دو هفته آینده دیده می شود. این الگو می تواند منجر به افزایش جریانات در پیرا قطبی شده و به طبع آن تقویت روبادها را در سرتاسر عرض های شمالی در پی داشته باشد.