چرخه میلانکوویچ چیست؟

---

از نظر میلوتین میلانکوویچ، به دلیل این چرخه، تغییرات محسوسی در آب و هوا، دما و فصول وجود داشته است و ما می توانیم این تغییرات آب و هوایی طولانی مدت را به سه تغییر درهندسه بین زمین و خورشید تامیم دهیم:

• گریز از مرکز: تغییر شکل مدار زمین به دور خورشید
• کجی محور: تغییر زاویه محوری چرخش زمین
• حرکت تقدیمی محور: چگونه محور چرخش زمین تغییر می کند

اگر این سه فعل و انفعال زمین و خورشید را کنار هم قرار دهید، چرخه میلانکوویچ را تشکیل می دهند. بیایید با جزئیات بیشتر کاوش کنیم:

1. گریز از مرکز مداری

زمین به دور خورشید در مداری تقریباً دایره ای می چرخد. اما تقریباً در هر 100000 سال، بین مدار نزدیک به دایره تا کمی بیضی شکل نوسان می‌کند. بنابراین در یک مدار دایره ای شکل در طول زمان مانند یک پاندول، گریز از مرکز آن را با جهت بیضویتر به سمت دیگر متمایل میسازد. 

از آنجا که زهره بسیار نزدیک به زمین است، فعل و انفعالات گرانشی آن کمی زمین را در مدار خود می کشد. سپس، مشتری، زمین را کمی خارج از مدار خود در انتهای مخالف میکشد. بنابر این زمین به طور دوره ای از مدار دایره ای به مدار بیضوی تر (گریز از مرکز بالا) میرود که به دلیل گرانش سیارات مجاور است. از اینرو به دلیل گریز از مرکز مداری، زمین از نظر فاصله با خورشید در نوسان است. در نتیجه، تابش خورشید کمتری دریافت میکند و باعث سرد شدن آن میشود.

2. تغییر زاویه محوری

قطعه بعدی پازل، مورب بودن (کجی) محور زمین است. در حال حاضر، زاویه محور زمین 23/5 درجه است. اما در طول چرخه میلانکوویچ، از 22/1 درجه تا 24/5 درجه تغییر می کند و 40000 سال طول می کشد تا یک چرخه کامل انجام شود. نوسان زاویه محور زمین میزان کل ورودی تابش خورشید را تغییر نمی دهد. در عوض، بر توزیع جغرافیایی مکان دریافت نور خورشید با زمین تأثیر می گذارد.

 اگر زوایه محور افزایش یابد، زمستان در هر دو نیمکره سردتر است و برعکس برای زمانی که زاویه محور کاهش می یابد. به طور خلاصه، زاویه بیشتر نشان دهنده فصول شدیدتر است. به عنوان مثال، این می تواند باعث ایجاد دوره های طولانی یخبندان شود که زمین به عنوان یک سیستم، وارد چرخه های بازخوردی مثبت و منفی آب و هوا میشود. این نوسانات در الگوهای دوره های طولانی مدت آب و هوایی تاثیرات شدید دارد و به دلیل تغییر زاویه محوری زمین است که به تدریج هر 40000 سال تغییر می کند.

3. حرکت تقدیمی محور زمین

تقدم محوری زمین، حرکت چرخشی محور آن است. بر اساس چرخه میلانکوویچ، چرخه تقدم، تقریباً دوره 23000 ساله دارد. چرخه تقدم به این دلیل رخ میدهد که زمین یک کره کامل نیست. در قطبها صاف و در خط استوا پهن می شود. علاوه بر این، نیروی گرانشی خورشید و ماه باعث پیشروی میشود. مشابه مورب بودن، حرکت تقدیمی محور زمین میزان کل تابش خورشیدی که به زمین میرسد را تغییر نمیدهد، اما تقدم محوری زمین در درجه اول پریلیون و آفلیون (دورترین و نزدیکترین فاصله زمین از خورشید) را تغییر می دهد و به طور کلی، تفاوت فصلی را از یک نیمکره به نیمکره دیگر افزایش می دهد.

سیاره هایی که به دور خورشید می چرخند مدارهای بیضوی (بیضی) را دنبال می کنند که با گذشت زمان به تدریج می چرخند. در کل این اثر به همراه تغییرات خروج از مرکز مداری باعث تغییرات در طول زمانی فصلها می‌شوند.

 پریلیون (نزدیک‌ترین فاصله از مرکز خورشید /حضیض) و آفلیون (دورترین فاصله از مرکز خورشید /اوج)