تحلیل الگوهای حاکم بر جو طی فصل زمستان 1397 بر اساس سال های آنالوگ مشابه قسمت دوم (شماره 4)

---

در این بخش به بررسی وضعیت شاخص نوسان شبه دو سالانه QBO و آنالوگ سال های مشابه در خصوص این نوسان می پردازیم.

قبل از پرداختن به شاخص QBO نگاهی اجمالی به آخرین وضعیت شاخص های پیوند از دور و شرایط الگوی اقیانوسی اشاره ای خواهیم داشت.

وضعیت استراتوسفر -  دمای فعلی در تراز 30hpa  و 10hpa  که در سطوح بالای اتمسفر استراتوسفر بر روی قطب شمال قرار دارد، نسبت به نرمال سردتر است.

مولفه های GFS در طول دو هفته آینده به طور چشمگیری کاهش قدرت باد های مداری را در 10hpa  پیش بینی می کنند. احتمالا این شرایط با یک گرمایش مینور استراتوسفری برفراز قطب شمال طی یک الی دو هفته آینده همبستگی خواهد داشت که جریانات غربی (مداری) عرض میانه را تضعیف می نماید.

تحلیل الگوی آب و هوا طی دهه نخست آذر ماه 97؛ بارندگی ها در بیشتر مناطق کشور از حد نرمال فراتر خواهد رفت...

---

رخداد پدیده بلاکینگ بر روی اسکاندیناوی - شمال اطلس این امکان را به توده هوای کم ارتفاع ورتکس قطبی سیبری می دهد که طی دهه نخست آذر ماه بر روی آسیا غربی روند تقویت و گسترش را در پیش گرفته و گسترش تراف ناشی از آن تا منتهی الیه شرقی دریا مدیترانه (غرب خاورمیانه) از اواخر آبان و طی روزهای نخست آذر ماه 97 موجبات تشکیل کم ارتفاع را خواهد داد. ساختار پر ارتفاع حاکم بر روی عرض های شمالی اروپا به شکل بلاکینگ جو با همتای جنوبی خود (پرفشار آزور) مستقر بر روی شمال آفریقا موجب محصور ماندن منطقه کم ارتفاع میانه اطلس میانی - غرب اروپا خواهد شد (ساختار NAO -) اما علی رغم این الگو عبور امواج غربی بروی عرض های جنوبی اروپا (دریا مدیترانه) به سمت شرق موجب گسترش منطقه بارشی طی این مدت بر روی این نواحی خواهد شد. نتیجه این الگوها تشکیل سامانه کم ارتفاع بر روی غرب خاورمیانه طی دهه نخست آذر ماه خواهد بود که می تواند الگوی آب و هوایی منطقه را تحت تاثیر خود قرار دهد.

طبق نقشه های بارندگی بر روی اروپای مرکزی طی ده روز آینده کاهش بارش ها بواسطه استقرار پشته پر ارتفاع دیده می شودکه این کاهش بارندگی بر روی اسکاندیناوی به علت استقرار هسته مرکز پرفشار مانع (بلاکینگ) به حد استیلا می رسد، در نتقطه مقابل گسترش Storm Track ها  بر روی عرض های جنوبی  در  امتداد دریا مدیترانه به سمت جنوب غرب آسیا موجب  ایجاد منطقه بارشی خواهد شد.

فعالیت امواج ناپایدار طی دهه نخست آذر ماه سبب خواهد شد بارندگی ها بر روی منطقه گسترش یافته و این بارش ها بر روی بیشتر مناطق ایران بالاتر از حد نرمال بلند مدت واقع گردد. بر روی سواحل دریا خزر، هجوم جبهه هوای سرد غرب آسیا به سمت جنوب، سبب تقویت همرفت وزشی بر روی سطح دریا خزر شده و نتیجه آن افزایش میزان بارندگی ها بر روی خط ساحلی دریا خزر در استان های گیلان، مازندران و گلستان خواهد شد. بر روی جنوب شرق و بخش هایی از میانه جنوبی کشور مقادیر بارندگی ها در طی دهه نخت آذر ماه گرایشی به سمت کاهش را همچنان مطابق هفته های اخیر نشان می دهد.

پیش بینی آب و هوای کشور طی هفته آخر آبان الی اوایل آذر ماه 97

---

الگوی نقشه های هواشناسی نشان می دهد که طی واپسین هفته آبان و آغاز آذر 97 با تقویت پشته پر ارتفاع بر روی اسکاندیناوی آنومالی مثبت ارتفاع تراز میانی بر روی این منطقه استقرار خواهد داشت، در واقع بلاکینگ جو بر روی اسکاندیناوی روی می دهد. این بلاکینگ پرارتفاع بتدریج به سمت نواحی غربتر به سمت ایسلند و شمال اقیانوس اطلس نیز کشیده می شود. با گسترش این بلاکینگ بر روی شمال اطلس فاز نوسان اطلس شمالی به منفی گرایش پیدا خواهد کرد (NAO-) که در آن بر روی عرض های معتدله  کم ارتفاع جو استقرار خواهد داشت. با حاکمیت الگوی واچرخندی بر روی شمال اروپا رخداد فرارفت سرد بر روی آسیا رخ خواهد داد که نتیجه آن تقویت چرخندی (سیکلونی) ورتکس قطبی بر روی سیبری خواهد بود. گسترش تدریجی ورتکس قطبی و کشیدگی آن تا شمال دریا خزر سبب تقویت و فراگیر شدن توده هوای سرد بر روی آسیا (سیبری) شده و به تدریج به سمت غرب و بر روی بخش هایی از اروپا گسترش هوای سرد سیبری پس از مدتها حاکمیت الگوی توده هوای گرم بر روی این منطقه مورد انتظار خواهد بود. 

رها ورد الگوی یاد شده گسترش توده هوای کم ارتفاع بر روی عرض های معتدله طی اواخر آبان و اوایل آذر ماه 97 خواهد بود. 

با توجه به تضعیف زبانه های غربی توده هوای پرفشار سیبری و همچنین تقویت الگوی واچرخندی بر روی بخش های شرق - جنوب شرقی کشور روند افزایش نسبی دما هوا طی هفته پیشرو غالبیت خواهد داشت و هوا نسبت به روزها اخیر که تجربه گردید تعدیل میابد. از نظر الگوهای بارندگی با فعالیت توده هوا بارشزا جنوبغربی که تا جمعه بر روی بخش وسیعی از کشور فعالیت خواهد نمود با خروج آن طی روز شنبه 26 آبان طی یه مدت کوتاه کشور با جوی نسبت کم بارشی مواجه خواهد شد. اگر به الگوهای فعلی بتوان اطمینان داشت، از نیمه دوم هفته پیشرو  به سمت روزهای واپسین با گسترش تراف مورب حاصل از ورتکس قطبی آسیا بروی شرق مدیترانه رخداد پدیده سیکلون زائی و تشکیل توده هوای کم ارتفاع ناپایدار در غرب منطقه و فعال شون دوباره جبهه  بر روی دریا سرخ مجددا ورود موج بارشی از جنوب غرب به روی کشور می تواند بارندگی ها را از این بخش رقم بزند. 

تحلیل الگوهای حاکم بر جو طی فصل زمستان 1397 بر اساس مدلهای دینامیک (JMA) (شماره 3)

---

الگوی پیش یابی سه ماهه دسامبر - فوریه 18-2019 خروجی مدل JMA در بر گیرنده نکات برجسته ذیل می باشد:

• طی سه ماهه دسامبر - فوریه 2019 /2018 تقویت الگوی کم ارتفاع (سیکلونی) بر روی اروپا و پر ارتفاع (آنتی سیکلونی) بر روی آسیا پیش بینی می شود که خاورمیانه بر روی جلو فرود بلند اروپا واقع می گردد، این محل دارای الگوی همگرایی تراز پایینی و صعود دینامیکی جو می باشد. 
• مرکز توده هوا پرفشار سیبری بر روی آسیا مرکزی قوی تر از نرمال اما زبانه های غربی آن بر روی سرتاسر اوراسیا ضعیف تر از حد نرمال می باشد.
• متوسط فشار سطح دریا (MSLP) بر روی بیشتر مناطق اروپا، دریا مدیترانه، شمال آفریقا، دریا سیاه، ترکیه، بخش هایی از دریا سرخ، عربستان و ایران کمتر از نرمال و بر روی دریا عرب، اقیانوس هند بالاتر از حد نرمال بلند مدت می باشد که شرایط الگوی شیب فشاری مناسب را در سطح منطقه نشان می دهد.

• با توجه به ایجاد الگوی آنتی سیکلونی بر روی شمال(خلیج بنگال) و جنوب اقیانوس هند شرقی (نیمکره جنوبی) الگوی واگرایی و  پرفشار بر روی جنوب شرق آسیا به همراه نزول دینامیک جو بر روی آن و الگوی همگرایی و کمفشار بر روی مرکز تا غرب اقیانوس هند برقرار خواهد شد که سبب تقویت جریانات غربسو (شرقی) بر روی آب های حاره اقیانوس هند و در نتیجه جابجایی چرخه واکر بر روی اقیانوس می گردد که با تقویت همرفت و تشکیل جبهه بارشی بر روی غرب اقیانوس و سواحل شرقی آفریقا می گردد. 
• به نظر می رسد واقع شدن خاورمیانه و ایران در ضلع جلویی منطقه فرود بلند اروپا از یکسو و مهیا بودن شرایط اقیانوسی هند از سوی دیگر سبب خواهد شد که جبهه ها بارندگی بر روی منطقه خاورمیانه طی فصل زمستان پیشرو تشکیل گردد.
• سیمای کلی الگوی بارندگی طی سه ماهه دسامبر تا فوریه 2019-2018 بر روی بیشتر مناطق کشور نرمال و بالاتر از حد نرمال باشد، بر روی بخش هایی از جنب شرق کشو نرمال با گرایش کمتر از نرمال در برخی از مناطق واقع گردد. 
• با توجه به افزایش ضخامت لایه جو بر روی بخش شمال غرب و نوار ساحلی دریا خزر و تقویت الگوی زبانه های توده هوای کمفشار متوسط دما هوا فصل زمستان پیشرو بر روی این مناطق گرایش به گرمتر از حد نرمال بلند مدت را نشان می دهد. 
• در سایر مناطق کشور متوسط دما هوا فصل از اعتدال ا آنومالی نرمال تا 1+ درجه سلسیوس بالاتر از حد نرمال برخوردار خواهد بود. 

اطلاعیه در خصوص بارندگی های شدید و سیل آسا منطقه و ایران طی دهه آخر آبان ماه 1397

---

بررسی نقشه های هواشناسی نشان می دهد که طی دهه آخر آبان ماه 97، با الگوی استقرار کم ارتفاع بر روی مدیترانه شرقی و جابجایی شرق سوی محور پر ارتفاع جنب حاره شرایط برای تداوم و تشدید ناپایداری جو در منطقه و ایران مهیا بوده و بارندگی ها در سطح منطقه گسترش خواهد یافت. حضور پر ارتفاع عمیق بر روی عرض های شمالی (اروپا) با کشیدگی  تراف کم ارتفاع آسیا به سمت جنوب غرب آسیا و تکشیل چرخند بر روی شرق مدیترانه همراه می گردد. میانگین آرایش خطوط هم ارتفاع تراز 500 هکتوپاسکال سوی جنوب غربی - شمالی شرقی را نشان می دهد که شرایط مناسبی به جهت ارسال امواج ناپایدار و گسترش جریانات مرطوب را به روی کشور نشان می دهد.

از اینرو طی ده روزه انتهای آبان ماه باید نسبت به وقوع بارش های سیل آسا و شدید در برخی از مناطق واقع در غرب، جنوب غرب و حتی نواحی داخل تر مرکزی آمادگی ها و احتیاط لازم را مبذول نمایند.

الگوی بارش از مدل CFS نشان می دهد که بطور میانگین طی 10 روزه واپسین از آبان ماه 97، جبهه بارشی بر روی بخش شرقی مدیترانه، شمال شرق آفریقا، دریا سرخ، ترکیه، سوریه، اردن، عربستان، عراق و ایران گسترش خواهد یافت. این منطقه بارندگی شامل 200 الی 400 درصد نرمال این مناطق می باشد که با توجه به این قم بسیار بالا می توان دریافت که مقادیر بارش در برخی از مناطق قابل توجه بوده و استعداد سرزمین های منطقه به جهت وقوع سیلاب، آسیب زا این شرایط را هشدار می دهد.