جریانات تنظیم کننده آب و هوای نیمکره شمالی ضعیف میشود!

---

مجله معتبر Nature تأیید میکند مهمترین جریانات اقیانوسی در اطلس شمالی که مسئول اصلی هدایت آب و هوا نیمکره شمالی ست، کند میشود. چه عاملی مقصر کند شدن سرعت آن است و چه عواقبی بر آب و هوای ما خواهد داشت؟

جریانهای اقیانوسی اطلس، به رنگ قرمز جریان سطحی آب گرم و به رنگ آبی جریانهای عمیق و سرد است.

جریاناتی که ما به آن اشاره میکنیم گردش بازگشتی جنوب اقیانوس اطلس (AMOC) بوده که یکی از مهمترین سیستم های گردش اقیانوسی روی کره زمین است. این ویژگی با انتقال توده های آب گرم سطحی و شور از مناطق حاره به شمال و جریان آب سردتر و عمیقتر از قطب ها به جنوب مشخص میشود. غالباً به عنوان یک تسمه نقاله توصیف میشود، زیرا گرما را به اقیانوس اطلس شمالی منتقل میکند و به حفظ تعادل انرژی در اقیانوس اطلس و تنظیم دما در نیمکره شمالی کمک میکند.

در طول قرن گذشته دانشمندان مشاهده کرده اند که AMOC با عمیقتر شدن گرمایش زمین کند شده است. علیرغم هشدار دانشمندان، امروزه آنها صدای خود را بلند میکنند، زیرا این اولین بار در هزار سال اخیر است که جریانات دارای چنین سرعت ضعیفی است. این کاهش شدید سرعت به توقف آینده این جریانات اشاره میکند و عواقب جدی برای آب و هوا و زندگی بر روی زمین بدنبال خواهد داشت.

علت کند شدن آن چیست؟

آخرین مطالعات، تغییرات آب و هوایی را به عنوان عامل اصلی تضعیف AMOC معرفی کرده است. در نتیجه یکی از واضحترین شواهد افزایش دمای جهان و ذوب شدن یخهای قطبی است.

کوه های یخی از ذوب یخچال های طبیعی تشکیل شده اند.

افزایش ذوب یخها باعث تغییر شوری اقیانوس اطلس شمالی میشود و به تسمه نقاله اقیانوسی آسیب میرساند: آب با درجه شوری کمتر سنگینتر و مستعد ته نشین شدن است، بنابراین از حرکت آب سرد به جنوب جلوگیری میکند و کل سیستم را کند میکند.

عواقب آن چه خواهد بود؟

فروپاشی این سیستم منجر به تغییرات ناگهانی و قابل توجهی در الگوهای آب و هوایی جهانی میشود، از جمله افزایش سریع سطح آب دریا تا 50 سانتی متر، زمستان های شدیدتر و اختلال در سیستم های موسمی در مناطق حاره ای.

با توجه به دما، نیمکره شمالی با کاهش متوسط دما در اروپا تا چندین درجه سردتر میشود. در نتیجه، کاهش شدید پوشش گیاهی و بهره وری محصول در اروپا در واکنش به سرمایش رخ میدهد.

تغییرات آب و هوایی بر افزایش ویژگی تندری طوفان ها تأثیر میگذارد.

یکی دیگر از تغییرات بزرگی که احتمالاً از قبل تضعیف AMOC در آب و هوای اروپا طی زمستان رخ دهد، هر بار طوفانهای قویتر و شدیدتر از بروز میابد و تعداد خصیصه های طوفانی توده های آب و هوا افزایش میابد.

آیا زمان آن رسیده است که این روند را معکوس کنیم؟

افزایش غلظت گازهای گلخانه ای (GHG) در اتمسفر احتمال توقف AMOC را در آینده افزایش میدهد و در حالی که تاریخ دقیقی برای فروپاشی آن وجود ندارد، محققان هشدار میدهند که ما میتوانیم در رسیدن به آن بسیار نزدیک باشیم.

به همین دلیل، آنها به ما هشدار میدهند که باید تدابیری اتخاذ شود، زیرا توقف جریانات اقیانوسی پیامدهای جهانی خواهد داشت. نکته اصلی این است که تا حد ممکن گازهای گلخانه ای کم منتشر کنیم... هرچه سریعتر، هم به صورت فردی و البته هم به صورت جمعی و جهانی. 

/ مترجم مهرداد شهبازی