تحلیل وضعیت الگوها جریان، بارش و دمای آبان 1395

---

بر اساس نقشه های مرکز آب و هوایی توکیو (TCC) از آژانس هواشناسی ژاپن (JMA) الگوهای معرف ارتفاع تراز لایه میانی و متوسط فشار سطح دریا در طی آبانماه نشان دهنده شکل گیری یک فرود موج بلند به محوریت دریا سیاه از هفته دوم آبانماه می باشد که نشان دهنده عبور امواج کوتاه در امتداد اروپای شرقی - روسیه غربی و گسترش منطقه کم ارتفاع / فشار متوسط منفی بر روی حوزه دریا سیاه، ترکیه و شرق مدیترانه، قفقاز و دریا کاسپین می گردد. این الگو با توجه به استقرار پر ارتفاع لایه تراز میانی در غرب - مرکز اروپا به همراه افزایش میزان فشار سطح دریا، موجب ریزش هوای سرد عرض های شمالی به سمت منطقه معتدله اوراسیا (آسیا غربی - شرق اروپا) شده و محل عبور موج های غربی مهاجر خواهد بود.

با شکل گیری این الگو میانگین موقعیت مرکز سلول واچرخند جنب حاره بر روی دریا عرب، جنوب پاکستان وجنوب شرق کشور خواهد بود که با تشدید گرادیان فشاری بر روی منطقه غرب خاورمیانه و افزایش سرعت شاخه نزولی سلول هدلی سبب استقرار پشته پر ارتفاع تراز میانی بر روی سطح فلات ایران متمایل به بخش های شرقی کشور می گردد که در نهایت در برهه هایی آرایش الگوی جنوب غربی را در غرب منطقه خاورمیانه به سمت فلات ایران فراهم می آورد که موجب تشکیل جبهه همگرایی دریا سرخ و ایجاد خط بارش به سمت شمال غرب، بخش های غربی و به صورت امتزاجی با رژیم  جریانات واچرخندی بر روی سواحل دریا کاسپین موجب بارش در خط ساحل و ارتفاعات البرز در این ماه می گردد.

در سایر نواحی مرکزی و شرقی به دلیل تشدید پر ارتفاع لایه میانی و تضعیف موج های ناپایدار شرایط برای رخداد بارش های قابل توجه مهیا نمی باشد.

بر اساس نقشه های پیش یابی بارش مدل ECMWF- EPS اسمبل مولفه control، عمده بارش های آبان ماه 1395 بر روی استان های واقع در شمال غرب، غرب، سواحل دریا کاسپین، امتداد دامنه های البرز به سمت شمال شرق کشور واقع می باشد. بیشترین میزان بارش های آبان 95 بر روی استان های آذربایجان غربی، شرقی، اردبیل، کردستان، کرمانشاه، لرستان، زنجان، قزوین، گیلان، مازندران و دامنه های رشته کوه البرز واقع می باشد. هسته بارش آبان ماه 95 بر روی استان گیلان در سواحل جنوبی غربی دریا کاسپین با محدوده بارش 190 الی 200 میلیمتر / 30 روز و پس از آن هسته دوم بر روی ارتفاعات البرز غربی مرکز بین استان گیلان و اردبیل با محدوده بارش 165 الی 170 میلیمتر /30 روز متمرکز می باشد.

بر اساس نقشه های میزان انحراف مجموع بارش آبان ماه 95 با مقادیر نرمال بلند مدت (سال های 1394 - 1375) به نظر می رسد در شمال غرب کشور شامل استان های آذربایجان غربی، شرقی، اردبیل و دامنه های البرز غربی مجموع ریزش های ماه در محدوده نرمال و در بخش های شمالی این استان ها گرایش به فراتر از نرمال های بلند مدت را نشان می دهد. این در حالی ست که به طور کل مجموع بارش های آبان ماه 95 در استان های واقع در دامنه های زاگرس در غرب کشور و همچنین سواحل دریا کاسپین و ارتفاعات البرز مرکزی گرایش به کمتر از نرمال های بلند مدت را نشان می دهد.

به نظر می رسد با حرکت به سمت اواسط ماه ضمن جابجایی منطقه کمبود بارش در غرب کشور به سمت عرض های پایین تر شدت میزان آن کاسته می گردد که این می تواند نشان دهنده افزایش بارش ها و کاهش میزان انحراف آن با مقادیر بلند مدت این ماه قلمداد گردد.

نقشه های متوسط دمای هوا سطح 2 متر در طی آبانماه نشان دهنده کاهش دما نسبت به نرمال در نوار شمالی کشور شامل استان های واقع در شمال غرب، دامنه های البرز، سواحل دریا کاسپین به سمت شمال شرق کشور می باشد. در این استان ها متوسط دما هوا در آبانماه 95 در حدود 0.5 الی 1.5 درجه سلسیوس کمتر مقادیر بلند مدت می باشد که با حرکت به سمت شرق به عرض های جنوبی تر متمایل می گردد. در سایر استان های واقع در دامنه های زاگرس شامل نواحی غرب، جنوب غرب و نیمه جنوبی کشور متوسط دمای هوا در آبانماه 95 بین 1.5 الی 2 درجه سلسیوس فراتر از نرمال های بلند مدت مورد انتظار می باشد.

پیش بینی فصلی زمستان 95: چشم انداز تاوه قطبی، پرفشار سیبری و شاخص AO طی زمستان 95 (شماره 2)

---

دکتر جودا کوهن از بخش تحقیقات زیست محیطی و اتمسفر (AER)

برای اطلاع رسانی از به روز رسانی به لیست ایمیل ما و یا بخش « follow me » در توییتر (@judah47) مراجعه کنید.

ترجمه مهرداد شهبازی / آژانس آب و هوای ایران (iranclimate.ir)

• نوسان قطب شمال (AO) در حال حاضر به شدت منفی است و پیش بینی می شود در طول دو هفته آینده منفی باقی بماند.  پیش بینی می شود AO روند مثبت نزدیک به خنثی را تا پایان هفته آینده و پس از آن روند معکوس و روند منفی بیشتر داشته باشد.

• AO منفی فعلی بازتابی از فشار مثبت / ناهنجاری های ارتفاع ژئوپتانسیل در قطب شمال به ویژه در شمال آلاسکا و در سمت اروپایی قطب شمال و فشار منفی / ناهنجاری های ارتفاع ژئوپتانسیل در سراسر عرض جغرافیایی میانی نیمکره شمالی (NH) به خصوص در بخش شمالی اقیانوس آرام است. نوسان اطلس شمالی (NAO) در حال حاضر نیز منفی است اما به دلیل اینکه ناهنجاری های ارتفاع مثبت در سمت شمالی اقیانوس اطلس از قطب شمال به اسکاندیناوی نزدیک تر است تا ایسلند / گرینلند ، پیش بینی شده است NAO در طول دو هفته آینده حدود صفر در نوسان باشد.

• پیش بینی می شود فشار/ ناهنجاری های ارتفاع ژئوپتانسیل در اکثر نواحی قطب شمال مثبت و فشار/ ناهنجاری های ارتفاع ژئوپتانسیل  در سراسر عرض جغرافیایی میانی NH منفی باقی بماند، AO به احتمال زیاد در قلمرو منفی باقی می ماند.

• AO پایدار منفی برای باقی مانده دو هفته آینده ، به کاهش دما زیر دما نرمال در سراسر بخش های بزرگی از اوراسیای شمالی از جمله اروپا و سیبری کمک می کند. با این حال به دلیل اینکه امریکای شمالی عمدتا تحت سلطه فشار مثبت / ناهنجاری های ارتفاع ژئوپتانسیل قرار دارد، متوسط دما در اکثر روزهای هفته آینده در شرق امریکای شمالی بالاتر از نرمال خواهد بود.

• پوشش برف در اوراسیا بالای نرمال است، اما در حال حاضر متوقف شده است. با این حال یخ دریا (Sea Ice) کمتر از نرمال و هم AO منفی پایدار برای از سرگیری پیشرفت سریع تر پوشش برف در سیبری مطلوب می باشد.  پوشش بالای برف در اوراسیا و یخ های کم در قطب شمال در دریاهای بارنتز-کارا نخست به نفع تقویت پرفشار سیبری(Siberian High-pressure) و سپس موجب تضعیف ورتکس قطبی در زمستان می شود.

•  تاوه قطبی هم در استراتوسفر و هم در تروپوسفر برای باقی مانده ماه اکتبر نسبتا ضعیف باقی می ماند ، اگر این روند ادامه یابد سرمای شدید زمستان به احتمال زیاد برای بخش گسترده ای از شمال اوراسیا، از جمله اروپا و آسیای شرق و شرق ایالات متحده (US ) وجود خواهد داشت.

تحلیل نقشه های هواشناسی 14 روز آینده (طی هفته چهارم مهر و هفته اول آبان 1395) + نقشه ها

---

بررسی نقشه های پیش یابی هواشناسی طی دو هفته آینده (هفته چهارم مهر و هفته اول آبان 95) نشان دهنده فعالیت یک سامانه کم ارتفاع فعال شمالی از سمت روسیه می باشد که ضمن ایجاد جریانات گرادیان نصف النهاری شمالی بر روی عرض های بالا،  موجب حاکمیت توده هوای سرد بر روی نیمه شمالی و شرقی کشور خواهد شد. این هوای سردتر از نرمال از اواسط هفته چهارم مهر 95 در بخش های شمالی کشور مستقر شده و انتظار می رود طی هفته اول آبان نیز این های سرد در نوار شمالی، شمال شرقی کشور باقی بماند.

نفوذ هوای سرد با همراهی زبانه های توده هوای پرفشار سطح دریا از عرض های شمالی به روی سواحل دریا کاسپین موجب می گردد که بارش ها در نوار ساحلی شمال کشور تداوم و تشدید گردد. لذا هسته بارش در هفته چهارم مهر 95 بر روی جنوب غرب سواحل کاسپین و استان گیلان خواهد بود. این هوای بارانی همچنین بر روی سایر مناطق واقع در نوار شمالی کشور نیز پیش بینی می شود. در طی هفته اول آبان نیز بیشترین میزان بارش ها از جنوب غرب سواحل کاسپین شامل استان گیلان و غرب مازندران انتظار می رود.

در سایر نواحی کشور طی 14 روز آینده  به دلیل حاکمیت الگوی مداری جریانات به همراه افزایش ارتفاع ستون جو شرایط ایجاد ناپایداری منجر به بارش مهیا نخواهد بود.

پیش بینی فصلی زمستان 95: بررسی سال های آنالوگ مشابه با فصل زمستان 1395 (شماره 1)

---

عوارض افزایش دمای زمستان چیست؟ / وضعیت بد بارشی در استان های مرکزی کشور

---

ایسنا نوشت:

رییس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی ضمن تشریح وضعیت بارشی و دمایی سال آبی 95- 94، شرایط بارشی کشور در سال آبی گذشته را مثبت ارزیابی کرد.

شاهرخ فاتح به تشریح وضعیت بارشی سال آبی 95- 94 (پایان شهریور هر سال تا پایان شهریور سال آینده یک سال آبی یا زراعی محسوب می‌شود) پرداخت و گفت: در سال آبی گذشته، کل کشور در مجموع 235 میلی‌متر بارش دریافت کرده‌است که این میزان دریافت بارش نسبت به میانگین بلندمدت، خوب ارزیابی می‌شود؛ به عبارتی در سال آبی گذشته در قیاس با میانگین بلندمدت تنها دو درصد کمبود بارش داشته ایم، درحالیکه نسبت به سال گذشته 20 درصد افزایش بارش را تجربه کرده‌ایم.

وی تاکید کرد: با وجود شرایط نسبتا خوب بارشی کشور در سال آبی گذشته، برخی از استان‌ها با کمبود بارش مواجه بوده اند. استان‌های یزد، سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی و اصفهان به ترتیب با 44، 37، 34 و 27 درصد نسبت به بلندمدت کمبود بارش داشتند.