تحلیل ااگوی میانگین آرایش تراز میانی جو بهار 1400

بر این اساس بطور کل طی بهار 1400 ما شاهد الگوی بلاکینگ جو در منطقه وسیعی از خاورمیانه و غرب آسیا بوده ایم. در سطح منطقه بیهنجارهای مثبت ارتفاع تراز میانی جو بیانگر کاهش فراوانی سیستمهای کم ارتفاع جو از مختصات کشور بوده و بدین ترتیب بهاری بسیار خشک را در پهنه کشور رقم زده است. الگوی سیکلونی مستقر بر روی شمال دریا سیاه در عرض های معتدله به مثابه تمایل محور فرود بلند حلقه بادهای غربی و در مقابله گسترش غربسو و شمالیتر پشته پرارتفاع و عبور محور آن از ایران با تضعیف و کاهش فراوانی تشکیل جبهه همگرایی دریا سرخ شرایط خشکی دینامیکی و فرارفت هوای گرم را به ارمغان آورد.

بهار ١۴٠٠ در مناطق غرب (زاگرس مرکزی و جنوبغربی) یک بهار بسیار خشک رقم خورد. با توجه به تحلیل الگوی آرایش تراز میانی بهار ١۴٠٠ بسیار خشک در سطح کشور بود که وزن این خشکی بر روی سرتاسر زاگرس بخصوص استانهای واقع در زاگرس مرکزی و جنوب غربی بوده است.  با حرکت از غرب کشور به مناطق شرق و از شمال به جنوب از شدت خشکی فصل بهار کاسته می شود، بطوری که حتی در نقاطی از شهرهای خشک مرکزی در شرق و جنوبشرق کشور میانگین بارش فصل نرمال و بیش از نرمال بوده است که عمده آن در اردیبهشت ماه و طی چند روز رقم خورده است.

تحلیل وضعیت بارش و دما کشور طی فصل پاییز 1398

---

پهنه بندی مجموع بارش فصل پاییز سال جاری عمده بارندگی ها را بر روی کرانه های شمالی، استان های حاشیه البرز، نواحی از غرب، جنوب غرب و استان های جنوبی کشور نشان می دهد. میانگین بارندگی فصل پاییز سال جاری درکل کشور 32 درصد (19 میلی متر) نسبت به حد نرمال بلند مدت افزایش یافت، به طوری که 21 استان بالاترین مقدار بارندگی ها را نسبت به حد نرمال بلند مدت دریافت کردند. میانگین دمای فصل پاییز در سطح کشور 0/7- درجه سلسیوس کمتر از نرمال بلند مدت به ثبت رسید که در این میان میانگین دما هوا فصل پاییز در 26 استان نرمال و کمتر از نرمال بوده که بیشترین میزان کاهش میانگین دما فصل پاییز در استان کرمان با 1/5 درجه سلسیوس گزارش شده است.

طی پاییز سال جاری، الگوی بیهنجاری واچرخندی بر فراز شمال دریا سیاه و گسترش پشته پر ارتفاع جو در سرتاسر جنوب شرق اروپا تا آسیا میانه امکان تاثیر گذاری نرمال و کلاسیک سامانه های آب و هوایی را بر روی بخش هایی از کشور سلب نمود که در نهایت سبب شد بر روی شمال غرب، بخش هایی از غرب، جنوب غرب، مناطقی از سواحل شمالی و شمال شرق نسبت به حد نرمال بلند مدت بارندگی های کمتری دریافت شود. الگوی گردش واچرخندی بر روی شمال دریا سیاه با ریزش جریانات منجر به شکل گیری الگوی گردش ناهنجار چرخندی در جنوب کشور گردید که فعالیت های این کم ارتفاع به موازات گسترش زبانه های توده هوای کمفشار سطحی با انتقال رطوبت جنوبی موجب بارش های مناسب پاییزی بر روی استان های جنوبی گردید.

آمار بارندگی ها فصل پاییز 98 نشان می دهد، نزولات جوی بر روی بخش های جنوبی، مناطقی از غرب، جنوب غرب، دامنه های البرز، نوار شرقی و بخش هایی از سواحل شمالی کشور نسبت به حد نرمال بلند مدت افزایش یافته است. این در حالی ست که بر روی شمال غرب، مناطقی از غرب، برخی از مناطق زاگرس جنوب غربی، غرب سواحل شمالی و شمال شرق کشور، بارندگی ها نسبت به حد نرمال بلند مدت کاهش یافته است. 

تحلیل وضعیت آب و هوای کشور طی هفته دوم مرداد 98 (98/05/6 لغایت 98/05/12)

---

طی هفته اخیر در حدود 14 استان گزارش بارندگی ها را به ثبت رساندند. در بین ایستگاه های هواشناسی سطح کشور بیشترین میزان بارش تجمعی ایستگاه حسن آباد داراب فارس با 20.7 میلی متر را به خود اختصاص داد. مانند هفته های گذشته در منطقه موسمی جنوب و جنوب شرق کشور گزارش بارندگی ها را داشتیم به طوری که از ایستگاه های واقع در استان سیستان و بلوچستان، کرمان و فارس بارش به ثبت رسید. از جمله جهرم فارس با 5.8، چابهار سیستان و بلوچستان با 4.6، جیرفت کرمان با 4، خاش سیستان و بلوچستان با 3.5 و سراوان و نیکشهر هر کدام با 0.5 میلی متر از جمله این مناطق بودند. 

با توجه به خروجی نقشه آنومالی متوسط دما هفت روزه اخیر، در غالب مناطق کشور میانگین دما هوا گرمتر از شرایط عادی بوده است، بیشترین میزان آنومالی مثبت دمایی بر روی بخش شمال غرب استان کرمان، غرب میانه استان سیستان و بلوچستان متمرکز بوده است، این در حالی ست که دما هوا بر روی بخش های غرب، جنوب غرب و جنوب کشور شامل بخش هایی از استان کردستان، کرمانشاه، لرستان، ایلام، خوزستان، چهارمحال و بختیاری، کهکیلویه و بویر احمد، فارس، بوشهر، هرمزگان، کرمان، سیستان و بلوچستان نرمال و گرایش به خنک تر از حد نرمال بلند مدت را داشته است. بالاترین میزان دما هوا طی هفته ای که آن را پشت سر گذاشتیم دهلران واقع در استان ایلام با 51.4 و کمترین دمای ثبت شده از ایستگاه بابارشانی کردستان با 6.7 درجه سلسیوس بودند.

تحلیل الگوی آب و هوای اوراسیا طی ماه ژوئیه 2019

---

موج گرمای شدید اخیر بر روی اروپا و هوای سرد روسیه غربی به دلیل یک نوع خاصی از الگوی دمای آب بر روی اقیانوس بنام الگوی حوضه آبهای سرد بر روی گرمایش اقیانوس اطلس (NAWC) بوده است.

ماه جولای به طرز غیر معمولی در غرب روسیه خنک بود، در حالی که نواحی مرکزی کاملا گرمتر از شرایط عادی بلند مدت را تجربه کردند. شرایط آب و هوایی کمبارش نسبت به حد نرمال سرتاسر اوکراین تا جنوب غرب روسیه گسترش یافت این در حالی بود که آب و هوای مرطوب نواحی داخلی غرب روسیه و اروپای شرقی را تحت تاثیر قرارداد. استقرار توده هوای کم ارتفاع بر روی میانه اقیانوس اطلس شمالی به الگوی پشته پر ارتفاع بر روی سرتاسر اروپای غربی - مرکزی منجر شد که پیامد آن فرارفت هوای گرم از آفریقا به سمت نواحی داخلی اروپا گردیده ست. پشته پرارتفاع جو بر روی قطب شمال و گسترش آن بر روی آب های دریا نروژ- بارنتز و گرینلند سبب ایجاد شرایط آب و هوای گرم و خشکتر از نرمال بلند در نواحی شمالی اسکاندیناوی گردید. 

ناهنجاری دما و ناهنجاری های میزان بارندگی ژوئیه 2019 در سراسر اوراسیا؛ در این بین ایران با آنومالی مثبت دما هوا در غالب مناطق و  بی هنجاری های نرمال تا کمی کمتر از نرمال بر روی نوار ساحلی سیستان و بلوچستان مواجه بوده است. بطور نرمال طی فصل تابستان خشکی بر روی پهنه فلات ایران جاری است، مقادیر بارندگی ها بر روی شمال غرب، کرانه های دریا مازندران و پهنه جنوب شرقی کشور در محدوده هنجار با گرایش به بیش از نرمال قرار دارد. 

شرایط ذکر شده تا حد زیادی تحت تاثیرات وجود یک منطقه آبسرد بر روی گرمایش اطلس شمالی (NAWH) بوجود آمده است. این پدیده در حدود 6 الی 7 سال پیش به صورت یک منطقه آبسرد جنوب گرینلند در مواجه با گرمایش منطقه اطلس شمالی نمایان شد. طی فصل گرم، یک گرایش شدید برای تشکیل یک تراف تراز فوقانی جو بر فراز محدوده آبهای سرد وجود دارد در حالی که بالاسویی الگوی پشته بر روی اروپا استقرار دارد که باعث بروز امواج گرمایی در تابستان جاری تاکنون شده است، در واکنش به این شرایط از میانه فصل تابستان جاری پایین سویی یک تراف قدرتمند در روسیه غربی وجود داشته است. 

علت بارش‌های شدید ماه‌های اخیر چیست؟

---

علل بارش های شدید در ماه ها اخیر بر طبق دیدگاه  رئیس اندیشکده اقلیم و آمایش سرزمین:

رییس اندیشکده اقلیم و آمایش سرزمین ضمن اشاره به اینکه بارش‌های گسترده و شدید سال آبی اخیر متاثر از بر هم کنش چند پدیده جوی است، گفت: فعال‌تر شدن سامانه سودانی نسبت به سایر سامانه‌ها و انتقال رطوبت فراوان به این سامانه یکی از مهمترین عوامل بارش‌های شدید ماه‌های اخیر است.

1. فعال‌تر شدن سامانه سودانی نسبت به سایر سامانه‌ها و انتقال رطوبت فراوان به این سامانه
2. قرار گرفتن در انتهای سیکل خورشید و برقراری دوره آرامش فعالیت 
3.  فاز مثبت پدیده نوسان جنوبی _ النینو و در نتیجه افزایش تبخیر درون جو
4.  افزایش دمای سطح آب در اقیانوس‌ها و دریاهای گرم اطراف شبه جزیره عربستان و در نتیجه افزایش میزان رطوبت انتقالی به سامانه‌های انتقالی بر منطقه
5. جابجایی مناسب واچرخند عربستان (پرفشارجنب حاره) جابجایی شرق‌سو و انتقال رطوبت دریای گرم عمان و اقیانوس هند به سامانه سودانی و توام با آن فراهم شدن  زمینه ورود این سامانه به کشور
6. موقعیت مناسب سامانه های پرفشار/ پرارتفاع عرض مناطق معتدله سبب تقویت قابل توجه ناوه ها گردیده و با ایجاد پدیده مانع - بلاکینگ - سبب افزایش عمر سامانه ورودی و ماندگاری بالاتر سامانه بر روی کشور گردید.