پیش بینی بارش نرمال و فرا نرمال طی نیمه دوم آذر و دی ماه 98؛ احتمال رخداد هوای سرد غیر عادی از نیمه دوم دیماه 98

---

بارندگی ها طی ادامه آذر و دیماه 98 بر روی بیشتر مناطق کشور نرمال و بیش از حد نرمال بلند مدت می باشد. بخش هایی از غرب، جنوب غرب و جنوب کشور هسته های ناهنجاری مثبت بارندگی ها را طی این مدت نشان می دهند. دما طی میانگین نیمه دوم آذر بر روی بسیاری از مناطق کشور بویژه بر روی نیمه شرقی - مرکزی (و حتی نواحی از نیمه شمالی) بیش از حد نرمال گرمتر بوده، اما بر روی حوزه زاگرس در غرب و جنوب غرب کشور نرمال و کمتر از حد نرمال می باشد. با توجه به شرایط الگوهای فرامنطقه ای احتمال رویداد یک شرایط حدی آب و هوایی طی برهه ای از دیماه 98 بشکل وقوع دماهای سرد حدی و بارش های بالاتر از نرمال بر روی کشور دور از انتظار نمی باشد (پیش آگاهی اولیه).

طی هفته های اخیر با گسترش جریانات شمالی از آسیا به سمت منطقه شاهد نفوذ هوای سرد از حوزه سیبری به سمت آسیا مرکزی تا خاورمیانه بوده ایم بطوریکه ملاحظه می گردد، میانگین سی روزه اخیر دما هوا بر روی بیشتر مناطق کشور سردتر از حد نرمال بلند مدت بوده است. این هوای سرد بر روی منطقه در حالی استقرار دارد که هوای گرمتر از شمال شرق آفریقا به سمت حوزه بالکان تا شرق اروپا گسترش یافته است.

چشم انداز مدل های پیش یابی نشان می دهد که طی 14 روز آینده هوای بسیار گرم غیر عادی نسبت به این موقع از سال بر روی روسیه استقرار خواهد داشت. بر روی آسیا میانه و پهنه شرقی - مرکزی ایران نیز طی این مدت از هوای گرمتری برخوردار خواهند بود، این در حالی ست که عمدتاً بر روی امتداد دامنه های زاگرس، میانگین دما به سطح هنجار نزدیکتر و در برخی از مناطق (جنوب غرب) گرایش به کمتر از حد نرمال بلند مدت نیز دیده می شود.  

تحلیل الگوی آب و هوا، بارش و دما کشور طی آذر ماه 1398

---

طی آذر ماه تاوه قطب شمال که درلایه میانی جو قوی تر از حالت نرمال می باشد، سلولی از آن به آرامی غربسو شده و فرود بلند آن از اسکاندیناوی به همراه زبانه های کمفشار سطحی بر روی اوراسیا پیشروی می نماید. با لغزش تاوه بر روی اوراسیا عبور امواج کوتاه بر روی منطقه معتدله سبب خواهد شد مسیر بارندگی ها بر روی بخش وسیعی از اروپا تا روسیه برقرار گردد. به نظر می رسد فرود بلند تاوه از اواسط آذر ماه از طریق دریا سیاه به منطقه وارد گردد که سبب فعالیت های سیکلونی بر روی بخش های شرقی مدیترانه و منطقه خواهد شد.

با گسترش زبانه های توده هوای کمفشار از سمت دریا سیاه، بتدریج از اواسط و طی نیمه دوم آذر ماه بر میزان آنومالی مثبت (گرمتر از نرمال) دما هوا بر روی بخش شمالی کشور افزوده می گردد اما بطور کل نیمه شرقی و بخش های جنوبی به دلیل تسلط تراف کم ارتفاع جو و ریزش های شمالی پی در پی متوسط دما ها نرمال و گرایش به کمتر از نرمال بلند مدت را نشان می دهد. 

همزمان از نیمه دوم آذر ماه تراف کم ارتفاعی جنوبی از شبه قاره هند و پاکستان به سمت بخش های جنوبی ایران تا حوالی دریا سرخ گسترش می یابد این اتفاق به معنای تضعیف شدت واچرخند جنب حاره ای و جنوبسویی سلول آن بر روی عرض حوالی 15 درجه جنوبی می باشد. در طی نیمه اول آذر ماه بر روی اروپا مرکزی تا شرقی، حوزه دریا سیاه، ترکیه و بخش هایی از دریا مدیترانه به طور متوسط ارتفاع جو بالاتر از حد نرمال بلند مدت می باشد که سبب خواهد شد مسیر بارندگی ها به بخش های غربی و نیمه شمالی کشور محدود شود و به دلیل کاهش قدرت همگرایی دریا سرخ بر روی بخش هایی از جنوب کشور کاهش بارندگی ها را شاهد باشیم.  

تحلیل الگوی آب و هوا، بارش و دما کشور طی آبان ماه 1398

---

خروجی مدل های آب و هوایی درخصوص مجموع بارندگی کشور طی آبانماه 98 در بیشتر مناطق کشور نرمال، گرایش به بیش از حد نرمال بلند مدت را نشان می دهد و متوسط دما هوا بر روی بخش جنوب شرقی و نواحی جنوبی گرمتر از حد نرمال بلند مدت بوده اما بر روی بخش های شمالی کشور در حد نرمال پیش بینی می شود.

با توجه به نقشه های هواشناسی، طی آبان ماه 98 با حاکمیت پشته پرارتفاع بر روی مرکز اروپا، سیکلون زائی بر روی پهنه دریا شرق مدیترانه افزایش می یابد که در نتیجه آن استقرار سامانه های کم ارتفاع مدیترانه ای و ارسال امواج ناپایدار به سمت کشور می باشد. به عبارت دیگر با ریزش هوای شمالی از جانب پرارتفاع اروپا تشکیل سامانه های کم ارتفاع شبه ساکن بر روی منتهی الیه شرق دریا مدیترانه شرایط ایده آلی برای تداوم عبور امواج ناپایدار در سطح منطقه و در نتیجه افزایش بارندگی های مناسب طی ماه مذکور می باشد. 

همچنین طی آبانماه 98، با جابجایی ورتکس قطبی به سمت آسیا، فعالیت تاوایی آن بر روی این منطقه گسترش می یابد که بتدریج از اواسط آبان ماه با گرایش فاز NAO به مقادیر مثبت تر، محور تراف کم ارتفاع اروپایی به سمت عرض های جنوبی تر کشیده شده و بر روی مدیترانه گسترش می یابد. با تغییر در محور جبهه همگرایی دریا سرخ، سامانه های ترکیبی (مدیترانه - دریا سرخ) به سمت نواحی جنوب کشور شامل حوزه خلیج فارس، جنوب بخش هایی از مرکز به سمت شرق و شمال شرق جابجا خواهد شد. 

تحلیل الگوی آب و هوا، بارش و دما کشور طی مهر ماه 1398

---

خروجی مدل های هواشناسی نشان می دهد که با عقب نشینی به موقع (و احتملا کمی زودهنگام) کمربند پرارتفاع جنب حاره، بارندگی های مهرماه در کل نرمال و فراتر از نرمال بلند مدت خواهد بوده، سیمای عمومی بیهنجاری میانگین دما هوا، مهر ماه گرمی را بطور کل بر روی بیشتر مناطق کشور نشان می دهد. این بی هنجاری مثبت دما بر روی نیمه شرقی - جنوب شرق کشور بارزتر از سایر مناطق کشور می باشد.

بررسی نقشه های هواشناسی نشان می دهد که طی یکماه مهر ماه 98 بروی حد فاصل شرق دریا مدیترانه تا آسیا میانه بیهنجاری منفی ارتفاع تراز میانی جو استقرار دارد، این شرایط بیانگر فراوانی نرمال تا بیش از نرمال عبور امواج کم ارتفاع در سطح منطقه است. الگوی میانگین فشار سطحی نیز نشان دهنده بیهنجاری نرمال تا 1 هکتوپاسکال کمتر از نرمال فشار بر روی دریا مدیترانه، دریا سرخ، عربستان، حاره غرب اقیانوس هندو بی هنجاری مثبت فشار بر روی دریا عمان، دریا عرب، پاکستان، شبه قاره هند، حاره شرق اقیانوس هند می باشد که الگوی فشاری مناسبی را در جهت هدایت مناسب توده های آب و هوایی در سطح منطقه نشان می دهد.

با انحراف از تقارن و جابجا شدن ورتکس قطبی نسبت به الگوی نرمال بلند مدت، هسته ای از آن بر روی شمال منطقه سیبری روسیه واقع می گردد و از طرف دیگر حاکم شدن توده هوای پرارتفاع / پرفشار جو بر روی شمال اطلس - اسکاندیناوی با ریزش جریانات شمالی موجب تشکیل توده هوای سرد کم ارتفاع بر روی آسیا می گردد که فرود آن تا دریا سیاه کشیده می شود. 

انحنا و کشیدگی جنوبسوی خطوط هم ارتفاع تراز میانی بر روی منتهی الیه شرقی دریا مدیترانه نشان دهنده الگوی نسبی سیکلونی بر روی شرق دریا مدیترانه و همراستا شدن آن با تراف واقع بر روی غرب روسیه می باشد که می توانند به موازات هم حرکت و فعالیت نمایند. آرایش خطوط هم ارتفاع تراز میانی نشان دهنده شیب جنوب غربی جریانات جو بر روی منطقه می باشد که نشانه فعالیت بادهای مرطوب و بارانزا می باشد. از طرف دیگر نفوذ متوالی زبانه های توده هوای پرفشار اروپایی - اسکاندیناوی بر روی حوزه دریا کاسپین و فعالیت زبانه های توده هوای کمفشار دریا مدیترانه - سرخ الگوی فشاری مناسبی را در منطقه و ایران نشان می دهد.

تحلیل آب و هوای کشور طی شهریور ماه 1398

---

طی شهریور ماه همچنانکه کشور همچنان تحت سیطره پر ارتفاع جنب حاره ای واقع خواهد بود، فرودهایی (تراف) از روسیه به سوی شرق دریا کاسپین و آسیانه میانه به همراه زبانه های پرفشار مهاجر اروپایی سبب ریزش هوای سرد بر روی بخش های شمالی - شرقی کشور گردیده که سبب بارندگی هایی در نوار شمالی خواهد شد. در اوایل ماه خط کانتری هم ارتفاع 585 ژئوپتانسیل دکامتر بعنوان حد شمالی (بیرونی) پشته پرارتفاع جنب حاره از بخش شمال دریا کاسپین عبور می کند و بیهنجاری ارتفاع ژئوپتانسیل در سراسر حد فاصل بالکان تا کاسپین و نواحی غربی خاورمیانه مثبت می باشد. در مقایسه، طی انتهای شهریور ماه خط کانتری 885 ژئوپتانسیل دکامتر از جنوب دریا کاسپین عبور می کند و عملاً شمال غرب تا شمال شرق ایران از محدوده توده هوای پرفشار جنب حاره خارج خواهد شد، پربند 588 ژئوپتانسیل دکامتر از میانه غرب تا جانب شمال مرکزی کشور عبور کرده و پربند 591 ژئوپتانسیل دکامتر نیز محور خواهد شد.

بطور کل طی یکماهه شهریور ماه، میانگین ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال بر روی حدفاصل دریا سیاه تا کاسپین بالاتر از حد نرمال بلند مدت بوده و این بی هنجاری مثبت ارتفاع تا شرق دریا مدیترانه، نواحی غربی خاورمیانه و ایران گسترش خواهد یافت. این شرایط نشان می دهد همچنان منطقه تحت تاثیر فشار زیاد جنب حاره واقع می باشد.