تحلیل الگوی آب و هوا، بارش و دما کشور طی آذر ماه 1398

---

طی آذر ماه تاوه قطب شمال که درلایه میانی جو قوی تر از حالت نرمال می باشد، سلولی از آن به آرامی غربسو شده و فرود بلند آن از اسکاندیناوی به همراه زبانه های کمفشار سطحی بر روی اوراسیا پیشروی می نماید. با لغزش تاوه بر روی اوراسیا عبور امواج کوتاه بر روی منطقه معتدله سبب خواهد شد مسیر بارندگی ها بر روی بخش وسیعی از اروپا تا روسیه برقرار گردد. به نظر می رسد فرود بلند تاوه از اواسط آذر ماه از طریق دریا سیاه به منطقه وارد گردد که سبب فعالیت های سیکلونی بر روی بخش های شرقی مدیترانه و منطقه خواهد شد.

با گسترش زبانه های توده هوای کمفشار از سمت دریا سیاه، بتدریج از اواسط و طی نیمه دوم آذر ماه بر میزان آنومالی مثبت (گرمتر از نرمال) دما هوا بر روی بخش شمالی کشور افزوده می گردد اما بطور کل نیمه شرقی و بخش های جنوبی به دلیل تسلط تراف کم ارتفاع جو و ریزش های شمالی پی در پی متوسط دما ها نرمال و گرایش به کمتر از نرمال بلند مدت را نشان می دهد. 

همزمان از نیمه دوم آذر ماه تراف کم ارتفاعی جنوبی از شبه قاره هند و پاکستان به سمت بخش های جنوبی ایران تا حوالی دریا سرخ گسترش می یابد این اتفاق به معنای تضعیف شدت واچرخند جنب حاره ای و جنوبسویی سلول آن بر روی عرض حوالی 15 درجه جنوبی می باشد. در طی نیمه اول آذر ماه بر روی اروپا مرکزی تا شرقی، حوزه دریا سیاه، ترکیه و بخش هایی از دریا مدیترانه به طور متوسط ارتفاع جو بالاتر از حد نرمال بلند مدت می باشد که سبب خواهد شد مسیر بارندگی ها به بخش های غربی و نیمه شمالی کشور محدود شود و به دلیل کاهش قدرت همگرایی دریا سرخ بر روی بخش هایی از جنوب کشور کاهش بارندگی ها را شاهد باشیم.  

الگوی بارندگی طی آذر ماه از ناهمگنی زمانی و مکانی برخودار می باشد به این معنا که توزیع بارش در سطح کشور از نظر پراکنش مکانی بی نظمی هایی را محتمل می گردد. در حالی که بخش هایی از جنوب کشور شامل جنوب استان یزد، شرق فارس، هرمزگان، کرمان و بخش های شمالی سیستان و بلوچستان با درجاتی از کاهش نزولات جوی مواجه خواهند بود. بر روی نیمه غربی - شمالی سیمای بارندگی ها نرمال و در برخی از مناطق بیشتر از حد نرمال بلند مدت می باشد. نواحی از استان های آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، ایلام، لرستان، همدان، مازندران، تهران، خراسان شمالی و رضوی بارش ها نرمال و قدری بیش از نرمال خواهد بود. این بی نظمی در دریافت بارندگی ها بر روی بخش های مرکزی کشور نسبت به سایر مناطق بارزتر خواهد بود، در حالی استان های اصفهان، جنوب سمنان و شمال یزد بارش ها در انتهای آذر ماه به حد نصاب (نرمال بلند مدت) نمی رسد، که بخش هایی از چهارمحال و بختیاری، کهکیلویه و بویراحمد، غرب فارس، شرق بوشهر، یزد به سمت بخش های شرقی و شمال شرقی به حد هنجار نزدیکتر خواهد بود.

یک مسیر بارندگی (طبق الگوی پیش یابی اکیو ودر) بر روی دریا عمان تا جنوب پاکستان گسترش می یابد که نیمه جنوبی - شرقی استان سیستان و بلوچستان تحت تاثیر آن با بارش های نرمال و بیش از نرمال مواجه خواهد شد.

از نظر زمانی طی نیمه اول آذر ماه عمده بارش ها بر روی نیمه غربی - شمالی کشور نزول خواهد یافت این در حالی است که از اواسط آذر ماه و طی نیمه دوم آن بارش ها در نیمه شرقی و سواحل شمالی کشور فزونی یافته و وزن اصلی بارش ها کشور طی نیمه دوم ماه قرار داشته باشد.

از نظر دمایی، متوسط دما هوا آذر ماه در بیشتر مناطق کشور نرمال و کمتر از نرمال بلند مدت خواهد بود. با توسعه زبانه های توده هوای کمفشار اروپایی از اواسط و طی نیمه دوم آذر ماه بر میزان ناهنجاری گرمایش هوا در نیمه شمالی کشور افزوده می گردد. این شرایط باعث می گردد، بر روی شمال غرب کشور سطح میانگین دما آذر ماه بین 0.5 تا 1 و بر روی نواحی شمالی آذربایجان غربی تا 1.5 درجه سلسیوس هوا گرمتر از شرایط عادی این موقع از سال بوده اما بیشتر مناطق نیمه شمالی متوسط دما هوا در حد هنجار ماه باقی بماند. بر روی شمال شرق و البرز شرقی میانگین دما آذر ماه بین 0.5 تا 1 درجه هوا سردتر می باشد. به طور کل با رخنه هوای سرد شمالی از جانب آسیا متوسط دما هوابر روی نیمه شرقی و جنوبی کشور سردتر از حد نرمال بلند مدت خواهد بود این هوای سردتر بر روی بخش هایی از فارس، کرمان، هرمزگان، غرب سیستان و بلوچستان، بخش های شرقی خراسان های رضوی و جنوبی و کهکیلویه و بویراحمد بین 1 تا 1.5 درجه هوا سردتر از شرایط عادی بلند مدت خواهد بود. 

بر روی نواحی مرکزی عموماً میانگین دما هوا در حد هنجار بلند مدت قرار خواهد گرفت.