پیش بینی آب و هوای کشور طی اواخر اردیبهشت تا اوایل خردادماه 98

---

پس از بارش های فرانرمال بر روی بخش وسیعی از اندونزی، پاپوآ گینه نو و بخش هایی از شمال استرالیا طی دو هفته گذشته، اخیراً پالسی از شاخص نوسان مادن جولیان (MJO) از منطقه قاره دریایی خارج و بسوی غرب اقیانوس آرام در حرکت ست. بر طبق پیش بینی های صورت گرفته شاخص نوسان مادن جولیان طی 7 روز آینده بر روی  غرب تا مرکز اقیانوس آرام استقرار داشته و سپس طی اواخر اردیبهشت تا اوایل خرداد به سمت آفریقا حرکت خواهد نمود. در نتیجه طی 14 روز آینده پیش بینی می شود شاخص نوسان مادن جولیان بین فازهای 7، 8 و سپس 1 خود قرار داشته باشد.

همانطور که در سمت راست تصویر مشاهده می گردد هر دو مدل آنالوگ و GEFS نشان دهنده حرکت منطقه سرکوب همرفت (نواحی قرمز تا نارنجی) از اقیانوس هند به سوی جنوب شرق آسیا و سپس حاره غرب تا مرکز اقیانوس آرام طی 14 روز آینده می باشد و بتدریج منطقه تقویت صعود هوا و تشدید همرفت بر روی آفریقا، حوزه دریا سرخ و سپس ایران جابجا می گردد. به عبارت دیگر فرونشست هوا بر روی منطقه ما بتدریج جای خود را به صعود دینامیک خواهد داد.  

الگوی همبستگی فازی 7 و 8 شاخص مادن جولیان طی ماه می با بیهنجاری ارتفاع ستون جو بر روی منطقه ما نشان دهنده حاکمیت پشته پرفشار بر روی حوالی آسیا میانه - کاسپین می باشد و در مقابل گسترش زبانه های توده هوای کم ارتفاع بر روی بخش های جنوبی می باشد.

الگوی فازی نوسان MJO سبب فرونشینی هوا و در نتیجه کاهش بارندگی ها را رقم خواهد زد

---

نوسان MJO در روز 3 اردیبهشت 98 بر روی بزرگی 2.4  و در فاز 2 منفی واقع شد.  فاز 2 شاخص MJO از فازهای سرمایشی هوا بر روی خاورمیانه و ایران طی اردیبهشت ماه محسوب می شوند. با توجه به این وضعیت منطقه همرفت فعال در ناحیه حاره بر روی اقیانوس هند واقع می باشد که سبب تقویت صعود و همرفت بر روی این پهنه آبی خواهد شد. 

طی چشم اندازهای ترسیم شده، شاخص MJO تا اواسط اردیبهشت بر روی فاز های 3، 4 و سپس در فاز 5 خود مستقر خواهد شد. 

بنابر این طی هفته پیشرو (هفته دوم اردیبهشت 98) همرفت فعال بتدریج به سمت منطقه قاره دریایی (مجمع الجزایر) و شمال استرالیا حرکت کرده و در این مناطق با تشدید ناپایداری جو مواجه خواهیم بود، در مقابل بر روی سرتاسر شمال آفریقا، دریا مدیترانه و خاورمیانه فرونشست هوا شرایط سرکوب همرفت را رقم خواهد زد. نواحی با رنگ هاز گرمِ زرد تا نارنجی بیانگر شاخص پتانسیل سرعت مثبت در تراز 200 هکتوپاسکال و در نتیجه همگرایی و فرونشینی از طبقات فوقانی جو و بالعکس نواحی با رنگ های سردِ آبی بیانگر واگرایی لایه بالایی جو و در نتیجه کاهش فشار ستون جو، صعود جریانات و در نتیجه تشدید ناپایداری هاست.  

پتانسیل رخداد سیلاب در مثلث مناطق جنوب، مرکز و شرق کشور؛ هفته چهارم فروردین 98 با موج جدیدی از بارندگی ها فرا می رسد

---

شرایط الگوی جو حکایت از شکلگیری سامانه ای می باشد که ضمن روند تقویت، طی روز شنبه 24 فروردین از سمت خلیج فارس وارد کشور شده و روز سه شنبه 27 فروردین از شرق کشور خارج خواهد شد. این سامانه به سبب داشتن دامنه موج وسیعی سطح گسترده ای از مناطق کشور را تحت پوشش فعالیت خود قرار خواهد داد و می توان گفت به غیر از منطقه شمال غرب، غرب و  نواحی جلگه ای سواحل دریا مازندران در 2/3 مساحت کشور درگیر بارندگی های قابل توجه ناشی از فعالیت این سامانه عمیق و پر انرژی خواهند شد. 

بیشترین فعالیت این سامانه بارشزا بر روی دامنه های البرز شرقی، شمالشرق و شرق، جنوب شرق، نواحی مرکزی و استان های مرتبط با حوزه خلیج فارس و  دریا عمان  خواهد بود. از اینرو در خراسان های شمالی، رضوی و جنوبی، سمنان، اصفهان، یزد، سیستان و بلوچستان، هرمزگان، فارس و بوشهر به سبب غلبه جریانات مرطوب جنوبی که سامانه مذکور حامل آن می باشد با بارش های رگباری شدید، رعد و برق، در برخی مناطق ریزش تگرگ مواجه بوده و در برخی مناطق آنها می تواند سبب آبگرفتگی های معابر عمومی، طغیان آب مسیل ها و بروز سیلاب گردد.

 طی امشب و روز جمعه 23 فروردین، قبل از ورود موج اصلی، به دلیل عبور امواج ناپایدار تراز میانی جو بر روی بسیاری از مناطق کشور وقوع رگبار باران در برخی مناطق رعد و برق پیش بینی می شود، بر روی مناطقی از غرب، ارتفاعات البرز، مناطق مرکزی، دامنه های جنوبی زاگرس، شرق و جنوب شرق کشور شاهد این بارندگی ها خواهیم بود که این بارش ها به شکل رگبارهای بهاری بوده و در یک بازه زمانی کوتاه رخ خواهند داد.  

تحلیل کلی شرایط آب هوایی بهمن ماه 97 بر اساس خروجی مدل تجربی SubX

---

بررس آخرین خروجی مدل تجربی SubX متشکل از برآیند 6 مدل آب و هوایی نشان می دهد که به طور میانگین طی بهمن ماه 97 گردش سیکلونی بر بخش وسیعی از ایران حاکمیت خواهد داشت که هسته آن بر روی دریا عمان و جنوب شرق کشور استقرار می یابد. این مرکز سیکلون مرهون گسترش واچرخندی در غرب منطقه می باشد. مراکز واچرخند بر روی منتهی الیه شرقی مدیترانه - شمال شرق آفریقا، شمال کاسپین استقرار داشته و به منطقه وسیع پرفشار Block  کننده غرب - شمال غرب روسیه منتهی می باشد این ساختار وسیع با آنومالی مثبت ارتفاع بواسط جابجایی ورتکس قطبی بر روی اروپا می باشد و شرایط زمستانی و سرد بر روی بخش هایی از این قاره طی یکماهه آینده غالب خواهد شد. 

جریانات برگشتی ناشی از پرفشار غربی بر روی آسیا مرکزی - میانه و سر انجام فلات ایران به صورت تقویت بادهای نصف النهاری (V-Wind) جنوبسو (شمالی) در ستون جو نشان می دهد که بخصوص از نیمه دوم بهمن ماه 97 می توان شرایط تقویت تراف های مورب آسیا یا نظایر آنها (کم فشارهای بریده ) بر روی منطقه شاهد باشیم که با ایجاد الگوهای بلاکینگ ماندایی نسبتا طولانی را خواهد داشت.

با نگاهی به نقشه میانگین آنومالی بادهای نصف النهار (V-Winds) تراز 850 هکتوپاسکال طی بهمن ماه 97 گسترش بادهای شمالی بر روی فلات ایران به وضوح مشخص می باشد که به سبب تقویت جریانات شمالی بر روی منطقه در طی بهمن ماه 97 بخصوص نیمه دوم آن ست. رنگ های سبز آنومالی بادهای نصف النهار شمالی (جنوبسو) و رنگ های صورتی بیانگر بادهای نصف النهار جنوبی (شمالسو) در تراز لایه 850 هکتوپاسکال می باشد. مناطق وسیعی از بالکان، جنوب شرق اروپا به سمت عرض های شمالی تر تحت تقویت بادهای جنوبی ستون جو واقع می باشند که ناشی از قرار گرفتن این مناطق در جلوی گردش سیکلونی قوی ناوه ورتکس مستقر بر روی غرب اروپا می باشد که با فرارفت جنوبی جریات همراه می باشد. همین وضیت به صورت بالعکس در منطقه ما و بر روی فلات ایران رخ می دهد که نتیجه آن فرارفت شمالی جریانات همراه بوده که به دلیل تضعیف مکانیسم همگرایی دریا سرخ بارندگی های دامنه های زاگرس می تواند از نیمه دوم بهمن 97 دچار کاهش ریزش ها گردیده و بالعکس بر روی نواحی مرکزی، بخش هایی از جنوب ، شرق و نیمه شمالی با بارش های موثر واقع شوند.  

تحلیل وضعیت الگوی آب و هوا کشور طی بهمن1397

---

بررسی اطلاعات هواشناسی نشان می دهد که با رخداد پدیده گستت در ورتکس قطبی و استقرار الگوی پرفشار بر روی شمال اقیانوس اطلس (فاز منفی NAO) طی بهمن ماه 97 ، تقویت گردش سیکلونی عمیق بر روی اروپا موجب خواهد شد با تشدید واچرخندی بر روی نیمه شرقی دریا مدیترانه شاهد شکلگیری پشته پر ارتفاع بر روی شرق دریا مدیترانه، دریا سرخ، شمال شرق آفریقا و بطور کل بخش های غربی منطقه باشیم. نتیجه این امر چیزی نیست جز جابجایی غربسوی پشته پرارتفاع به سمت غرب که در پی آن الگوی سیکلونی عمیق بر روی نیمه جنوبی کشور، دریا عرب در تراز فوقانی جو شکل بگیرد. از نظر الگوی فشار طی بهمن ماه 1397 بر روی سرتاسر نواحی معتدله و جنب حاره اوراسیا آنومالی منفی فشار حاکمیت دارد که این وضعیت بر روی جنوب غرب آسیا با تضعیف زبانه های غربی پرفشار سیبری بر روی منطقه همراه بوده اما هسته مرکزی آن با تشدید فشار رو به روست و زبانه های جنوبی آن تا دریا عمان و بخش هایی از دریا عرب موجب ایجاد الگوی شیب فشاری / جریان بر روی این منطقه خواهد شد.

الگوی پتانسیل سرعت تراز فوقانی (CHI) نشان می دهد که طی نیمه اول بهمن ماه 1397 الگوی تقویت همرفت حاره (آنومالی منفی CHI) بر روی خلیج بنگال و شرق اقیانوس هند می باشد که با همگرایی جریانات لایه فوقانی بر روی پهنه فلات ایران همراه خواهد بود. روند شاخص MJO در این مدت قرار گرفتن نوسان بین فازهای 5 تا 7 خود می باشد که این شرایط سبب خواهد شد دست کم در طی دهه اول بهمن ماه 1397 بارندگی ها بر روی بیشتر مناطق کشور با کاهش نسبت به نرمال مواجه گردد این آنومالی منفی بارش بخصوص در بخش های غربی و دامنه های جنوب غربی زاگرس بارزتر خواهد بود که نتیجه آن چیزی نیست جز تضعیف مکانیسم های مرتبط با جبهه همگرایی دریا سرخ می باشد. 

در صورتی که الگوهای فعلی تغییر نیابند، با ورود شاخص MJO به فاز 7 خود با تقویت گردش سیکلونی در الگوی میدان باد بر روی دریا عرب و عمان و از طرفی گسترش زبانه های توده هوای پرفشار آسیا بر روی این منطقه موجب تشکیل جبهه مرطوب بر روی شرق و بخش هایی از جنوب کشور می گردد. این شرایط با عبور امواج کم ارتفاع غربی در عرض های شمالی تر کشور سبب تقویت بارش های در این مناطق و حتی بخش های مرکزی بعد از پایان دهه اول بهمن ماه بسمت اواسط آن گردد.