چشم انداز یک ماهه آب و هوا کشور ( خرداد ۱۳۹۵)

---

چکیده (بخش های اصلی)

بررسی و تحلیل آخرین خروجی 3 مدل آب و هوایی JMA،ECMWF و CFS v.2 طی یکماهه آینده (خرداد ۱۳۹۵)، نشان دهنده فعالیت توده های کم ارتفاع بر روی حومه دریا سیاه _ شرق مدیترانه می باشد که با عبور امواج ناپایدار از فراز بخش های شمالی کشور موجب بروز رخداد ناپایداری هایی در شمال کشور و به شدت ضعیف تر بر روی برخی از نواحی مرکز کشور خواهد شد. 

با گسترش شمال سوی کمربند پر ارتفاع تراز جنب حاره بر روی بخش هایی از دریا مدیترانه و وجود پشته پرفشار مانع در عرض های شمالی بر روی بخش هایی از شمال اروپا و آسیا،  توده هوای ناپایدار از شمال اقیانوس اطلس به سوی عرض های معتدله اروپا به سمت دریا خزر جابجایی شرقسوی خود را گسترش دهد. نتیجه این توزیع، تاثیر پذیری نواحی از شمال کشور و سواحل دریا خزر بسبب عبور امواج ناپایدار طی یکماهه آینده (خرداد 1395) خواهد بود، که به صورت ریزش بارندگی ها ظاهر می گردد.

هسته بارش های خرداد 1395 بر روی نوار شمالی کشور مناطقی از شمال غرب، سواحل دریا خزر، دامنه های رشته کوه البرز به سمت بخش هایی از شمال شرق کشور متمرکز خواهد بود. در این نواحی بیشینه بارش بر روی ارتفاعات البرز مرکزی با محدوده بارش 115 الی 125 میلی متر در 30 روز واقع خواهد شد. میزان ریزش ها بر روی بخش های شمالی آذربایجایجان شرقی، غربی، اردبیل، سواحل دریا خزر، دامنه های مرکزی و شرقی البرز، استان های خراسان شمالی، سمنان و بخش های غربی استان خراسان رضوی ,و جنوبی نرمال تا 2 میلی  متر در روز فراتر از نرمال پیش بینی می گردد. 

 به نظر می رسد آغاز بارش های نوع دوم خزر بر روی سواحل دریا کاسپین به شکل مطلوب ظاهر گردد و طی یکماهه آینده میزان ریزش ها بر روی سواحل خزر به صورت نرمال تا فراتر از نرمال پیش بینی می گردد. شایان ذکر ست بارش های نوع دوم خزر نوعی از بارش هاست که سرمنشا اصلی آن توده هوای مرطوب اقیانوس اطلس بوده و در حدود 50 الی 80 روز بعد از عید هر سال بر روی نوار ساحلی خزر ظاهر می گردند در این برهه زمانی کل فلات ایران تحت سیطره پشته پر ارتفاع جنب حاره واقع شده و اثری از بارش های نوع اول (سرمنشا بادهای غربی) نخواهد بود. 

باید به این نکته توجه شود که ظاهر شدن مطلوب بارش های نوع دوم خزر هیچ گونه ضمانتی برای عملکرد مطلوب آن تا شهریور ماه (دوره نرمال آن از اواسط خرداد الی شهریور ماه) نخواهد بود و بایستی بررسی های دقیق تر بر اساس خروجی مدل های دینامیک و آماری صورت گیرد. 

نقشه های متوسط دمای یکماهه بر روی غالب مناطق کشور نرمال با تمایل به فراتر از نرمال های بلند مدت پیش بینی می گردد. بر این اساس بر روی نواحی از شمال غرب کشور، سواحل دریا خزر و نیمه شرقی کشور بین 1 الی 2 درجه سلسیوس فراتر از نرمال بوده و در سایر نواحی کشور نرمال تا 1 درجه سلسیوس فراتر از نرمال پیش بینی می شود.   بر روی نوار شمالی کشور شامل بخش هایی از شمال غرب، نواحی از شرق دریا خزر و بخش هایی از شمال شرق کشور متوسط دمای هوا طی خرداد ماه 1395 نرمال تا کمتر از نرمال پیش بینی می شود. در بخش های شرق سواحل دریا خزر، شامل استان گلستان، خراسان شمالی و دامنه های شرقی البرز بین 0.5 الی 1.5 درجه سلسیوس کمتر از نرمال پیش بینی می گردد. 

بر روی نوار جنوبی کشور بخش هایی از جنوب غرب کشور، شامل استان خوزستان، استان بوشهر، غرب و جنوب استان فارس، استان هرمزگان و نوار ساحلی سیستان و بلوچستان نرمال و کمتر از نرمال طی یکماهه خرداد 1395 پیش بینی می گردد. این نابهنجاری کمتر از نرمال متوسط دمایی بر روی نوار ساحل جنوبی کشور شامل جنوب شرق استان خوزستان، استان بوشهر، هرمزگان و نوار ساحلی سیستان و بلوچستان بین 1 الی 2.5 درجه سلسیوس کمتر از نرمال طی خرداد ماه 1395 پیش بینی می گردد.

  بر روی نوار شمالی کشور شامل بخش هایی از شمال غرب، نواحی از شرق دریا خزر و بخش هایی از شمال شرق کشور متوسط دمای هوا طی خرداد ماه 1395 نرمال تا کمتر از نرمال پیش بینی می شود. در بخش های شرق سواحل دریا خزر، شامل استان گلستان، خراسان شمالی و دامنه های شرقی البرز بین 0.5 الی 1.5 درجه سلسیوس کمتر از نرمال پیش بینی می گردد. 

طی نیمه دوم ماه از شدت نابهنجاری بالاتر از نرمال در بخش های شرقی، جنوبی و مرکز کشور کاسته شده  بر روی نواحی شمالی و غربی کشور بین 0.5 الی 1.2 درجه سلسیوس کمتر از نرمال حاکم می گردد. 

چشم انداز یک ماهه آب و هوا کشور (18 اردیبهشت / 15خرداد 1395)

آژانس آب و هوایی ژاپن (JMA)

با توجه به نقشه های هواشناسی مرکز آب و هوایی توکیو (TCC) طی یک ماهه آینده مورخ 18 اردیبهشت لغایت 15 خرداد ماه 1395، بسبب استقرار محور تراف کم دامنه بر  روی دریا سیاه تا شمال دریا سرخ ضمن عبور امواج کم دامنه تراز میانی به بخش های شمالی کشور، موجب تقویت و حاکمیت پشته پر ارتفاع بر روی فلات ایران می گردد، میزان نابهنجاری ارتفاع تراز 500 hpa بر روی فلات ایران بین 20+ الی 40+ متر پیش بینی می گردد. 

نقشه های متوسط فشار سطح دریا (MSLP) بر روی بخش هایی از شبه جزیره عربستان، فلات ایران، غرب آب های دریا عرب و شمال اقیانوس هند نرمال تا 1- هکتوپاسکال کمتراز نرمال پیش بینی می گردد. این شرایط نشان دهنده فعال بودن زبانه های توده هوای کمفشار بر روی آب های اقیانوس هند و بخش هایی از فلات ایران بشمار می رود. 

با توجه به استقرار ناوه وسیع کم ارتفاع آسیا و گسترش آن تا شمال دریا خزر، تقویت جریانات ناپایدار بر روی بخش های شمالی ـ شرقی را موجب می شود که این موضوع می تواند تقویت ناپایداری ها را بر روی دامنه های شرقی البرز و شمال شرق کشور طی یکماهه به دنبال داشته باشد. 

با توجه به نقشه های پتانسیل سرعت تراز 200 هکتوپاسکال (سمت چپ) ناهنجاری منفی (واگرایی) تراز 200 هکتوپاسکال بر روی آب های اقیانوس هند بویژه غرب اقیانوس بین 4- الی 6- واحد موجب تشدید همرفت و ناپایدری ها بر روی آب ها اقیانوس می گردد. این شرایط می تواند در کنار سایر شرایط گفته شده (نابهنجاری منفی متوسط فشار سطح دریا) شرایط ایده آل جهت تشدید فعالیت های حاره ای را در برهه یکماهه بر روی آب های اقیانوس هند به دنبال داشته باشد. از نتایج دیگر آن می تواند در فرارفت رطوبت به سوی فلات ایران نام برد.