الگوی نقشه های هواشناسی شکلگیری مرکز سامانه ای کم فشار را بر روی جنوب ایتالیا را نشان می دهد. با حاکمیت توده هوای پرفشار بر روی عرض ها شمالی اروپا و ریزش مداوم هوای سرد بر روی مدیترانه که با کشیدگی جت استریم جبهه قطبی همراه می باشد مرکز چرخند یادشده بر روی دریا مدیترانه روند تکوین خود را طی می نماید. بتدریج با گذشت زمان ضمن عمیق تر شدن ناوه مذکور حرکت شرق سوی آن را به طرف منتهی الیه شرق دریا مدیترانه خواهیم داشت. محاسبات نشان می دهند این سامانه پرانرژی و فعال طی روز شنبه 10 فروردین 98 بشکل یک مرکز سردچال بر روی شرق دریا مدیترانه واقع می گردد و بتدریج آثار ناپایدار آن بشکل رشد ابر و وزش باد شدید و آغاز بارندگی ها را خواهیم داشت. بارش ها از سمت شمال غرب و غرب آغاز می گردد که بویژه بر روی جنوبغرب کشور با وزش باد شدید رخ خواهد داد.
این سامانه یک سردچال عمیق می باشد که از سطح زمین با زبانه های کمفشار سطح زمین به صورت امتزاجی دریا سرخ - مدیترانه همراهمی می گردد، لذا با جریانات قابل توجه رطوبت جنوبی همراهی می گردد. لذا بارندگی ها غالباً به شکل رگبارهای شدید می باشد که می تواند جریانات رواناب و خیزش سیلاب را به همراه داشته باشد. روز یکشنبه غالب مناطق غربی کشور تحت چتر بارش های این ناوه واقع می گردد، بر روی نواحی از شمال غرب، غرب و جنوب غرب ریزش ها قابل توجه می باشد که امکان بروز سیلاب و طغیان مجدد آب روخانه ها را در پی خواهد داشت، این بارش ها با وزش بادهای شدید نیز در نواحی غرب و جنوب غرب کشور همراه می باشد.
از بعد از ظهر یکشنبه به سمت روز دوشنبه، بارش ها علاوه بر بخش های غربی به دامنه های البرز و نواحی مرکزی کشور کشیده خواهد شد. بر روی نواحی مرکزی کشور وزش باد شدید می تواند سبب ایجاد گرد و خاک نماید و بر روی دامنه های البرز غربی تا مرکزی بارش ها قابل توجه خواهند بود که در این مناطق نیز میتواند سبب طغیان آب روخانه ها و آبگرفتگی معابر عمومی شهری در برخی از مناطق استان های حاشیه البرز گردد.
سامانه ای که از اواسط وقت دیروز آثار فعالیت آن بر روی بخش های غربی کشور به شکل بارش باران و برف آغاز شد، یک ناوه کمفشار بریده ای ست که دامنه تراف آن وسیع می باشد، به عبارت دیگر در حالی که مرکز چرخند آن بر روی عرض های بالای 40 درجه شمالی واقع شده اما امتداد ترف آن تا بخش های جنوبی شبه جزیره عربستان می رسد. حداکثر آنومالی منفی ارتفاعی آن بر روی حوزه دریا خلیج فارس واقع می گردد. به همین سبب منطقه خلیج فارس و استان های جنوبی کشور تحت تاثیر حداکثر تاوایی ناوه واقع می باشند که شدیدترین بارندگی های یک سامانه در این ناحیه واقع ست.
الگوی آرایش تراز فوقانی جو نشان می دهند با حرکت سامانه به سمت شرق، میزان سرعت در هسته روباد جنب حاره بر روی شمال دریا سرخ فزونی می یابد و بتدریج محور روباد جت استریم از خلیج فارس بر روی جنوب ایران واقع می گردد، تشدید هسته سرعت روباد باعث افزایش میزان سرعت شاخه نزولی سلول هدلی بر روی منطقه می گردد و از طرف دیگر منطقه خلیج فارس و استان های جنوبی کشور تحت منطقه چپ خروجی جت استریم واقع می گردند در نتیجه این شرایط واگرایی در لایه های فوقانی افزایش یافته و با منطبق شدن منطقه تاوایی ضلع جنوبشرقی ناوه، صعود هوا در سطوح جو این منطقه تشدید می گردد.
این صعود قوی جریانات هوا با گسترش زبانه های کمفشار به دلیل ساختار دینامیکی ناوه به همراه گسیل مقادیر زیادی رطوبت از عرض های جنوبی در مسیر همگرایی به سمت منطقه جنوب ایران موجبات ریزش های فراوان و قابل توجهی در این منطقه طی روز های یکشنبه تا سه شنبه پیشرو فراهم خواهد آورد.
نقشه پیش بینی بارش تجمعی 60 ساعته طی اواسط وقت روز یکشنبه 21 لغایت اوایل وقت روز چهارشنبه 24 بهمن ماه 97 نشان دهنده پوشش بارش های قابل توجه بر روی بیشتر استان های جنوبی کشور می باشد؛ استان های بوشهر، فارس، کرمان، هرمزگان و نیمه شمالی سیستان و بلوچستان تحت بارندگی های قابل توجه و سیل آسا واقع خواهند شد. بالاترین میزان بارش ها بر روی بخش شمالی استان هرمزگان و نواحی از نیمه جنوبی فارس با بیش از 110 میلی متر در 60 ساعت پیش بینی می شود. سایر مناطق استان های یاد شده با بیشینه بالاتر از 65 میلی متر در 60 ساعت مقادیر بارندگی ها برآورد می گردد.
همانطور که انتظار داشتیم، بارندگی ها ناشی از عبور امواج ناپایدار سامانه بارشزا مستقر روی شرق دریا مدیترانه طی ساعات گذشته از استان های واقع در جنوبغرب آغاز شد؛ در برخی از ایستگاه های واقع در استان های خوزستان، چهارمحال و بختیاری، لرستان، اصفهان، یزد و ... گزارش بارندگی داشتیم. در طی ساعات آینده دامنه بارش ها بتدریج به سایر مناطق نیمه غربی کشور و از اواخر وقت به دامنه های البرز کشیده خواهد شد. طی روز پنجشنبه 27 دی 97 بارش ها بر روی کشور گسترده شده، بیشتر مناطق نیمه غربی،سواحل دریا خزر، دامنه های البرز، شمال شرق و همچنین بر روی جنوب غرب و با شدت ضعیف بر روی مناطقی از مرکز و دامنه های جنوبی زاگرس بارندگی ها را خواهیم داشت. شدت بارش طی فردا بر روی سواحل دریا خزر، ارتفاعات واقع بر روی دامنه های رشته کوه البرز و با شدت کمتر بر روی نواحی از شمال غرب و دامنه های جنوب غربی زاگرس پیش بینی می شود. طی روز جمعه 28 دی از شدت و گستره بارش ها کاسته شده و بارندگی ها محدود به بخش های شمالی برای نواحی از استان های حاشیه دریا خزر، دامنه های البرز و مناطقی از شمال شرق کشور خواهد بود که شدت بارش بر روی البرز شرقی و استان گلستان پیش بینی می شود.
لذا با توجه به شدت بارش ها، احتمال آبگرفتی معابر عمومی و همچنین وقوع کولاک و اختلال در تردد جاده های کوهستانی به شرح ذیل اعلام وضعیت می گردد:
بررسی نقشه های هواشناسی نشان می دهد که طی دهه آخر آبان ماه 97، با الگوی استقرار کم ارتفاع بر روی مدیترانه شرقی و جابجایی شرق سوی محور پر ارتفاع جنب حاره شرایط برای تداوم و تشدید ناپایداری جو در منطقه و ایران مهیا بوده و بارندگی ها در سطح منطقه گسترش خواهد یافت. حضور پر ارتفاع عمیق بر روی عرض های شمالی (اروپا) با کشیدگی تراف کم ارتفاع آسیا به سمت جنوب غرب آسیا و تکشیل چرخند بر روی شرق مدیترانه همراه می گردد. میانگین آرایش خطوط هم ارتفاع تراز 500 هکتوپاسکال سوی جنوب غربی - شمالی شرقی را نشان می دهد که شرایط مناسبی به جهت ارسال امواج ناپایدار و گسترش جریانات مرطوب را به روی کشور نشان می دهد.
از اینرو طی ده روزه انتهای آبان ماه باید نسبت به وقوع بارش های سیل آسا و شدید در برخی از مناطق واقع در غرب، جنوب غرب و حتی نواحی داخل تر مرکزی آمادگی ها و احتیاط لازم را مبذول نمایند.
الگوی بارش از مدل CFS نشان می دهد که بطور میانگین طی 10 روزه واپسین از آبان ماه 97، جبهه بارشی بر روی بخش شرقی مدیترانه، شمال شرق آفریقا، دریا سرخ، ترکیه، سوریه، اردن، عربستان، عراق و ایران گسترش خواهد یافت. این منطقه بارندگی شامل 200 الی 400 درصد نرمال این مناطق می باشد که با توجه به این قم بسیار بالا می توان دریافت که مقادیر بارش در برخی از مناطق قابل توجه بوده و استعداد سرزمین های منطقه به جهت وقوع سیلاب، آسیب زا این شرایط را هشدار می دهد.
ادامه مطلب ...هشدار درجه 4 به نواحی غرب و جنوبغرب کشور، استان های حاشیه نوار غربی، جنوب غربی و نیمه شمالی خلیج فارس از پنجشنبه تا روز شنبه 5 آبان 97 شاهد شدیدترین بارندگی ها خواهند بود که امکان آبگرفتگی معابر عمومی و سیلابی شدن مسیل ها وجود خواهد داشت. نواحی مرکزی و شمال شرق کشور با هشدار در جه 3 در روزهای یکشنبه و دوشنبه احتمال تجربه این شرایط را دارند.
شمال شرق کشور تا روز یکشنبه 6 آبان در برخی مناطق تا 20 درجه و بطور میانگین بین 15 تا 20 درجه افت شدید دما را تجربه خواهد کرد.
هشدار در خصوص امکان آتشسوزی در جنگل های استان های حاشیه دریا خزر به دلیل پدیده گرمباد طی روز های پنجشنبه و جمعه که دما ها در این مناطق تابستانی خواهد شد در شرق خزر (گلستان) امکان ثبت دماهای تا 37 درجه در برخی ایستگاه ها وجود دارد.
**************
بر اساس تحلیل های گذشته (پست جمعه 27 مهر 1397 ساعت 02:56 اینجا را ببینید و پست سهشنبه 1 آبان 1397 ساعت 01:00 اینجا را ببینید) با گسترش ناوه ورتکس قطبی به روی اروپا و چرخندی آن شاخه ای از تراف حاصل از آن طی روزهای آینده از کشور عبور نموده و با همراهی جریانات جنوب غربی کشور سبب رخداد بارش های وسیع و فراگیر در بیشتر مساحت کشور خواهد شد. سپس از اواسط هفته با تشدید بلاکینگ جریانات در عرض های بالا جغرافیایی سلول بسته ای شکل خواهد گرفت که موجب تداوم ناپایداری ها و بارش بر روی کشور می گردد. از اینرو از فردا پنجشنبه 3 آبان 97 وارد یک دوره بارندگی در سطح کشور خواهیم شد که انشاالله موجبات بارندگی خوبی را بر روی مناطق مختاف کشور فراهم خواهد آورد. ضمن تشدید ناپایداری ها دما هوا بتدریج با شروع ناپایداری های جوی از سمت غرب و شمال کشور رو به کاهش می گذارد و چهره ای کاملا پاییزه را به خود خواهد گرفت و با افت بر روی دامنه ها و ارتفاعات واقع در شمال غرب و دامنه های رشته کوه البرز سفید پوش خواهد شد.
نکات برجسته:
انیمیشن ویدئویی بالا الگوی بارش 24 ساعته طی روز پنجشنبه 3 لغایت سه شنبه 8 آبان 97 مدل های ECM و GFS به نمایش در آمده ست. بنابر این به تشریح وضعیت بارندگی کشور می پردازیم: