تحلیل شرایط کلان الگوی های آب و هوای نیمکره شمالی و تاثیر ان بر اوضاع جوی هفته اول و دوم دیماه 98

---

در حالی طی ماه دسامبر وقوع گرمایش استراتوسفری بسوی جانب شمال اطلس به پایان رسید که این پدیده متوالیاً از ماه نوامبر از اقیانوس آرام در حال  تکرار ست. 

بر اساس خروجی مدل های پیش یابی لایه استراتوسفر ما شاهد وقوع گرمایش مینور دیگری بر روی پهنه ورتکس استراتوسفری خواهیم بود که در طی آن ورتکس از حالت تقارن خارج و به سوی 2 جانب یکی بر روی منطقه سیبری و دیگری بر روی اطلس شمالی کشیدگی پیدا خواهد کرد. این کشیدگی ورتکس قطبی با الگوی پشته پرارتفاع بر روی آمریکای شمالی و دیگری (شدت کمتر) بر روی اروپا در ارتباط می باشد. نتیجه این شرایط، شکل گیری الگوی سیکلونی بر روی شرق اروپا، حوزه بالکان به سمت جنوب غرب آسیا می باشد.

تأثیرات پدیده گرمایش استراتوسفری تا مدتی به طول خواهد انجامید؛ از جمله ایجاد توده هوای سرد پیراقطبی بر روی عرض های جغرافیایی معتدله و جنوبی تر. در همین حال، با عنایت به روند (Trend) خروجی مدل Cfsv2 ما مشاهده می کنیم که طی هفته دوم دیماه 98 منطقه خاورمیانه تحت تاثیرات فرود موج بلندی واقع خواهد شد که محور آن از دریا سیاه تا شمال شرق آفریقا امتداد داشته و جریانات جنوب غربی ناشی از آن منطقه را پوشش می دهد.

بر روی سرتاسر غرب و شمال اروپا با استقرار پشته پر ارتفاع جو (فازهای مثبت NAO  و Scand) ریزش هوای شمالی بر روی شرق و جنوب شرق اروپا تسهیل شده و شرایط برای ایجاد یک فرود کم ارتفاع را بر روی این مناطق فراهم می آورد. 

تحلیل شرایط آب و هوای کشور طی 14 روز آینده

---

بررسی نقشه های هواشناسی نشان می دهد که طی هفته نخست شهریور ماه 98 کشور تحت تاثیر پرارتفاع جنب حاره ای واقع می باشد که با بیهنجاری مثبت ارتفاع تراز 500 هکتوپاسکال بر روی بخش های غربی - شمالی کشور نسبت به حد نرمال بلند مدت همراه ست. این الگو به دلیل جابجا شدت محور کمربند پرفشار جنب حاره به سمت شمال و غرب کشور بوده، در نتیجه این مناطق تحت تاثیر هوای گرم ناشی از این الگو می باشد. این در حالی ست که با عقب نشینی ضلع شرقی پرارتفاع بسمت غرب، هوای معتدل و خنک تری بر روی بخش های شمال شرقی، شرقی و مناطقی از ارتفاعات جنوبی زاگرس برقرار خواهد بود. 

از هفته دوم شهریور ماه با جابجایی و گسترش یک ناوه از ورتکس قطبی از پیراقطب روسیه و  واچرخندی پشته پر ارتفاع بر روی اروپا در سرتاسر غرب آسیا پدید فرارفت سرد (شمالی) سبب شکل گیری یک تراف کم ارتفاع و خنک از شمال روسیه به سمت عرض های جنوبی تر و کشیدگی فرود آن تا دریا کاسپین خواهد شد. رهاورد این شرایط عقب نشینی حدود شمالی توده هوای گرم و خشک پرارتفاع جنب حاره ای به موضعیت جنوبی تر می باشد. در نتیجه از میزان ارتفاع تراز میانی جو بر روی منطقه قفقاز، شرق دریا سیاه، شمال غرب و غرب ایران کاسته خواهد شد، رهاورد این الگوی مذکور، حضور هوای خنک بر روی شمال شرق، ارتفاعات شرقی البرز و کاهش دما در نوار ساحلی دریا مازندران، شمال غرب و استان های مرتبط با رشته کوه البرز می باشد. 

الگوی نقشه های هواشناسی نشان می دهند که عمده بارندگی ها 14 روز آینده بر روی نوار شمالی کشور از شمالغرب، سواحل دریا مازندران به سمت شمال شرق و ارتفاعات رشته کوه البرز متمرکز می باشد. هسته بارندگی ها طی این مدت بر روی استان گیلان با محدوده بارندگی 50 الی 75 میلی متر در 2 هفته آتی می باشد.  

تحلیل شرایط آب و هوای کشور طی 14 روز آینده

---

طی 14 روز آینده متوسط دما هوا بر روی شمال شرق، شرق، دامنه های مرکزی تا شرقی البرز، نوار جنوب کشور و ارتفاعات جنوبی رشته کوه زاگرس گرایش به خنکتر از حد نرمال بلند مدت و در مقابل نیمه غربی، شمال غرب و نوار ساحلی دریا مازندران متوسط دما هوا گرمتر از حد  نرمال را تجربه خواهند کرد. بارش در همین مدت بصورت ریزش های ناچیز بر روی سواحل دریا مازندران، نواحی شمالی آذربایجان های غربی، شرقی و اردبیل، ارتفاعات مرکزی زاگرس و بخش هایی از استان های هرمزگان، جنوب شرق فارس و کرمان می باشد که مقادیر آن بر روی نوار شمالی کشور گرایش به کمتر از حد نرمال بلند مدت را نشان می دهد.

 با توجه به مدل های هواشناسی با حاکم شدن پشته پرارتفاع/ پرفشار بر روی عرض های جغرافیایی بالا بر روی غرب روسیه و الگوی چرخندی بر روی دریا سیاه محور کمربند پرارتفاع جنب حاره به طرف شمال - غرب جابجا شده و سرتاسر غرب آسیا تحت پرارتفاع ستون جو واقع خواهد شد و موجبات شکل گیری هوای گرم بر روی بخش های غربی - شمالی کشور می گردد. اما به دلیل ریزش جریانات بر روی آسیا میانه ضلع شرقی کمربند جنب حاره عقب نشینی کرده و باعث استقرار هوای خنکتر بر روی  بخش های شمال شرقی - شرقی کشور می گردد. بلاک شدن مسیر عبور توده هوای آب و هوایی بر روی کاسپینکاهش بارندگی ها را بر روی کرانه های دریا مازندران و سایر نوار شمالی کشور در پی خواهد داشت. 

الگوی پیش بینی مقادیر بارندگی 15 روزه نشان دهنده کاهش مقادیر بارش بر روی شمال غرب و کرانه های دریا مازندران می باشد. بیشترین کاهش بارش مربوط به استان گیلان با مقدار حدودا 35 الی 45 میلی متر در 15 روز آینده می باشد.  

تحلیل شرایط آب و هوای کشور طی 14 روز آینده

---

طی هفته جاری نفوذ هوای خنک موجب کاهش ملموس دما هوا تا 7 درجه سلسیوس بر روی بخش های شمالی - شرقی کشور خواهد شد، بارندگی ها طی 14 روز آینده بر روی کرانه های دریا مازندران تداوم یافته اما نسبت به حد نرمال بلند مدت کاهش را تجربه می نماید، اما در مقابل تا پایان مرداد ماه بارندگی های مونسون بر روی جنوب - جنوب شرق نرمال و بیش از حد نرمال ست.

نقشه های هواشناسی نشان می دهد در هفته پیشرو (19 الی 25 مرداد 98) با نفوذ توده هوای خنک شمالی از میزان گرمای هوا در بسیاری از مناطق کشور بِویژه بر روی بخش های شمالی - شرقی  کشور کاسته خواهد شد و شمه ای از پاییز را تداعی خواهد نمود. هفته پایانی مرداد ماه 98 با تضعیف توده هوای کم ارتفاع خنک شمالی مجددا بر میزان ناهنجاری گرمایشی بر روی بخش های شمالی کشور افزوده می گردد و بیشتر مناطق کشور هوای گرمتری را تجربه خواهند کرد تنها بر روی بخش هایی از دامنه های شرقی البرز و شمال شرق کشور متوسط دما هوا نرمال و گرایش به کمتر از نرمال بلند مدت را تجربه خواهد کرد. 

طی هفته پیشرو با نفوذ جریانات خنک شمالی به روی کشور بر روی سواحل دریا مازندان بین 3 تا 7 درجه، استان های حاشیه البرز جنوبی 4 تا 6 درجه، بر روی شمال شرق و بخش های شرقی کشور بین 5 تا 7 درجه و در بخش های مرکز و غرب کشور 2 تا 6 درجه سلسیوس از شدت گرما کاسته خواهد شد، بیشترین تاثیر کاهش دما بر روی دامنه های البرز، شمال شرق و بخش هایی از شرق کشور پیش بینی می شود بطوری که میانگن دما هوا در بیشتر این مناطق نسبت به حالت نرمال بلند مدت  2 تا 4 درجه سلسیوس خنکتر خواهد بود، اما بر روی نوار غربی - جنوب غرب و بخش هایی از جنوب کشور همچنان متوسط دما هوا گرایش به گرمتر از حد نرمال بلند مدت را نشان می دهد.  

تحلیل شریط آب و هوای کشور طی 14 روز آینده

---

طی 14 روز آینده در حالی که 2/3 جنوبی کشور تحت تاثیر پرفشار جنب حاره با هوای گرم و پایدار مواجه خواهند بود، عبور متناوب امواج تراز میانی به همراه شارش های شمالی سبب رخداد بارندگی و کاهش دما در نوار شمالی کشور (بخصوص سواحل شمالی) خواهد شد. 

نقشه های هواشناسی نشان می دهند که 2/3 جنوبی کشور طی 14 روز آینده تحت تاثیر جریانات پایدار ناشی از استقرار پرارتفاع جنب حاره واقع می باشد. بر روی عرض های جغرافیایی بالا ناوه ای عمیق با حرکت پادساعتگرد، سبب گذر امواج تراز میانی از بخش های شمالی کشور خواهد شد که نتایج آن رخداد بارندگی ها بر روی شمال غرب، کرانه های دریا مازندران، ارتفاعات البرز و شمال شرق کشور خواهد بود، دامنه بارندگی ممکن است حتی به زاگرس شمالی و البرز غربی نیز کشیده شود. دامنه توده هوای مونسون نیز طی این مدت بر روی بخش های جنوب شرق و جنوبی کشور سبب رخداد رگبار و رعد و برق در استان های مرتبط خواهد شد. 

از حیث دما، با تاثیر گذاری جریانات خنک شمالی بر روی بخش های شمالی کشور شامل شمال غرب، کرانه های دریا مازندران و نواحی بالای شمال شرق کشور متوسط دما هوا طی 14 روز آینده گرایش به کمتر از حد نرمال بلند مدت را نشان می دهد. این در حالی ست که در طی این مدت نواحی داخلی تر شامل 1/2 جنوبی کشور دما هوا گرمتر از نرمال بلند مدت را نشان می دهد. 

طی 7 روز آینده، با تضعیف نسبی توده هوای موسمی شبه قاره متوسط دما هوا بر روی نوار جنوبی افزایش یافته و گرایش به فراتر از نرمال بلند مدت را نشان می دهد، اما از هفته دوم، با توجه به الگوهای نقشه های پیش یابی  تقویت توده هوای موسمی باعث گسترش جریانات جنوب شرقی بر روی نوار ساحلی آب های جنوبی کشور شده، متوسط دما هوا بر روی نوار جنوبی کشور شامل جنوب سیستان و بلوچستان، هرمزگان، جنوب فارس، بوشهر و سواحل خلیج فارس نرمال با گرایش به کمتر از حد نرمال بلند مدت را تجربه خواهد کرد.