پیش بینی فصلی زمستان 95: چشم انداز مدل آنالوگ سال های مشابه طی زمستان 95 (شماره 3)

---

بررسی عوامل پیوند از دور (متغییرات) از جمله: الگوی نوسانات فشاری و اقیانوسی فعال طی زمستان نیمکره شمالی، فعالیت خورشیدی، شاخص QBO، فرابار سیبری، پوشش برف اوراسیا و ... همچنین الگوهای بلاکینگ عرض های شمالی طی ماه گذشته (آبان) بر روی عرض های شمالی و جنب قطبی و تطابق این عوامل با شرایط  بلند مدت  در نهایت ما را به 10 سال با بیشترین میزان تشابه با زمستان 95 منتج نمود. این 10 سال عبارتند از:

1286، 1294، 1310، 1332، 1338، 1340، 1341، 1343، 1374 و 1384.

بررسی های ما نشان می دهند که در این 10 سال شرایط شاخص های پیوند از دور ذکر شده و همینطور الگوی شاخص بندال آبانماه بیشترین میزان شباهت را نسبت به شرایط حاضر دارا بوده است. ترسیم نقشه های  برآیند و تک تک الگوهای این 10 سال می توانددر پیش بینی چشم انداز ماه های زمستان 95 بسیار کمک کننده باشد.

در این پست به برآیند  الگوی های آب و هوایی  و پارامترهای بارش و دما فصل زمستان در طی 10 ساله مذکور خواهیم پرداخت:

االف- الگوی نابهنجاری Z500 , و MSLP

همانطور که در نقشه برآیند ناهنجاری Z500 سه ماهه ژانویه - مارس طی 10 سال مذکور مشاهده می گردد،  غرب اروپا و اقیانوس اطلس با الگوهای نامتقارن ارتفاع و فشار جو مواجه بود. حاکمیت ارتفاع و فشار بالاتر از هنجار بر روی شمال اقیانوس اطلس و فشار و ارتفاع کمتر از نرمال بر روی میانه اقیانوس اطلس معرف وقوع فاز منفی شاخص NAO می باشد. در نتیجه میزان شدت توده های آب و هوایی کم فشار ایسلند و پرفشار آزور کمتر از حد هنجارهای بلند مدت بوده و این بطور مستقیم با کاهش میزان گرادیان فشار و درنتیجه تضعیف جبهه روباد قطبی همراه خواهد بود. این اتفاق سبب گردش سیکلونی بسیار قوی بر روی جنوب غرب اروپا و مدیترانه گردیده ست.

بر روی سرتاسر آسیا، حاکمیت پشته پر ارتفاع و فشار بالاتر از حد هنجار موجب می شود که در تراز سطح زمین زبانه های توده هوای پرفشار به صورت سرتاسری در ناحیه وسیعی از اوراسیا گسترش را نشان دهند. بر روی غرب منطقه خاورمیانه یک مرکز واجد گردش آنتی سیکلونی ضعیف حاکمیت داشته که با برهم کنش گردش سیکلونی مستقر بر روی اروپا هوای مرطوب را در راستای جنوب غرب به طرف شرق جابجا می نماید.

نوار پرفشار سراسری بر روی عرض های معتدله و جنب قطبی اوراسیا نشان دهنده حاکمیت الگوی واچرخندی در این نواحی و به بالطبع استقرار هوای سرد در این بخش ها را نشان می دهد. توده های کمفشار سطح زمین بر روی شمال غرب آفریقا، جنوب غرب اروپا و حوضه دریا مدیترانه نشان دهنده فعال بودن کم فشار ناپایدار دینامیکی در پهنه جنوب غرب اروپا می باشد. که گستردگی به سمت شرق را نشان می دهد این شرایط تحت دوران ضعف فرابار آزور در میانه اطلس ایجاد شده و هوای مرطوب اقیانوسی را به سمت جنوب اروپا سوق می دهد.

به نظر می رسد معبر عبور توده های بارشزا از روی مدیترانه به سمت شرق بوده و با فرارفت هوای مرطوب جنوب غربی از سمت دریا سرخ شرایط برای تغذیه، تعمیق و گسترش توده هوای کمفشار مرطوب به سمت غرب فلات ایران مهیا باشد.

واکاوی الگوهای پیوند از دور، پیش بینی نوسان بارش/ دمای میانگین فصلی ایران طی 10 آبان الی 10 دی 1395 + نقشه های استانی

---

واکاوی الگوهای پیوند از دور

میانگین دمای پهنه های آبی همسایه (پنج دریا) در ماه سپتامبر 2016 حدود 26.3 درجه سلسیوس بوده که نسبت به نرمال 0.9 درجه گرم تر و نسبت به سال گذشته 0.9 درجه سردتر بود. میانگین دمای شمال اقیانوس هند طی مدت یاد شده 27.3 درجه سلسیوس بوده که نسبت به نرمال 0.2 درجه گرم تر و نسبت به سال گذشته 0.9 درجه سردتر بوده است. نمایه شیو دمای سطحی آب بین دو سوی اقیانوس هند گرمسیری (IOD) در این ماه نیز منفی بوده و به 0.97- رسیده است (سال گذشته 0.9+ درجه). میانگین دمای پهنه گسترده اقیانوس آرام گرمسیری (25.0)، 0.1 درجه نسبت به نرمال و 2.3 درجه نسبت به دوره مشابه سال گذشته، سردتر بوده که نشاندهنده فاز خنثی تا لانینای ضعیف می باشد (0.1- درجه سردتر از ماه گذشته). برونداد مدل های مراکز هواشناسی ملی و جهانی، نشان دهنده ادامه شرایط خنثی تا لانینای ضعیف در فصل پاییز می باشد سایر رکوردهای مهم: گرمترین اقیانوس آرام شمال شرقی، بالاترین شاخص اطلس شرقی (EA)، بیشترین ماندگاری فاز مثبت نوسان شبه دوسالانه (QBO)، (همه رکوردها در 65 سال گذشته).

پیش بینی نوسان بارش/ دمای میانگین فصلی ایران

پیش بینی می شود بارش میانگین کشور در ادامه پاییز (آبان+آذر) بویژه در نیمه جنوب غربی کشور کمتر از نرمال و سال گذشته و در نوار شمالی کشور نزدیک نرمال باشد.  از پایان فصل پاییز  و طی فصل زمستان - بویژه از میانه دی تا اوایل اسفند و در حوضه زاگرس بزرگ و نواحی جنوبی کشور - بهبود شرایط بارش پیش بینی می شود. بارش انباشتی سال آبی آینده (48 ایستگاه و تا تیر)، حدود 240 تا 300 م م برآورد می گردد که 10 تا 20 درصد کمتر از نرمال خواهد بود.

چشم اندازهای بارش و دما فصل پاییز و دورنمای اقلیمی زمستان 1395 + نقشه های استانی و نمودار زمان - بارش

---

بر اساس آخرین شماره فصلنامه اداره کل هواشناسی استان کرمانشاه مورخ 30 شهریور 95، پیش بینی می گردد میانگین بارش در نیمه اول مهرماه نزدیک به نرمال و از اواسط این ماه تا اوایل آبان در حد نرمال و احتمالا در برخی نقاط محدوده مرکزی گرایش به بیش از آن داشته باشد. از اواسط آبان تا اوایل آذر بارش در بیشتر نقاط کشور گرایش به کمتر از نرمال خواهد داشت. برای ادامه فصل پاییز و فصل زمستان (بویژه از اواسط دی ماه تا اوایل اسفند) بهبود شرایط بارشی در حوضه زاگرس و کشور پیش بینی می شود.

بطور کل در پاییز امسال بی هنجاری زمانی - مکانی بارش نسبت به سال گذشته و نرم بویژه در نیمه جنوب غربی کشور پیش بینی می شود.

کاهش بارش نسبت به نرمال بویژه از آبان تا اواسط آذر، بی هنجاری زمانی و کیفی در رویداد بارش ها به صورت احتمال تاخیر در بارش موثر مورد انتظار بوده، گرچه احتمال یک سیگنال بارشی موقت درون فلاتی از پایان مهر تا وایل آبان وجود دارد ولی یک دوره کم بارش یا بدون بارش پس از آن تا اوایل آذر به همراه افزایش دما دور از انتظار نیست (بخصوص در نیمه شمال غربی کشور)، احتمال سرمازدگی زودهنگام شبانه به برخی محصولات کشاورزی طی مهر و اوایل آبان پیش بینی شود.

احتمال زمستان نسبتا پر برف تر از 3 الی 5 سال اخیر بیشتر در مناطق کوهستانی کشور پیش بینی می شود.

بر اساس نمودار پیش بینی زمان - بارش طی ماه های اکتبر و نوامبر 2016 متوسط بارش در سطح کشور متمایل به کمتر از نرمال و طی ماه دسامبر مطابق با حد نرمال پیش بینی می شود.  میانگین متوسط دما در سطح کشور طی ماه های اکتبر و نوامبر یک تلورانس در حدود 0.2±  را تجربه خواهد نمود. در ماه دسامبر حد میانگین دما کشور در حدود 0.4 درجه سلسیوس فراتر از نرمال مورد انتظار می باشد.

طی ماه ژانویه 2017 متوسط بارش در سطح کشور نرمال و فراتر از نرمال پیش بینی شده اما طی ماه های فوریه و مارس درجاتی از کاهش نسبت به میانگین بلند مدت دوره مشابه را نشان می دهد.

شایان ذکر می باشد متوسط دمای هوا طی ماه ژانویه 2017 به طور کل در حدود 1.0 درجه سلسیوس کمتر از نرمال مورد انتظار می باشد.

در ادامه نقشه های پیش بینی ناهنجاری بارش به صورت ماهیانه اکتبر - نوامبر و دسامبر 2016 را با تفکیک استانی مشاهده خواهید نمود.