تحلیل شرایط آب و هوای مخاطره آمیز بشکل امواج شدید گرمایی، افت شدید و ناگهانی دما و بارش برف طی هفته سوم بهمن 98

---

طبق الگوی نقشه های پیش یابی بتدریج طی روزهای آینده با لغزش سلولی از تاوه قطبی، شاهد استقرار یک مرکز کم ارتفاعِ ناوهِ عمیق بر روی عرض های بالاتر (غرب روسیه) خواهیم بود که با گردشِ پادساعتگردِ خود امواج را به سمت شرق و نواحی جنوبی تر هدایت می کند. بتدریج با شدت و گستردش پشته پر ارتفاع بر روی اروپا و گسترش آن تا نواحی شمالی آن، شمن ایجاد گرادیان بیشتر فشار و دما در راستای نصف النهار، ناوه مذکور به یک فرود ثانوی ختم می گردد که امتداد آن تا جنوب دریا مدیترانه گسترش خواهد داشت. پیش بینی ها حکایت از آن دارد که طی نیمه دوم هفته جاری با جابجایی کمپلکسِ ناوه - تراف ثانوی به سمت دریا سیاه، موجب استقرار پشته القایی بر روی کشور خواهد شد که  روند افزایش دما را در پی خواهد داشت. به نظر می رسد طی روز های پنجشنبه و جمعه گرمای بیهنجار بر روی کشور به اوج شدت خود خواهد رسید، میزان آن بر روی سواحل شمالی و مناطقی از شمال شرق بین 10 تا 15 درجه و در سایر مناطق غرب، نیمه شمالی و مرکز کشور بین 5 تا 10 درجه سلسیوس پیش بینی می شود. این چهره کاملاً بهاری در این موقع از سال دیری نمی پاید که به سرمای بی هنجار و شدید در هفته آینده منتهی می گردد، چرا که با ادامه حرکت محور تراف مذکور به سمت شرق و نفوذ جریانات جبهه سرد همراه آن، هوای گرم به سمت شرق رانده شده و افت بسیار شدید و قابل توجه دما بخصوص در نیمه شمالیِ کشور انتظار می رود. حرکتِ چرخندیِ ناوه شمالی، با استقرار محور فرود بلند این کمپلکس بر روی کشور، 2 هسته موج را بر روی کشور گسیل می کند که روی هم رفته بر روی نیمه شمالی کشور فعال می باشند و موجبات بروز بارش بشکل برف را در این مناطق فراهم می آورند، در صورت تثبیت در الگوی مدل های پیش یابی، امکان رخداد بارش برف در خط نوار ساحلی شمال کشور ناشی از بروز پدیده برف اثر دریاچه ای (Lake Effect Snow) وجود دارد...

 الگوی نقشه های هواشناسی نشان می دهد که یک ناوه عمیق بر روی عرض های شمالی تر در شمال غرب روسیه بتدریج استقرار می یابد که امتداد آن به یک تراف (فرود) ثانوی تا جنوب دریا مدیترانه ختم می شود، این فرود تحت یک الگوی دینامیک با زبانه های توده هوای کمفشار سطح زمین همراهی می شود، در نتیجه با نزدیک شدن آن به منطقه، ضمن القایِ پشته پرارتفاع لایه تراز میانی جو، در ترازِ سطحی، زبانه های توده هوای کمفشار آن بر روی فلات ایران گسترش می یابد. این شرایط منجر به بروز موج گرمای هوا طی نیمه دوم هفته جاری بخصوص روزهای پنجشنبه و جمعه 17 - 18 بهمن 98 بر روی بیشتر مناطق و بشکل بارز بر روی کرانه های سواحل شمال کشور خواهد شد. 

آنومالی میانگین دما 5 روزه سه شنبه 15 لغایت شنبه 19 بهمن 98 نشان می دهد، با استقرار توده هوای گرم طی نیمه دوم هفته جاری- اوایل هفته آینده بر روی اکثر مناطق کشور دما هوا بطور میانگین گرمتر از شرایط عادی این موقع از سال خواهد شد. بیشترین میزان تاثیر این توده هوای گرم بر روی نوار شمالی کشور از بخش های شمالی آذربایجان ها، سواحل شمالی کشور به سمت شمال شرق کشور در حدود 4 تا 8 درجه نسبت به حد نرمال بلند مدت دما هوا گرمتر خواهد بود. با این چشم انداز خیلی دور از انتظار نیست که ما در برخی از مناطق سواحل شمالی کشور دما هوایی بالاتر از 20 درجه را در بیشینه ظهر پنجشنبه و جمعه پیشرو داشته باشیم که این شرایط دمایی غیر عادی می باشد.

بیشترین شدت گرمای هوا بر روی کشور، طی روزهای پنجشنبه و جمعه پیش بینی می شود که طی این دو روز عمده هسته های اصلی ناهنجاری های گرمایی بر روی نیمه شمالی و نواحی مرکزی کشور حاکمیت می یابد.  

نبرد هوای سرد و گرم بر سر تصاحب فصل زمستان؛ شمه ای از بهار در انتهای هفته پیشرو، سپس بار دیگر زمستان می آید ؟!

---

چرخش ناحیه سرد تاوه استراتوسفری که بطور مداوم با ناحیه گرم حول قطب در حال دوران است، طی نیمه اول هفته پیشرو (نیمه اول دهه دوم بهمن 98) بر فراز شمال روسیه استقرار می یابد که تاوایی آن منجر به عبور سامانه کم ارتفاع از فراز منطقه و بروز ناپایداری ها و کاهش دما هوا در سطح کشور خواهد شد. با بازگشت ناحیه گرم تاوه به آسیا، طی نیمه دوم هفته پیشرو تا اوایل هفته بعد (نیمه دوم  دهه دوم بهمن 98) سرما از بین می رود. این چرخش همچنان ادامه می یابد ... تا اینکه مجددا از هفته سوم بهمن بار دیگر بخش سرد تاوه استراتوسفری، فرودی کم ارتفاع با هوای سرد را بر روی کشور به ارمغان بیاورد و هوای بهاری استقرار یافته را به زمستانی بازگرداند... !

 

در حال حاضر، تاوه از نظر ظاهری متقارن، دارای هسته نسبتاً سرد و یک میدان بادی گسترده است و با تروپوسفر ارتباط دارد که نشان دهنده ناهنجاری منفی ارتفاع ژئوپتانسیل (فشار کمتر = هوای سردتر) در قطب شمال بوده که لایه های بالایی (استراتوسفر) و سطوح پایین جو (تروپوسفر) را به هم ارتباط می دهد.  

پیش بینی هفتگی وضعیت جوی کشور ( 5 الی 11 خرداد 97)

---

بر اساس بررسی ها نقشه های هواشناسی، مرکز یک چرخند فعال بر روی شرق دریا مدیترانه بشکل بسته استقرار خواهد داشت، که این چرخند به سبب همپیوندی حد شمالی پرفشار جنب حاره فعال در منطقه با پشته پرفشار عرض های شمالی، بصورت محصور در می آید و از جابجایی کمی برخوردار می باشد (پدیده بند آیی). استقرار همین توده هوا بر روی شرق دریا مدیترانه با تشدید پر ارتفاع در سطح منطقه و از جمله ایران طی هفته پیشرو همراه می باشد. با رخداد پدیده فرارفت گرم (جنوبی) بر روی غرب منطقه خاورمیانه، هوای جنوبی - جنوب غربی با حرکت به سمت شمال از روی آب های مدیترانه کسب رطوبت کرده و موجبات بارش های قابل توجهی را بر روی بخش وسیعی از کشور ترکیه و قفقاز فراهم خواهد آورد، امواج فرعی ناشی از این چرخند عمیق بخش هایی از شمال غرب، دامنه های زاگرس، دامنه های البرز، مناطقی از مرکز  و به شکل محدود شمال شرق کشور تحت تاثیر قرار خواهند گرفت و شاهد بارش هایی طی دوره 5 الی 11 خرداد 97 خواهند بود.

طی هفته پیشرو 2 سامانه آب و هوای الگوی جو منطقه و فرامنطقه (اوراسیا) را تحت تاثیر فعالیت خود قرار خواهند داد:

الف- سامانه نخست، ناوه عمیق بر روی آسیا مرکزی - غربی در عرض های شمالی می باشد که با الگوی چرخش پادساعتگرد موقعیت تاوه قطبی(Polar Vortex) بر روی نیمکره شرقی را نشان می دهد.

ب- سامانه دوم پرارتفاع عرض های بالای جغرافیایی بر روی اروپا بوده که با الگوی چرخش ساعتگرد (آنتی سیکلونی) دربر دارنده پشته پرارتفاع بر روی بخش وسیعی از اروپا می باشد. 

بر هم کنش بین این دو الگو آب و هوایی سبب می گردد که با رخداد فرارفت سرد بر روی غرب روسیه در غالب زبانه های پرفشار هوا خنک / سرد شمالی به سمت عرض های جنوبی تر و بطرف شرق از اروپا تا آسیا جابجا شود و مناطق وسیعی از آسیا غربی تا مرکزی، آسیا میانه و بخش هایی از شرق خاورمیانه تحت تاثیر قرار دهد.