آژانس آب و هوای ایران
مرکز پیش بینی تخصصی آب و هوا
آژانس آب و هوای ایران
مرکز پیش بینی تخصصی آب و هواپیش بینی وضعیت جوی کشور طی تابستان 1397 (بخش دوم: تحلیل الگوهای گردش جو بر اساس سال های آنالوگ مشابه)
با توجه به بررسی الگوهای سال های مشابه با تابستان 1397، موارد ذیل تحلیل و استنباط شده ست:
الف- الگوی گردش جوی طی تابستان:
- تقویت الگوی پر ارتفاع بر روی حوزه دریا سیاه - ترکیه با گردش ساعتگرد (آنتی سیکلونی)
- تضعیف نسبی شدت فشار جنب حاره بر روی ضلع جنوبی عرض جنب حاره (بخصوص بر روی دریا عرب، شرق - جنوب شرق عربستان)
- بروز فاز مثبت شاخص NAO بخصوص طی ماه های جولای و اوت بر روی اقیانوس اطلس شمالی
ب- الگوی دما و بارش:
- به دلیل بلاکینگ احتمالی بر روز حوزه غرب آسیا - شرق - جنوب شرق اروپا انحراف در مسیر حرکت توده های کم فشار مهاجر شمال اطلس می تواند منجر به کاهش کلی بارش های سواحل دریا خزر بخصوص در سواحل غربی خزر طی ژوئن تا اوت می گردد.
- موسمی شبه قاره هند در ابتدای فصل (ژوئن) بطور کلی قوی تر از حد نرمال بلند مدت بوده اما بتدریج طی ماه های جولای و اوت با تضعیف نسبی مواجه می گردد.
- منطقه موسمی جنوب شرق کشور بطور میانگین با بارش های نرمال و گرایش به کمتر از حد نرمال بلند مدت مواجه می گردد.
- به دلیل تقویت ارتفاع لایه جو بر روی مناطق غربی خاورمیانه طی سه ماهه فصل تابستان امکان بروز موج های گرمایی بر روی کشورهای ترکیه، سوریه، عراق، عربستان وجود داشته که بخش هایی از شمال غرب و غرب کشور از توده هوای گرمایی می تواند متاثر گردد.
- بخش شمال شرق و بخش های شرقی کشور نیز متوسط دما هوا گرمتر از حد نرمال بلند مدت طی تابستان 97 مواجه خواهند بود.
- بر روی بخش نزدیک به سواحل جنوبی - جنوب شرقی کشور به سبب تضعیف شدت فشار زیاد جنب حاره و تشیل تراف بر روی دریا عرب رخداد آنومالی های خنکتر از نرمال محتمل می باشد.
سال ها آنالوگ مشابه با دوره 9 مهر الی 9 آبان 96 (اکتبر 2017)
1- با ایجاد جریان فرارفت سرد بر روی آسیا به تداوم حضور ناوه کم ارتفاع آسیا میانه کمک می کند که این ناوه تا شرق دریا سیاه امتداد خواهد داشت.
2- زبانه های توده های پرفشار سطح زمین در عرض های بالاتر تقویت می گردند که می توانند تا بخش های جنوبی گسترش یابند.
بدین ترتیب با گسترش فرود بلند بر روی عرض های شمالی منطقه عبور متناوب موج های کوتاه را بر فراز شمال کشور خواهیم داشت که با زبانه های توده هوای پرفشار سطح زمین همراهی می شوند. این وضعیت برای سواحل دریا خزر می تواند باران های مناسبی را در این مدت ایجاد نماید و همچنین به تناوب نفوذ هوای سرد شمالی را به روی کشور خواهیم داشت.
خطوط هم مقدار آنومالی بارش نشان می دهد که یک منطقه با بارش های فرانرمال تا نرمال، متشکل از زون غربی شمال غرب، سواحل جنوب غربی تا مرکزی خزر، شمال زاگرس، دامنه های غربی تا مرکزی البرز واقع می باشند.
منطقه دیگر با بارش های مطابق با نرم بلند مدت بصورت منفرد بر روی جنوب سیستان و بلوچستان واقع شده و یک منطقه در جنوب شرق کشور را شامل می گردد.
راهنمای نقشه های 4 گانه:
الف - آنومالی ارتفاع تراز 500 هکتوپاسکال (متر)
ب- آنومالی فشار سطح دریا (هکتوپاسکال)
ج- آنومالی دما تراز 850 هکتوپاسکال (سلسیوس)
د- آنومالی بارش (میلی متر در روز)
لینک کانال:
https://t.me/joinchat/AAAAAEP7IiEWYwCyk4bO8w
پیش بینی فصلی پاییز 96: سال های آنالوگ مشابه با وضعیت احتمالی پاییز 96 با تاکید بر الگوی دمایی و فشار تابستان جاری (شماره 5)
پیش بینی فصلی پاییز 96 شماره 5 در تاریخ دوشنبه 30 مرداد 96 منتشر شد.
در این پیش بینی به بررسی سال های آنالوگ مشابه با پاییز 96 با تمرکز بر شرایط دمایی و الگوی فشار تابستان جاری و ارتباط آن با پاییز پیشرو پرداختیم.
همانطور که در پست تحلیل سینوپتیک تیر ماه 96 بدان اشاره شد اولین ماه تابستان امسال در شرایطی سپری شد که به طور عمده میانگین بارش ها در سطح کشور گرایش به کاهش را نشان داد، لذا تیر ماه امسال در زمره تیر ماه های خشک تر نسبت به شرایط بلند مدت قرار داشت. (برای اطلاعات بیشتر به پست تحلیل سینوپتیک تیر 1396 مراجعه نمائید):
بارش و دمای تیر 96:
"همانطور که از خروجی نمودار تغییرات بارندگی استانی تیر 96 از مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران بر می آید، تیر 96 در کل ماه خشکی نسبت به میزان مقادیر بلند مدت بوده ست، بطوری که میانگین بارندگی کشور 11 % کاهش را نشان می دهد. در بین 31 استان کشور 21 استان با بارش های کمتر از نرمال و 10 استان با بارش های فراتر از نرمال با درجات متفاوتی طی تیر ماه 96 مواجه بوده اند. طی تیر 96 بیشترین میزان کاهش بارندگی ها از آن استان کهکیلویه و بویر احمد و پس از آن خوزستان بترتیب با 100% و 99.8 % و استان مرکزی با 406.8 % پر بارش ترین ایستگاه های کشور نسبت به میزان مقادیر بلند مدت خود طی تیر ماه بوده اند."
"طی تیر 96، عمده استان های واقع در شرق _ مرکز کشور دارای متوسط دمای کمتر از نرمال بوده و هوا به نسبت در مقایسه با حدود نرمال بلند خنکتر بوده است؛ استان های خراسان رضوی، شمالی، جنوبی، نیمه شمالی سیستان و بلوچستان، فارس، اصفها ن و یزد بین 0.5 تا 1.5 درجه سلسیوس کمتر از نرمال های بلند مدت تیر ماه بوده اند. در مقابل بخش های غربی کشور از میانگین دمای ماهیانه گرمتری نسبت به نرمال های بلند مدت برخوردار بوده اند؛ استان های آذربایجان غربی، شرقی، اردبیل، کردستان، زنجان، قزوین، همدان، کرمانشاه، و خوزستان بین 0.5 تا 2.5 درجه سلسیوس گرمتر از میزان نرمال طی تیر ماه واقع بوده اند. نوار ساحلی خزر در شمال و کرانه های جنوبی کشور نیز از قاعده میانگین دمای هوا گرمتر طی تیر ماه 96 استثنا نبوده اند؛ در کرانه های دریا خزر بین 0.5 تا 2 درجه سلسیوس (روند افزایشی میانگین دمای هوا تیر ماه از شرق به غرب) و در کرانه های جنوبی کشور بین 1 الی 2 درجه سلسیوس هوا گرمتر از نرمال بلند مدت بوده ست. "
این شرایط موضوع بررسی سال های آنالوگ مشابه ای شد که در آن ها تابستان ها با الگویی شبیه به گرمایش غرب و سرمایش شرق کشور باشد، در نهایت 9 سال مشابه در این خصوص بدست آمد: 1329، 1336، 1339، 1349، 1371، 1372، 1385، 1389 و 1393.
پیش بینی فصلی پاییز 96: سال های آنالوگ مشابه با وضعیت احتمالی پاییز 96 با تاکید بر شاخص ENSO (شماره 3)
در پیش بینی فصلی پاییز 96 شماره 2، بر روی آخرین بروز رسانی های پیش یابی فصلی مدل های ECMWF و JMA داشتیم؛ ماحصل این بررسی ترسیم چشم انداز بارش های نرمال در بیشتر نواحی کشور طی سه ماهه اکتبر تا دسامبر 2017 و احتمال وقوع بی هنجاری های مثبت دمایی با تمرکز بر روی نواحی غربی و تا حدی جنوبی کشور بود. همچنین مدل JMA برای ماه اکتبر بعنوان آغازگری الگوهای پاییزه، امکان تشکیل شرایط واچرخندی قوی بسبب قوی تر شدن سلول پر ارتفاع جنب حاره ای بر روی ایران در ابتدای فصل را نشان داد.
در پیش بینی فصلی پاییز شماره 3 بر روی شناسایی سال های آنالوگ با تاکید بر چشم انداز آتی شاخص ENSO، مشابه با وضعیت احتمالی پاییز 96 تمرکز خواهیم داشت. سپس با تعریف این سال ها در وبسایت مرکز ملی پیش بینی محیطی (NCEP) پلات های مربوطه در خصوص بی هنجاری های ارتفاع تراز میانی (Z500)، متوسط فشار سطح دریا (MSLP)، بارش و دما برای این سال ها و برآیند کلی آنها ترسیم می گردد.
با توجه به میزان همبستگی های قوی بین میزان بارش و ارتفاع تراز 500 هکتوپاسکال با مولفه های مختلف شاخص انسو طی فصل پاییز، مبنای شناسایی سال های آنالوگ را بر روی شاخص انسو متمرکز می نمائیم.
همانطور که ملاحظه می گردد، میزان ضریب همبستگی بین شاخص نینو 3.4 (بعنوان نمایه اقیانوسی انسو) و الگوی نابهنجار ارتفاع تراز 500 هکتوپاسکال طی میانگین سه ماهه اکتبر - دسامبر بر روی بخش وسیعی از ایران و منطقه 0.5- می باشد، که همبستگی قوی و منفی (رابطه معکوس) بین SST ناحیه نینو 3.4 و میزان ارتفاع تراز 500 هکتوپاسکال را در منطقه و ایران نشان می دهد. از طرفی بین میزان بارش ها در بخش وسیعی از کشور طی سه ماهه اکتبر - دسامبر با تغییرات SST نینو 3.4 همبستگی قوی و مثبتی (رابطه مستقیم) وجود دارد. در نتیجه از نقشه بالا می توان دریافت که با گرایش شاخص انسو به وضعیت گرم (ناهنجاری های مثبت SST نینو 3.4 و منفی شاخص SOI) میزان ارتفاع بر روی منطقه و ایران کاهش داشته و بر میزان بارش ها افزوده می گردد، الگوی همبستگی ها نشان دهنده قوی تر بودن این رابطه طی ماه های مهر تا آذر (بخصوص مهر و آبان) می باشد.
پیش بینی فصلی تابستان 95: بررسی سال های آنالوگ بر اساس بلاکینگ ماه آپریل 2016 (فروردین 1395) (شماره ۳)
با توجه به وقوع پدیده بلاکینگ (Blocking) عرض های شمالی به صورت گسترده و قوی طی ماه آپریل 2016، در این نوشتار به بررسی سال هایی که در آن، طی ماه آپریل پدیده بلاکینگ عرض های شمالی به صورت قابل توجه رخ داده ست پرداخته و سپس تابستانی های تابع آنها از نظر وضعیت نابهنجاری ارتفاع تراز 500 hpa، بارش و دما مورد ارزیابی واقع گردید.
بررسی نقشه های ترسیم شده، معرف نابهنجاری ارتفاع تراز 500 هکتوپاسکال طی سال های آنالوگ مشابه نشان دهنده وجود نابهنجاری منفی ارتفاع تراز میانی بر روی عرض های جنوبی می باشد. بخش وسیعی از جنوب غرب آسیا، اقیانوس هند، شبه جزیره عربستان و شمال آفریقا دارای کاهش نابهجار ارتفاع تراز میانی جو می باشد که این شرایط افت میزان ارتفاع را بر روی کمربند فشار زیاد جنب حاره طی تابستان نشان می دهد. نقطه مقابل در عرض های شمالی تر افزایش میزان ارتفاع تراز میانی جو بر روی حوزه شمال دریا خزر دیده می شود. الگوی مذکور نشان دهنده میزان افزایش ارتفاع تراز 500 hpa بر روی شمال دریا خزر ـ شبه جزیره بالکان می باشد.
الگوی نابهنجاری دما در نقشه های برآیند سال های آنالوگ مشابه، نشان دهئده وجود نابهجاری منفی دما هوا تابستانه در نیمه شرقی ـ مرکز کشور بوده که این شرایط در نوار ساحل خزر به صورت نابهنجاری مثبت دما هوای فصل می باشد. بر روی بخش های غربی کشور عمدتا در حد نرمال با تمایل نسبی به بیش از نرمال را نشان داده ست.
از نظر الگوی بارشی عمدتا وضعیت هنجاری در سرتاسر فلات ایران دیده می شود.
ادامه مطلب ...