بخش اول: وقوع پدیده های حدی (مخاطرات آب و هوایی) تندبادها،موج گرمایش و کاهش شدید دما در نواحی مختلف کشور

---

همانطور که در بخش های قبلی اطلاع رسانی شد، یک ناوه سردچال عمیق عرض های شمالی، در حال نزدیک شدن به منطقه و کشور می باشد. با نزدیک شدن این سردچال عمیق، بتدریج گرادیان جریانات در سطح منطقه رو به افزایش است. نتیجه این وضعیت افزایش میزان سرعت وزش باد (گاه در لحظه شدید) به همراه ورود موج گرمایی و در ادامه روند افت شدید دما هوا  در بسیاری از مناطق کشور می باشد.

بنابر این با این چشم انداز مخاطرات ذیل قابل انتظار است:

نوع مخاطرات: وقوع تند باد های لحظه ای، موج گرمایی و سپس کاهش قابل توجه دما.

 به دنبال این شرایط مخاطرات ذیل قابل انتظار است:

1. وزش تندبادها موجب خسارت به تاسیسات شهری، خطر سقوط اجسام و سازه های ناپایدار و بروز گرد و خاک در نواحی کویری و خشک خواهد شد.
2. وقوع افزایش و سپس کاهش شدید دما هوا موجب افزایش پتانسیل وقوع بهمن و ریزش سنگ از ارتفاعات به سمت جاده های منتهی به کوهستان ها خواهد شد.
3. ذوب پوشش برف در ارتفاعات و افزایش رواناب های جاری.
4. امکان خسارت به محصولات زارعی، باغی، گلخانه داران، نوغان‌داری، کندوه داری، آبزی پروری و ...  مرتبط با نوع محصول که شرایط آب و هوایی تاثیر گذار است.
5. وقوع یخبندان در نواحی تحت تاثیر بارندگی ها. 

1- مخاطره تند بادهای لحظه ای 

بر این اساس بر روی اکثر استان های واقع در شمال غرب، نواحی غربی، زاگرس مرکزی، استان های ساحلی شمال کشور، استان های واقع در دامنه های البرز جنوبی، شمال شرق، مرکز و سپس برای شرق،  جنوب شرق کشور افزایش سرعت وزش بادها را خواهیم داشت. این وزش باد در برخی ساعات می تواند گاه در لحظه خیلی شدید باشند. در نتیجه امکان رخداد خسارت به زیر ساخت های شهری در سطح شهرها، سقوط سازه ها و اجسام ناپایدار، ریزش سنگ و بهمن در ارتفاعات و همچنین بروز گرد و خاک در نواحی کویری محتمل می باشد.  

بر این اساس با توجه به خروجی الگوی شاخص EW تندبادهای لحظه ای طی روزهای آینده شرایط احتمالی وقوع این پدیده به دین شرح پیش بینی می شود:

1- طی امروز چهارشنبه 16 بهمن 98؛ بر روی شمال غرب، شمال زاگرس، سواحل شمالی، شمال شرق، شرق و استان های مرتبط با البرز جنوبی شاخص EW تندبادها از 0.1 تا 0.7 واحد را نشان می دهد،از این رو برای استانهای آذربایجان های غربی، شرقی، اردبیل، گیلان، مازندران، گلستان، خراسان های شمالی، رضوی، نیمه شمالی خراسان جنوبی، سمنان، تهران، قم، اصفهان، قزوین، همدان، زنجان، کردستان و مرکزی طی امروز با وزش باد مواجه خواهیم بود که در برخی ساعات احتمال افزایش سرعت وزش باد وجود دارد. نواحی که بالاترین شرایط را برای وقوع تندبادها دارند عبارتند از: اردبیل، آذربایجان های شرقی و غربی، زنجان، قزوین، البرز، تهران، قم، مرکزی، جنوب سمنان، شمال اصفهان و شمال خراسان جنوبی.

2- طی روز پنجشنبه 17 بهمن 98؛ بر روی شمال غرب، سواحل شمالی، نواحی از شمال شرق، استان های واقع در دامنه های البرز جنوبی و شمال زاگرس شرایط برای رخداد وزش باد مهیا می باشد. از این رو برای استان های آذربایجان های غربی، شرقی، اردبیل، گیلان، مازندران، گلستان، خراسان های شمالی، رضوی، سمنان، تهران، قم، قزوین، مرکزی، زنجان و کردستان در برخی از ساعات افزایش سرعت وزش باد دور از انتظار نمی باشد. مناطقی که بیشترین احتمال را برای وقوع تند بادهای لحظه ای دارند عبارتند از: آذربایجان های غربی، شرقی، اردبیل و گیلان که می تواند در این مناطق تند بادها خساراتی را در پی داشته باشد.

3- طی روز جمعه 18 بهمن 98؛ با شدت گرفتن گرادیان فشار / دما در سطح منطقه، وزش بادهای شدید لحظه ای بطور فزاینده ای در نیمه غربی و شمالی کشور محتمل خواهد شد. بر روی کل نیمه غربی، بخش های شمالی و نواحی مرکزی وزش بادهای شدید دور از انتظار نمی باشد. بیشترین احتمال بر روی شمال غرب و غرب، استان های سواحل شمالی کشور و شمال شرق کشور می باشد. تندبادهای لحظه ای در طی روز جمعه در این مناطق می تواند خسارت ساز باشد.

4- طی روز شنبه 19 بهمن 98؛ بر روی بیشتر مناطق کشور شرایط برای وقوع وزش باد فراهم است، این وزش باد در برخی ساعات گاه در لحظه می تواند شدید و خسارت زا باشد. بیشترین میزان احتمال وقوع این تندبادها بر روی کل نیمه غربی، شمالی، نواحی مرکزی و استان های مرتبط با البرز جنوبی می باشد.

5- طی روز یکشنبه 20 بهمن 98؛ همچنان شرایط برای وقوع تندبادهای لحظه ای در سطح کشور فراهم است و بیشتر مناطق کشور شاهد وقوع این تند بادها خواهد بود، بیشترین احتمال آن بر روی نیمه غربی، شمالی و نواحی از مرکز کشور می باشد.

6- طی روز های دوشنبه و سه شنبه 21 و 22 بهمن 98؛ بتدریج شرایط وزش بادهای شدید به نواحی مرکزی، بخش های شرقی و جنوب شرقی کشور محدود خواهد شد و در این نواحی در برخی ساعات وزش بادهای شدید می توانند سبب ایجاد گرد و خاک، افت کیفیت هوا و طوفان شن در نواحی کویری را در پی داشته باشد.

خسارت تند باد شدید گرم، در خلیف‌ آباد (اسالم) - گیلان - ۱۳۹۸/۱۱/۱۵:

2- مخاطرات دمایی

همانطور که انتظار داشتیم با استقرار جبهه گرم جلوی ناوه ای که روزهاست مورد تعقیب ما قرار دارد، روند افزایش دما هوا بر روی کشور آغاز شد. که با وزش بادهای جنوبی تا جنوب غربی همراه شده است. روند افزایش دما هوا تا روز جمعه در بیشتر مناطق کشور تداوم می یابد. طی روزهای پنجشنبه  و جمعه هوای کاملا بهاری در سطح نواحی نیمه شمالی و بخش های مرکزی خواهیم داشت بیشترین میزان روند افزایش دما بر روی نوار ساحلی شمال کشور، نواحی از شمال شرق  و استان های مرتبط با البرز مرکزی و شرقی خواهیم داشت. این افزایش دما در برخی از نواحی تا بیش از 10 درجه نیز بالغ می گردد. طی روز پنجشنبه بیشترین بی هنجاری افزایش دما بر روی خط سواحل شمال کشور، استان های مرتبط با البرز مرکزی، مرکز و جنوب غرب کشور می باشد. طی روز جمعه این بی هنجاری افزایش دما هوا بر روی نواحی از شمال غرب، سواحل شمالی، شمال شرق، استان های مرتبط با البرز جنوبی و جنوب غرب کشور ادامه می یابد. طی روز شنبه این بی هنجاری افزایشی دما هوا بر روی کرانه های شمالی (بخصوص شرق سواحل) شمال شرق، استان های مرتبط با البرز مرکزی و شرقی، نواحی مرکزی به سمت شرق متمرکز بوده و از سمت شمال غرب و غرب کشور افت دما آغاز می شود. 

بتدریج از روز شنبه با نزدیک شدن توده هوای سرد همراه ناوه مذکور روند کاهش دما آغاز و تا روزهای میانی هفته پیشرو افت شدید و قابل توجه دما هوا بر روی اکثر مناطق بخصوص غرب، جنوب غرب و شمال کشور پیش بینی می شود:

1- طی روز پنجشنبه 17 بهمن 98؛ عمده ناهنجاری افزایش دما هوا بر روی بخش های شمالی آذربایجانی های غربی، شرقی، اردبیل، کرانه های سواحل شمالی، نوار غربی، جنوب غرب، مرکز و حاشیه البرز مرکزی متمرکز خواهد بود. در این روز اکثر مناطق با درجاتی از افزایش دما هوا مواجه خواهند بود. 

2- طی روز جمعه 18 بهمن 98؛ شدت ناهنجاری گرمایشی دما هوا بر روی نواحی از شمال غرب، کرانه های سواحل شمالی کشور، شمال شرق، استان های مرتبط با البرز مرکزی و شرقی، نواحی غرب، جنوب غرب به سمت مرکز خواهد بود که افزایش دما بر روی نواحی شمالی آذربایجان های غربی، شرقی، اردبیل، سواحل شمالی کشور، نواحی از شمال شرق و استان های مرتبط با البرز مرکزی و شرقی بارز می باشد.

3- طی روز شنبه 19 بهمن 98؛ در حالی که روند کاهش دما هوا از سمت شمال غرب، غرب و کرانه های غربی گیلان آغاز می گردد، ناهنجاری گرمایشی بر روی سواحل مرکز تا شرقی شمال کشور، شمال شرق، استان های مرتبط با البرز مرکزی و شرقی، مرکز، بخش های شرقی و جنوب غرب کشور تداوم می یابد. بیشترین میزان بی هنجاری گرمایش هوا بر روی کرانه های شرقی مازندران، شمال شرق و استان های مرتبط با البرز مرکزی تا شرقی خواهد بود.

4- طی روز یکشنبه 20 بهمن 98؛ از شدت بی هنجاری گرمایشی در سطح کشور کاسته شده و به نیمه شرقی متمرکز می گردد، در آنسو، بر بی هنجاری سرمایش هوا از سمت غرب و شمال کشور افزوده می گردد.

5- طی روز دوشنبه 21 بهمن 98؛ ضمن گسترش هوای سرد بر روی کشور، شدت بی هنجاری سرمایش هوا بر روی نوار غربی کشور متمرکز می باشد. بطوریکه ما بر روی نواحی از آذربایجان های غربی، شرقی، کردستان، همدان، کرمانشاه، ایلام، لرستان، خوزستان و شمال خلیج فارس بیشترین بی هنجاری سرمایشی هوا را نسبت به سطح هنجار در پیش خواهیم داشت.

6- طی روز سه شنبه 22 بهمن 98؛ هوا سرد بر روی کشور استیلای کامل خواهد داشت. بیشترین شدت بی هنجاری سرمایش هوا بر روی جنوب غرب و حوزه خلیج فارس، نواحی مرکزی، غرب و شمال غرب کشور پیش بینی می شود.