چشم انداز آب و هوای کشور طی 14 روز آینده (منتهی به اوایل شهریور 96)

---

اعم موارد مهم در پیش بینی نیمه ماهه آینده:

• طی 14 روز آینده عمده بارش های کشور بر روی نوار شمالی متمرکز می باشد.عبور متناوب کم ارتفاع تراز میانی از عرض های شمالی (دریا سیاه، قفقاز و جنوب دریا سیاه) موجب تداوم بارش های تابستانه در مناطق مختلف شمال غرب، نوار ساحلی خزر، ارتفاعات البرز می گردد.
• رخداد بارش های همرفتی بر روی ارتفاعات استان های واقع در جنوب و جنوب غرب کشور فراهم می باشد. تقویت زبانه های کمفشار بر روی حوزه دریا سرخ، شبه جزیره عربستان و خلیج فارس،  رطوبت رسانی به بخش عرض های واقع بر روی فلات ایران را تسهیل می نماید.
• ارتفاعات واقع در البرز میانی بر روی نوار جنوبی استان مازندران و نیمه شمالی استان آذربایجان غربی بالاترین بی هنجاری مثبت بارش را طی 14 روز آینده از آن خود خواهند داشت.
• الگوهای دمایی طی 14 روزه آینده بیانگر آنومالی منفی (خنک تر از نرمال) متوسط دمای هفتگی بر روی بخش های شمال شرق و نوار شرقی کشور تا 2- درجه سلسیوس می باشد، طی این مدت متوسط میزان دما هوا بر روی شمال غرب کشور تا 1.5+ درجه سلسیوس فراتر از نرمال های بلند مدت پیش بینی می شود.
• به طور کل نوسانات روزانه پر ارتفاع جنب حاره ای در منطقه تا اواخر مرداد ماه 96 رو به گسترش بر روی کشور می باشد، از اواخر مرداد بتدریج روند عقب سوی کمربند پر ارتفاع به سمت راستای غربی و جنوبی مجددا دیده می شود.
• الگوی چرخندی (سیکلونی) بر روی آسیا میانه (قزاقستان) تا روزهای واپسین مرداد 96 تداوم می یابد که ناشی از فعالیت فرود مورب ناوه آسیایی ست؛ ماندگاری این توده هوا موجب استمرار رخداد پدیده فرارفت سرد بر روی آسیا میانه و نیمه شرقی ایران می گردد که به تداوم دماهای با آنومالی منفی در این نواحی منجر می گردد.
• پیش بینی وضعیت شاخص MJO بیانگر استقرار همرفت حاره بر روی آفریقا و سپس اقیانوس هند می باشد، لذا این شاخص در غالب برهه زمانی مورد نظر در فازهای 1 تا 3 خود بسر خواهد برد از این رو بر روی غالب مناطق آفریقا، دریا سرخ، غرب خاورمیانه در لایه های بالاتر جو (200 هکتوپاسکال) پتانسیل سرعت (CHI) با بی هنجاری منفی در این مناطق همراه می باشد که واگرایی تراز فوقانی را در این منطقه به همراه خواهد داشت. 

تحلیل نقشه های هواشناسی و آینده نگری نشان می دهد که طی 14 روز آینده عمده بارش های کشور بر روی نوار شمالی متمرکز می باشد؛ در نوار شمالی کشور برای استان های آذربایجان غربی، شرقی، اردبیل، گیلان، مازندران، گلستان، خراسان شمالی و شمال خراسان رضوی، ارتفاعات دامنه های رشته کوه البرز از پدیده بارش های رگباری طی نیم ماهه آینده برخودار خواهند بود. الگوهای تراز پائینی جو به منظور رخداد بارش های همرفتی بر روی ارتفاعات استان های واقع در جنوب و جنوب غرب کشور فراهم می باشد؛ در جنوب کشور برای کوهستان های واقع در جنوب استان های سیستان و بلوچستان و کرمان، ارتفاعات در استان های هرمزگان، یزد، فارس، بوشهر، کهکیلویه و بویراحمد و خوزستان از پدیده بارش های همرفتی دور از انتظار نمی باشد.

ارتفاعات واقع در البرز میانی بر روی نوار جنوبی استان مازندران و نیمه شمالی استان آذربایجان غربی بالاترین بی هنجاری مثبت بارش را طی 14 روز آینده از آن خود خواهند داشت.

 الگوهای دمایی طی 14 روزه آینده بیانگر آنومالی منفی (خنک تر از نرمال) متوسط دمای هفتگی بر روی بخش های شمال شرق و نوار شرقی کشور تا 2- درجه سلسیوس می باشد، طی این مدت متوسط میزان دما هوا بر روی شمال غرب کشور تا 1.5+ درجه سلسیوس فراتر از نرمال های بلند مدت پیش بینی می شود. در سایر نواحی نیمه غربی، نوار ساحلی خزر نیز تا 0.5+ درجه سلسیوس بطور کل دما هوا بالاتر از حد نرمال های بلند مدت پیش بینی می شود.

در سایر نواحی کشور میانگین دما هوا در کل انحراف قابل توجهی نسبت به مقادیر بلند مدت را نشان نمی دهد.

بررسی الگوهای ارتفاع تراز 500 هکتوپاسکال طی 14 روز آینده نشان می دهد که نوسان مداری و نصف النهاری کمربند پرفشار جنب حاره بر روی خاورمیانه تا اواسط دوره (اواخر مرداد 96) به سمت نواحی شرقی و کمی شمالی تر جابجایی خواهد داشت و راستای محور آن از سوی جنوب غربی _ شمال شرقی به راستای غربی تر متمایل می گردد. همه این شرایط نشان می دهد که به طور کل نوسانات روزانه پر ارتفاع جنب حاره ای در منطقه تا اواخر مرداد ماه 96 رو به گسترش بر روی کشور بوده؛ خطوط کانتری 588 ژئوپتانسیل دکامتر از مرزهای شرقی کشور عبور و خطوط کانتری بسته بیش از 588 ژئوپتانسیل دکامتر بر روی ارتفاعات زاگرس میانی در جنوب غرب کشور ظاهر می گردد.

از اواخر مرداد بتدریج روند عقب سوی کمربند پر ارتفاع به سمت راستای غربی و جنوبی مجددا دیده می شود.

طی این مدت عبور متناوب کم ارتفاع تراز میانی از عرض های شمالی (دریا سیاه، قفقاز و جنوب دریا سیاه) موجب تداوم بارش های تابستانه در مناطق مختلف شمال غرب، نوار ساحلی خزر، ارتفاعات البرز می گردد.

همانطور که در خروجی مدل ECMWF eps به چشم می خورد، الگوی چرخندی (سیکلونی) بر روی آسیا میانه (قزاقستان) تا روزهای واپسین مرداد 96 تداوم می یابد که ناشی از فعالیت فرود مورب ناوه آسیایی ست؛ ماندگاری این توده هوا موجب استمرار رخداد پدیده فرارفت سرد بر روی آسیا میانه و نیمه شرقی ایران می گردد که به تداوم دماهای با آنومالی منفی در این نواحی منجر می گردد. جابجایی مرکز پر ارتفاع مستقر بر روی اروپا به سمت شرق موجب تمرکز مرکز پر ارتفاع بر روی غرب روسیه تا اواخر مرداد و اوایل شهریور 96 گردیده، زبانه های پرفشار در تراز سطح دریا بر روی غرب آسیا تقویت می گردند. با جابجایی این مرکز فشار زیاد به سمت غرب روسیه، عبور امواج تراز میانی را بر روی دریا سیاه، ترکیه و قفقاز خواهیم داشت. الگوی گردش سیکلونی (چرخند) بر روی شرق مدیترانه و از سوی دیگر افزایش ارتفاع تراز 500 هکتوپاسکال بر روی آب های دریا عرب، عمان و شبه قاره هند، ضمن تمرکز الگوی گردش واچرخندی (آنتی سیکلونی) سبب تقویت بادهای مداری غرب سو به سمت دریا سرخ و در نتیجه تقویت زبانه های کمفشار بر روی حوزه دریا سرخ، شبه جزیره عربستان و خلیج فارس می گردد که نقش آنها رطوبت رسانی به بخش عرض های واقع بر روی فلات ایران می باشد. 

بررسی الگوی جریانات و رطوبت، نشان دهنده روند تقویت رطوبت بر روی ارتفاعات واقع در حاشیه جنوب و جنوب غرب کشور می باشد؛ نواحی با رنگ های سبز و آبی نشان دهنده بی هنجاری مثبت ستون آب موجود در جو و رنگ های قهوه ای و قرمز بیانگر ستون آب موجود در جو با بی هنجاری منفی می باشد. از نقشه های ذیل می توان دریافت که بر روی حوزه خلیج فارس، تنگه هرمز، ارتفاعات زاگرس میانی و بخش هایی از جنوب سیستان و بلوچستان الگوهای جریان موجب استقرار هوای مرطوب در لایه های میانی جو بوده و این خود موجب تقویت همرفت های عصرگاهی بر روی نواحی مرتفع استان های مذکور می گردد. 

بر روی نیمه شرقی کشور بی هنجاری منفی آب ستون جو به سبب الگوی جریانات شمالی (جنوبسو) بر روی این بخش از کشور بوده که با خود هوای خشک تری را به ارمغان می آورد.

پیش بینی وضعیت شاخص MJO بیانگر استقرار همرفت حاره بر روی آفریقا و سپس اقیانوس هند می باشد، لذا این شاخص در غالب برهه زمانی مورد نظر در فازهای 1 تا 3 خود بسر خواهد برد از این رو بر روی غالب مناطق آفریقا، دریا سرخ، غرب خاورمیانه در لایه های بالاتر جو (200 هکتوپاسکال) پتانسیل سرعت (CHI) با بی هنجاری منفی در این مناطق همراه می باشد که واگرایی تراز فوقانی را در این منطقه به همراه خواهد داشت.