تحلیل تاثیر تغییرات شاخص چند دهه ای اطلس شمالی (AMO) بر گردش جوی حوزه دریای مدیترانه و نواحی مجاور

---

مقدمه 

اقیانوس اطلس به عنوان دومین پهنه وسیع آبی در جهان تاثیرات قابل توجهی در ترسیم الگویهای آب و هوایی حاره- برون حاره و خاصه نواحی پیرامون خود از جمله حوزه مدیترانه دارد. در سالهای اخیر سهم عمده مطالعات جوی، مربوط به تاثیرات انسو و دیگر شاخص های اوراسیا بر آب و هوای ایران بوده است و کمتر به نقش مرموزی که این پهنه آبی در تعاملات جوی بازی می‌کند اشاره شده است. در این نوشتار سعی شده تا تمام آنچه که تغییرات اطلس دربخش های مرکزی و شمالی آن روی گردش جوی بزرگ مقیاس اروپا-مدیترانه و در نهایت ایران (با توجه به سهم بالای تأثیرپذیری اقلیم کشور از شرایط دریای مدیترانه) ایفا می‌کند تبیین گردد. 

کلیات و تعاریف 

تغییرات بلندمدت و مداوم در دمای آب‌های اقیانوس اطلس شمالی با فازهای گرم و سرد در هر دوره 20 تا 40 ساله را نوسان چند دهه ای اطلس شمالی atlantic multidecadal oscillation یا به اختصار AMO گویند. 

این تغییرات دمایی یک نوسان شبه دائمی وابسته به متغییرهای داخلی اقیانوس اطلس و اتمسفر آن است که در بخش بزرگی از دوره هولوسن (آخرین دوره زمین شناسی-هولوسن از 11700 سال پیش شروع و هم اکنون نیز ادامه دارد) وجود داشته است. منشأ و طبیعت AMO نامشخص است و اینکه آیا یک پارامتر پایدار در تغییرات سیستم جهانی آب و هوایی است یا یک ویژگی گذرای خاص دوره ای از کواترنری دوم (دوره ای که ما در آن زندگی می‌کنیم) هنوز ناشناخته است. 

تجزیه و تحلیل بیشتر نشان می‌دهد که تأثیر فازهای AMO بر شرایط آب و هوایی ناحیه ای برابر است با: تغییر در گردش بزرگ مقیاس اتمسفری که با توجه به اینکه هر دوره برای چند ده سال به طول می‌انجامد می‌تواند به عنوان یک جنبه نگران کننده و مبهم از تأثیر الگوهایی خاص از جریانات آب و هوایی برای هر فاز در نظر گرفته شود که نتیجه آن ایجاد پتانسیل بالقوه برای حاکمیت نسبی چند ده ساله الگوهایی خاص و تکرار شونده از خشکسالی یا ترسالی بر هر یک از مناطق تحت تأثیر شاخص است این مناطق بیشتر جنوبشرق و شرق آمریکای شمالی-گرینلند و سرتاسر اروپا-حوزه مدیترانه تا شمال آفریقا حد قلمرو اقلیمی ساوان تا خاورمیانه و ایران و حتی هندوستان را در برمی‌گیرد. 

 تاثیرات اقلیمی 

این نظریه که تغییرات تدریجی در گردش اقیانوسی بر آب و هوای ناحیه شمالی اطلس تاثیرگذار است به نیم قرن پیش برمی‌گردد امروزه شواهد متعددی نشان می‌دهند که تغییرات دمای سطح آب‌های اطلس شمالی بر الگوهای آب و هوایی و بارشی در آمریکای شمالی-خشکسالی در ساوان های آفریقا و تعداد و شدت طوفان‌های استوایی اطلس تاثیرگذار است. همچنین اعتقاد بر این است که AMO بر روندهای آب و هوایی ناحیه ای دوردست مانند تبت و هندوستان احتمالاً از طریق توزیع گرما تاثیرگذار است. 

به خاطراینکه ابزارهای اندازه گیری دمای آب‌ها تنها 150 سال قدمت دارند این بحث باقی می‌ماند که آیا مشاهده تغییرات دمای سطح آب‌ها (خاصه آب‌های اطلس شمالی) صرفاً بازتابی از پس زمینه ای گذراست؟ یا واقعاً یک پدیده در نوسان همیشگی است؟(آیا ثبت این تغییرات در دمای آب‌های اطلس شمالی در قالب شاخص AMO تنها یک نوسان گذرای عصر جدید است؟ یا نوسانی دارای پریود نسبتاً منظم زمانی با قدمت چند هزارساله است؟) پاسخ به این سؤال نیاز به یک چشم انداز بلندمدت دارد که به طور موثری تا زمان های دوردست را تحت پوشش قرار دهد. مطالعه مرجان‌ها، حلقه‌های تنه درختان، رنگدانه های فسیل‌های دلتای رودخانه‌ها و ذرات آئروسل داخل هسته‌های یخ گرینلند نشان می‌دهند که به مدت 150 تا 200 سال قبل از اندازه گیری AMO به وسیله ابزارهای تخصصی نوین، نوسان اطلس شمالی وجود داشته است. این تغییرات نوسانی آب و هوا در فازهای AMO به تغییرپذیری رفتار جو با تغییر نصف النهاری یا مداری گردش جوی (بسته به فاز شاخص) منجر می‌شود. در اینجا ما با تجزیه و تحلیل طیفی از سوابق با دقت بالای اقلیمی که ازطبیعت ناحیه اطلس شمالی به دست آمده مثل حلقه‌های تنه درختان، هسته‌های یخ و...که اصطلاحاً proxy records نامیده می‌شوند تغییر پذیری الگوهای آب و هوایی ناحیه را در بلند مدت نشان می‌دهیم علاوه بر آن از طریق مقایسه داده‌های آب و هوایی به دست آمده از طبیعت (proxy records) با داده‌های اندازه گیری شده به وسیله ابزارهای نوین در دهه‌های اخیر ما ارتباط بین نوسان چند دهه ای آب و هوای ناحیه در هولوسن را با آنچه در عصر جدید به عنوان AMO شناخته شده را بررسی می‌کنیم. 

تأثیر بر فصل گرم 

پیوند AMO (آنچه از نوسان چند دهه ای اطلس شمالی از طریق اندازه گیری‌های مدرن به دست آمده) با proxy data (با داده‌های اقلیمی به دست آمده از طبیعت که پیش‌تر اشاره شد) ارتباط بین تغییرپذیری AMO با تغییرات بارش و دما را نشان می‌دهد اما این ارتباط به طور فزاینده ای پیچیده است. 

به طور کلی فاز مثبت شاخص با بارش بیشتر از نرمال در طرف قطبی ساوانهای آفریقا «اصطلاحاً ناحیه ساحل (the sahel of Africa)» در نیمکره شمالی در ارتباط است میدانیم این ناحیه دارای رژیم بارش تابستانه است در حالیکه به نظر ناهنجاری بارش در مکزیک با AMO مثبت و بارش بیش از نرمال در ناحیه ساحل در تضاد است. 

همپیوندی رکوردهای آب و هوایی دوره هولوسن با آنچه که امروز به عنوان AMO اندازه گیری می‌شود.

•  شمای اول (a): تغییرات AMO (گراف سیاهرنگ) از 150 سال گذشته تا کنون و همبستگی آنبا بارش ناحیه ساحل در آفریقا (گراف قهوه ای) روی ناهنجاری استاندارد شده بارش از دیتای نرمال شده همانطور که مشاهده می‌کنید با مثبت شدن AMO به تدریج آنومالی بارش ناحیه ساحل در آفریقا مثبت شده و با منفی شدن شاخص روند منفی آنومالی بارش آغاز شده است در مورد ناحیه یوکاتان در مکزیک وقتی AMO (گراف سیاه رنگ) از یک حدی بیشتر سقوط کرده آنومالی بارش ناحیه (گراف سبز) تدریجاً مثبت شده و زمانی که شاخص از یک حدی مثبت‌تر شده آنومالی بارش هم تدریجاً سقوط کرده که نشانگر رابطه معکوس بارش تابستانه ناحیه یوکاتان مکزیک با شاخص است. 
• شمای دوم (b): تغییرات AMO با گراف سیاه رنگ و همبستگی منفی آن با آنومالی بارش پرتوریکو (گراف قرمز) آمده است. گراف خط چین سبز مربوط به آنومالی بارش در اطراف دریاچه چیچانکناب مکزیک است ملاحضه می‌شود با فاز منفی شاخص بهتدریج ترند آنومالی بارش مثبت و با فاز مثبت ترند آنومالی بارش منفی شده که بیانگر همبستگی منفی آنومالی بارش نواحی اطراف دریای کارائیب با AMO است (فاز مثبت شاخص با شرایط خشک‌تر از نرمال در حوزه کارائیب مثل پورتوریکو و مکزیک و شرایط مرطوب‌تر در ناحیه ساحل آفریقا همراه است) 
• شمای سوم (c): گراف تغییرات AMO در کنار گراف تغییرات مغزه های یخ استخراج شده از دو ناحیه در گرینلند با نام های فرضی grip و gisp2 آمده است. 

مقایسه‌ها نشان می‌دهند که فاز مثبت AMO با ظهور دوره‌های خشک در یوکاتان مکزیک همبستگی دارد که با مدل‌های شبیه سازی عددی همسویی دارد بارش اندازه گیری شده در اطراف دریاچه چیچانکناب نیز با دوره‌های خشک همسویی دارد شواهد ناحیه grip و به ویژه gisp2 شرایط متفاوتی را در ارتباط با AMO در طی 150 سال اخیر نشان می‌دهد افزایش بارش‌ها در فاز مثبت شاخص در ناحیه ساحل آفریقا با جابه جایی بیشتر پرارتفاع جنب حاره به سمت عرض های مدیترانه همراه است (موقعیت شمالی‌تر همگرایی میان حاره ای) به نحوی که با افزایش فرونشینی هوا رویاین عرض‌ها می‌تواند پتانسیل وقوع تابستان های گرم‌تر از نرمال را در حوزه مدیترانه و نواحی مجاور آن از جمله خاورمیانه و ایران را در پی داشته باشد افزایش شدت وزش بادهای تجارتی شمالشرقی در سطوح فوقانی و به دنبال آن تشکیل پربندهای مافوق 588 ژئوپتانسیل دکامتر در کنار آرایش نصف النهاری بیشتر در حجره‌های پر ارتفاع جنب حاره در حواشی مدیترانه و اطراف می‌تواند در فاز مثبت شاخص از تکرر بیشتری برخوردار باشد.

نقشه ناهنجاری بارش دوره ژوئن تا سپتامبر برای دوره 1972 تا 1994 (فاز منفی شاخص در دوره) و دوره 2004-2005-2006-2007-2008-2010-2011-2013-2016 (فازمثبت شاخص در دوره) 

فاز منفی شاخص (نقشه اول) با افزایش پتانسیل بارش تابستانه شمالغرب و سواحل شمالی ایران همراه است در این فاز عقبنشینی همگرایی میان حاره ای از ناحیه ساحل در آفریقا قابل تأمل است که با عقبگرد نواحی با آنومالی مثبت بارش به سمت مناطق استوایی آفریقا همراه بوده است در عوض در حوزه دریای کارائیب مناطق وسیع‌تری با آنومالی مثبت بارشی مشاهده می‌شود (منطبق با توضیحات قبلی) فاز مثبت شاخص (نقشه دوم) با کاهش پتانسیل بارش تابستانه شمالغرب و سواحل شمالی ایران همراه است در این فاز نفوذ بیشتر همگرایی میان حاره ای به ناحیه ساحل در آفریقا قابل تأمل است که با پیشروی آنومالی مثبت بارش به سمت این ناحیه همراه بوده است در عوض در حوزه دریای کارائیب مناطق وسیع‌تری با آنومالی منفی بارشی مشاهده می‌شود (منطبق با توضیحات قبلی) نتیجه آنکه یکی از علل وقوع تابستانهای گرم تر و خشک‌تر از گذشته در خاورمیانه به ویژه از اواسط دهه 90 میلادی خاصه در مناطقی که بارش تابستانه در اقلیم خود دارند فرونشینی بیشتر هوا روی این منطقه در مقابل جریانات صعودی بهتر روی منطقه ساحل آفریقا با فاز مثبت شاخص است.

 تصور ایده آلی از مناطق عمده فرونشینی و صعود هوا در گستره شمال آفریقا و خاورمیانه در دو فاز مثبت و منفی AMO در تابستان در فاز مثبت شاخص ،صعود بیشتر در ناحیه ساحل و فرونشینی قویتری در ناحیه شمال آفریقا و خاورمیانه شکل می‌گیرد در فاز مثبت رودباد جنب حاره میل بالاسویی بیشتری به سمت عرضهای شمالی‌تر داشته به طوری که به کرات شمالغرب و سواحل شمالی کشور از دامنه نفوذ آن خارج می‌گردد(بالاسویی نصف النهاری پرارتفاع جنب حاره و به دنبال آن فرارفت بیشتر هوای گرم در کنار فرونشست قویتر هوا) و بالعکس در فاز منفی رودباد جنب حاره پتانسیل باالقوه کمتری برای بالاسویی به عرضهای بالاتر از خود نشان میدهددر نتیجه اغتشاشات درون بادهای غربی به عنوان عامل صعود پتانسیل بیشتری برای ورود به منطقه دارند بدیهی است بالفعل شدن شرایط وابسته به رفتار شاخص های اوراسیا نظیر AO-EAWR-SCAND-P/E و... دارد.

 در فاز مثبت هسته آنومالی مثبت بارش روی آب‌های گرم اقیانوس توسعه یافته است اما در فاز سرد، روی آب‌های سردتر از نرمال اقیانوس اطلس آنومالی منفی بارش حاکم شده است. در فاز مثبت شاخص، جریانات میل بیشتری به مداری شدن با سوق به عرض های بالاتر دارند(آنومالی نسبی مثبت بارش در عرضهای بالاتر) در فاز منفی گردش نصف النهاری بیشتری در تابستان اوراسیای بزرگ مشاهده شده است. (آنومالی مثبت بارش در عرضهای میانه به نسبت عرضهای بالاتر)

AMO بیشتر پتانسیل‌های بالقوه را برای شکلگیری الگوهایی خاص در هر یک از فازهای خود ایجاد می‌کند و بالفعل شدن هر الگو به شاخصهای دیگر وابسته است.

AMO میل بیشتربه الگوهای بلندمدت ترسالی یا خشکسالی را در فصول مختلف به ارمغان دارد. AMO به نوعی قالب کلی الگوها را تعیین می‌کند باقی شرایط وابسته به دورپیوندی های دیگر و برحسب فصل تغییر می‌کند و می‌تواند از سالی به سال دیگر متفاوت باشد.

تأثیر بر فصل سرد

ناهنجاری دمای آب‌های اطلس شمالی در قالب دو شاخص AMO و TNA (ناحیه استوایی اطلس شمالی) در نقشه اول(فاز منفی هر دو شاخص برای دوره 1972 تا 1994) و در نقشه دوم (فاز مثبت هر دو برای دوره 2004-2005-2006-2007-2008-2010-2011-2013-2016) از دسامبر تا مارس آمده است.

در فاز منفی AMO با گسترش حجم وسیعی از آب‌های سرد روی پهنه اقیانوس اطلس توده هوای قطبی بری(cp) در گستره وسیع‌تری از شمالگان به عرض های پایین‌تر اقیانوس سرازیر می‌شود. این توده هوا با عبور از روی اقیانوس از پایین رطوبت بیشتری جذب کرده به توده هوای قطبی بحری(mp) تغییر ماهیت می‌دهد. هر چه پهنه آب‌های سرد، منطقه بیشتری از عرضهای پایین اطلس شمالی را در بر بگیرد این فرایند در مقیاس گسترده تری رخ می‌دهد. هجوم بیشتر هوای سرد شمالگان تا عرضهای جنوبی‌تر اطلس که معلول گسترش آب‌های سرد اقیانوس در فاز منفی شاخص است موجب می‌گردد تا اولاً جبهه قطبی که مرز بین هوای سرد شمال و هوای گرم‌تر عرض های پایین (توده هوای mt گرم و مرطوب و ناپایدار یا توده هوای حاره بحری) است به عرضهای پایین‌تری شیفت پیدا کند. ثانیاً افزایش شیب دما بین توده هوای سرد و مرطوب ( mp) گسترده شده تا عرضهای جنب حاره اقیانوس اطلس با توده هوای گرم ومرطوب (حاره بحری) با افزایش سرعت جت استریم روی اطلس و کاهش انحنای آن همراه است. در واقع در فاز منفی AMO گرادیان دما بین دو توده هوای قطبی بحری و حاره بحری در عرضهای پایین‌تر اطلس قرار می‌گیرد و این گرادیان دمایی چون در عرض های پایین‌تری از اقیانوس اطلس شمالی قرار می‌گیرد. از شدت بیشتری برخوردار می‌گردد. افزایش شدت گرادیان دما با افزایش سرعت جت و کاهش انحنا در آن از شدت و تعداد بلاکینگ های سامانه‌های آب و هوایی روی اطلس می‌کاهد. تصور ایده آلی از آنچه که در فاز منفی AMO رخ می‌دهد. (تکرار بیشتر قرارگیری جبهه قطبی اقیانوس اطلس در عرضهای پایین‌تر) 

تصور ایده آلی از آنچه که در فاز مثبت AMO رخ می‌دهد(تکرار بیشتر قرارگیری جبهه قطبی اقیانوس اطلس در عرض های بالا) 

می دانیم که جبهه قطبی و محل قرارگیری آن یکی از پارامترهای تعیین کننده در سیکلونزایی و توسعه مسیرهای سیکلونی است. در فاز منفی شاخص، جبهه قطبی اطلس به دفعات بیشتری به عرض های پایین‌تر اطلس کشیده می‌شود.شبیه سازی الگوی جوی تراز فوقانی برای تعیین رفتار جت استریم اطلس در فازهای گرم و سرد AMO به وسیله همان دوره‌هایی که پیش‌تر اشاره شد روی پارامتری به نام شدت اندکس مداری(ZONAL WIND) اجرا شده است این پارامتر نشان می‌دهد که جریانات جت استریمی در تراز فوقانی کجاها میل بیشتری به مداری شدن و کجاها میل بیشتر به نصف النهاری شدن نشان میدهند بعدا از روی تراز فوقانی الگوهای تراز میانی را برای ترسیم رفتار اطلس شمالی در سیکلونزایی در هر فاز AMO ترسیم میکنیم. اندکس بالای مداری با جو فشار ورد میل به شکلگیری جریانات پایدار غربی و اندکس پایین مداری با جو کژفشار میل به ناپایداری جریانات غربی را به دنبال دارد.

 نقشه آنومالی باد مداری تراز 250میلی بار برای دوره 1972-1994 از دسامبر تا مارس( AMO در مقیاس ماهانه و چند ماهه دارای میانگین منفی)

 MPF جبهه قطبی مدیترانه-APF جبهه قطبی اقیانوس اطلس-PJ جت قطبی-STJ جت جنب حاره

ناهنجاری منفی باد مداری طبقه فوقانی LOW INDEX ZONAL CIRCULATION با اندکس پایین مداری در عرضهای پایین تر اطلس پتانسیل سیکلونرایی را می افزاید علاوه بر آن این ناهنجاری منفی به سمت شرق تا روی مدیترانه گسترده شده که نشان میدهد امکان بیشتری برای همپیوندی-گسترش و تقویت جریانات ناپایدار روی مدیترانه وجود دارد همچنین جبهه قطبی اقیانوس اطلس در این فاز (منفی شاخص AMO) که بر عرضهای پایینتر مستقر میشودبه کرات با جبهه قطبی مدیترانه مجموعا تشکیل یک جبهه واحد را میدهد که حاصل آن ورود بیشتر سیکلونهای اطلس به مدیترانه وتقویت آنها روی جبهه مدیترانه است.

 اندکس پایین مداری روی ناهنجاری منفی ZONAL WIND در اروپا به همراه توسعه جو باروتروپیک به شکل یک سیستم واچرخندی روی اطلس با ناهنجاری مثبت باد زونال(ناحیه HIGH INDEX ZONAL CIRCULATION روی نقشه فوق) پتانسیل بالاتری برای ورود رودباد قطبی(PJ) به جنوب اروپا و ناحیه مدیترانه ایجاد میکند در نتیجه با ورود مکرر رودباد قطبی و گسترش جبهه قطبی اطلس-مدیترانه تا جنوب اروپا دو پارامتر مهم در سیکلونزایی برون حاره در منطقه مدیترانه فعالتر می شوند.

 در زیر، ناهنجاری ارتفاع ژئوپتانسیل تراز میانی برای دوره 1972-1994 از دسامبر تا مارس آمده است که با فاز منفی شاخص همراه است مشاهده می شود. در نواحی که زونال ویند در 250 میلی باری ناهنجاری مثبت داشته در سطوح پایینتر مثل 500میلی باری گردش واچرخندی توسعه داشته است.گسترش تاوه قطبی روی گرینلند و جریانات نصف النهاری آن روی اروپا و مدیترانه قابل تشخیص است به علاوه یک مرکز پرارتفاع القایی در مناطق شمالشرقی اروپا هم عرض با منطقه حضور تاوه قطبی پتانسیل نمود دارد که زبانه های آن تا بالکان و غرب ترکیه را هم تحت تاثیر قرار داده و نقش پررنگی در هدایت رودباد قطبی و ریزش بیشتر هوای سرد از روی اروپا به سمت مدیترانه و بلوکه کردن سیستم های بارشی روی عرض های پایین تر دارد.

 پایینتر بودن جت استریم جنب حاره در نقشه آنومالی باد زونال تراز 250 میلی بار به همراه نفوذ رودباد قطبی به عرض های مدیترانه علاوه بر اینکه پتانسیل سیکلونزایی را در مدیترانه و شمال آفریقا می افزاید باعث کاهش بیشتر ارتفاع ژئوپتانسیلی در حوزه مدیترانه و شمال آفریقا نیز میگردد ناهنجاری منفی ارتفاع تراز میانی در نقشه زیر روی مدیترانه خود بیانگر یک چنین رفتاریست کاهش بیشتر ارتفاع در تراز میانی به همراه اندکس پایین مداری در تراز فوقانی موجب تولید عوامل صعودبالنسبه قویتر با هسته بعضا سردتری می شود.(مدیترانه فعالتر)

ناهنجاری بارش دوره 1972-1994(پریودفاز منفی شاخص) از دسامبر تا مارس به وضوح رکود نسبی بارش را روی دو مرکز پرارتفاع یکی در روی آب های سرد اطلس و یکی روی شمالشرق اروپا به سمت روسیه و حتی روی زبانه های پر ارتفاع القایی در غرب ترکیه و بخش هایی از بالکان نشان می دهد افزایش بارش های شمال آفریقا وشرق مدیترانه به ویژه ایران در دو دهه فاز منفی شاخص بیانگر تاثیرپذیری بارش کشور و حتی دمای آن از این شاخص کمتر شناخته شده است همانطور که پیشتر اشاره شد AMO تنها روندهای بلندمدت ده سالانه و بیشتر را در یک قالب کلی ترسیم میکند به همین جهت و نیز به خاطر فراوانی شاخص های پیوند از دور در منطقه، روندهای ماهانه و حتی سالانه AMO با خطا همراه است.

 فاز مثبت شاخص با ناهنجاری منفی ZONAL WIND در عرضهای شمالیتر اطلس و ناهنجاری مثبت آن در عرض های پایینتر همراه است جبهه قطبی همگام با عقبگرد توده هوای سرد و مرطوب شمالی به دفعات بیشتری در عرض های بالاتر جای میگیرد رودباد جنب حاره بالاسویی بیشتری نشان داده و رودباد قطبی به سمت شمال و مرکز اروپا جاری می شود. به علاوه چون شیب تغییرات دما روی اقیانوس اطلس در فاز مثبت شاخص کمتر میشود سرعت جریان جت هم کاهش میابدو پتانسیل ایجاد انحنا برای وقوع بلاکینگ در آن بیشتر میشود با قرارگیری جبهه قطبی اقیانوس اطلس در عرض های بالاتر امکان همپیوندی با جبهه قطبی مدیترانه کاهش می یابد ضمن اینکه جبهه قطبی مدیترانه در موضع ضعیفتری قرار میگیرد و تنها از طریق فاز مناسب شاخص هایی که طول گام تغییر کوتاه تری دارند میتواند به شکل مقطعی تقویت گردد در این فاز سیکلون های اطلس روی جبهه قطبی اطلس که به عرض های بالاتر رانده شده مسیر شمالیتری را می پیمایند.تاوه قطبی روی گرینلند تضعیف شده و به دنبال آن پرارتفاع القایی روی شمالشرق اروپا و غرب روسیه از بین می رود یا به دفعات کمتر امکان ظهور روی چیدمان خاصی از شاخص های کم دامنه را در کوتاه مدت دارد.

نقشه ناهنجاری ZONAL WIND در تراز 250 میلی باری در فاز مثبت AMO برای یک دوره ده ساله با میانگین های ماهانه و فصلی مثبت شاخص از دسامبر تا مارس 

نقشه ناهنجاری ارتفاع ژئوپتانسیل در تراز میانی 

در فاز مثبت شاخص،جای کم ارتفاع روی گرینلند را پرارتفاعی در تراز میانی اشغال کرده است که با توجه به نقشه ناهنجاری باد مداری در 250 میلی باری حتی میتوان به دفعات انتظار ورود ناوه های عمیق را روی غرب روسیه و شمالشرق اروپا با اندکس پایین مداری (جریان نصف النهاری) داشت ضمن اینکه رودباد جنب حاره هم پتانسیل بالاتری برای کشیده شدن به عرض های بالا و حتی ایجاد انحنای بیشتر برای بلاکینگ به واسطه کاهش گرادیان دمای روی اطلس دارد(کاهش قدرت سیکلونزایی مدیترانه و تولید امواج ضعیفتر و بعضا با ارتفاع ژئوپتانسیل بالاتر در کنار اندکس بالاتر مداری. (انحنای کمتر امواج بادهای غربی در عرضهای پایین) 

نقشه ناهنجاری بارش در فاز گرم AMO برای دوره مورد مطالعه، کشیده شدن مسیرهای سیکلونی اطلس به عرض های بالاتر اروپا و روسیه منطبق بر نقشه آنومالی ارتفاع تراز میانی -افزایش مورب ارتفاع ژئوپتانسیل از شمال آفریقا به سمت خاورمیانه و به تبع کاهش بارش مدیترانه شرقی و خاورمیانه. (افزایش بارش سواحل شمالی و منطقه شمالغرب با نفوذ بیشتر ناوه های شمالی در فصل سرد)