اجزای موسمی شبه قاره هند طی مونسون 2016 و تاثیر آن بر آب و هوای ایران

---

مونسون 2016 شبه قاره هند به طور رسمی فعالیت خود را از تاریخ 8 ژوئن 2016 (19 خرداد 1395) از سوی جنوب غرب کشور (سواحل کرالا) آغاز نمود. این آغازگری مونسون در حالی نمود یافت که چشم اندازهای اولیه ارائه شده اداره هواشناسی هند در مورد فصل موسمی بیانگر فرانرمال بودن مونسون 2016 شبه قاره در حدود 6٪ نرمال بود.

مونسون هند هنوز دچار کمبود نسبت به میزان نرمال های بلند مدت می باشد. النینو بعنوان یک پدیده طبیعی در بروز بارش های زیر نرمال در شبه قاره مقصر شناخته می شود. بطوریکه تا 20 ژوئن 2016، از میزان مقادیر نرمال بارش 90.6 میلی متری، به میزان 70.7 میلی متر را دریافت شده است. این شرایط، کمبود بارش های تجمعی کشور را به میزان 22٪ به ارمغان آورده ست.

طی سه ماهه تابستان بر روی ناحیه وسیع اقیانوس هند و جنوب غرب آسیا استقرار شرایط واگرایی تراز فوقانی جو خواهیم داشت که مرکز واگرا بر روی میانه حاره اقیانوس هند واقع می باشد. این شرایط بر روی تراز فوقانی موجب انبساط توده هوا و در نتیجه کمک به صعود دینامیک هوا می نماید. از سوی دیگر بر روی نقشه های تابع جریان تراز  850 هکتوپاسکال بر روی جنوب غرب آسیا و اقیانوس هند شرایط گردش نابهنجار سیکلونی حاکم بوده از این روز این شرایط موجب تقویت بادهای مرطوب زای جنوب غربی بر روی سرتاسر اقیانوس هند می گردد. علاوه بر آن شرایط گردش سیکلونی بر روی اقیانوس هند موجب می گردد که با بر همکنش بین حرکت ساعتگرد  بر روی نیمه جنوبی و پادساعتگرد جریانات بر روی نیمه شمالی اقیانوس هند تقویت جریانات شرق سو (غربی) را بر روی آن موجب گردد در نتیجه روباد سطحی جت سومالی قوی تر از وضعیت نرمال خود ظاهر می گردد. 

نقشه معرف تابع جریان تراز 200 هکتوپاسکال طی سه ماهه تابستان 1395 نشان می دهد که بر روی ناحیه وسیع جنوب غرب آسیا  نابهنجاری آنتی سیکلونی فراتر از نرمال حاکمیت خواهد داشت که نشاندهنده قوی تر از نرمال بودن فرابار تبت می باشد. حرکت ساعتگرد در جانب جنوبی این فرابار هسته سرعت جت حاره شرقی را تشکیل می دهد بنابر این روباد تراز فوقانی حاره شرقی طی فصل موسمی امسال قویتر از نرمال ظاهر خواهد شد. 

 

از مطلب فوق بر می آید که مولفه های مونسون شبه قاره هند در تراز های تحتانی تا فوقانی جو به شکل قوی تر از نرمال پیش بینی می گردد که نشان دهنده قدرتمندی موسمی هند در طی فصل مونسون 2016 می باشد. 

در نقشه ذیل مشاهده می شود که میزان نرخ نابهنجاری مجموع بارش سه ماهه ژوئیه - اوت و سپتامبر 2016 بر روی بخش های شمال غرب، غرب شبه قاره (کوه های غات غربی)، جنوب و شرق پاکستان فراتر از نرمال قابل توجهی را نشان می دهد که در برخی از این نواحی بالغ بر بیش از 4 میلی متر در روز پیش بینی می شود. بر روی آب های دریا عرب، سرتاسر نوار جنوبی ایران نرخ بارش ها نرمال تا 1 میلی متر در روز فراتر از نرمال دیده می شود. 

متوسط سطح دما بر روی فلات ایران نرمال تا 1 درجه سلسیوس فراتر از نرمال بوده این درحالی ست که به سبب تاثیر موسمی قوی تر از نرمال بر روی بخش جنوب شرق و میانه جنوبی ایران متوسط سطح دما هوا سه ماه مذکور  متمایل به کمتر از نرمال تا نرخ 1 درجه سلسیوس پیش بینی می شود.