سیمای کلی آنومالی منابع آبی منطقه و ایران منتهی به آبان 1399

---

پیش بینی دوره 12 ماهه منتهی به ماه نوامبر 2020 نشانگر کاهش شدید و گسترده منابع آبی در بخش عمده ای از شبه جزیره عربستان شمال ناهنجاری های استثنایی در عربستان سعودی، یمن و عمان ست.

ناهنجاری منفیِ شدید تا بسیار شدید منابع آب برای جنوب عراق پیش بینی می شود، افزایش شدید منابع آبی در شمال عراق در حوالی موصل و شرایط ناهنجاری کسری و افزایش (صورتی/ بنفش) در غرب رود فرات طی گذار ست.

افزایش استثنایی منابع آبی از مرکز تا شمال سوریه با تعدیل در مرزهای ترکیه انتظار می رود. نواحی از جنوب شرق ترکیه نیز با افزایش منابع آبی مواجه خواهد بود. ناهنجاری منفی شدید در گرجستان در شمال تفلیس پیش بینی می شود.

در ایران افزایش شدید تا استثنایی منابع آبی در امتداد ساحل دریای خزر پیش تا مرز ترکمنستان انتظار می رود. یک محدوده ناهنجاری مثبت منابع آبی در امتداد مرز عراق و ایران به سمت غرب ایران پیش بینی شود. مناطقی با ناهنجاری مثبت منابع آبی در استان های جنوبی ایران در امتداد خلیج فارس و ناهنجاری های استثنایی بر روی تنگه هرمز که به سمت استان کرمان منتهی می شود پیش بینی شده است. کاهش منابع آبی با شدت های متفاوت در مرکز کشور پیش بینی می شود.

پیش بینی ها بر اساس تفکیک دوره های فصلی (اسفند 1398 لغایت آبان 1399) 

نقشه های 3 ماهه (ذیل) شرایط تغییرات منابع آبی منطقه را با جزئیات بیشتری نشان می دهد.

پیش بینی تا اردیبهشت 1399- نشان می دهد که گسترده ناهنجاری مثبت منابع آبی در منطقه کوچک خواهد شد، اگرچه بسیاری از مناطق همچنان با ناهنجاری مثبت منابع آبی مواجه اند. انتظار می رود ناهنجاری مثبت استثنایی منابع آبی در مرکز و شمال سوریه با تعدیل در مرزهای ترکیه و نواحی با افزایش استثنایی آن در امتداد شرق ساحل دریای سیاه ترکیه ادامه یابد. افزایش استثنایی منابع آبی در اطراف موصل عراق ادامه خواهد داشت. در ایران ناهنجاری مثبت شدید تا استثنایی آب در شمال کشور در امتداد ساحل دریای خزر ادامه خواهد یافت اما در امتداد مرز با ترکمنستان کوچک خواهد شد. منطقه ناهنجاری مثبت منابع آبی در امتداد مرز عراق و ایران که به سمت غرب کشور منتهی می شود، ادامه خواهد یافت، اگرچه شدت آن اندکی کاهش می یابد. ناهنجاری های مثبت در جنوب با ناهنجاری های استثنایی در حوالی تنگه هرمز که به سمت استان کرمان منتهی می شود، همچنان ادامه دارد.

در شبه جزیره عربستان، ناهنجاری های منفی به طور کلی کاهش می یابد، اما ناهنجاری منفی استثنایی از شرق یمن به غرب عمان پیش بینی می شود. درعربستان مناطق محدودی در مرکز و همچنین در جنوب شرق جایی که از ناهنجاری مثبت قبلی گذر کرده اند، انتظار ظهور ناهنجاری منفی متوسط تا شدید می رود.

از ماه خرداد تا مرداد 1399، ناهنجاری های مثبت در حال کوچک شدن خواهند بود، اگرچه ناهنجاری های استثنایی مثبت در اطراف موصل و نواحی از جنوب ایران وجود داشته و ناهنجاری های متوسط در غرب ایران ادامه می یابد. بسیاری از مناطق ناهنجاری های مثبت قبلی شروع به حالت انتقال (صورتی/ بنفش) از جمله سوریه، سواحل شمالشرق ایران و بخش هایی از جنوب ایران می کنند. ناهنجاری منفی در بیشتر مناطق مرکزی ایران و در امتداد خلیج فارس پدیدار می شود. روند افزایش شدت ناهنجاری های منفی استثنایی در عربستان سعودی تداوم می یابد و در یمن و عمان کاهش یافته و بسیار ملایم می شود. به طور کلی ناهنجاری منفی خفیف در کشورهای امتداد سواحل شرق مدیترانه ظاهر می شود.

در سه ماهه آخر - شهریور تا آبان 1399، ناهنجارهای مثبت متوسط در غرب ایران ادامه خواهد داشت. ناهنجاری منفی برای مناطق مرکزی و شمال شرقی ایران و جنوب عربستان سعودی پیش بینی شود.

(لازم به ذکر است که ضریب اطمینان پیش بینی در دوری طولانی تر کاهش می یابد.)

تأثیرات

خاورمیانه که همواره تحت تاثیر استرس آب قرار دارد، با گسترش همه گیر بیماری کروناویروس با فشار بیشتری روبرو می شود. 

استرس آب در سراسر جوامع

میزان مصرف آب تهران در شرایط عادی 2.5 برابر متوسط جهانی است و با رسیدن پاندمی کوید -19 به ایران، استفاده کلانشهر تهران با جمعیت بیش از 8.5 میلیون نفر به طور چشمگیری افزایش یافته است، زیرا شهروندان برای مبارزه با شیوع بیماری، شستشو مکرر دستها را انجام می دهند. تهران محل زندگی 20 درصد از جمعیت کشور و قطب صنعتی 45 درصدآن است که تقاضای آب را فقط در 1.1 درصد از مساحت ایران متمرکز کرده است. افزایش مصرف آب در پایتخت منجر به کمبود در بعضی از روستاهای اطراف شده است و اداره آب تهران از ساکنان خواسته است که مصرف آب را به نیازهای اساسی محدود کنند. در مازندران، استان شمالی در دریای خزر، میزان مصرف آب طی روزهای اخیر 40 درصد افزایش یافته است.

همچنان که کروناویروس گسترش می یابد: شستشو باعث افزایش مصرف آب به طرز غیر معمول در ایران شد.

بارانهای شدید در اواخر فوریه و مارس جاری در استانهای لرستان و خوزستان در جنوب غربی ایران طغیان گسترده ای ایجاد کرد و 24000 نفر را تحت تأثیر قرار داد. بیش از 300 پل و همچنین بسیاری از جاده ها آسیب دیده و راه برخی از روستاها را قطع و تولید گاز را متوقف کرد. پتانسیل ابتلا به بیماری ناشی از آب به خطر شیوع کروناویروس افزوده است.

سیل در معمولان، ایران ، فوریه 2020.

باران های بهاری که در اردن منجر به بستن مالیات به سیستم آب اَمان پایتخت شد و مسئولان آب به دلیل نگرانی از گل آلودگی موقتاًجریان آب را قطع کردند، نگرانی عمومی از دسترسی به آب را در طی منع آمد شد علیه کورو ویروس افزوده ست. دولت مخازن آب اضطراری را به منطقه آورده  است.

توزیع آب در امان پایخت عمان.

براساس گزارش اخیر مرکز شورای پناهندگان نروژ، گسترش آرام تغییرات آب و هوایی و خشکسالی اخیر باعث جابجایی قابل توجهی در جنوب عراق و ترک مناطق کشاورزی می شود.