اخطاریه در خصوص فعالیت سامانه بارشزا طی نیمه دوم هفته جاری لغایت اوایل هفته آینده (دوشنبه 11 لغایت یکشنبه 17 آذر 98)

---

با توجه به اطلاع رسانی در بخش قبلی، بتدریج فعالیت سامانه باشزا از سمت غرب کشور آغاز خواهد شد و بیشتر استان های کشور تا روزهای اوایل هفته آینده درگیر، کاهش دما، بارندگی ها بشکل باران و در نقاط مستعد و سردسیر برف خواهند شد. نیمه غربی از شمال غرب تا جنوب غرب، سواحل شمالی کشور، استان های واقع در دامنه های جنوبی البرز در محدوده هشدار هواشناسی واقع می باشند، این مناطق در اوج بارش های ناشی از فعالیت سامانه بارشزا واقع خواهند بود، بارش باران، آبگرفتگی معابر عمومی و طغیان آب رودخانه ها، کاهش قابل توجه دما، بارش برف در نواحی مستعد و کوهستانی، اختلال در تردد از جمله مخاطرات آب و هوایی ناشی از فعالیت این سامانه بارشزا خواهد بود. 

همانطور که پیشتر بیان شد، کشور طی روزهای نیمه دوم هفته جاری تا اوایل هفته آینده تحت تاثیر 2 سامانه بارشی مجزا اما در ارتباط با فرود بلند دریا سیاه، واقع خواهد شد. در ادامه به تفکیک هر سامانه، وضعیت آب و هوای کشور مورد تحلیل قرار می گیرد. 

 سامانه نخست؛ مدت فعالیت از اواخر وقت روز یکشنبه 10 آذر لغایت اوایل وقت چهارشنبه 13 آذر 98

این سامانه ناشی از فرود بلندی ست که از ناوه عمیق عرض های شمالی نشات گرفته است. سامانه دارای دامنه بلند ولی طول موج کوتاهی می باشد در نتیجه بارش های آن در عین گستردگی جغرافیایی، بر روی نواحی خاصی از کشور متمرکز می باشد که این نواحی بر روی میانه غرب و جنوب غرب و همینطور استان های مرتبط با دامنه های البرز جنوبی ست. بخش آنتی سیکلونی آن با واچرخندی زبانه های پرفشار بر روی دریا مازندران جریانات شمالی را ایجاد و بارش ها را بر روی استان های ساحلی شمال کشور به ارمغان می آورد. با توجه به اینکه محور سامانه از روی دریا کاسپین عبور می نماید، بارش های آن بر روی سواحل شمالی کشور نسبت به سامانه دوم وسیع تر و مناطق بیشتری را بر روی سواحل در بر می گیرد. این سامانه با حرکت به سمت شرق تضعیف می گردد، بطوری که آخرین بارش های ناشی از آن ضعیف تر سایر بخش ها طی روز های سه شنبه تا اواسط وقت روز چهارشنبه به بخش هایی از دامنه های جنوبی زاگرس در جنوب کشور، مرکز و شمال شرق کشور کشیده می شود. 

با آخرین فعالیت سامانه در بخش های شمالی شرقی کشور این سامانه از اواسط وقت روز چهارشنبه از این منطقه تدریجاً خارج می شود.

مجموع بارش های ناشی از فعالیت این سامانه بارشزا نشان می دهد که هسته های بارندگی های آن بر روی نواحی غرب و جنوب غرب، سواحل شمالی کشور و دامنه های جنوبی البرز واقعه خواهد بود. استان های کردستان، کرمانشاه، همدان، مرکزی، ایلام، خوزستان، لرستان، چهارمحال و بختیاری، کهکیلویه و بویراحمد، شمال غرب فارس، شمال بوشهر، غرب اصفهان، گیلان، مازندران، زنجان، قزوین، البرز و تهران با بیشترین میزان بارش ها مواجه خواهند بود، خیلی دور از انتظار نیست به دلیل شدت بارش ها در برخی از مناطق آبگرفتگی معابر عمومی و سیلابی شدن مسیل ها رخ دهد. 
با نفوذ سامانه بارشزا به کشور و شمالی شدن سوی جریانات طی روز دوشنبه و سه شنبه کاهش دمایی بین 8 تا 10 درجه بر روی سواحل شمالی کشور رخ خواهد داد، دریا مازندارن طی این دو روز مواج پیش بینی می شود. کاهش دما بر روی نیمه غربی و استان های حاشیه البرز جنوبی بین 4 تا 8 درجه سلسیوس پیش بینی می شود. 

با کاهش دمای رخ داده باید بر روی اکثر مناطق واقع در استان های شمال غرب،غرب و ارتفاعات زاگرس جنوب غربی و همینطور بر روی ارتفاعات البرز منتظر بارش برف و سفید پوش شدن شهرها بود. این بارش برف بر روی جاده های کوهستانی و برفگیر می تواند سبب کولاک، مه گرفتگی، کاهش دید و اختلال در تردد گردد که باید در این خصوص تمهیدات لازم اتخاذ گردد. سرمایش سامانه اول نسبت به سامانه دوم کمتر است در نتیجه گستردگی بارش برف آن نسبت به سامانه دوم کمتر خواهد بود و بیشتر محدود به ارتفاعات می باشد.

با توجه به اطلاعات نقشه های هواشناسی بتدریج از ظهر روز دوشنبه با نفوذ سامانه ناپایدار بارندگی ها از سمت غرب و جنوب غرب استان البرز و تهران آغاز خواهد شد و تمامی مناطق بارندگی ها را دریافت خواهند کرد، بارش ها طی روز دوشنبه بر روی نواحی شهرها بشکل باران، در نواحی شمالی شهر تهران به شکل بارش برف و باران و در ارتفاعات بشکل بارش برف خواهد بود که می تواند با کولاک، مه گرفتگی و اختلال در رفت و آمد همراه باشد. اوج بارندگی ها بر روی منطقه از بامداد تا بعد از ظهر روز سه شنبه 12 آذر پیش بینی می شود که امکان بروز آبگرفتگی معابر عمومی و سیلابی شدن مسیل ها در نقاط اوج بارش ها دور از انتظار نمی باشد. استان تهران یکی از نواحی است که در پیک بارندگی های ناشی از سامانه اول قرار خواهد گرفت. طبق الگوی نقشه های پیش یابی بارندگی، بیشترین میزان بارش ها در استان تهران بر روی نواحی غرب، مرکز و ارتفاعات شمالی تهران واقع خواهد بود، نواحی همچون، رباط کریم، شهریار، تهران، نواحی مرتفع شمال استان، لواسان، پردیس، دماوند و آبعلی از جمله مناطقی هستند که بیشترین میزان بارندگی ها در آن ها انتظار می رود. این در حالی است که مناطق شرقی و جنوبی استان کمترین میزان بارش ها را دریافت خواهند کرد. بر روی استان البرز هم نیمه جنوبی استان بارش های بیشتری نسبت به نیمه شمالی که در ارتفاعات البرز واقع است به ثبت خواهد رسید. 

با توجه به افت دما قابل انتظار طی روزهای دوشنبه و سه شنبه، بارندگی ها بر روی سرتاسر ییلاقات و ارتفاعات شمالی استان های البرز و تهران بشکل برف نمایان می شود. در استان تهران بر روی نیمه شمالی - شرقی استان بارش برف پیش بین می شود که بیشترین میزان بارش برف بر روی ارتفاعات کن، شمیرانات، شرق دماوند و شمال فیروزکوه بین 15 تا 30 سانتی متر پیش بینی می شود. این در حالی است که خط برف تا نواحی شمالی شهر تهران پیشروی نموده است. بر روی استان البرز بر روی نیمه شمالی و مرتفاع استان بارش برف متمرکز بوده که بیشترین میزان آن بر روی بخش شمالی آسارا و شرق طالقان بین 15 تا 20 سانتی متر پیش بینی می شود. 

 سامانه دوم؛ مدت فعالیت از روز پنجشنبه 14 آذر لغایت اواسط وقت روز یکشنبه 17 آذر 98

سامانه دوم که از روز پنجشنبه 14 آذر به کشور وارد می شود شرایط متفاوتی را نسبت به سامانه اول دارد، بطوری که با ادامه الگوی گردش چرخندی ناوه عرض های شمالی و تقویت و گسترش پشته پر ارتفاع بر روی اروپای مرکزی، اختلاف فشار و دما لایه جو بین اروپای مرکزی و غرب روسیه افزایش می یابد، با افزایش شیب اختلاف فشار و دما، الگوی جریانات نصف النهاری شدیدتر شده و سرآغاز شکل گیری یک سامانه چرخندی و بسته را فراهم می آورد. همچنان که جریانات ناپایدار به سمت شرق و عرض های جنوبی تر بر روی دریا سیاه جابجا می شود شرایطجو بشکل بسته تری بروی عرض های معتدله غرب روسیه تا دریا سیاه گرایش می یابد و سرانجام حوالی پنجشنبه شب 14 آذر 98 یک سامانه بسته (کمفشار بریده = سردچال) بر روی غرب خاورمیانه (شمال عراق) ایجاد و استقرار می یابد. 

با توجه به آنکه در مراحل گسترش و پیشروی تراف کم ارتفاع از عرض های شمالی به سمت منطقه تا بسته شدن آن بر روی شمال عراق شمال غرب و غرب کشور تحت تاثیر جریانات متناوب ناپایدار واقع هستند، به نظر می آید باز هم بخش های غرب کشور با بیشترین میزان بارش ها مواجه باشند، منطقه شمال غرب تحت تاثیر مستقیم مرکز سردچال واقع می باشد در نتیجه نسبت به سامانه اول بارش های وسیع تر و همچنین به دلیل ماهیت سرد سامانه با بارش های برف گسترده بر روی تمامی استان های این منطقه تجربه خواهد شد.

ماهیت بسته سامانه باعث می گردد که از تحرک کمتری برخوردار باشد. در نتیجه ماندگاری آن نسبت به سامانه دوم بر روی کشور بیشتر می باشد. بطوری که طبق الگوهای فعلی قریب به 4 روز این سامانه بر روی کشور تاثیر گذار خواهد بود. آنچه که الگوهای حاضر نشان می هند محدوده دوران مرکز ناوه از شمال عراق به سمت دریا کاسپین می باشد، با حرکت مرکز سامانه و جریانات مرطوب جنوبی آن به نظر می رسد مثلث شمال غرب، جنوب غرب، شمال کشور که شامل کل نیمه غربی از شمال غرب، غرب تا جنوب غرب، بخش های شمالی و مرکزی کشور می باشد، تحت تاثیر جریانات بارشی این سامانه واقع می باشند. 

از آنجا که مرکز سامانه به سمت دریا کاسپین دوران می نماید و زبانه های پرفشار قوی تری آن را همراهی می نماید، بارش های آن بر روی سواحل شمالی کشور متمرکز تر اما شدید می باشد بطوری که بارش های آن بر روی گیلان شدیدتر می باشد. 

مجموع بارندگی های ناشی از سامانه دوم نشان می دهد که فعالیت بارشی آن گسترده تر از سامانه نخست می باشد؛ کل نیمه غربی، سواحل شمالی، حاشیه البرز جنوبی، مرکز و بخش هایی از جنوب کشور تحت تاثیر این سامانه ناپایدار قرار خواهند گرفت. هسته های بارندگی بر روی غرب سواحل دریا مازندران (استان گیلان) و غرب مازندران، شمال غرب کشور شامل استان های آذربایجان غربی، شرقی، اردبیل، بخش های غربی استان های کردستان، کرمانشاه، ایلام، خوزستان، لرستان، کهکیلویه و بویراحمد، فارس، بوشهر، غرب اصفهان، هرمزگان و همینطور مناطقی از استان های حاشیه البرز شامل زنجان، قزوین، البرز و تهران واقع خواهند بود. همانند سامانه قبلی امکان آبگرفتگی معابر عمومی و بالا آمدن سطح آب رودخانه ها در برخی از مناطق استان های یاد شده به سبب شدت بارش ها وجود خواهد داشت. با خروج سامانه اول از روزچهارشنبه بخصوص بر روی بخش های شمالی کشور افزایش نسبی و موقتی دما رخ خواهد داد. اما با ورود سامانه بارشی دوم به دلیل همراهی هوای سردتر (نسبت به سامانه اول) کاهش ملموس دما مجددا رخ خواهد داد. در نتیجه بارش ها در مناطق بیشتری بشکل برف نمایان می گردد. 

نقشه پیش یابی بارش برف نشان دهنده گستردگی بارش برف سامانه دوم بر روی شمال غرب کشور می باشد. بطوری که تمام استان های واقع در شمال غرب کشور طی اواخر هفته با بارش برف مواجه و سفید پوش خواهند شد. این شرایط کاملاً زمستانی بر روی استان های غربی نیز مشاهده می شود و به سمت عرض های پایین تر بارش برف در جنوب غرب کشور بر روی ارتفاعات زاگرس کاملاً به چشم می خورد. بر روی حاشیه البرز بارش برف بر روی ارتفاعات البرز بارزتر می باشد. بنابر این استان های آذربایجان غربی، شرقی، اردبیل، کردستان، کرمانشاه، زنجان، قزوین، همدان، مرکزی، چهارمحال و بختیاری، ارتفاعات در استان های ایلام، لرستان، خوزستان، کهکیلویه و بویراحمد، غرب و جنوب اصفهان، فارس، قم، البرز، تهران، سمنان، گیلان و مازندران بارش برف را تجربه خواهند کرد که گستردگی آن بر روی شمال غرب و غرب کشور می باشد. بیشترین میزان بارش برف بر روی ارتفاعات واقع در غرب و جنوب غرب آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، گیلان، شرق لرستان، غرب اصفهان و چهارمحال و بختیاری پیش بینی می شود.

بارش برف در جاده های منتهی به کوهستان ها می تواند بشکل کولاک شدید، مه گرفتگی، کاهش دید و اختلال در تردد بروز یابد که باید تمهیدات لازم در این خصوص اتخاذ گردد. 

الگوی بارندگی سامانه دوم نشان می دهد که در خصوص این سامانه هسته های بارندگی بر روی نواحی مرتفع البرز در استان های تهران و البرز متمرکز شده اند که بر خلاف سامانه اول که عمده بارش ها بر روی شهرهای پایین دست بود. جنوب و شرق استان تهران نسبت به سامانه اول بارش های کمتری را دریافت خواهند کرد و این شرایط برای جنوب استان البرز نیز صادق است. 

با توجه به موقعیت جغرافیایی استان تهران و البرز و ماهیت سرد سامانه، بارش ها بر روی سرتاسر ییلاقات بشکل برف می باشد و خط برف با توجه به سرمایش بیشتر سامانه قدری به سمت نواحی جنوبی تر کشیده شده است.