تابستان نرفته باز خواهد گشت ؟! تاثیر گذاری اولین سامانه کم ارتفاع بر روی کشورهای حوزه شرق مدیترانه

---

در حالی که سامانه کم ارتفاع همچنان بر روی دریا کاسپین استقرار داشته و سبب بارندگی هایی طی امروز و فردا بر روی سواحل شمالی کشور خواهد شد، یک سامانه کم ارتفاع بر روی منتهی الیه شرقی دریا مدیترانه در حال شکگیری می باشد.

طی هفته پیشرو روند افزایش دما هوا در سطح کشور آغاز شده و به نظر می رسد بخصوص در نیمه دوم هفته در بیشتر مناطق کشور افزایش ملموس دما هوا در بسیاری از مناطق کشور موجب بازگشت شرایط آب و هوایی تابستانی شود. بطور میانگین در بسیاری از مناطق کشور بین 3 تا 8 درجه سلسیوس تا نیمه دوم هفته آینده به دما هوا افزوده خواهد شد.

 این سامانه که به سبب ریزش جریانات از توده هوای پرارتفاع مستقر بر روی اروپا ایجاد می گردد، اولین سیستم کم ارتفاع دینامیک منطقه پس از فصل تابستان بشمار می رود. طی روزهای هفته پیشرو این سامانه که در سطح زمین با زبانه های توده هوای کمفشار بر روی دریا مدیترانه و شمال سرخ همراهی می گردد، با نزدیک شدن به سواحل شرقی دریا مدیترانه به سبب انتقال رطوبت جو و استقرار واگرایی تراز فوقانی و تاوایی مثبت جلوی سیستم بر روی نوار ساحلی شرقی دریا مدیترانه از بارش هایی برخوردار خواهند شد. کشورهای اردن، فلسطین، لبنان و مرزهای شرقی کشور سوریه اولین بارندگی های سیستماتیک فصل پاییز را تجربه خواهند کرد.

الگوی بارش 5 روزه منتهی به 27 شهریور 98 نشان دهنده تمرکز بارندگی های ناشی از کم ارتفاع دینامیک شرق مدیترانه بر روی نوار ساحلی شرق دریا و گسترش جبهه بارندگی ها بر روی شرق ترکیه می باشد. این بارش ها را می توان بر روی نواحی شرقی دریا مدیترانه جز اولین بارندگی اواخر فصل تابستان تحت مکانیسم سیستمیک -پاییزه دانست. 

 در این مدت فعالیت کم ارتفاع مستقر بر روی دریا مازندران تا روز شنبه 23 شهریور 98 به همراه زبانه های توده هوای پرفشار بارندگی های را بر روی نوار شمالی مشخصاً در سواحل شمالی کشور به ارمغان می آورد.

همچنان که طی هفته پیشرو به سمت روزهای نیمه دوم هفته نزدیک تر می شویم با تضعیف فاز مثبت شاخص NAO و AO و گرایش آنها به فاز خنثی و سپس ضعیف منفی حلقه بادهای غربی بر روی اوراسیا دچار دگرگونی های قابل توجهی نسبت به وضعیت اخیر خواهند شد. با تضعیف نوسانات مذکور، ورتکس متحمل تضعیف نسبی شده و لغزشی به سمت شمال اروپا پیدا خواهد نمود. همسو با این تحولات، کاهش گرادیان مداری بر روی شمال اطلس منجر به افزایش شیب نصف النهاری جریات از روی اطلس به سمت اروپا خواهد شد که نتیجه این ساز و کار گسترش ناوه وسیع با گردش پادساعتگرد (سیکلونی) بر روی شمال اروپا خواهد شد. 

الگوی یاد شده بر روی ستون جو از الگوی دینامیک تبعیت می نماید، در نتیجه با گسترش روز افزون سامانه کم ارتفاع بر روی اروپا زبانه های  کمفشار سطحی ناشی از آن گسترش نیز خواهد یافت. 

با گسترش تراف ناوه مذکور به سمت عرض های جنوبی تر اروپا جبهه روباد قطبی بر روی دریا مدیترانه استقرار یافته، همزمان با گسترش ناوه به سمت عرض های جنوبی تر فرودهای فرعی ناشی از آن از طریق دریا سیاه موجب افزایش سرعت در شاخه نزولی سلول هدلی بر روی کمربند فعال پر ارتفاع جنب حاره  گردیده و در نهایت موجب تشدید واچرخند پرارتفاع جنب حاره بر روی منطقه و از جمله ایران خواهد شد که نتیجه آن بالاسو شدن روباد جنب حاره به سمت دریا مازندران و افزایش هست هسرعت آن خواهد شد. نتیجه این وضعیت روند افزایشی دما هوا بر روی کشور طی هفته پیشرو (هفته انتهایی شهریور 98) خواهد شد که می تواند یک "موج گرمای دیر راس تابستانه" تلقی شود. 

همانطور که در الگوی آنومالی میانگین دما هوا هفته واپسین شهریور 98 مشاهده می شود، با تشدید واچرخندی پرفشار جنب حاره در جو منطقه و نفوذ زبانه های کمفشار سطحی از عرض های شمالی تر الگوی تشدید گرمایش هوا را طی هفته انتهای شهریور 98 (هفته پیشرو) در ابتدا به صورت روند افزایش دما هوا و سپس در نیمه دوم هفته با تشدید گرمایش هوا بر روی بسیاری از مناطق کشور خواهیم داشت. سیمای کلی دما هوا در این بازه زمانی بر روی کشور بیهنجاری گرمایشی را نسبت به حد نرمال بلند مدت نشان می دهد. هسته گرمایش هوا بر روی استان های واقع بر روی میانه غرب، مرکز به سمت جنوب شرقی مشهود بوده، لذا بر روی 2/3 جنوبی عمده مناطق کشور هوا نسبت به حد هنجار بلند مدت گرمایش قابل توجهی را نشان می دهد. 

روند افزایش دما هوا بطور میانگین بین 3 تا 8 درجه سلسیوس در بسیاری از مناطق کشور پیش بینی می شود. بیشترین میزان افزایش دما  بین 8 تا 12 درجه سلسیوس بر روی نواحی رخ خواهد داد که بواسطه الگوی بندال اخیر تحت تاثیر هوای سرد ناشی از سامانه کم ارتفاع اخیر بوده اند، نواحی همچون سواحل شمالی، البرز غربی و شمال شرق کشور، از جمله این مناطق اند که در نیمه شمالی کشور واقع هستند.

اردبیل می تواند در این مدت تا 14 درجه سلسیوس افزایش دما هوا را تجربه نماید در صورتی که به طور کل شمال غرب کشور تا 8 درجه گرمتر شود.

در نیمه غربی بین 4 تا 7 درجه سلسیوس روند افزایش دما هوا در پیش خواهد بود.

این الگو به دلیل وسعت فرامنطقه ای که رخ می دهد از ماندایی نسبتا بالایی برخوردار بوده لذا طبق الگوهای فعلی می توان انتظار داشت چیزی در حدود 5 الی 10 روز بر روی منطقه پایدار باشد.