تحلیل آب و هوای کشور طی مرداد ماه 1398

---

بررسی اطلاعات هواشناسی نشان می دهد که طی مرداد ماه دامنه بارندگی ها بر روی شمال غرب، سواحل دریا مازندران، ارتفاعات بر روی البرز و شمال شرق کشور واقع شده و در جنوب و جنوب شرق بارش های مونسون شبه قاره بر روی استان های سیستان و بلوچستان، کرمان، هرمزگان، فارس و شرق بوشهر متمرکز خواهد بود. هسته بارندگی های مرداد ماه کشور بر روی سواحل دریا مازندران در دو استان گیلان و مازندران واقع خواهد شد، مقادیر مجموع بارش پیش بینی شده بر روی کرانه شمالی کشور نرمال و بالاتر از حد نرمال بلند مدت پیش بینی می شود. در جنوب کشور فعالیت به نسبت قوی توده هوای مونسون شبه قاره هند، بارندگی های نرمال تا فراتر از نرمالی را بر روی پهنه جنوبی و جنوب شرق کشور به ارمغان خواهد آورد.

از نظر دمایی به واسطه تسلط توده های پرفشار جنب حاره، در بسیاری از مناطق واقع در مرکز، شرق و جنوب کشور متوسط دما هوا گرایش به بالاتر از حد نرمال بلند مدت را تجربه خواهند کرد، این در حالی ست که هوای گرم بر روی بخش های شمالی کشور از ماندگاری کمتری برخوردار بوده و گاها با رخنه ریزش های شمالی متوسط دما هوا بر روی نواحی از شمال غرب، سواحل دریا مازندران و ارتفاعات شمالشرق گرایش به کمتر از نرمال بلند مدت را نشان می دهد.

بررسی الگوی مدل های آب و هوایی مرداد ماه نشان دهنده یک ناهنجاری گردش سیکلونی در عرض های بالای جغرافیایی بر روی غرب روسیه - شمال دریا مازندران می باشد که با ناحیه ای از آنومالی منفی ارتفاع تراز میانی جو نشان داده شده است. این الگوی گردش سیکلونی با فرارفت هوای شمالی از منطقه پرفشار اروپا موجب گسترش تراف (فرود) تا به روی منطقه شرقی دریا مدیترانه می گردد. همین شرایط کافی است که پشته القایی جلوی آن موجب استقرار مرکز پرارتفاع جنب حاره و تشدید آن بر روی فلات ایران گردد. پشته پرارتفاع با توجه به فرود غربی تمایلی به گسترش در راستای شمالی شرقی را نشان داده و با پشته شمالی گسترش یافته تا ترکمنستان همپیوندی را ایجاد می نماید. در نتیجه الگوهای آنومالی متوسط دما مرداد ماه بر روی غالب مناطق کشور گرایش به فراتر از حد نرمال بلند مدت را نشان می دهد. 

  میزان آنومالی دما هوا بر روی پهنه مرکزی، شرقی  و استان های مرتباط با دامنه های جنوبی البرز و شرقی زاگرس نسبت به حد نرمال بلند مدت با گرمای ناهنجار مواجه خواهند بود، بیشترین میزان ناهنجاری مثبت دما طی مرداد ماه از آن استان های اصفهان، مرکزی، چهارمحال و بختیاری، یزد، کرمان و سیستان و بلوچستان خواهد بود. این در حالی ست که در بخش های شمالی هوای گرم به دلیل عبور سامانه های آب و هوایی و نفوذ جریانات شمالی ماندگاری کمتر داشته و گاها شکسته می شود، بنابر این بر روی شمال غرب، نوار ساحلی دریا مازندان و ارتفاعات شمال شرق متوسط دما هوا نرمال در برخی از مناطق همچون گلستان و شرق مازندران متوسط دما هوا مرداد ماه گرایش به کمتر از حد نرمال بلند مدت را نشان می دهد.

بر روی نوار جنوبی کشور، سواحل دریا خلیج فارس، تنگه هرمز و جنوب سیستان و بلوچستان متوسط دما هوا طی مرداد ماه 98 نرمال در برخی مناطق متمایل به کمتر از نرمال بلند مدت را نشان می دهد.

طی مرداد ماه مقادیر بارندگی ها بر روی کرانه های دریا مازندران گرایش به بیهنجاری مثبت را نشان می دهد، این در حالی ست که بر روی مناطقی از ارتفاعات البرز میانی و شمال غرب کشور بارندگی ها طی مرداد ماه نرمال با گرایش به کمتر از نرمال بلند مدت خواهد بود. در منطقه موسمی جنوب شرق کشور با توسعه توده هوای موسمی شبه قاره و تقویت الگوی همرفت، ریزش ها در این مدت نرمال و بالاتر از حد نرمال بلند مدت بوده و بنابر این ستان های سیستان و بلوچستان، مناطقی از کرمان، هرمزگان و فارس با بارش های موسمی فراتر از نرمال مواجه خواهند شد.

در سایر مناطق کشور مقادیر بارش نسبت به حد هنجار بلند مدت تفاوت قابل توجهی را نشان نمی دهد.

با توجه به خروجی مدل های پیش یابی از مسیر حرکت امواج MJO در منطقه حاره طی یکماهه پیشرو (مرداد) به نظر می رسد شاخص MJO از فاز 2 در روزهای نخست ماه سریعاً به فاز 3 و سپس به فازهای با ثبات تر 4 و 5 وارد شود . 

وقتی به الگوی همبستگی ماه آگست فازهای 3 تا 5 نوسان مادن جولیان با آنومالی ارتفاع ستون جو و دما هوا متمرکز می شویم، به این نکته خواهیم رسید که فاز های 3 تا 5 شاخص نوسان مادن جولیان طی ماه آگست القا کننده الگوی آنومالی منفی ارتفاع تراز میانی بر روی بخش هایی از غرب آسیا (روسیه) و شمال دریا مازندران بوده و حتی تراف کم ارتفاع تا نواحی شرقی دریا مدیترانه کشیده می شود، این در حالی ست که بر روی حدفاصل اروپای مرکزی تا اسکاندیناوی استقرار پشته پرارتفاع / پرفشار القا می یابد. 

روی هم رفته الگوی فازهای 3 تا 5 شاخص MJO طی ماه آگست از الگوهای ریزش هوای خنک بر روی منطقه پیروی نموده در نتیجه به نظر می رسد آنچیزی که بعنوان آنومالی های نرمال تا کمتر از نرمال بر روی نوار شمالی کشور طی مرداد ماه به چشم می خورد تا حد زیادی به سبب الگوی مذکور MJO باشد.