آژانس آب و هوای ایران
مرکز پیش بینی تخصصی آب و هوا
آژانس آب و هوای ایران
مرکز پیش بینی تخصصی آب و هواتحلیل نقشه های هواشناسی طی 14 روز آینده منتهی به هفته اول مرداد 98
طی هفته اخیر، با حاکم شدن توده هوای ناوه کم ارتفاع بر روی غرب روسیه، تراف ناشی از آن تا منتهی الیه بخش های شرقی دریا مدیترانه گسترش یافت. امواج کوتاهی از این تراف از سمت شمال غرب و بخش های غربی بر فراز کشور عبور کرد که سبب رخداد بارش های تابستانه بر روی استان هایی از کشور از جلمه استان های آذربایجان های غربی، شرقی، اردبیل، گیلان، مازندران، گلستان، همدان، زنجان، مرکزی، قزوین، تهران، قم، سمنان و اصفهان شد. بالاترین میزان بارش های طی این هفته از آن شمال غرب کشور از ایستگاه مرند واقع در آذربایجان شرقی با 17.6 میلی متر گزارش شد، بعد از آن ایستگاه هایی همچون چالدران با 13.4، سیردان با 11.9 و مشکین شهر با 11.2 میلی متر بالاترین میزان بارش ها را به خود اختصاص دادند.
از نظر دمایی بر روی بسیاری از مناطق داخلی کشور از حدفاصل دامنه های جنوبی البرز تا بخش های جنوبی کشور و از دامنه های شرقی زاگرس تا نیمه شرقی تحت هوای گرمتر از حد نرمال بلند مدت قرار داشته است. بیشترین میزان ناهنجاری مثبت دما هوا بر روی دامنه های زاگرس جنوبی گزارش شد. در این هفته بالاترین میزان دما هوا از آن فرودگاه لامرد در استان فارس با بیشینه 50.2 درجه سلسیوس شد و مقابل آن کمترین دماها با کمینه صبگاهی 7.3 درجه سلسیوس متعلق به فرودگاه اردبیل بوده است.
بارش های موسمی نیز بر روی برخی از نواحی جنوب و جنوب شرق خودنمایی کرد بطوری که بیشترین میزان بارش ها در این بخش از کشور از آن سراوان با 8 میلی متر به ثبت رسیده است رتبه بعدی آن بشاگرد هرمزگان با 2.6 میلی متر می باشد.
با توجه به پیش بینی های صورت گرفته طی 14 روز آینده متوسط دما هوا در غالب مناطق کشور نسبت به حد نرمال این موقع از سال گرمتر خواهد بود، این ناهنجاری گرمایش هوا طی هفته پیشرو (هفته چهارم تیر) با تشدید و گسترش فراسوی شمالی کمربند پر ارتفاع جنب حاره بر روی کشور در سطح بالاتری واقع خواهد بود. بیشترین نواحی که تحت تاثیر این ناهنجاری گرمایشی واقع خواهند شد کلیه مناطق داخلی کشور از جمله حاشیه البرز جنوبی، دامنه های شرقی زاگرس، نواحی مرکزی و نیمه شرقی کشور می باشد. میانگین دما هوا بر روی مناطق واقع در شرق دریا مازندران (استان گلستان) و سرتاسر نوار جنوبی کشور شامل سواحل خلیج فارس، تنگه هرمز و جنوب سیستان و بلوچستان به سبب جریانات دریا به خشکی نسبت به حد نرمال بلند مدت، نرمال تا کمی خنکتر از حد نرمال بلند مدت انتظار می رود.
مقادیر بارندگی طی 14 روز آینده در برخی از نواحی از شمال غرب کشور شامل نواحی شمالی آذربایجان های غربی شرقی، اردبیل، برخی از مناطق گیلان، مازندران و ارتفاعات شمالی رشته کوه البرز گرایش به کمتر از حد نرمال بلند مدت را نشان خواهد داد. این در حالی ست که بر روی استان گلستان و نواحی مرکزی استان گیلان مقادیر بارش نرمال و کمی بیش از نرمال به چشم می خورد.
با توجه به کاهش شدید بارندگی بر روی منطقه موسمی شبه قاره هند، این ناهنجاری منفی بارش بر روی بخش های غرب، شمال غرب این کشور، جنوب پاکستان و پهنه آبی دریا عمان نیز گسترش داشته، گرچه به نظر می رسد طی هفته نخست مرداد ماه 98 با تغییر الگوهای جوی توده هوای موسمی بر روی شبه قاره قدری گسترش یابد اما به هر روی این وضعیت نشان می دهد که طی 14 روز آینده ریزش های تابستانه بر روی موسمی جنوب شرق کشور نرمال با گرایش جزئی به کمتر از حد نرمال بلند مدت واقع باشد.
در سایر مناطق کشور طی حاکمیت شرایط مطلق تابستانه، ریزش های جوی در حد نرمال بلند مدت این موقع از سال می باشد. گرچه مدل های آب و هوایی تاکید می کند به سبب عبور امواج ضعیف تراز میانی از فراز کشور شرایط می تواند برای رشد ابرهای همرفتی و رگبارهای اتفاقی بر روی پهنه دامنه های زاگرس، البرز و برخی از نواحی مرکزی کشور طی 14 روز آینده فراهم باشد.
تحلیل تخصصی الگوی جو
بررسی الگوهای جو نشان می دهد می دهد که طی هفته پیشرو با حاکمیت توده هوای پرفشار بر روی شمال اقیانوس اطلس و به دنبال آن ریزش جریانات (فرارفت شمالی /سرد) بر روی نیمه شرقی اروپا سبب گسترش فرود بلند توده هوای کمفشار اسکاندیناوی خواهد شد که محور این تراف بلند بر روی منطقه بالکان واقع می گردد. در مقابل فرارفت جریانات از نواحی جنوبی به سمت عرض های بالاتر بر روی سرتاسر آسیای میانه تا مرکزی سبب حاکمیت پشته پرارتفاع بر روی این مناطق می گردد. عبور جریانات سیکلونی ناشی از امواج کوتاه از تراف بلند ناوه مذکور بر روی دریا مدیترانه و ترکیه سبب خواهد شد که محور کمربند پرفشار جنب حاره به سمت شرق جابجا شده و بر روی آسیا میانه به سمت نواحی شمالی تر جابجا گردد که همپیوندی پشته پر ارتفاع جنب حاره با پرفشار آسیا میانه سبب خواهد شد سرتاسر منطقه ای با آنومالی مثبت ارتفاع ستون جو بر روی حوزه کاسپین، آسیا میانه تا نواحی مرکزی روسیه گسترش یابد.
با پیشروی محور کمربند پرفشار جنب حاره به سوی آسیا میانه روباد جنب حاره ای نیز به سمت عرض های شمالی تر جابجا خواهد شد و طی اواخر هفته جاری به موقعیت جنوب روسیه (شمالی دریا مازندران) خواهد رسید.
مطابق با گسترش توده هوای کم ارتفاع بر روی اروپای شرقی تا غرب آسیا، گسترش هوای خنک بر روی بخش وسیعی از این منطقه طی هفته چهارم تیر ماه 98 سبب بروز آنومالی های منفی متوسط دما هوا خواهد شد. این هوای خنکتر از نرمال تا حوزه بالکان، شرق مدیترانه و نواحی از غرب خاورمیانه گسترش خواهد یافت و متقابلاً بر روی ایران، آسیانه میانه تا بخش های مرکزی روسیه گسترش توده هوای گرمتر از نرمال حاکمیت خواهد داشت.
به نظر می رسد طی هفته نخست مرداد ماه نیز برروی این نواحی هوای گرمتر از نرمال تداوم داشته باشد گرچه از بیهنجاری منفی دما بر روی عرض های جغرافیایی بالا اوراسیا کاسته خواهد شد و متوسط دما هوا نرمال تا کمی کمتر از نرمال بلند مدت پیش بینی می شود.
نواحی از شرق دریا مازندران و سرتاسر نوار جنوبی کشور متمرکز بر سواحل دریا خلیج فارس، تنگه هرمز و سواحل سیستان و بلوچستان سیمای متوسط دما هوا در طی این مدت نرمال تا کمی کمتر از نرمال بلند مدت می باشد.
به نظر می رسد طی هفته نخست مرداد ماه، از الگوی نصف النهاری حلقه بادهای غربی کاسته شده و جریانات غربی در مقابل آن تقویت می یابد. این روند باعث می گردد خطوط هم ارتفاع از حالت نصف النهار خود فاصله گرفته و به شکل مداری تر جریان یابند. بر روی سرتاسر عرض های جنوبی تر واقع بر روی دریا مدیترانه، بالکان و خاورمیانه با آنومالی مثبت ارتفاع لایه تراز میانی جو مواجه خواهیم شد. این آنومالی مثبت ارتفاع جو بر روی کشور نشان دهنده شدت فرانرمال واچرخندی توده هوای پر ارتفاع جنب حاره می باشد که مرکز اصلی آن با جابجایی آن بر روی زاگرس در غرب ایران واقع می گردد.
تشدید واچرخند بر روی کشور همچنان سطح میانگین دماهای هوا را بر روی غالب مناطق کشور در محدوده فراتر از نرمال بلند مدت نگه می دارد.
الگوی مدل ECMWF نشان می دهد که طی 14 روز آینده عمده بارش ها بر روی کرانه های دریا مازندران و بر روی دو استان گیلان، مازندران و گلستان ریزش خواهد یافت. دامنه بارندگی ها بر روی نواحی از شمال غرب، کرانه های دریا مازندران، ارتفاعات بر روی البرز و شمال شرق کشور می باشد. بر روی منطقه موسمی جنوب شرق بر روی نواحی از سیستان و بلوچستان، کرمان و فارس نیز تحت تاثیر پدیده همرفت بارش ها را بشکل رگبارهای تابستانه انتظار داریم
گرچه نمیتوان به آن اتکا کرد اما به هر روی پدیده همرفت عصرگاهی و اوایلِ شب بر روی دامنه های زاگرس و نقاطی از مرکز سبب خواهد شد احتمالاً رگبارهای تابستانه به صورت اتفاقی خودنمایی کند.
طی هفته چهارم تیر ماه در حالی که غالب مناطق کشور طی فصل تابستان عاری از بارندگی ها هستند، ریزش های تابستانه بر روی مناطقی از شمال غرب و کرانه های دریا مازندران، ارتفاعات بر روی دامنه های البرز و شمال شرق گرایش به کمتر از حد نرمال بلند مدت تجربه خواهند کرد، اما به هر روی نواحی از استان های گیلان، مازندران و استان گلستان طی این مدت با بارش های نرمال و کمی بیش از حد نرمال بلند مدت مواجه خواهند بود.
منطقه موسی جنوب شرق کشور بر روی نیمه جنوبی سیستان و بلوچستان طی هفته آخر تیرماه بارش های نرمال تا کمی کمتر از نرمال بلند مدت را باید انتظار داشته باشند.
طی هفته نخست مرداد ماه گرچه به نظر می رسد از بیهنجاری های منفی بارندگی بر روی نوار شمالی کشور کاسته شده است اما همچنان بر روی نواحی شمالی آذربایجان های غربی، شرقی، اردبیل، گیلان و مازندران بارندگی ها نرمال و کمی کمتر از نرمال بلند مدت پیش بینی شده این در حالی ست که برآینده بارش های در این برهه زمانی بر روی استان گلستان عموماً نرمال و کمی بیشتر از نرمال بلند مدت پیش بینی می شود.
بارش ها طی هفته نخست مرداد ماه بر روی موسمی جنوب شرق کشور نرمال در مناطقی از جنوب سیستان با گرایش جزئی کمتر از نرمال پیش بینی می شود.
