نفوذ موج طوفانی بر روی منطقه؛ کشور درگیر بارندگی، کاهش دما، بارش برف در ارتفاعات و تندبادها از روز چهارشنبه تا یکشنبه 6 آبان 97

---

طبق اطلاع رسانی تخصصی که در پست مورخ جمعه 27 مهر 1397 ساعت 02:56 (اینجا را ببینید) بیان شد، از فردا سه شنبه 1 آبان ماه 97، با روند تشدید پشته پرفشار بر روی شمال اقیانوس اطلس، روند پدیده فرارفت سرد بر روی اروپای مرکزی - شرقی تا روزهای پایانی هفته جاری رویداده و نتیجه آن، گسترش ناوه ورتکس قطبی از عرض های شمالی اروپا بطرف نواحی جنوبی می باشد.  منطقه ناوه عمیق اروپایی با گردش چرخندی (سیکلونی) خود از روز پنجشنبه شاخه ای از حد جنوبی خود را به کشور وارد نموده  و تا روزهای اواسط هفته آینده با گذر از بخش های مختلف کشور با همراهی فرارفت رطوبت جنوبی موجبات بارندگی و افت ملموس دما هوا را رقم خواهد زد. 

در انیمیشن ویدئویی ذیل روند تغییرات الگوی آرایش ارتفاع تراز میانی جو به همراه آنومالی طی 144 ساعت منتهی به یکشنبه 12 آبان 97 به نمایش درآمده ست. همانطور که مشاهده می شود از روز پنجشنبه با ورود شاخه ای دامنه کوتاه ناوه عمیق با حرکت پادساعتگرد آن به صورت مورب از راستای شمالی غربی به طرف بخش های غربی، سواحل دریا خزر، دامنه های البرز، شمال شرق، نواحی مرکزی و سپس دامنه های جنوبی زاگرس را تحت تاثیر خود قرار خواهد داد.

همانطور که ذکر شده با وارد شدن شاخه جنوبی ورتکس عمیق اروپایی به منطقه، تشدید گرادیان فشاری و دما در ستون جو، موجب برقراری شیب جنوب غربی و در نتیجه تقویت همگرایی دریا سرخ طی مدت فعالیت سامانه را سبب خواهد شد. نتیجه این شرایط گسیل رطوبت قابل توجه از عرض های جنوبی به درون فلات ایران و در نتیجه تغذیه رطوبتی مناسب در هنگام فعالیت تراف مورب سامانه مذکور می باشد. همانطور که ملاحظه می گردد، پشت سامانه هوای سردو خشک (به رنگ آبی) حاکمیت دارد و جلوی موج ناپایدار هوای گرم و مرطوب از جنوب به طرف شمال به درون فلات ایران فرارفت می نماید ( رنگ قرمز).

 نقشه ذیل یک فریم انتخابی از وضعیت آنومالی نرمالیزه آب های قابل بارش طی روز جمعه 4 آبان 97  ساعت 21:30  می باشد. 

روز پنجشنبه 3 آبان 97؛ قائده تراف ناوه عمیق اروپایی بر روی منتهی الیه شرقی مدیترانه قرار خواهد گرفت و جریانات جنوب غربی بر روی منطقه تسلط می یابد. گسترش جریانات جنوبی در لایه های پایینی جو و تشدید نزول دینامیک بر روی نیمه مرکزی - شرقی کشور موجب افزایش نابهنجار دمای هوا بخصوص در نوار شمالی برای نواحی استان های اردبیل، گیلان، مازندران، شمال شرق و بطور کل نیمه شمالی کشور خواهد شد. هوای سرد پشت سامانه به روی شبه جزیره بالکان رسیده ست و آنومالی های منفی دما در این روز بر روی این مناطق حاکم می گردد.

طی این روز از سمت شمال غرب و غرب کشور بارندگی های حاصل از فعالیت این موج آغاز خواهد شد، طلایه دارها شامل استان های آذربایجان غربی، شرقی، کردستان و کرمانشاه  خواهد بود.

طی روز جمعه 4آبان 97؛ ضمن کاهش دامنه تراف سامانه، به موقعیت شرقی تر قرار گرفته و محور آن از سوریه عبور می نماید. اموج بارشزا جنوب غربی بیش از پیش نیمه غربی کشور را تحت پوشش خود خواهد داشت.  در این وضعیت پشته پر ارتفاع جلوی سامانه به سمت شرق جابجا شده، آنومالی مثبت ارتفاع ناشی از آن بر روی نیمه شرقی - مرکزی کشور استقرار می یابد که نتیجه آن محدودتر شدن هوای گرم بر روی بخش های شمالی - شرقی - مرکزی کشور و نفوذ هوای سرد از سمت استان های غربی به داخل کشور می باشد. همانطور که  ملاحظه می گردد، هوای سرد سامانه بر روی غرب منطقه شامل دریا سیاه، ترکیه، شرق مدیترانه، سوریه، اردن، عراق، منطقه قفقاز، شمال عربستان و دریا سرخ و بالاخره شمال شرق آفریقا حاکمیت می یابد و هوای گرم جلوی ناوه بر روی بخش های شرقی ایران و آسیا میانه استقرار دارد. 

با گسترش جریانات جنوب غربی و نزدیکتر شدن تراف ناوه به کشور باید در طی روز جمعه برای مناطق غرب و شمال غرب کشور شامل استان های آذربایجان غربی، شرقی، اردبیل، کردستان، زنجان، همدان، کرمانشاه، مرکزی، ایلام، بخش های شمالی خوزستان، چهارمحال و بختیاری، غرب اصفهان، دامنه های غربی رشته کوه البرز شامل قزوین، البرز، بتدریج برای اواخر وقت برای تهران و به صورت ضعیف تر برای استان گیلان و غرب مازندران منتظر بارندگی ها باشیم و دما هوا از سمت غرب  کشور شروع به افت می نماید.

طی روز شنبه 5 آبان 97؛ تراف در حال عبور از نیمه شمالی کشور می باشد، جریانات جنوب غربی ناشی از آن به صورت مورب در راستای شمالی غربی به جنوب شرقی در حال رخنه به مناطق بیشتری از داخل کشور می باشد. همانطور که از نقشه می توان دریافت اگر از جنوب غرب تا شمال شرق یک خط فرضی رسم کنیم  جریانات مرطوب و ناپایدار حاصل از آن مناطق واقع در 1/2 شمالی این خط فرضی را طی روز شنبه تحت پوشش خود قرار داده و بارندگی ها را در این مناطق خواهیم داشت، بنابر این علی رغم کاسته شدن از شدت بارندگی ها در 1/2 شمالی نیمه غربی، همچمنان بخش های غربی کشور بارندگی ها را خواهند داشت که شدت آن با گسترش جریانات گرم و مرطوب جنوبی بر روی استان های واقع در جنوب غرب کشور شامل استان خوزستان و دامنه های مرکزی رشته کوه زاگرس برای چهارمحال و بختیاری، کهکیلویه و بویراحمد خواهد بود.  منطقه شمال خلیج فارس و آب های نزدیک به ساحل استان بوشهر در تیر راس شدیدترین بارندگی ها می باشد ما در این بخش منطقه طوفانی را داریم. استان بوشهر  و نیمه شمالی - مرکزی  فارس در منطقه بارندگی قرار دارد. مناطق و سیع  مرکزی کشور با شدت کمتر بارندگی ها را به صورت رگباری تجربه خواهد کرد. همچنین بارش ها بر روی دامنه های البرز به سمت شمال شرق کشور کشیده می شوند.

با نفوذ زبانه های توده هوای پرفشار به این لیست باید استان های سواحلی دریا خزر را نیز اضافه نمود. بارش ها نسبت به روزهای قبل بر روی اردبیل، گیلان، مازندران  و گلستان تشدید می گردد که اوج آن برای سواحل  و بخش های شرقی مازندران و گلستان خواهد بود.

هوای سرد پشت سامانه به موازت حرکت تراف (فرود) از فراز کشور، کاملا بر روی بخش های شمالی - غربی کشور تسلط می یابد و هسته هوای گرم روزهای قبل به موقعیت شرق تر در حال پسزدن و خروج از بخش های شرقی کشور می باشد. 

طی روز یکشنبه 6 آبان 97؛ با خروجی تراف ناوه شمالی و گسترش پر ارتفاع، جریانات در منطقه بسته خواهند شد !!!!! با بسته شدن جریانات و حاکمیت مرکز یک واچرخند عمیق بر روی دریا سیاه  فرارفت شمالی بر روی منطقه تداوم می یاد که منجر به تداوم جریانات چرخندی بر روی غرب منطقه ست. این شرایط می تواند سبب ظهور سلول های بسته بریده ای گردد که راه به جریانات معمول عرض معتدله نخواهند داشت.  به هر حال جریانات ناپایدار تراف موج عمیقی که در روزهای گذشته در منطقه حضور داشته است بر روی جنوب غربی - شمال شرق کشور حاکمیت دارد. در نتیجه گسترش جریانات گرم و مرطوب جنوبی از جنوب غرب - شمال شرق کشور موجب گسترش منطقه بارندگی ها از مرکز به سمت شمال شرق کشور خواهد شد. استان های فارس، کرمان، یزد، اصفهان، خراسان جنوبی، رضوی، شمالی و سمنان بارندگی خواهند داشت. 

منطقه شمال شرق کشور هسته بارندگی ها می باشد که به دلیل همگرایی جریانات و گسیل رطوبت جنوبی به این ناحیه رخ می دهد.

هوا سرد کاملا بر روی کشور تسلط یافته و اوج کاهش دما هوا بر روی شمال شرق و بخش های مرکزی کشور می باشد.

طی روز دوشنبه 7 آبان 97؛ با تداوم پدیده فرارفت سرد بر روی حوزه دریا سرخ یک سلول کم ارتفاع بسته ای بر روی شمال شرق آفریقا شکل گرفته ست که بدلیل شدت بلاکینگ موجود در منطقه بشکل محصور و سرگردان می باشد. آخرین تتمه جریانات بارشی بر روی دامنه های جنوبی زاگرس بخش های شرقی و شمال شرقی کشور به صورت مورب استقرار دارد. استان های فارس، کرمان، یزد، خراسان جنوبی و جنوب خراسان رضوی از جمله این مناطق می باشد.

کشور تحت استقرار کامل هوای سرد ناشی از واچرخندی نواحی شمالی منطقه و ریزش مداوم هوای سرد ناشی از آن قرار دارد و حتی مناطق جنوبی و جنوب شرقی کشور نیز از این کاهش دما تاثیر خواهند گرفت. 

حال کل الگوی بارندگی  موج را در یک انیمیشن مرور می کنیم :

بارندگی 24 ساعته طی 198 ساعت منتهی به 8 آبان 1397 را از انیمیشن ویدئویی ذیل می توان مشاهده نمود که حاصل از خروجی مدل ECMWF آپدیت دوشنبه 30 مهر ساعت 12Z می باشد:

با فعالیت و نزدیک شدن موج ناپایدار از روز چهارشنبه افزایش سرعت وزش باد را بر روی منطقه شمال غرب کشور خواهیم داشت. این بادها طی روز های چهارشنبه و پنجشنبه به شکل تند بادهای لحظه ای و جنوبی بر روی شمال غرب، شمال زاگرس و سواحل غربی دریا خزر خودنمایی می نماید. طی روز جمعه این وزش بادهای تند علاوه بر شمال غرب به بخش های غربی  و جنوب غربی کشور و با شدت کمتر دامنه های البرز و شمال شرق کشور کشیده خواهد شد. بنابر این طی روز های چهارشنبه تا جمعه با گسترش تندبادهای لحظه ای بر روی شمال غرب و دامنه های زاگرس، امکان رویداد خسارت به زیرساخت ها و مبلمان شهری وجود دارد. طی روز های شنبه بر روی دامنه های البرز، مناطق مرکزی و شمال شرق کشور افزایش سرعت وزش باد را خواهیم داشت و روز یکشنبه بیشتر روی نیمه شرقی کشور سرعت باد گاهی افزایش می یابد. که می تواند منجر به خیزش گرد و خاک بر روی نوار شرقی خراسان رضوی، جنوبی، شمال سیستان و بلوچستان و نیمه شرقی کرمان گردد.