پیش بینی وضعیت بارندگی و دما هوا کشور طی خرداد ماه 1397

---

بررسی نقشه های هواشناسی نشان می دهد که طی خرداد ماه میزان ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال بر روی کشور بین 20 تا 30 متر بالاتر از حد نرمال می باشد. بر روی شرق دریا عرب و جنوب شبه جزیره عربستان استقرار مرکز کم ارتفاع با آنومالی تا 10 متر کمتر از نرمال بیانگر الگوی گردش سیکلونی (چرخندی) می باشد. در لایه تراز 200 هکتوپاسکال بر روی سرتاسر منطقه جنوب غرب آسیا آنومالی منفی پتانسیل سرعت در تراز 200 هکتوپاسکال حاکمیت داشته و بر روی بخش وسیعی از آب های دریا عرب، اقیانوس هند غربی _ مرکزی الگوی واگرایی بالا دیده می شود. 

آنومالی های مرتبط با وضعیت فشار سطح دریا (MSLP) بیانگر گسترش زبانه های توده هوای کمفشار بر روی بخش وسیعی از مناطق ازجمله دریا مدیترانه، ترکیه، جنوب دریا کاسپین و مرکز - شرق دریا عرب با آنومالی 1 الی 2 هکتوپاسکال کمتر از نرمال و بر روی سایر مناطق شامل عربستان، مناطق شمالی و غربی ایران و اقیانوس هند تا 1 هکتوپاسکال کمتر از حد نرمال بلند مدت پیش بینی می شود. 

چنین وضعیتی سبب می گردد که شرایط لایه های جو بر روی منطقه بسبب بروز ناپایداری ها و اغتشاشات جو فراهم گردد از جمله: عبور امواج ناپایدار غربی بر فراز منطقه با پاسخ های مناسبی در لایه های پایینی جو مواجه خواهد شد، نتیجتاً  نرخ بارندگی در تمامی بخش های واقع در غرب منطقه از جمله شرق مدیترانه، ترکیه، عراق، سوریه، اردن، عربستان تا 1 میلی متر در روز بالاتر از حد نرمال بلند مدت واقع گردد. 

بواسطه شرایط ذکر شده در خصوص ترسیم الگو لایه های تراز جو بروی دریا عرب و شمال اقیانوس هند و حاکمیت الگوی چرخندی در لایه تراز 850 که با تقویت نسبی بادهای جنوب غربی (جت سومالی) بطرف شبه قاره هند همراه ست به نظر می رسد بارندگی ها  موسمی در بدو آغاز از  اواخر ماه می و ماه ژوئن نرمال تا بالاتر از حد نرمال بلند مدت واقع گردد که این وضعیت می تواند سبب شود که نرخ بارندگی ها بر روی سواحل استان سیستان و بلوچستان و بخش هایی از هرمزگان  واقع در جنوب شرق کشور متمایل به بالاتر از حد نرمال بلند مدت باشد. همچنین شرایط مساعد برای وقوع ناپایداری جو بر روی دریا عرب و آب های نسبتا گرم این پهنه وضعیت برای شکلگیری توفان های حاره در این پهنه را مساعد می نماید. 
 

مدل مرکز پیش بینی های میان مدت منطقه اروپا (ECMWF)

 با توجه به آخرین خروجی مدل های هواشناسی طی خرداد ماه 97 میزان بارندگی ها در بیشتر مناطق کشور نرمال  پیش بینی می شود، بر روی استان های واقع در شمال غرب و غرب، استان های واقع در امتداد رشته کوه زاگرس میزان بارندگی ها نرمال با تمایل به بیشتر از نرمال بلند مدت پیش بینی می شود. وضیت بارندگی ها بر روی سواحل دریا خزر بطور کلی تمایلی به سمت کمتر از نرمال بلند مدت را نشان می دهد که با این وجود به نظر می رسد وضعیت بارندگی ها طی خرداد ماه 97 در نیمه دوم ماه روند بهبود نسبی را در پیش خواهد گرفت.

از نظر دمایی میانگین دما هوا طی خرداد ماه در بیشتر مناطق کشور بین 1 الی 2 درجه سلسیوس بالاتر از حد نرمال بلند مدت پیش بینی می شود که این افزایش دما بر روی مناطق مرکزی و نیمه شرقی کشور از پایداری بالاتری برخوردار می باشد. شایان ذکر ست روند دماها در هفته اول خرداد ماه 97 بر روی پهنه وسیعی از کشور شامل غرب، مرکز، جنوب و بخش های شرقی کشور بین 1 الی 2 درجه  (در برخی نقاط تا 3 درجه) کمتر از نرمال بلند مدت می باشد که با تضعیف هوا سرد و تقویت فشار هوا در لایه های میانی جو طی هفته های دوم تا چهارم روند دما هوا بشکل فرانرمال های دمایی نمایان می گردد. 

مدل مرکز آب و هوای توکیو (TCC)

بر اساس خروجی این مدل بر روی غالب مناطق کشور میزان نرخ بارندگی طی خرداد ماه 97 نرمال تا 2 میلی متر در روز کمتر از نرمال بلند مدت بوده و در بخش وسیعی از مناطق غربی منطقه شامل ترکیه، سوریه، عراق، شبه جزیره عربستان و دریا عمان و سواحل جنوب شرقی ایران نرمال تا 2 میلی متر در روز بالاتر از حد نرمال بلند مدت پیش بینی می شود. همانطور که از نقشه ذیل بر می آید، بر روی پهنه دریا عرب میزان نرخ بارندگی ها بالاتر از حد نرمال بوده که در برخی از مناطق بین 2 الی 4 و حتی  تا 6 میلی متر در روز فراتر از نرمال بلند مدت می باشد که نشان دهنده تشدید ناپایداری ها و اغتشاشات جوی بر روی این پهنه آبی می باشد.

همچنین بارندگی ها بر روی شبه قاره هند طی 30 روز آینده در غالب مناطق بالاتر از حد نرمال بلند مدت بوده و موسمی 2018 در  مرحله آغازگری خود قوی تر از حد نرمال بلند مدت ظاهر خواهد شد. 

از نظر دمایی در بیشتر مناطق کشور متوسط دما هوا خرداد ماه 97 بین 1 الی 2 درجه سلسیوس و در مناطقی از شمال غرب کشور، شرق سواحل به سمت نواحی از شمال شرق تا 3 درجه سلسیوس بالاتر از حد نرمال بلند مدت پیش بینی می شود. بر روی مناطق محدودی از بخش های ساحلی جنوب شرق کشور میانگین دما در طی این مدت نرمال تا 1 درجه سلسیوس کمتر از نرمال بلند مدت پیش بینی می شود و در سایر مناطق نیمه جنوبی نرمال تا 1 درجه سلسیوس بالاتر از حد نرمال بلند مدت انتظار می رود.

پیش بینی مدل CFS v2

بررسی نقشه های پیش یابی مدل مذکور نشان دهنده حاکمیت و استیلای پر ارتفاع عرض های بالا اوراسیا و گسترش آن به روی دریا کاسپین می باشد. بنابر این به نظر می رسد، عبور سامانه های آب هوایی عرض های بالاتر دست کم تا نیمه اول ماه به خوبی در بارندگی ها سواحل خزر موثر واقع نگردند. با توجه به تداوم نسبتا طولانی مرکز پرفشار بر فراز شمال غرب اروپا و افزایش میزان ارتفاع لایه جو در این مناطق توده های آب هوا موج های غربی در عرض های پایین تر واقع شده در نقطه مقابل بر روی عرض های پایین تر و بر روی حوزه دریا مدیترانه ارتفاع ژئوپتانسیل تراز میانی نرمال و کمتر از نرمال بلند مدت واقع می شود، چنین شرایطی امکان  تداوم حرکت توده های آب و هوایی غربی به سمت منطقه طی خرداد ماه فراهم نموده و بارندگی ها در سطح منطقه و از جمله ایران بوقوع خواهد پیوست.

از نظر الگوهای بارندگی طی هفته های اول و دوم خرداد ماه 97 در غالب مناطق وضعیت بارش در محدوده نرمال بین 1+/- میلی متر در روز واقع می باشد. بر روی استان های واقع در شمال غرب کشور عمدتا بارش ها فراتر از حد نرمال بلند مدت پیش بینی می شود و متوسط دما هوا در طی این مدت در مناطق شرقی ، جنوب شرقی و بخش هایی از مرکز کشور به سبب نفوذ توده هوای خنک سردتر از نرمال بلند مدت بوده اما بر روی نوار ساحلی خزر و شمال غرب کشور بطور میانگین بالاتر از حد نرمال بلند مدت پیش بینی می شود. 

طی هفته دوم خرداد ماه 97 با تضعیف هوای خنک بر روی کشور از شدت آنومالی های منفی دما هوا کاسته خواهد شد و بر میزان دما هوا افزوده می گردد. 

طی هفته های سوم و چهارم خرداد ماه 97 میزان نرخ بارندگی در غالب مناطق کشور در محدوده رنج نرمال واقع خواهد بود کما اینکه با توجه به نرخ بارش های فراتر از نرمال بر روی مناطقی از کشور ترکیه و حوزه دریا مدیترانه به نظر می رسد جریان موج های توده هوا غربی طی نیمه دوم خرداد ماه نیز تداوم یابد. همچنین بر روی دریا عرب و عمان مقایر بارش طی این مدت نرمال و بالاتر از حد نرمال بلند مدت پیش بینی می شود که این بارش های فراتر از نرمال به  منزله ناپایداری لایه جو این مناطق بوده و بارش های میتواند به نواحی از بخش های ساحلی سیستان و بلوچستان و هرمزگان گسترش یابد. 

از نظر دمایی نیمه دوم خرداد ماه 97 در بیشتر مناطق کشور بالاتر از حد نرمال بلند مدت بوده و هوا نسبت به موقعیت سال گرم خواهد بود اما در بخش شمال غرب و شمال زاگرس دما هوا نرمال و کمتر از نرمال بلند پیش بینی می شود.