وضعیت آب و هوای کشور طی سه ماهه 10 تیر لغایت 8 مهر 1396

---

بر اساس برآیند خروجی مدل های آب و هوایی MSSF، ECMWF، NMME و JMA میزان مقادیر بارش طی سه ماهه ژوئیه - سپتامبر 2017 در بیشتر مناطق کشور تفاوت زیادی با میزان مقادیر نرمال های بلند مدت را نشان نمی دهد، در حالی که با توجه به مقادیر نرمال های اقلیمی نواحی شمال غرب، سواحل دریا خزر به نظر می رسد طی مدت سه ماهه مذکور (تابستان 96) مقادیر بارش در بخش هایی از شمال غرب کشور شامل نواحی از استان های آذربایجان شرقی، اردبیل، گیلان و غرب مازندران احتمال رخداد بارش های کمتر از نرمال تابستانه وجود دارد. این شرایط می تواند سبب بروز خشکی و کاهش مقادیر بارندگی بر روی سواحل دریا خزر طی این مدت گردد. 

همچنین جمع بندی های صورت گرفته بر روی پارامترهای اقیانوسی _ اقلیمی نشان می دهد که الگوی بارش های موسمی تابستانه بر روی جنوب شرق و مناطقی از جنوب کشور نرمال با تمایل به کمتر از نرمال های بلند مدت خواهد داشت. 

از نظر دمایی با توجه به بیهنجاری های مثبت ارتفاع ژئوپتانسیلی لایه تراز میانی جو و کاهش فشار سطح دریا بر روی فلات ایران الگوهای گرمایشی طی تابستان 96 غالب خواهد بود. بطور کل در سطح کشور چیزی در حدود 0.5 الی 1 درجه سلسیوس دمای هوا فصل تابستان در کشور بالاتر از نرمال بوده این بیهنجاری دمایی بر روی بخش شمال غرب کشور می تواند تا 1.5 درجه سلسیوس نیز بالغ گردد این در حالی ست که بر روی کرانه های دریا خزر احتمال رخداد دماهای نرمال و نزدیک به نرمال طی این مدت وجود خواهد داشت. 

1- مولتی سامانه پیش بینی فصلی  (MSSF) و مدل ECMWF

بر اساس خروجی مولتی مدل پیش بینی فصلی (MSSF) بر روی حوزه دریا سیاه، قفقاز، کاسپین، بخش هایی از شمال غرب و غرب سواحل شمالی ایران احتمال بی هنجاری های منتج به کاهش بارش های تابستانه طی سه ماهه مذکور پیش بینی می شود. این الگو بر روی بخش وسیعی از جنوب، جنوب غرب روسیه، حوزه دریا کاسپین، سیاه و جنوب شرق اروپا حاکم خواهد بود.

از منظر برونداد خروجی مدل ECMWF وضعیت تشریح شده در سطح بالاتری دیده می شود. بر روی سرتاسر منطقه یاد شده کاهش بارندگی ها از 40 تا 70 درصد و در برخی از نواحی به بیش از 70 درصد احتمال رویداد را نشان می دهد. از نظر هر دو مدل فوق بر روی حوزه دریا سرخ، شبه جزیره عربستان، خلیج فارس و تا حدودی آب های ساحل دریا عمان نواحی با بی هنجاری منفی بارش مورد انتظار ست. 

سرتاسر ناحیه موسمی جنوب آسیا بارش های سه ماهه ژوئن - سپتامبر 2017 در محدوده نرمال با بی هنجاری های مثبت (بیشتر از نرمال) در برخی از مناطق پیش بینی می شود. بطور کل بر روی بخش وسیعی از شبه قاره هند بارش های نرمال، در برخی از نواحی مرکز، شرق آن و آب های خلیج بنگال به طرف قاره دریایی و غرب اقیانوس آرام بارش های فراتر از نرمال برخوردار خواهد بود.

منطقه فعالیت همرفت حاره بر روی آب های جنوب و جنوب شرق دریا عرب به طرف غرب _ جنوب غرب شبه قاره در هر دو مدل MSSF و ECMWF اتفاق نظری بر روی دریافت های بارشی فراتر از نرمال دیده می شود. 

از منظر هر دو مدل، الگوهای دما هوا در بیشتر مناطق کشور متمایل به بیهنجاری مثبت (گرمتر از نرمال) را نشان می دهد. بر روی نواحی از شمال غرب، غرب، جنوب غرب، بی هنجاری مثبت دما بین 60 الی 70 درصد احتمال و بر روی بخش وسیعی از پهنه مرکزی ایران این احتمال بین 50 تا 60 درصد بالغ می گردد. برونداد مدل دمایی ECMWF بر روی پهنه مرکزی، جنوب و جنوب شرقی کشور سیگنال های نابهنجاری مشخصی را نشان نمی دهد.

2- مدل آژانس هواشناسی ژاپن (JMA)

مقادیر بارش بر روی غرب کاسپین، نواحی از شمال غرب، غرب، حوزه خلیج فارس و دامنه های جنوبی زاگرس بین 40 تا 60 درصد احتمال بی هنجاری منفی بارش را نشان می دهد. بطور کل بر روی سطح وسیعی از کشور بی هنجاری منفی بارش تا 40 درصد محتمل می باشد. منظر بارش های موسمی شبه قاره طی سه ماهه ژوئیه - سپتامبر 2017 بر اساس خروجی مدل آب و هوایی توکیو (TCC)  به صورت بی هنجاری مثبت در بیشتر نواحی می باشد. با این وجود درصدهایی (بین 35 تا 40) احتمال کاهش بارش ها در منطقه موسمی جنوب شرقی کشور دیده می شود.

از نظر الگوهای دمایی بر روی سطح پهنه فلات ایران نابهنجاری مثبت دما هوا با احتمال 80 درصد و بیشتر از آن پیش بینی می شود. 

مدل های اسمبل مرکز JMA نیز همپا با مدل های احتمالاتی آن از بارش های نرمال تا بیش از نرمال (تا 1 میلی متر در روز) در سرتاسر شبه قاره هند خبر می دهند. این شرایط بر روی بخش هایی از قاره دریایی و غرب اقیانوس آرام به صورت  بیهنجاری مثبت (تا بیش از 2 میلی متر در روز) پیش بینی می شود. بر روی بیشتر نواحی کشور نرمال تا 1 میلی متر در روز کمتر از نرمال پیش بینی می شود. از نظر دمایی نیز بر روی بیشتر مناطق کشور وضعیت نرمال تا 1 درجه سلسیوس فراتر از نرمال پیش بینی می شود، این در حالی ست که بر روی نواحی از شمال غرب کشور تا 2 درجه سلسیوس فراتر از نرمال های بلند مدت پیش بینی می شود.

3 - مدل NMME (اسمبل مولتی مدل آمریکای شمالی)

مدل NMME یک سیستم مولتی مدل پیش بینی فصلی مشتمل بر برآیند مدل هایی از مراکز مدل سازی آمریکا شامل NOAA/GFDL, IRI, NCAR, NASA و CMC کانادا می باشد. از نظر مدل احتمالاتی NMME بر روی جنوب غرب دریا خزر و بخش هایی از شمال غرب و بین 40 تا 50 درصد احتمال بیهنجاری منفی دما پیش بینی می شود. این در حالی ست که از نظر مدل نابهنجاری استاندارد شده بر روی بخش وسیعی از ناحیه موسمی جنوب، جنوب شرق، دریا عمان و عرب بین 0.25- تا 0.5- میلی متر در روز کاهش بارش ها پیش بینی می شود.

این مدل بطور کل وضعیت بیهنجاری مثبت دما را برای سه ماهه تابستان 2017 در نظر گرفته ست. بر روی بخش های شمالی بین 0.5 تا 1 و در بخش های جنوبی تا 1.5 درجه سلسیوس فرانرمال دمایی دیده می شود، که این فرانرمال دمایی با احتمال 50 تا 70 درصد احتمال رخداد دارد. همچون مدل ECMWF، در برونداد مدل احتمالاتی NMME در نواحی از جنوب شرق کشور سیگنال های بی هنجاری مشخصی دیده نمی شود.