پیش بینی فصلی بهار 96 : چشم انداز مدل پیش بینی های میان مدت منطقه اروپا ECMWF و مدل مولتی سامانه پیش بینی فصلی MSSF (شماره 1)

---

با توجه به بررسی آخرین خروجی مدل پیش بینی های میان مدت منطقه اروپا ECMWF و مدل مولتی سامانه  پیش بینی فصلی MSSF طی سه ماهه بهار 1396 برای شمالگان افزایش نابهنجاری ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال و بر روی عرض های جغرافیایی معتدله نابهنجاری منفی متوسط فشار سطح دریا (MSLP) پیش بینی شده که شرایط الگوی فاز منفی شاخص AO را نشان می دهد. از طرف دیگر طی این مدت نابهنجاری مثبت ارتفاع بر روی عرض های پایینی منعکس کننده دمای فراتر از نرمال در لایه تروپوسفر خواهد بود.

با توجه به آرایش الگوی تراز 500 هکتوپاسکال، بر روی مختصات کشور افزایش نابهنجار ارتفاع تراز 500 هکتوپاسکال پیش بینی می شود، از منظر مدل ECMWF بر روی نیمه شمالی ایران، آسیا میانه و نواحی غربی ایران به میزان 10 الی 20 متر و در سایر نقاط تا 10 متر و از منظر مدل مولتی سامانه  پیش بینی فصلی MSSF بر روی ایران تا میزان 10 متر فراتر از نرمال های بلند مدت ترسیم شده اند. این در حالی ست که بر روی میانه شمال اقیانوس اطلس به سبب شرایط به هنجار ارتفاع تراز 500 هکتوپاسکال و منفی فشار سطح دریا واجد چرخندی قوی در این منطقه می باشد. الگوی مذکور نشان می دهد احتملا شرایط عبور سامانه های آب و هوایی طی بهار 1396 به گونه ای ست که می تواند شرایط را برای وقوع بارش های نرمال و فراتر از نرمال بر روی جنوب غرب ایران، حوضه دامنه های مرکزی زاگرس، مناطقی از جنوب و مرکز کشور فراهم نماید و در نقطه مقابل بر روی نیمه شمالی کشور مجموع بارش ها نزدیک به مقادیر بلند مدت را نشان می دهد. احتمال بی هنجاری های منفی به صورت منطقه ای در برخی از مناطق کشور بویژه در نوار ساحلی خزر و مناطق داخلی کشور در طی این مدت دور از انتظار نمی باشد.

 

الگوی بارش

مدل ECMWF: با توجه به خروجی مدل پیش بینی های میان مدت منطقه اروپا، طی بهار 1396، بر روی نواحی از جنوب غرب، حاشیه دریا خلیج فارس، دریا عمان و جنوب شرق کشور سیگنال هایی از فرانرمال بارشی دیده می شود، در این بین مناطقی از استان های خورستان، بوشهر، فارس، هرمزگان، سیستان و بلوچستان، کرمان تا 50 میلی متر فراتر از حدود نرمال های اقلیمی بلند مدت بارش دریافت نمایند که این میزان تا حدود 70 % از مقادیر نرمال این استان ها را شامل می گردد. 

به طور کل در نیمه جنوبی کشور بویژه جنوب غرب،  حوضه دریا خلیج فارس، سواحل دریا عمان و جنوب شرق کشور تا حدود 50 % محتمل ترین نابهنجاری مجموع بارش سه ماهه بهار 1396 به سوی فرانرمال پیش بینی می گردد. در چشم اندازهایی که نقشه های اسمبل و احتمالاتی برای مجموع بارش سه ماهه بهار 1396 ترسیم نموده اند، بر روی شمال شرق آفریقا، حوضه دریا سرخ، شبه جزیره عربستان و غرب دریا عمان سیگنال های فرانرمال بارشی دیده می شود که حکایت از شرایط مناسب جریانات بارشی در این حوضه و تقویت منطقه همگرایی دریا سرخ (RSCZ) می باشد که از فاکتورهای مهم در بارش سطح کشور به شمار می آید.

بر روی بخش اعظم نواحی مرکزی و نیمه شمالی کشور سیگنال مشخصی از نابهنجاری بارشی دیده نمی شود، غالبا میزان مقادیر مجموع بارندگی ها در طی بهار 1396 در این مناطق به محدوده هنجار نزدیک می باشد، در نقاطی از بخش های مرکزی و سواحل دریا مازندران (بویژه) جنوب غرب دریا سیگنال هایی از کاهش بارش ها انتظار می رود. این میزان تا 50 میلی متر و به میزان 30 تا 40 % از نرمال های اقلیمی بلند مدت را شامل می گردد که سطح احتمال آن تا 50 الی 60 % پیش بینی می شود.

مدل مولتی سامانه  پیش بینی فصلی  (MSSF): بر اساس چشم اندازهای ترسیم شده این مدل که حاصل برآیند خروجی مدل های ECMWF، اداره هواشناسی بریتانیا و فرانسه ست طی سه ماهه بهار 1396 بر روی بخش هایی از شمال _ مرکز خلیج فارس و جنوب غرب کشور تا میزان 50 میلی متر فرانرمال بارشی را خواهیم داشت، در سایر مناطق محدوده بارشی در رنج متوسط 20 ±  میلی متر واقع می گردد. بطور کل بخش های جنوب غرب، جنوب و جنوب شرق کشور تا 70 % از نرمال امکان فرانرمال بارشی را خواهند داشت که احتمال وقوع آن بین 40 تا 50 % را شا مل می گردد. 

از منظر این مدل نیز بر روی شمال شرق آفریقا، دریا سرخ، شبه جزیره عربستان و دریا عرب سیگنال های فرانرمال بارشی طی بهار 1396 را نشان می دهد که شرایط را برای گسترش جریانات بارشی به سمت ایران  تسهیل و ممکن می سازد.

الگوی دمایی

مدل ECMWF: بر اساس خروجی مدل پیش بینی های میان مدت منطقه اروپا میانگین دمای فصل بهار 1396 بر روی غالی نواحی کشور بین 0.5 تا 1.0 درجه سلسیوس بالاتر از حد نرمال های بلند مدت می باشد، این میزان نابهنجاری دمایی در غالب نیمه شمالی کشور بین 70 تا 80  % و در نیمه جنوبی تا 70 % از میانگین نرمال اقلیمی بلند مدت را شامل می گردد. بطور کل در بیشتر پهنه مرکزی ایران تا 60 % و در سایر مناطق کشور تا حدود 50 % محتمل ترین نابهنجاری میانگین دما فصل بهار 1396 فرانرمال دمایی خواهد بود. 

بر روی مناطقی از شمال غرب ایران شرایط دمایی طی فصل بهار نزدیک به محدوده سطح هنجارهای اقلیمی بلند مدت بوده و سیگنال مشخصی از نابهنجاری ها در این بخش از کشور دیده نمی شود. با توجه به شکل نابهنجاری های دمایی از نظر این مدل، گسترش هوای شمالی از سمت اروپا به روی حوضه دریا سیاه و شمال دریا مازندران بوده  و فرارفت هوای جنوبی از شمال شرق آفریقا و دریا سرخ به جنوب غرب آسیا و تمرکز واچرخند بر روی آسیا میانه موجب بالاترین سطح نابهنجاری میانگین دمایی فصل بهار 1396 در این منطقه گردیده ست.

مدل مولتی سامانه  پیش بینی فصلی  (MSSF): بر اساس چشم اندازهای ترسیم شده این مدل که حاصل برآیند خروجی مدل های ECMWF، اداره هواشناسی بریتانیا و فرانسه ست طی سه ماهه بهار 1396 در سطح کشور تا حدود 0.5 درجه سلسیوس فرانرمال میانگین دمای فصل پیش بینی می شود، که تا 70 % از نرمال اقلیمی بلند مدت را شامل و سطح احتمال آن تا حدود 50 % در نیمه شمالی و مرکزی و 60 % در کرانه های جنوبی کشور دیده می شود. 

این شرایط ترسیم شده در فرانرمال دمایی بواسطه الگوی فاز منفی شاخص AO  در طی بهار 1396 می باشد. 

با توجه به چشم اندازهای دمایی ترسیم شده به نظر می رسد ذوب ذخایر برفی ارتفاعات و کوهسارهای کشور طی  ادامه فصل زمستان و بهار تسریع و با تقدم زمانی همراه باشد، از اینرو به نظر می رسد بالاترین سطح رواناب های سالانه کشور در مسیل ها و رودخانه های فصلی و دائمی را کمی زودتر از خرداد ماه 1396 شاهد باشیم. این شرایط هوای غالب در سطح کشور را طی بهار 1396 معتدل و کمی گرمتر از نرمال و در جنوب کشور مرطوب تر می سازد.