تضعیف النینو، احتمال 50 درصدی وقوع لانینا در اواخر سال 2016

---

در حالی که النینو حاضر در سطوح ضعیف تا متوسط قرار دارد، تغییرات اخیر در مولفه های اتمسفری و اقیانوسی آرام حاره در ترکیب با چشم اندازهای فعلی مدل های آب و هوایی، نشان دهنده افزایش احتمال رخداد لانینا به حدود 50 % در اواخر سال میلادی جاری می باشد. بدین ترتیب کارگروه چشم انداز شاخص ENSO اداره هواشناسی استرالیا به سوی مشاهده لانینا تغییر نمود.

دمای آب های زیر سطحی اقیانوس آرام از اواخر سال 2015 کاهش یافت، با این حال، لایه 50 متر بالایی سردتر از نرمال می باشد. در سطح دریا، دماها از زمان اوج خود تا حدود 1 درجه سلسیوس سردتر شده اند، اما در مجموع گرمتر از نرمال بوده و هنوز در سطح النینو می باشند. شاخص نوسان جنوبی (SOI) و باد های تجارتی (Trade Wind) نیز سیگنال های واضحی از تضعیف النینو را نشان می دهند.  SOI به تازگی تا سطوح نزدیک به نرمال افزایش یافته است، در حالی که بادهای تجارتی نزدیک نرمال می باشند. به هر حال برخی از مولفه هایی همچون شاخص ابرناکی نزدیک خط روزگردان (Date Line) تنها یک گرایش محدود به سوی الگوهای النینو را نشان می دهند.

مدل های آب و هوایی بین المللی تداوم روند تضعیف النینو را طی بهار 2016 پیشنهاد می نمایند که انتظار بر این است، میانه سال به سطوح خنثی باز گردد.طی فصل بهارجاری، 5 مدل از 8 مورد بررسی شده نشان از وقوع لانینا داشته، 3 مدل باقی مانده وضعیت خنثی را نشان می دهند. دقت پیش بینی وضعیت شاخص ENSO در این موقع سال پایین تر از زمان های دیگر می باشد.

شکل 1 . پیش بینی روند ناهنجاری دما سطح آب دریا طی 7 سه ماهه متوالی منتی به دسامبر 2016 حاصل از برونداد مدل CFS v2

 مولفه اقیانوسی (Oceanic component)

دمای سطح آب دریا (Sea Surface Temperature= SST) 

دمای سطح آب دریا (SST) طی 2 هفته اخیر در بخش های مرکزی حاره اقیانوس آرام سردتر شده اند. گرایش مداوم به سرمایش آب ها از اواخر سال 2015 دیده شد. با این وجود، در مجموع SST حاره اقیانوس آرام در سطح بالای النینو واقع شده، که به صورت آبهای گرمتر از نرمال در شرق و مرکز حاره اقیانوس گسترده می باشند. 

مقادیر هفتگی شاخص های 5 گانه دمای سطح آب دریا در بخش حاره اقیانوس آرام به این شرح ست:

دمای نینو 1: 1.09 +درجه سلسیوس

دمای نینو 2: 0.97 + درجه سلسیوس 

دمای نینو 3: 1.31 + درجه سلسیوس

دمای 3.4: 1.15 + درجه سلسیوس 

دمای نینو 4: 0.79+ درجه سلسیوس

شکل 2. روند ناهنجاری هفتگی دمای سطح آب دریا مناطق 4 گانه نینواز اواخر آپریل 2015 تا آپریل 2016.

بنابر این هسته اصلی گرمایش بر روی ناحیه 3  در شرق - مرکز اقیانوس حاره مستقر می باشد. بدین ترتیب النینو حاضر یک النینو هیبرید محسوب می گردد. که در آن بخش های نزدیک به مرکز گرمتر از ناهنجاری های بالاتر از نرمال آبهای شرق حاره می باشد. 

شکل 3. ناهنجاری دمای سطح آب دریا حاره اقیانوس آرام طی 4 هفته اخیر از 13 مارس الی 9 آپریل 2016.

 دمای زیرسطح  (sub- Surface Temperature= SST) 

در برسی ناهنجاری میانگین دما هفتگی لایه 0 تا 300 متر بالایی در مرکز و شرق اقیانوس آرام، ناهنجاری های مثبت طی نوامبر و دسامبر 2015 کاهش یافته، طی نیمه اول ژانویه 2016 افزایش یافت و از اواخر ژانویه کاهش معنی داری با مقادیر منفی آشکار طی مارس 2016 تجربه نمود.

شکل 4. ناهنجاری میانگین دما هفتگی لایه ( 0 تا 300 متر بالا) مرکز و شرق اقیانوس آرام

در مطالعات ناهنجاری دما زیر سطحی در حاره اقیانوس آرام، طی 2 ماهه اخیر، گسترش عمودی لایه ناهنجاری مثبت دما زیر سطحی در مرکز و شرق استوا اقیانوس بطور پیوسته کاهش یافته ست.

شکل 5. ناهنجاری دما زیر سطحی منتهی به 3 آپریل 2016.

ناهنجاری زیر میانگین زیر سطحی در سراسر غالب اقیانوس آرام گسترش یافته ست:

 

شکل 6. روند 15 روزه ناهنجاری دما زیر سطحی ازفوریه تا مارس 2016.

مولفه های اتمسفری (Atmospheric components)

نوسان جنوبی (SOI)

 شاخص در آخرین مقادیر میانگین  30 روزه اخیر خود به 14.7 - واحد رسیده ست که نشان دهنده شرایط النینو می باشد. بر این اساس برای مقادیر کمتر از 7- واحد، شرایط نوسان به سوی وضعیت فاز گرم (النینو) گرایش را نشان می دهد. مقادیر ماهیانه شاخص منتهی به 25 فروردین 1395، به 4.7 - واحد بالغ گردید. این در حالی ست که مقادیر 90 روزه به 13.4 - واحد رسید که نسبت به دوره قبل کاهش را نشان می د هد. این وضعیت نشان دهنده نزول شرایط النینو حاضر به سوی وضعیت خنثی می باشد. 

شکل 7. میانگین مقادیر هفتگی شاخص SOI

بادهای تجارتی (Trade Wind)

بر اساس بررسی های بعمل آمده در سراسر بخش های حاره اقیانوس آرام، بادهای تجارتی نزدیک به نرمال می باشد. بازگشت وضعیت این بادها به حالت نرمال نشان دهنده تضعیف النینو حاضر می باشد. 

از شروع سال 2015 تا ژانویه 2016 بادهای تجارتی ضعیف تر از نرمال بوده و حتی یک بازگشت معکوس در راستای وزش بادها (غربسو در مقابل حالت نرمال شرقسو) دیده شد.

شکل 8. میانگین 5 روزه بادهای تجارتی (میانگین) بالا و (ناهنجاری) پائین، منتهی به 10 آپریل 2016 باد های تجارتی

شاخص ابرناکی در نزدیک خط روز گردان (Cloudiness near the Date Line)

غالبا این شاخص در سال 2015 فراتر از نرمال (ناهنجاری منفی OLR) بوده ست. آخرین مقادیر شاخص در ماه آپریل عموما در نزدیکی حالت بلند مدت می باشد، با این وجودهنوز در حال حاضر بالاتر از میانگین واقع می باشد. شاخص ابرناکی در نزدکی خط روز گردان اغلب از مارس سال گذشته بالاتر از سطح هنجار بوده ست.

شکل 9. سری زمانی شاخص ابرناکی در نزدیک خط روز گردان

مدل های پیش یابی وضعیت شاخص

ENSO

الف- پیش یابی مدل NCEP CFS. v2

در گزارش روز 18 آپریل 2016 ( 30 فروردین 1395) سازمان NOAA آمده ست: میانگین  اسمبل مدل CFS. v2 (خط چین مشکی) شرایط خنثی (Neutral) را طی سه ماهه می -ژوئن - ژوئیه (MJJ) و سپس وضعیت لانینا را طی سه ماهه ژوئن- ژوئیه- اوت (JJA) سال جاری نشان می دهد.

ب- چشم انداز احتمالاتی مرکز CPC/IRI

احتمال النینو عمدتا طی بهار کاهش یافته و انسو-خنثی طی 3 ماهه می - ژوئن- ژوئیه (MJJ) جاری مورد انتظار می باشد. احتمال لانینا به بیش از 50% در سه ماهه ژوئیه- اوت - سپتامبر (JAS) جاری افزایش یافته ست.

ج- چشم انداز مدل IRI/CPC نینو 3.4 اقیانوس آرام

پیش بینی می شود ناهنجاریه ای مثبتSST ناحیه نینو 3.4 طی سال جاری تضعیف می گردد. غالب مدل ها یک گذار به وضعیت انسو- خنثی را تا سه ماهه می-ژوئن-ژوئیه (MJJ) سال جاری با احتمال شرایط لانینا طی پاییز نیمکره شمالی پیشنهاد می نمایند.

پیوست:

  مشاهده لانینا 

احتمال لانینا در حال توسعه در طی فصل آینده افزایش یافته است.

همگامی که این معیارها در گذشته مواجه شده اند، یک رویداد لانینا در حدود 50 %  مواقع توسعه یافته است:

وضعیت فعلی آب و هوا: 

وضعیت فعلی آب و هوا: در حال حاضر فاز ENSO خنثی یا النینو ضعیف می باشد.

 هریک از این:

آنالوگ های SOI: از 10 سالی که بیشترین شباهت الگوی فعلی SOI  را دارند، 4 مورد یا بیشتر، ویژگی های لانینا را نشان داده اند. 

یا:

آب های زیر سطحی: سرمایش معنی دار که در حاره غرب یا مرکز اقیانوس آرام مشاهده شده ست.

 مدل ها: یک سوم یا بیشتر از مدل های آب و هوایی بررسی شده سرمایش دست کم 0.8 درجه سلسیوس پایین تر از میانگین در نواحی نینو 3 یا نینو 3.4  اقیانوس آرام را تا اواخرتابستان یا پاییز نشان می دهند.