چشم انداز آب و هوای کشور طی 14 روز آینده (نیمه دوم مرداد ماه 96)

---

اعم موارد مهم در پیش بینی نیمه دوم مرداد 96:

1. در هفته سوم مرداد 96 اوج پیشروی پشته پر ارتفاع بر روی جنوب غرب آسیا خواهد بود، همچنان الگوی هفته گذشته ادامه خواهد داشت، کشیدگی حدود شمالی پر ارتفاع جنب حاره ای به سمت عرض های بالاتر موجب انحنای محور کمربند پر ارتفاع به سمت شمال غرب ایران می گردد. جابجایی محور پر ارتفاع جنب حاره به راستای شمالی _ غربی موجب تضعیف ضلع شرقی آن و در نتیجه کاهش ضخامت (ارتفاع) لایه جو بر روی نیمه شرقی و پهنه مرکزی ایران طی این مدت خواهد شد. الگوی گردش جو در سطح فرامنطقه ای بر روی پهنه اوراسیا به وضعیت مداری بوده؛ بر روی  شمال عرض های معتدله در سرتاسر اروپا و آسیا نواحی با ارتفاع ژئوپتانسیلی تراز 500 کمتر از نرمال نشان دهنده عبور توده های هوا می باشند. 
2. از اواخر هفته سوم مرداد 96 روند عقب سوی خطوط هم ارتفاع تراز 500 هکتوپاسکال نشان دهنده فعال شدن مرکز ناوه کم ارتفاع شمال اقیانوس اطلس و کشیدگی آن به سوی عرض های جغرافیایی معتدله بوده، این اتفاق موجب می گردد که از الگوی مداری جریانات در پهنه وسیع اوراسیا کاسته شده و حرکت نصف النهاری جریانات را داشته باشیم، در نتیجه فراز و فرودهای چیره بادها غربی در هفته چهارم مرداد ماه 96 افزایش می یابد.عبور متناوب توده هوای کم ارتفاع  به سمت غرب آسیا موجب می گردد که از میزان ارتفاع لایه جو بر روی غرب آسیا، حوزه کاسپین و به طور کل شمال خاورمیانه کاسته شود.
3. از نیمه دوم و اواخر هفته چهارم مرداد 96 تغیرالگوهای دمایی در سطح منطقه و ایران بواسطه عبور توده هوای کم ارتفاع غربی در لایه میانی جو از عرض های شمالی مورد انتظار می باشد که می تواند موجب تعدیل هوا در پهنه شمال غرب تا حدودی غرب و سپس سایر نواحی تحت تاثیر باشد. بواسط عقب سویی خطوط هم ارتفاع در عرض های شمالی موقعیت کشور، مجالی برای نفوذ سامانه های ناپایداری باشد که سبب بازگشت بارندگی های موثر در بخش های شمال غرب و نوار ساحلی خزر را سبب  گردد.
4. طی هفته سوم مرداد ماه 96 بر روی نوار شمالی، شمال غرب، نوار غربی و جنوب غرب کشور متوسط دما هوا هفتگی بالاتر از سطح نرمال بوده و دما هوا بطور نسبی گرمتر از حد نرمال بلند مدت می باشد، بطور متوسط تا 2+ درجه سلسیوس میانگین دما هوا هفتگی بالاتر از حد نرمال خواهد بود، در مقابل بر روی سطح پهنه مرکزی فلات ایران متوسط دما هفتگی گرایش به کمتر از نرمال های بلند مدت را نشان می دهند، بطور متوسط تا 2- درجه سلسیوس میانگین دما هوا هفتگی کمتر از حد نرمال پیش بینی می شود.
5. بطور کل در پهنه وسیع داخلی و مرکزی ایران تغییرات دمایی در طی هفته سوم مرداد ماه 96 ملموس نخواهد بود.
6. بر روی نوار شمالی کشور شامل سواحل دریا خزر، دامنه های غربی البرز و شمال غرب کشور تا روز سه شنبه 17 مرداد 96 روند نسبی افزایش دما هوا پیش بینی می شود؛ این روند افزایش دما سبب بی هنجاری دما هوا بیشینه حدودا 10+ در برخی از نقاط شمال غرب و دامنه های غربی البرز و تا 6+ در نواحی از سواحل دریا خزر خواهد شد. از روز چهارشنبه تا پایان هفته سوم مرداد بروی نواحی یاد شده افت نسبی دما روی خواهد داد.
7. در نوار جنوبی کشور برای بخش های جنوبی استان های سیستان و بلوچستان و استان هرمزگان تا روز دوشنبه 16 مرداد 96 روند افزایش دمای هوا پیش بینی می شود اما در نیمه دوم هفته سوم مرداد 96 کاهش دمای هوا غالب خواهد شد.
8. در  طی هفته چهارم مرداد 96 نیز همچنان الگوی سرمایش نیمه شرقی _ مرکزی ایران و گرمایش نیمه غربی و شمالی تداوم خواهد داشت، بر روی بخش هایی از دامنه های جنوب شرقی زاگرس و نیمه شرقی کشور تا 2- درجه سلسیوس و در سایر مناطق مرکزی تا 1- درجه سلسیوس نا بهنجاری متوسط دما هفتگی پیش بینی می شود که در مقابل در نیمه غربی، شمال غرب تا 1+ درجه سلسیوس افزایش دما هوا پیش بینی می شود. بر روی نوار ساحلی خزر تا 0.5 درجه سلسیوس امکان افزایش نابهنجاری دما هوا طی هفته چهارم مرداد 96 پیش بینی می شود.
9. با توجه به نقشه ها بارشی طی هفته سو م و چهارم مرداد 96 بارش ها بر روی نوار شمالی کشور برای استان های آذربایجان های غربی، شرقی، اردبیل و نوار ساحلی خزر، ارتفاعات البرز به سمت بخش هایی از شمال شرق کشور متمرکز خواهد بود. به نظر می رسد بارندگی ها در سواحل دریا خزر طی هفته چهارم مرداد ماه 96 تقویت خواهد یافت. بارش های موسمی در جنوب شرق و بخش های جنوبی کشور طی هفته های سوم و چهارم مرداد 96 نرمال با گرایش جزئی به کمتر از نرمال های بلند مدت در برخی از نواحی خواهد بود.

مشروح پیش بینی 14 روزه آب و هوای کشور 

بر اساس خروجی مدل های هواشناسی طی غالب هفته سوم مرداد ماه 96، همچنان الگوی هفته گذشته ادامه خواهد داشت، کشیدگی حدود شمالی پر ارتفاع جنب حاره ای به سمت عرض های بالاتر موجب انحنای محور کمربند پر ارتفاع به سمت شمال غرب ایران می گردد. الگوی خطوط پربندی هم ارتفاع تراز 500 هکتوپاسکال نشان می دهد که نیمه دوم هفته سوم مرداد 96 اوج پیشروی پشته پر ارتفاع بر روی جنوب غرب آسیا خواهد بود. جابجایی محور پر ارتفاع جنب حاره به راستای شمالی _ غربی موجب تضعیف ضلع شرقی آن و در نتیجه کاهش ضخامت (ارتفاع) لایه جو بر روی نیمه شرقی و پهنه مرکزی ایران طی این مدت خواهد شد. الگوی گردش جو در سطح فرامنطقه ای بر روی پهنه اوراسیا به وضعیت مداری بوده؛ بر روی  شمال عرض های معتدله در سرتاسر شمال اروپا و آسیا نواحی با ارتفاع ژئوپتانسیلی تراز 500  هکتوپاسکال کمتر از نرمال نشان دهنده عبور توده های هوا می باشند. 

از اواخر هفته سوم مرداد 96 روند عقب سوی خطوط هم ارتفاع تراز 500 هکتوپاسکال نشان دهنده فعال شدن مرکز ناوه کم ارتفاع شمال اقیانوس اطلس و کشیدگی آن به سوی عرض های جغرافیایی معتدله بوده، این اتفاق موجب می گردد که از الگوی مداری جریانات در پهنه وسیع اوراسیا کاسته شده و حرکت بیشتر نصف النهاری جریانات را داشته باشیم، در نتیجه فراز و فرودهای چیره بادها غربی در هفته چهارم مرداد ماه 96 افزایش می یابد.عبور متناوب توده هوای کم ارتفاع  به سمت غرب آسیا موجب می گردد که از میزان ارتفاع لایه جو بر روی غرب آسیا، حوزه کاسپین و به طور کل شمال خاورمیانه کاسته شود.

کدام استان ها در 10 روز آینده شانس پدیده بارش را خواهند داشت؟

---

بر اساس مدل احتمالاتی ECMWF درصد احتمال رخداد بارش های معادل 1 و 5 میلی متر و بالاتر از آنها طی 240 ساعت آینده منتهی به 16 مرداد 96  در نقشه های ذیل مشاهده می شوند؛ بر اساس این نقشه ها استان های واقع در شمال غرب، نوار ساحلی خزر، شمال شرق کشور و همینطور ارتفاعات در جنوب استان سیستان و بلوچستان، کرمان، شرق و شمال استان هرمزگان از 60 تا بیش از 90 درصد شانس تجربه پدیده بارش را طی 10 روز آینده منتهی به 16 مرداد 96 دارند. 

در سایر مناطق کشور احتمال تجربه بارش طی 10 روز آینده کمتر از 20 درصد خواهد بود.

همانطور که از نقشه درصد احتمال رویداد بارش های معادل 1 میلی متر و بالاتر طی 10 روز آینده دیده می شود، بر روی اکثر مناطق استان های ساحلی دریا خزر تا اواسط مرداد ماه جاری شانس رخداد بارش به بیش از 90 درصد بالغ می گردد، همچنین بر روی نقاطی از استان های آذربایجان غربی، شرقی، اردبیل، خراسان شمالی و نواحی شمالی خراسان رضوی شانس رخداد بارندگی ها 70 تا بیش از 90 درصد پیش بینی می شود. بر روی ناحیه موسمی جنوب سیستان و بلوچستان و امتداد شرق و شمال هرمزگان و جنوب استان کرمان شانس رخداد بارش ها بین 50 تا 80 درصد خواهد بود.

در نقشه احتمال مجموع بارش های 5 میلی متر و بالاتر طی 10 روز آینده بر روی سه استان گیلان، مازندران و گلستان غالبا این احتمال بیش از 90 درصد خواهد بود، بر روی نواحی از خراسان شمالی این احتمال تا 60 درصد در نقاط معدودی از شمال و شمال شرقی استان پیش بینی می شود. 

از نیمه دوم هفته آینده منتظر خنک شدن هوا باشید!

---

با توجه به بررسی نقشه‌های آینده نگری هواشناسی از امروز 4 مرداد 96، روند افزایش دما هوا آغاز و تا روز شنبه 7 مرداد 96 در سطح کشور تداوم خواهد داشت، بطور نسبی دمای هوا در نواحی مرکزی کشور رو به گرم شدن خواهد رفت، اما این گرما در برخی از نواحی شمال غرب، دامنه‌های البرز و نوار ساحلی دریا خزر بارزتر خواهد بود.  بر اساس آن چیزی که در الگوهای فعلی مشاهده می‌شود، از روز یکشنبه 8 مرداد 96، تغییرات دمایی شروع به معکوس شدن (رو به کاهش) گذارده و باید از این روز به بعد منتظر کاهش تدریجی دمای هوا ابتدا در نوار ساحلی و دامنه‌های البرز و سپس در نواحی مرکزی و شرقی کشور باشیم. در واقع می‌توان اینطور گفت که نیمه دوم هفته آینده اوقات خنک‌تری پیشرو مناطق شمالی، شرقی و مرکزی کشور خواهد بود. در ادامه نیم نگاهی  به الگوهای مسبب شرایط مذکور خواهیم داشت: 

بررسی فعالیت توده هوای موسمی بر روی جنوب شرق کشور طی 14 روز آینده

---

کلیاتی بر وضعیت اخیر موسمی تابستان 96

موسمی جنوب غربی  هند (Southwest Monsoon) همچنان به تاخت و تاز در شبه قاره و بخش هایی از جنوب شرق آسیا به همراه  بارش باران های سنگین گسترده ادامه می دهد. سیل گسترده در بنگلادش و استان آسام (Assam) در هند گزارش شده است. اداره هواشناسی هند (IDM) پیش بینی می کند موسمی جنوب غربی هند  پیشرفت خود را به سمت  شمال کشور تداوم دهد. در حال حاضر حد شمالی موسمی برفراز شمال هند، کمی جنوبی تر از موقعیت متوسط آن برای این موقع از سال است. بارش باران های سنگین سبب جاری شدن سیل و رانش زمین، با گزارش چندین مرگ و میر در جنوب چین و جنوب جزیره ژاپنی کیوشو (Kyushu) گردیده ست. رسانه های محلی گزارش دادند، بارندگی سیل آسا بین 4 و 7 ژوئیه، از جمله 590 میلی متر طی دو روز در بخش هایی از کیوشو (تقریبا دو برابر متوسط ماهانه)، و طوفان های تندری (Thunderstorm) با حداکثر نرخ بارش بیش از 80 میلی متر بر ساعت درنوردیدند. بارش شدید در نتیجه عبور طوفان شدید استوایی نانمادول Nanmadol (یا ایمونگ Emong) و تعامل آن با  جبهه مه یو Meiyu (یا بایو Baiu) رویداده ست - یک سیستم آب و هوا ایستای شبه ساکن در منطقه شمال غرب اقیانوس آرام در این زمان از سال است. 

نقشه موقعیت مکانی توده هوای موسمی 2017 شبه قاره هند؛ خطوط قرمز رنگ زمان نرمال موقعیت مکانی توده هوای موسمی و خطوط سبز رنگ موقعیت مشاهده شده طی فصل موسمی 2017. همانطور که مشاهده می شود بر فراز شمال، شمال غرب شبه قاره و جنوب پاکستان موقعیت توده هوای موسمی قدری جنوبی تر از موقعیت نرمال بلند مدت آن طی برهه اواسط ژوئیه می باشد.

احتمال تقویت مادن جولیان نوسان (MJO)، وضعیت خنثی ENSO و وضعیت خنثی _ مثبت ضعیف IOD

سیگنال MJO طی دو هفته گذشته عمدتا ضعیف یا غیر قابل تشخیص بوده است، اما چندین مدل اقلیمی بین المللی،  پیشروی شرقسو منظم و تقویت نسبی را بر فراز اقیانوس هند شرقی یا غرب قاره دریایی (Maritime Continent) پیش بینی نمودند. این سناریو به طور معمول منجر به ادامه شرایط فعال بادهای موسمی هند و افزایش ابرناکی و بارش بر فراز بخش هایی از قاره دریایی می گردد. 

در حال حاضر شاخص های جوی و اقیانوسی مورد استفاده برای سنجش وضعیت ال نینو نوسان جنوبی (ENSO) در محدوده خنثی هستند. شاخص نوسان جنوبی (SOI) با توجه به فشار جوی بالاتر از نرمال در سراسر شمال استرالیا در وضعیت منفی (خارج از محدوده خنثی) بود. در روزهای اخیر، SOI به سطح خنثی بازگشت. تمام مدل های اقلیمی بین المللی به غیر از یک مورد که توسط اداره هواشناسی استرالیا مورد بررسی واقع شدند، نشان می دهد به احتمال زیاد حاره اقیانوس آرام برای باقی سال 2017 در وضعیت ENSO خنثی باقی می ماند. دو قطبی اقیانوس هند (IOD) در شرایط خنثی می ماند. سه مورد از شش مدل آب و هوایی نشان می دهد، یک رویداد مثبت IOD طی فصل تابستان جاری توسعه خواهد یافت، بیشتر مدل های دیگر اگرچه به آستانه رویداد مثبت IOD نزدیک می شوند، اما همچنان در محدوده مقادیر خنثی باقی می مانند. 

افزایش سرعت باد 120 روزه سیستان/ بارش ها در ارتفاعات البرز شرقی و نوار شمالی / گرمای هوا تداوم می یابد ...

---

بر اساس نقشه های پیش یابی و آینده نگری هواشناسی، با توجه به تسلط پر ارتفاع جنب حاره بر روی کشور در بیشتر مناطق طی 7 روز آینده جوی آرام و پایداری پیش بینی می شود که نتیجه آن آسمان صاف و آفتابی توام با هوای گرم و خشک خواهد بود. نقشه های پیش یابی بارش نشان می دهد در طی 7 روز آینده بارش هایی را در نوار شمالی کشور خواهیم داشت. این بارش ها بر روی شمال غرب کشور، نوار ساحل دریا خزر و دامنه های شمالی البرز رخ خواهد داد. از این رو برای استان های آذربایجان غربی، شرقی، اردبیل، گیلان، مازندران و ارتفاعات البرز رشد ابر و در برخی ساعات وقوع رگبارهای پراکنده ای در برخی از مناطق پیش بینی می شود.  بطور کل عمده بارش های کشور طی 7 روز آینده بر روی ارتفاعات البرز شمالی واقع در جنوب و جنوب شرق استان مازندران و ارتفاعات منتهی الیه شمالی استان سمنان واقع در زون البر شرقی اختصاص می یابد.

از نظر دمایی، با توجه به نفوذ تدریجی زبانه های توده هوای پرفشار از عرض های شمالی به روی بخش های شمالی و شمال غرب کشور و عبور ناوه عرض های بالایی که با کاهش ضخامت لایه جو همراه می باشد، ضمن رخداد همرفت سرد بر روی لایه جو، کاهش نسبی دمای هوای طی روز های جمعه و شنبه مورخ 2 - 3 تیر 96 بر روی شمال غرب، نوار ساحلی خزر پیش بینی می شود. این در حالی ست که در بیشتر پهنه فلات ایران بخصوص در جنوب شرق کشور استقرار هوای گرم همچنان تداوم خواهد داشت. از روز شنبه 3 تیر 96، روند نسبی افزایش دمای هوا در بیشتر مناطق کشور آغاز می گردد، این در حالی ست که بر روی نوار شمالی کشور این آهنگ افزایش دما بسیار کند و آرام صورت خواهد گرفت. 

روز های دوشنبه - سه شنبه مورخ 5 - 6 تیر 96، تا روزهای پایانی هفته هوای گرم در سطح کشور استقرار خواهد داشت. ضمن آنکه همانطور که در پست قبلی بدان اشاره شده (بررسی الگوهای مرتبط با ارتفاع تراز 500 هکتوپاسکال و سطح زمین طی هفته اول تیر 96) از اواسط هفته آینده هسته اصلی گرمایش از جنوب شرق به میانه نیمه جنوبی و سپس در نیمه دوم هفته به جنوب غرب و حتی بخش های غربی کشور جابجایی مداری غربسو خود را نشان خواهد داد در نتیجه به نظر می رسد در نیمه دوم هفته آینده هوای بسیار گرم ضمن استقرار در جنوب غرب کشور مشخصا بر روی خلیج فارس و نیمه غربی کشور، سبب بالا رفتن متوسط دمای هوا در پهنه فلات مرکزی ایران  و با شدت کمتر در نیمه شمالی کشور نیز خواهد شد.

از جمله پدیده هایی که هفته اول تیر 96 با آن سر و کار خواهیم داشت افزایش میزان سرعت وزش باد در جنوب شرق کشور و مشخصا بر روی سیستان و بلوچستان خواهد بود که موسوم به بادهای 120 روزه سیستان می باشد.