مناطق غربی کشور به لطف رخداد پدیده النینو، وقوع فاز های منفی قطبی و شمال اطلس و در نهایت الگوی مناسب نوسان حاره ای mjo از بارندگی ها قابل توجهی نسبت به نرمال طی آبان ماه 97 برخوردار خواهند شد.
نکات برجسته:
الگوی نوسانات AO/NAO طی یکماه آینده گرایش به فاز منفی خود را نشان می دهد، بنابر این الگوی نصف النهاری جریانات جو نسبت به شرایط مداری حرکت توده های آب و هوای عرض های معتدله غالبیت خواهد داشت. زمانی که الگوی نصف النهار جریانات جو تقویت شوند، شرایط برای کشیدگی مسیر حرکت سامانه های آب و هوایی به سمت عرض های جنوبی تر فراهم آورده و میتواند مناطق جنب حاره را بیش از پیش متاثر سازد. تاثیر بعدی الگوهای نصف النهاری افزایش میزان پتانسیل رخداد بلاکینگ (بندآئی) عرض های جغرافیایی بالا و درنتیجه ایجاد شرایط آب و هوایی حاد (Severe) می باشد. در سیستم بلاکینگ، توده های آب و هوایی دارای حرکت کندی تری بوده و برای مدت بیشتری مناطق استقرار خود را متاثر می سازند. حتی در برخی موارد به شکل سلول بسته درآمده و در مواردی حتی به عقب (غربسو) حرکت می نمایند!!
پس با این توضیح باید در طی آبان ماه الگوهای آب و هوایی منطقه اوراسیا به صورت نصف النهاری ظاهر یابد و این یک نکته مهم برای منطقه ما محسوب می گردد چون با این شرایط مسیر عبور سامانه های آب و هوایی که باید از عرض معتدله حرکت کنند به سمت عرض های جنوبی تر جابجا شده و ما شانس بیشتری برای تاثیر گرفتن از این توده های آب و هوایی را خواهیم داشت.
پیش بینی الگوی آنومالی بارندگی تجمعی روزانه طی آبان ماه 97 بر حسب اینچ (هر اینچ 25 میلی متر) خروجی EPS مدل ECMWF همانطور که از انیمیشن ویدئویی ذیل مشخص می باشد طی آبان ماه ورود متوالی امواجی را به کشور خواهیم داشت که بر روی رشته کوه زاگرس موجبات بارش های بالاتر از حد نرمال بلند مدت را به ارمغان خواهد آورد، این خبر برای ساکنین استان های غربی کشور بسیار خوشحال کننده می باشد. کشاورزان ساکن در استان های آذبایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، همدان، مرکزی، لرستان، ایلام، چهارمحال و بختیاری، نواحی غربی اصفهان وحتی نیمه جنوبی استان کرمان در بخش دامنه های جنوب شرقی زاگرس طی آبان خدا را از بابت نزولات آسمانی شکر گذاری خواهند کرد.
چشم انداز زمستان پیشرو از برونداد مدل ECMWF که گرافیک آن را سرویس آب وهوایی weathertrends360 تنظیم نموده ست را مشاهده کردم. واقع مسرت بخش بود.!!
همانطور که در نقشه چشم انداز ذیل مشاهده می گردد، بارندگی در بیشتر مناطق کشور در محدوده بسیار پر بارش (Much Wetter) واقع می باشد، تنها در بخش شمال غربی، نواحی از استان های ساحلی دریا خزر و مناطقی از شمال شرق کشور کمی گرایش به خشکتر از وضعیت عادی را نشان می دهد.
با توجه به مقادیر % نرمال های بارش در استان های واقع در جنوب غرب، نواحی از مرکز، جنوب و شرق کشور به نظر می رسد الگوی بارندگی اصطلاحاً "زمستان جنوبی" باشد.
از نظر دمایی ایران ما یکدست آبی رنگ به نمایش درآمد ست !؟؟ یعنی میانگین دمای فصل زمستان طی سه ماهه آن گرایش به سردتر از وضعیت نرمال بلند مدت را نشان می دهد. این شرایط دمایی نشان دهنده فعالیت بیش از نرمال زبانه های توده هوای پرفشار شمالی (سیبری یا پرفشارهای مهاجر غربی) در همسویی با سیکلون های سرد را نشان می دهد.
با توجه به عبور امواج متناوب ناپایدار طی امروز و فردا شنبه 28 مهر 97، بر روی استان های واقع در دامنه های زاگرس رشد ابر، وزش باد و رگبار باران پیش بینی می شود. استان های کردستان، همدان، کرمانشاه، ایلام، زنجان، نیمه غربی مرکزی، شرق لرستان، چهارمحال و بختیاری، کهکیلویه و بویراحمد، غرب اصفهان، فارس، شمال خوزستان، شرق بوشهر، شمال هرمزگان و بخش هایی از استان کرمان بارندگی ها را خواهیم داشت. محاسبات انجام شده نشان می دهد طی روز یکشنبه یکی از امواجی نسبتاً قوی تر به بخش های غربی کشور نفوذ خواهد کرد که پیامد آن ابتدا رخداد بارندگی در نوار غربی کشور و سپس گسترش آن به نیمه غربی کشور خواهد بود.
در انیمیشن ویدئویی ذیل می تواند روند بارندگی تجمعی 138 ساعت آینده منتهی به روز چهارشنبه 4 آبان 97 را از منظر دو مدل ECM و GFS مقایسه نمود. طبق الگوهای فعلی اگر در انتهای روز چهارشنبه بخواهیم نامی از مناطق با بالاترین دریافت های بارندگی را بیان نمائیم قطعا نام استان های غربی کشور بالاخص مناطق واقع در نوار غربی در ارتباط با دامنه غربی رشته کوه زاگرس در بخش های شمالی، میانی و جنوبی آن می باشد.
استان های کردستان، کرمانشاه، ایلام، خوزستان، لرستان، بخش هایی از فارس و کرمان جز مناطق با بالاترین دریافت های بارندگی طی مدت زمان یاد شده خواهد بود.
با توجه به تفسیر تحولات الگوی جو طی 7 روز آینده (اینجا را ببینید) ما طی هفته پیشرو با روند گرما شدن تدریجی دمای هوا مواجه خواهیم بود. اولین مناطقی که بیش از سایر مناطق از روند گرمایش هوا متاثر خواهد شد، نواحی ساحلی دریا خزر خواهد بود که بواسطه تضعیف زبانه ها توده هوای پرفشار سطح زمین با افزایش نابهنجار دمای هوا روبرو خواهد شد. همانطور که مشاهده می شوند روند گرمایش هوا بخصوص در طی نیمه دوم هفته پیشرو از روز سه شنبه به سمت روزهای پایانی هفته تسریع و شدت گرما هوا نسبت به مقادیر نرمال بلند مدت بیشتر خواهد بود.
تتمه هوا سردی که مدت ها ست بر روی کشور استقرار دارد طی نیمه اول هفته پیشرو در بیشتر مناطق کشور تداوم داشته و فرانرمال دمایی بر روی نوار ساحلی خزر آغاز خواهد شد. اما به طرف نیمه دوم هفته هوای سردتر از نرمال بر روی بخش های غربی، جنوبغربی و جنوبی کشور محدود می گردد که ناشی از تاثیرات کم ارتفاع و وجود جریانات ناپایدار در این مناطق می باشد. در روزهای پایانی هفته که نیمه شمالی با افزایش شدید دما هوا نسبت به نرمال مواجه می گردد استیلای فرانرمال دمایی در بیشتر مناطق سیطره یافته ست.
بررسی نقشه های هواشناسی نشان می دهد که با تغییر الگوی فاز نوسان اطلس شمالی (NAO)، طی روزهای واپسین مهر و ورود به ماه آبان، پس از یک دوره گرمای غیر معمول در سرتاسر اروپا، هجوم توده هوای قطبی قوی را بر روی قاره خواهیم داشت. در واقع بر اساس مدل های آب هوایی معتبر جهانی نظیر TCC، GFS و ECMWF یک جریان نصف النهاری عمیق در بین یک پشته قوی در شمال اقیانوس اطلس و تراف عمیق در سرتاسر اروپای شرقی برقرار خواهد شد که در نتیجه آن طی محدوده زمانی یاد شده یک جبهه سرد قوی تراف مذکور را بر روی اروپای مرکزی - شرقی گسترش خواهد داد.
با گسترش تراف عمیق بر روی اروپای مرکزی - شرقی پشته پر ارتفاع مستقر بر روی شمال شرق اروپا تقویت و با جابجایی شرقسو بر روی حوزه دریا کاسپین (خزر) قرار می گیرد با این تغییرات بین منطقه کم فشار اروپا و پرفشار خاورمیانه افزایش گرادیان فشاری ایجاد می گردد که پیامد آن تقویت جریانات جنوبی - جنوب غربی ، گسترش زبانه های توده هوای کمفشار و حاکمیت پر ارتفاع در لایه تراز میانی جو می باشد. در نتیجه سطح دما هوا در بیشتر مناطق کشور طی نیمه دوم هفته پیشرو که روزهای آغازین آبان ماه می باشد افزایش چشمگیری خواهد داشت.
به دلیل حاکم بودن پشته پر ارتفاع بر روی کاسپین و عدم امکان تاثیر گذاری توده هوای مهاجر اروپایی، بارندگی ها در استان های حاشیه سواحل خزر و بخصوص نیمه شمالی استان های واقع درشمال غرب کشور نسبت به حدود نرمال کاهش خواهد یافت. این کاهش بارندگی ها بر روی سواحل دریا خزر که دوره اوج بارش سالانه خود را در حال گذران ست بارزتر بوده و در استان گیلان به حد اعلا می رسد. بر اساس نقشه های آنومالی بارش بر حسب درصد نرمال 7 روزه منتهی به جمعه 4 آبان ماه 97 نشان می دهد مقادیر بارش تجمعی در این مدت بر روی نیمه شمالی (با استثنا نواحی از شمالغرب و شمال زاگرس) غالبا زیر 50 درصد نرمال بلند مدت می باشد که این رقم در بخش هایی همچون استان های ساحلی دریا خزر، نواحی از استان های حاشیه البرز جنوبی نظیر تهران ، قم، سمنان و منطقه وسیع شمال شرق به کمتر از 10 درصد نیز می رسد.