تحلیل آب و هوای کشور طی خرداد ماه 1398

---

بررسی های صورت گرفته نشان می دهد طی خرداد ماه 98 بر روی بخش های غرب، شمال غرب و نواحی شمالی کشر متوسط دما هوا بین 1 تا 2 درجه سلسیوس گرمتر از حد نرمال واقع خواهد بود که این میزان ناهنجاری دما هوا بر روی شمال غرب کشور تا 3+ درجه سلسیوس بالغ می گردد. در نقطه مقابل بر روی نیمه جنوبی کشور تا 1 درجه سلسیوس میانگین دما هوا خنکتر از نرمال بلند مدت این مناطق پیش بینی می شود. این الگوی ناهمگن دما هوا بدلیل حاکمیت پیشته پرارتفاع جو بر روی نواحی شمالی از حد فاصل شرق دریا مدیترانه، ترکیه، قفقاز؛ نواحی غرب تا شمال ایران (دریا مازندران) می باشد که به همراه آنومالی منفی فشار سطح زمین سبب ایجاد الگوی گرمایش هوا خواهد نمود و بالعکس بر روی نواحی جنوبی آنومالی منفی ارتفاع جو به همراه ناهنجاری مثبت فشار سطح زمین موجب جریانات هوا خنکتر از حد نرمال بر روی این مناطق می نماید. 

از نیمه دوم خرداد ماه 98، فرانرمال  میانگین دما هوا بر روی سطح کشور گسترش خواهد یافت و بطور میانگین معدل دما هوا طی این برهه بین 0.5 تا 1 درجه سلسیوس گرمتر از نرمال بلند مدت واقع خواهد شد.

موسمی شبه قاره هند که هر ساله بطور نرمال از اواخر ماه می از سمت خلیج بنگال به بخش های جنوب شرقی آن نفوذ می نماید، به نظر می رسد در آغازگری خود طی خرداد ماه 98 شرایط تضعیف بارشی را بر روی بخش وسیعی از هند بخصوص در نواحی شمالی تا مرکزی - غربی نشان دهد. دلیل این امر عبارت ست از:

• الگوی مقارن آنتی سیکلونی بر روی پهنه دریایی اقیانوس هند جنوبی و دریا عرب که با تاثیر گذاری بر روی الگوی بادهای لایه های میانی جو مانع از تاثیر نرمال جریانات مرطوب اقیانوسی به روی خشکی بر روی هند می گردد.
• الگوی فرونشست هوا بر روی شبه قاره به سبب حاکمیت همگرایی تراز فوقانی جو بر روی این منطقه که با نزول دینامیکی هوا و درنتیجه سرکوب صعود جریانات مصادف خواهد شد.   

پیش بینی آب و هوای کشور طی اواخر اردیبهشت تا اوایل خردادماه 98

---

پس از بارش های فرانرمال بر روی بخش وسیعی از اندونزی، پاپوآ گینه نو و بخش هایی از شمال استرالیا طی دو هفته گذشته، اخیراً پالسی از شاخص نوسان مادن جولیان (MJO) از منطقه قاره دریایی خارج و بسوی غرب اقیانوس آرام در حرکت ست. بر طبق پیش بینی های صورت گرفته شاخص نوسان مادن جولیان طی 7 روز آینده بر روی  غرب تا مرکز اقیانوس آرام استقرار داشته و سپس طی اواخر اردیبهشت تا اوایل خرداد به سمت آفریقا حرکت خواهد نمود. در نتیجه طی 14 روز آینده پیش بینی می شود شاخص نوسان مادن جولیان بین فازهای 7، 8 و سپس 1 خود قرار داشته باشد.

همانطور که در سمت راست تصویر مشاهده می گردد هر دو مدل آنالوگ و GEFS نشان دهنده حرکت منطقه سرکوب همرفت (نواحی قرمز تا نارنجی) از اقیانوس هند به سوی جنوب شرق آسیا و سپس حاره غرب تا مرکز اقیانوس آرام طی 14 روز آینده می باشد و بتدریج منطقه تقویت صعود هوا و تشدید همرفت بر روی آفریقا، حوزه دریا سرخ و سپس ایران جابجا می گردد. به عبارت دیگر فرونشست هوا بر روی منطقه ما بتدریج جای خود را به صعود دینامیک خواهد داد.  

الگوی همبستگی فازی 7 و 8 شاخص مادن جولیان طی ماه می با بیهنجاری ارتفاع ستون جو بر روی منطقه ما نشان دهنده حاکمیت پشته پرفشار بر روی حوالی آسیا میانه - کاسپین می باشد و در مقابل گسترش زبانه های توده هوای کم ارتفاع بر روی بخش های جنوبی می باشد.

فصل مونسون 2019 شبه قاره هند و طوفان سایکلونی Fani

---

• در شبه قاره هند، سال 2018، یک مونسون ناهمگن با 9% بارندگی کمتر از نرمال داشت. منطقه شمالشرقی شبه قاره با یک کمبود 24 درصدی بارش، خشکترین  ناحیه بود. موسمی سال 2018 با یک آغازگری دیرهنگام  رویداد النینو نمایان شد. 
• در اوایل سال 2019، النینو در وضعیت ضعیف باقی مانده و به احتمال زیاد دست کم تا تابستان جاری در این وضعیت قرار خواهد داشت. 
• پیش از فصل موسمی، یک سایکلون حاره ای قوی باران های سنگینی در مناطق شرقی به ارمغان می آورد. 
• مدل ها مبتنی بر تداوم النینو، یک تابستان خشک تر از نرمال دیگری را اشاره دارند، هر چند آنها اندکی  برای بارندگی نواحی شمال شرق و در غرب (گجرات) امیدوارند. 

سابقه

موسمی هند یک نوسان اقلیمی با جریانی از خشکی در ماه های سرد و از اقیانوس ها در تابستان ست. مونسون زمستانه خشک و موسمی تابستانی مرطوب است. همانطور که در بسیاری از مناطق  مونسون ها رخ می دهند، مونسون مرطوب برای کشاورزی اهمیت دارد.

دما هوا  قبل از آنکه بارندگی ها در ماه ژوئن افزایش یابد، اوج می گیرد.

در اوایل تابستان همچنان که شبه قاره گرم می شود، مونسون گسترش یافته و جت استریم  به سمت شمال هیمالیا بالا می رود. رطوبت از جریان عرضی استوا به جنوب آسیا کشیده می شود. 

گرمای هوا ادامه می یابد؛ گذر امواج ناپایدار بهمراه جریانات جنوبی رگبار بهاری و هوا خنک موقتی را به ارمغان می آورد

---

متوسط دما هوا طی 7 و احتمالا تا 14 روز آینده در بیشتر مناطق کشور گرمتر از حالت عادی این موقع سال باقی خواهد ماند. 

با توجه به الگوی نقشه های هواشناسی با حاکمیت الگوی سیکلونی بر روی دریا سیاه ناشی فرود موج بلند اروپا در عرض های بالاتر  و همچنین تقویت جریانات جنوبی بر روی سطح کشور، سبب تداوم شرایط آب و هوای گرمتر از حد نرمال بر روی بسیاری از مناطق کشور طی هفته آینده خواهد شد که این وضعیت می تواند حتی تا هفته پایانی اردیبهشت ماه نیز به درازا کشیده و بدین ترتیب شمه ای از هوای گرم تابستانی را بر روی مناطق کشور ایجاد نماید.

طی هفته پیشرو با عبور امواجی که ناشی از فعالیت سیکلونی بر روی دریا سیاه می باشد، شمال غرب، میانه غربی، ارتفاعات رشته کوه البرز و ارتفاعات جنوبی کشور متمرکز خواهد بود. 

الگو ترسیم شده توسط مدل آب و هوایی CFSv2  به وضوح الگوی کم ارتفاع فرود بلند بر روی اروپا را نشان می دهد که به سبب تضعیف ورتکس قطبی بر روی شمالگان و لغزش آن را بر روی اروپا ایجاد شده است (AO منفی) این ساختار به دلیل تسلط پشته پر ارتفاع ناشی از توده هوای پرفشار بلاکینگ بر روی گرینلند (تا ایسلند) که با ریزش هوا سرد طی پدیده فرارفت شمالی موجب تشدید واگرایی لایه فوقانی جو و در نتیجه تقویت زبانه های توده هوای کمفشار بر روی اروپا همراست (NAO منفی) در نقطه مقابل بر روی آسیا الگوی آب و هوای پرفشار/پرارتفاع توام با پدیداری آب و هوا گرم را رقم می زند.

اتفاقی که در هفته چهارم اردیبهشت 98 به نظر می رسد رخ دهد (البته در صورت تداوم الگوهای فعلی) گرایش فاز مثبت شاخص NAO ست که ضمن تقویت پشته پرفشار جنب حاره ای آزور بر روی جنوبغرب اروپا و گسترش شمالسوی آن بر روی نیمه غربی قاره می باشد. در نتیجه این تغییرات الگوی وزش باد نصف النهاری بر روی نیمه شرقی اروپا در جهت جنوب تقویت و در غالب فرود بلندی ظاهر می گردد، شدت فشار زیاد جنب حاره بر روی سرتاسر شمال آفریقا و خاورمیانه تضعیف می گردد. حاکمیت الگوی سیکلونی در پی این تغییرات بر روی نیمه شرقی مدیترانه متمرکز شده و پشته القائی ناشی از فرود بلند اروپا همچنان بر روی آسیا حاکمیت خواهد داشت. 

الگوی فازی نوسان MJO سبب فرونشینی هوا و در نتیجه کاهش بارندگی ها را رقم خواهد زد

---

نوسان MJO در روز 3 اردیبهشت 98 بر روی بزرگی 2.4  و در فاز 2 منفی واقع شد.  فاز 2 شاخص MJO از فازهای سرمایشی هوا بر روی خاورمیانه و ایران طی اردیبهشت ماه محسوب می شوند. با توجه به این وضعیت منطقه همرفت فعال در ناحیه حاره بر روی اقیانوس هند واقع می باشد که سبب تقویت صعود و همرفت بر روی این پهنه آبی خواهد شد. 

طی چشم اندازهای ترسیم شده، شاخص MJO تا اواسط اردیبهشت بر روی فاز های 3، 4 و سپس در فاز 5 خود مستقر خواهد شد. 

بنابر این طی هفته پیشرو (هفته دوم اردیبهشت 98) همرفت فعال بتدریج به سمت منطقه قاره دریایی (مجمع الجزایر) و شمال استرالیا حرکت کرده و در این مناطق با تشدید ناپایداری جو مواجه خواهیم بود، در مقابل بر روی سرتاسر شمال آفریقا، دریا مدیترانه و خاورمیانه فرونشست هوا شرایط سرکوب همرفت را رقم خواهد زد. نواحی با رنگ هاز گرمِ زرد تا نارنجی بیانگر شاخص پتانسیل سرعت مثبت در تراز 200 هکتوپاسکال و در نتیجه همگرایی و فرونشینی از طبقات فوقانی جو و بالعکس نواحی با رنگ های سردِ آبی بیانگر واگرایی لایه بالایی جو و در نتیجه کاهش فشار ستون جو، صعود جریانات و در نتیجه تشدید ناپایداری هاست.