حرکت طوفان مدیترانه ای به سمت ایران، احتمال جاری شدن سیل در برخی شهرهای غربی ایران تا اواسط هفته آینده

یک طوفان کمفشار با حرکت آهسته به سمت شرق سبب رخداد طوفان های تندری به همراه جاری شدن سیل طی روزهای گذشته در بخش هایی از منطقه خاورمیانه شد، که این شرایط آب و هوایی حاد طی روزهای سه شنبه تا پنجشنبه ۷ آبان ۹۴ در منطقه تداوم خواهد داشت. 

رگبارهای روزانه و طوفان های تندری از سواحل مدیترانه ای اسرائیل، فلسطین و سوریه به سوی اردن، عراق و شمال عربستان سعودی ادامه خواهد یافت.

این طوفان های تندری می توانند وقوع بالقوه سیلاب را در پی داشته، رخداد تندبادها و ریزش تگرگ را سبب شوند. نواحی که در آنها بارش اتفاق می افتد، به دلیل رخداد تندبادهای جلوی طوفان های تندری، می توانند تحت تاثیر طوفان های گرد و خاک (Dust Storm) قرار گیرند. به دلیل بارش های مداوم در سراسر منطقه، مخاطره طوفان های گرد و خاگ بطور کلی کاهش خواهد یافت.

در نواحی شمالی، از شرق ترکیه بسوی گرجستان، ارمنستان، آذربایجان و شمال ایران تحت حاکمیت ناحیه بارشی واقع خواهند شد، در حالی که سیل فراگیر برای این مناطق نگرانی محسوب نمی شود، امکان رخداد سیل های محلی و نقطه ای می تواند روی دهد. 

به سبب حرکت آهسته این طوفان و حاکمیت چندین روز متوالی آب و هوای ناپایدار، یک منطقه از طوفان های تندری با بارش های سنگین مجموعا می تواند احتمال جاری شدن سیل در بخش هایی از غرب ایران و شرق عراق را در پی داشته باشد. 

طی روزهای سه شنبه تا پنجشنبه جاری، نواحی از بارش های سنگین نقطه ای (محلی) و طوفان های وابسته به آنها ایجاد خواهند شد. شهرهایی که در خطر بالقوه جاری شدن سیلاب واقع هستند عبارتند از: موصول، اربیل، کرمانشاه، کرکوک، ایلام، کوت و العماره می باشند. میزان بارش به طور متوسط بین ۵۰ الی ۱۰۰ میلی متر (۲ الی ۴ اینچ) و  مقادیر بالاتر به صورت نقطه ای پیش بینی می شود. 

در حالی رگبارها و طوفان های تندری به طور گسترده از شمال و شرق عراق تا غرب ایران و قسمت شمالی برای گرجستان از جمعه تا یکشنبه ۱۰ آبان باقی خواهند بود، خطر وقوع سیل همچنان وجود خواهد داشت. 

اوایل هفته آینده، یک سامانه طوفانی جدید از دریای مدیترانه به منطقه نزدیک خواهد شد، که در پی استمرار چندین روز متمادی شرایط آب و هوای ناپایدار، موجب جاری شدن سیل از نواحی اسرائیل  و سوریه به سوی عراق و ایران خواهد شد. 

در ادامه در غالب ۴ مدل نقشه های مجموع بارش ۱۴۴ ساعت آینده  را مشاهده خواهید نمود.

بررسی وضعیت جوی کشور طی هفته اول و دوم آبان 94

الف ـ مروری بر وضعیت بارش و دمای مهر ۹۴

بر طبق خروجی نقشه های ناهنجاری مجموع بارش ۳۰ روزه (مهر ۹۴)، بر روی کرانه های جنوب غربی دریای خزر، بخش هایی از شمال غرب، دامنه های زاگرس میانی به سمت بخش شرقی البرز مرکزی (شرق استان تهران و غرب سمنان) و مناطقی از جنوب استان سیستان و بلوچستان در جنوب شرق کشور درجاتی از فرانرمال بارشی را نشان می دهند. بیشترین میزان ناهنجاری بارش متعلق به کرانه های جنوب غربی دریای خزر در استان گیلان، شمال استان آذربایجان، بخش هایی محدودی از البرز غربی با بیش از ۱۰۰ میلی متر فراتر از نرمال دیده می شود.

در سایر مناطق کشور میزان ریزش های ماه انحراف قابل توجهی نسبت به نرمال را نشان نمی دهد.

شکل ۱: نقشه ناهنجاری بارش ثبت شده طی مهر ۹۴ (میلی متر)

منبع: http://www.cpc.ncep.noaa.gov/products/african_desk/cpc_intl/casia/afghan_rfe_rms_30day_cas_anom.gif

الگوی اطلس شرقی (EA)

 الگوی اطلس شرقی (EA) دومین مد مهم تغییر پذیری با فراوانی کم در اطلس شمالی می باشد و به عنوان یک مد اصلی در همه ماه ها نمایان می شود. الگوی EA از لحاظ ساختاری مشابه با NAO می باشد و شامل یک دو قطبی شمال – جنوب از مراکز ناهنجار می باشد که اطلس شمالی را از شرق به غرب پوشش می دهد. مراکز ناهنجار الگوی EA به طرف جنوب شرق تا خطوط گرهی الگوی NAO جابجا می شوند. به این دلیل، الگوی EA اغلب به عنوان یک الگوی تغییر جهت یافته جنوبسو NAO تفسیر می شود. با این حال، میانه عرض جغرافیایی پائین تر دربرگیرنده یک ارتباط قوی جنب حاره در رابطه با تعدیل شدت و مکان پشته جنب حاره می باشد. این ارتباط جنب حاره، الگوی EA را متمایز از همتای NAO آن می کند. این الگوی EA مشابه با الگوی نشان داده شده در مطالعه بارنستون و لیوزی (1987) می باشد، اما به طور متمایزی متفاوت از الگوی EA می باشد که در اصل توسط والاس و گوتزلر (1981) تعریف شده است.

وضعیت پوشش برف اوراسیا (Euraia Snow Cover)

 افزایش پوشش برف غرب روسیه

یکی از فاکتورهای اقلیمی بسیار مهم  که در عرض های شمالی موقعیت کشور ما در حال رخداد هست، مساله پوشش برف روسیه می باشد. به لحاظ پوشش برف این موقع از سال که ماه اکتبر و آغاز شکل گیری پوشش برف روسیه و اوراسیاست در وضعیت مطلوبی قرار داریم. طبق آرشیو مرکز ملی یخ / (National Ice Center (NIC ما به لحاظ پوشش برف اوراسیا از خیلی از سال ها در رتبه های بالاتری هستیم، اما از رکودهای ثبت شده چندین رتبه پایین هستیم. مهم ترین مساله ای که اخیرا یعنی در روز ۱۸ مهر اتفاق افتاده یک نوع انفجار در پوشش برف غرب روسیه است. بطوری که در تصویر منتشر شده روز ۱۰ اکتبر ما شاهد افزایش ناگهانی در پوشش برف غرب روسیه هستیم ! با توجه به آرشیو NIC کمتر سالی پوشش برف روسیه تا به این سرعت ظاهر شده، بطوری که تنها سال ۲۰۰۲ به وضعیت فعلی نزدیک تر هست. در این سال پوشش برف تا مرز اروپایی روسیه گسترش پیدا کرده بود. ما از سال های ۲۰۱۲ و ۲۰۱۴ که تشکیل پوشش برف سریعی داشتند جلوتر هستیم. اگر این پوشش برف غرب روسیه نقطه آغاز پوشش برف فرانرمال در اسکاندیناوی باشد، می تواند در ترکیب با عوامل دیگر به بلاکینگ عرض های بالاتر منتج شود.

شکل ۱. تصویر پوشش برف و یخ روز ۹ اکتبر ۲۰۱۵ (۱۷ مهر ۹۴) سمت راست و روز ۱۰ اکتبر ۲۰۱۵ (۱۸ مهر ۹۴) سمت چپ؛ منبع: آرشیو داده های NIC (مرکز ملی یخ).