پیش بینی فصلی پاییز 96: سال های آنالوگ مشابه با وضعیت احتمالی پاییز 96 با تاکید بر الگوی دمایی و فشار تابستان جاری (شماره 5)

---

پیش بینی فصلی پاییز 96 شماره 5 در تاریخ دوشنبه 30 مرداد 96 منتشر شد. 

در این پیش بینی به بررسی سال های آنالوگ مشابه با پاییز 96 با تمرکز بر شرایط دمایی و الگوی فشار تابستان جاری و ارتباط آن با پاییز پیشرو پرداختیم. 

همانطور که در پست تحلیل سینوپتیک تیر ماه 96 بدان اشاره شد اولین ماه تابستان امسال در شرایطی سپری شد که به طور عمده میانگین بارش ها در سطح کشور گرایش به کاهش را نشان داد، لذا تیر ماه امسال در زمره تیر ماه های خشک تر نسبت به شرایط بلند مدت قرار داشت. (برای اطلاعات بیشتر به پست تحلیل سینوپتیک تیر 1396 مراجعه نمائید):

بارش و دمای تیر 96:

"همانطور که از خروجی نمودار تغییرات بارندگی استانی تیر 96 از مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران بر می آید، تیر 96 در کل ماه خشکی نسبت به میزان مقادیر بلند مدت بوده ست، بطوری که میانگین بارندگی کشور 11 % کاهش را نشان می دهد. در بین 31 استان کشور 21 استان با بارش های کمتر از نرمال و 10 استان با بارش های فراتر از نرمال با درجات متفاوتی طی تیر ماه 96 مواجه بوده اند. طی تیر 96 بیشترین میزان کاهش بارندگی ها از آن استان کهکیلویه و بویر احمد و پس از آن خوزستان بترتیب با 100% و 99.8 % و استان مرکزی با 406.8 % پر بارش ترین ایستگاه های کشور نسبت به میزان مقادیر بلند مدت خود طی تیر ماه بوده اند."

"طی تیر 96، عمده استان های واقع در شرق _ مرکز کشور دارای متوسط دمای کمتر از نرمال بوده و هوا به نسبت در مقایسه با حدود نرمال بلند خنکتر بوده است؛ استان های خراسان رضوی، شمالی، جنوبی، نیمه شمالی سیستان و بلوچستان، فارس، اصفها ن و یزد بین 0.5 تا 1.5 درجه سلسیوس کمتر از نرمال های بلند مدت تیر ماه بوده اند. در مقابل بخش های غربی کشور از میانگین دمای ماهیانه گرمتری نسبت به نرمال های بلند مدت برخوردار بوده اند؛ استان های آذربایجان غربی، شرقی، اردبیل، کردستان، زنجان، قزوین، همدان، کرمانشاه، و خوزستان بین 0.5 تا 2.5 درجه سلسیوس گرمتر از میزان نرمال طی تیر ماه واقع بوده اند. نوار ساحلی خزر در شمال و کرانه های جنوبی کشور نیز از قاعده میانگین دمای هوا گرمتر طی تیر ماه 96 استثنا نبوده اند؛ در کرانه های دریا خزر بین 0.5 تا 2 درجه سلسیوس (روند افزایشی میانگین دمای هوا تیر ماه از شرق به غرب) و در کرانه های جنوبی کشور بین 1 الی 2 درجه سلسیوس هوا گرمتر از نرمال بلند مدت بوده ست. "

این شرایط موضوع بررسی سال های آنالوگ مشابه ای شد که در آن ها تابستان ها با الگویی شبیه به گرمایش غرب و سرمایش شرق کشور باشد، در نهایت 9 سال مشابه در این خصوص بدست آمد: 1329، 1336، 1339، 1349، 1371، 1372، 1385، 1389 و 1393.

پیش بینی آب و هوای کشور طی یکماه آینده (10 مرداد الی 9 شهریور 96)

---

اعم موارد مهم در این پیش بینی (اوت 2017):

• با بی هنجاری مثبت ارتفاع لایه تراز 500 هکتوپاسکال و تقویت زبانه های توده هوای پرفشار تراز سطح دریا ضمن رخداد فرارفت هوای خنک بر روی فلات ایران با کاهش ضخامت لایه جو و خنک شدن هوا بر روی پهنه فلات ایران همراه بوده اما در مقابل در غرب منطقه با کاهش میزان فشار تراز سطح دریا (تقویت زبانه های کمفشار) و افزایش میزان ارتفاع تراز میانی، افزایش میزان ضخامت جو و در نتیجه وقوع گرمایش پیش بینی می شود.
• وضعیت شاخص الگوهای SCAND، WP، EA و ... طی ماه اوت 2017، تشدید ضلع غربی کمربند پرفشار جنب حاره فعال در منطقه را در پی داشته، همپیوندی حدود شمالی پشته پر ارتفاع جنب حاره با پر ارتفاع مستقر بر روی عرض های بالاتر در غرب خاورمیانه پیش بینی می شود.
• گردش سیکلونی (پادساعتگرد) در لایه تراز 500 هکتوپاسکال، ضمن کاهش ضخامت لایه جو، موجب می گردد که هوای خنک تر آسیا مرکزی و میانه از جانب عقب چرخند به روی فلات ایران پمپاژ شود، در نتیجه معدل دما هوا ماه اوت نسبت به هنجار بلند مدت در بخش وسیعی از ایران کاهش خواهد داشت.
• بطور کل در استان های نیمه شرقی و مرکز کشور؛ استان های خراسان شمالی، رضوی، جنوبی، سمنان، یزد، اصفهان، نیمه شمالی استان های سیستان و بلوچستان، کرمان، فارس و چهارمحال و بختیاری نرمال تا 1- درجه سلسیوس خنک تر از میزان نرمال بلند مدت پیش بینی می شود. بر روی کرانه های جنوبی کشور، جنوب استان های سیستان و بلوچستان، هرمزگان و بوشهر بین 0.5 تا 1 درجه سلسیوس دمای هوا بالاتر از حد نرمال های بلند مدت پیش بینی می شود. بر روی نوار غرب و شمال غرب کشور متوسط دما هوا تا 1 درجه سلسیوس دما هوا گرمتر بوده و در شمال غرب کشور این میزان می تواند تا 1.5 درجه سلسیوس افزایش یابد. بر روی کرانه های دریا خزر تلورانس دما هوا بالاتر خواهد بود، به این معنا که نوسانات دمایی در طی یکماهه آینده در سطح بالاتری واقع می باشد، بطور کل متوسط دمای هوا بر روی کرانه های دریا خزر تا 0.5 درجه سلسیوس می تواند بالاتر از حالت نرمال بلند مدت واقع گردد. 
• بر اساس خروجی مدل های پیش یابی،  عمده بارش های ماه اوت بر روی کرانه های دریا خزر و شمال غرب کشور متمرکز خواهد بود که هسته بیشینه بارش طی این ماه بر روی کرانه های غربی دریا متمرکز بر استان گیلان با 150 میلی متر پیش بینی می شود. در بیشتر مناطق کشور مجموع بارندگی های مورد انتظار در محدوده سطح هنجار این موقع از سال  خواهد بود، بر روی شمال غرب کشور بارش ها در محدوده نرمال های بلند مدت بوده در برخی از نواحی استان های آذربایجان غربی، شرقی و اردبیل احتمال بی هنجاری های مثبت (بالاتر از نرمال) وجود خواهد داشت. بارندگی در کرانه های دریا خزر نزدیک به نرمال های بلند مدت واقع می باشد، در نیمه اول ماه اوت 2017 میزان بارش ها گرایش به کمتر از نرمال های بلند مدت بوده اما در نیمه دوم ماه بارش ها به نرمال ها نزدیک شده و حتی در برهه هایی فراتر از نرمال بلند مدت دور از انتظار نخواهد بود، در مجموع بارندگی ها در کرانه های غربی خزر نرمال با گرایش به فرانرمال و در کرانه های شرقی نزدیک به نرمال با احتمال بی هنجاری منفی بارش دیده می شود. 

در این پیست به پیش بینی آب و هوای کشور طی یکماه آینده (10 مرداد الی 9 شهریور 96) می پردازیم:

الگوی چشم انداز نقشه تراز 500 هکتوپاسکال نشان دهنده بی هنجاری مثبت ارتفاع تراز میانی بر روی سرتاسر جنوب نوار عرض معتدله اوراسیا می باشد. از اینرو استقرار پشته پر ارتفاع بر روی اروپا طی یکماه آینده پیش بینی می شود. بر روی عرض های شمالی تر بر فراز شمال اقیانوس اطلس، شمال غرب اروپا، حوزه اسکاندیناوی و نواحی شمالگان بی هنجاری منفی ارتفاع تراز 500 هکتوپاسکال پیش بینی می شود. در نتیجه سرتاسر عرض جنب قطبی اروپا و شمال غرب روسیه حاکمیت ناوه کم ارتفاع پیش بینی می شود. برقراری شرایط الگوی نسبتا مداری بر روی سرتاسر اوراسیا سبب خواهد شد میزان شدت سرعت باد در هسته روبادها بر روی عرض های شمالی افزایش یابد. طی ماه اوت فاز نوسان NAO شکل منسجمی را نشان نداده و تغییر فازهای آن بیشتر به سمت منفی می باشد، از نیمه دوم ماه اوت به نظر می رسد گرایش  شاخص NAO به فاز مثبت بیشتر صورت گیرد. فاز منفی شاخص SCAND نیز طی ماه اوت با بی هنجاری منفی ارتفاع بر روی شمال شرق اقیانوس اطلس، اسکاندیناوی و شمال غرب روسیه و بی هنجاری مثبت ارتفاع بر روی سرتاسر جنوب اروپا، حوزه مدیترانه و با شدت کمتر در غرب خاورمیانه همراه خواهد بود. فاز منفی الگوی غرب اقیانوس آرام (WP) طی ماه اوت با بی هنجاری مثبت بر روی حوزه اروپا و جنوب غرب خاورمیانه همراه خواهد بود و بالاخره فاز مثبت الگوی شرق اطلس (EA) نیز، با بی هنجاری منفی ارتفاع بر روی شمال شرق اقیانوس اطلس شمالی و بی هنجاری مثبت ارتفاع بر روی سرتاسر اروپای جنوبی ، مدیترانه  و جنوب غرب آسیا همراه می باشد.

طی یکماه آینده منتهی به 9 شهریور 96، بر روی سرتاسر اروپا مرکز پر ارتفاع تراز 500 هکتوپاسکال با بی هنجاری مثبت ارتفاع لایه میانی جو را خواهیم داشت که با توجه به بی هنجاری مثبت ارتفاع تراز 500 هکتوپاسکال بر روی غرب خاورمیانه همراست و تشدید ضلع غربی کمربند پرفشار جنب حاره فعال در منطقه را در پی دارد، همپیوندی حدود شمالی پشته پر ارتفاع جنب حاره با پر ارتفاع مستقر بر روی عرض های بالاتر در غرب خاورمیانه پیش بینی می شود، این سطح وسیعی پر ارتفاع لایه تراز میانی با تشدید واچرخندی و نزول دینامیک هوا موجب استقرار هوای گرم و خشک بر روی غرب خاورمیانه می گردد. از طرف دیگر حاکم شدن مرکز کم ارتفاع بر روی شرق منطقه با کاهش ضخامت جو ضلع شرقی کمربند پر ارتفاع جنب حاره تضعیف می یابد، از این رو هوای خنکتر و پتانسیل صعود را بر روی پهنه فلات ایران خواهیم داشت.