جنگلهای بارانی آمازون در شعله های آتش ...

---

 جنگلهای بارانی آمازون برزیل در بالاترین حد از سال 2013 در حال سوختن است، از زمانی که اولین مرکز تحقیقات فضایی آن کشور شروع به ردیابی آتش سوزی کرد. 

تصویر هوایی دود برخاسته  از دو کیلومتر طول مناطق  آتشسوزی جنگل بارانی آمازون را در فاصله 65 کیلومتری پورتو ولوو، ایالت Rondonia، در شمال برزیل، طی  تاریخ 23 اوت نشان می دهد.

جنگلهای بارانی آمازون چقدر بزرگ است و چه اهمیتی دارد؟

طبق صندوق جهانی حیات وحش، بزرگترین جنگلهای بارانی جهان، آمازون دارای هشت کشور است و 40٪ از آمریکای جنوبی را پوشش می دهد - منطقه ای که تقریباً به اندازه دو سوم ایالات متحده است. بیش از 30 میلیون نفر در آمازون زندگی می کنند که تعداد زیادی از پستانداران، پرندگان، دوزیستان و خزندگان نیز در آن زندگی می کنند که اکثر آنها بومی منطقه هستند. هر دو روز یک گونه جدید گیاهی یا جانوری در آنجا کشف می شود.

جنگل آمازون، که حدود 20٪ اکسیژن زمین را تولید می کند، اغلب "ریه های سیاره" نامیده می شود.  آتش سوزی در آمازون که دو سوم آن در برزیل است، اکوسیستم جنگلهای بارانی را تهدید می کند و همچنین بر کل کره زمین تأثیر می گذارد.

چه اتفاقی می افتد و از کی آغاز شده است؟

از ابتدای سال 2019، موسسه ملی تحقیقات فضایی برزیل (معروف به INPE) بالغ بر 72,843 مورد آتش سوزی در این کشور گزارش کرده است که بیش از نیمی از این موارد در منطقه آمازون مشاهده شده است. INPE اظهار داشت، این بدان معناست که بیش از وسعت 1.5 زمین فوتبال از جنگلهای بارانی آمازون در هر دقیقه از بین می روند.

طبق اعلام این مؤسسه، افزایش 80 درصدی جنگل زدایی طی امسال در مقایسه با سال گذشته رخ داده است.

بر اساس نقشه تهیه شده توسط برنامه ماهواره ای اتحادیه اروپا (Copernicus)، دود ناشی از آتش سوزی در سراسر برزیل تا سواحل شرقی اطلس گسترده می شود. دود تقریبا نیمی از کشور را تحت پوشش قرار داده و شروع به گسترش بسوی کشورهای همسایه پرو، بولیوی و پاراگوئه کرده است.

حتی شهر سائو پائولو، بیش از 2735 کیلومتر دورتر، مقادیری از دودهای جنگل سوخته را دریافت کرده است. تصاویری از سطح شهر که آسمان را در اواسط بعد از ظهر نشان می دهد، خورشید تا حدی توسط خاکستر و دوده پوشیده است.

در سراسر جهان، مردم در حال به اشتراک گذاری تصاویر و فیلم هایی هستند که بقایای بر جای مانده از  مسیر آتشسوزی را نشان می دهند.

علت چیست - چگونه می تواند یک جنگل های بارانی مرطوب بسوزد؟

کریستین پوآیر، مدیر برنامه سازمان غیر انتفاعی دیده بان آمازون، گفت: کشاورزان و دامداران از مدت ها قبل برای پاک کردن زمین و آماده سازی آن از آتش سوزی استفاده می کردند، بنابراین احتمالاً آنها در پشت آتش سوزی های غیرمعمول زیادی هستند که امروز در آمازون در حال شعله ور هستند.

هالی برینک هواشناس CNN، گفت: آتش سوزی امسال با الگوی کشاورزی ثابت فصلی مطابقت دارد. "بهترین زمان برای سوزاندن به دلیل خشک بودن پوشش گیاهی است. (کشاورزان) منتظر فصل خشک هستند و آنها شروع به سوزاندن و پاکسازی مناطق می کنند تا گاوهایشان بتوانند چرا کنند و این همان چیزی است که ما گمان می کنیم در آنجا اتفاق افتاده است."

پوآیر توضیح داد برخلاف جنگلهای خشکی مثل کالیفرنیا یا استرالیا، حتی در فصول خشک سال، جنگلهای بارانی نمی توانند به راحتی آتش بگیرند. 

آلبرتو ستزر، دانشمند ارشد INPE، با پوآیر موافق است.

ستزر از طریق ایمیل به CNN گفت: معتقد است که 99٪ آتش سوزی ها ناشی از اقدامات انسانی "به صورت هدفمند یا تصادفی" است. 

آیا جنگل زدایی فقط در برزیل اتفاق می افتد؟

جنگل زدایی نه جدید است و نه محدود به یک ملت.

به گفته نیگل سایزر، اکولوژیست جنگل های حاره و مدیر پروژه معاهده جنگل های بارانی، در سرتاسر جهان، زمین های پاکسازی شده برای گسترش کشاورزی و دیگر فعالیت ها از قبیل گاوه داری ، تولید سویا و تولید الوار مورد نیاز است.

سیزر گفت: "این مسئولیت 80 تا 90٪ از بین رفتن جنگل های حاره در سراسر جهان را بر عهده دارد."

براساس گزارش صندوق جهانی حیات وحش، در حال حاضر، 20 درصد از وسعت زیست بوم آمازون شامل نه تنها جنگل های بارانی بلکه مناطق مجاور، توسط فعالیت های معادن، صنایع الوار، کشاورزی، سدهای برق آبی و جاده سازی از بین رفته اند.

گروه های محیط زیست می گویند، در آمازون، این فعالیت می تواند کند شده و یا در یک مسیر تاب آوری انجام شود.

سیزر گفت: "بسیاری از آنالیزها و داده های ماهواره ای نشان داده اند زمین های قبلا پاکسازی شده  بسیاری وجود دارند - تعداد زیادی بی استفاده یا بسیار ضعیف بهره بری و مدیریت شده اند - که می توانیم از آنها برای تولید مواد غذایی استفاده کنیم." "ما برای انجام این کار در برزیل نیازی به پاکسازی جنگل های جدید نداریم."

چه چیزی می تواند ناشی از جنگل زدایی آمازون باشد؟

در حال حاضر، آمازون یک "جاذب" برای دی اکسید کربن (CO2) است، گازی که به طور عمده از سوزاندن سوخت های فسیلی مانند زغال سنگ، نفت و گاز طبیعی تولید می شود. در شرایط طبیعی، گیاهان CO2 را از اتمسفر برای فتوسنتز جذب می کنند و کربن حاصله باعث رشد گیاهان می شود و اکسیژن را مجدداً وارد هوا می کنند.

دانشمندان می گویند انتشار زیاد دی اکسید کربن در گرم شدن کره زمین ما نقش دارد.

آمازون امروزه منبع خالص اکسیژن است - با وجود این واقعیت که حدود 20٪ از کل انتشار دی اکسید کربن در جهان ناشی از جنگل زدایی است. طبق پیش بینی صندوق جهانی حیات وحش، آمازون تا قبل از آتش سوزی های اخیر، به دلیل جنگل زدایی، تا 0.5 میلیارد تن کربن در سال آزاد می کرد.

با این حال، برخی از متخصصان محیط زیست معتقدند، افزایش جنگل زدایی به موازات سایر شرایط زیست محیطی می تواند باعث شود تا آمازون به جای مخزن، منبع CO2 شود. (میزان اکسیژن ساطع شده کاهش می یابد، در حالی که بالون های دی اکسید کربن در جو قرار می گیرند.)

براساس اعلام صندوق حیات وحش جهانی، آمازون به جای اینکه بتواند سیاره را از اثرات گرم شدن کره زمین حفظ کند، می تواند با انتشار مقادیر بیشتری دی اکسید کربن و کمک به تغییر آب و هوا به سیاره آسیب برساند. اخیراً ، صلح سبز (Greenpeace) رئیس جمهور برزیل، جایر بولسونارو  و دولت وی را "تهدیدی برای توازن آب و هوا" نامید.

پوآیر از این نظر پشتیبانی می کند. وی گفت: "آمازون برای آینده ما و توانایی ما برای جلوگیری از بدترین تغییرات آب و هوایی بسیار مهم است."

چه عواملی سیاسی در جنگل زدایی تأثیر می گذارد؟

گروه های محیط زیستی تقصیر را بر گردن بولسونارو انداختند؛ به عقیده آنها با ضعف در کنترل های محیطی و تشویق به جنگل زدایی، آمازون به خطر افتاده ست.

بولسونارو که در اکتبر سال 2018 انتخاب شد، با کشف پتانسیل اقتصادی آمازون، وعده شکوفایی اقتصادی را داد. از زمان انتخاب وی، بولسونارو بودجه سازمان اجرایی محیط زیست کشور را 23 میلیون دلار کاهش داده است. پس از این کاهش بودجه، براساس داده های ارسال شده توسط Observatorio do Clima (رصدخانه آب و هوا) که شامل ائتلافی از سازمان های محیط زیستی غیردولتی برزیل هستند، عملکرد سازمان کاهش یافت.

کارلوس ریتل، دبیر اجرایی Observatorio do Clima به بخش اسپانیولی CNN گفت: وعده ها، اقدامات و موضع گیری های رئیس جمهور بولسونارو ممکن است دامداران، کشاورزان و صنایع چوبسازی را برای تصاحب و  کنترل بیشتر منطقه رویش آمازون  جسورتر کند.

یک کاپیتان سابق ارتش، بولسونارو محافظه کار سال گذشته پیروزی چشمگیری بر حزب مخالف کارگران، که بیش از 13 سال تحت ریاست جمهوری لوئیز ایناسیو لولا دا سیلوا (2003 تا 2011)  بر برزیل حکومت می کرد و جانشین وی دیلما روسف (2016 تا 2011) بود، بدست آورد.

موفقیت وی به رسوایی گسترده فساد سیاسی نسبت داده می شود که نه تنها لولا، روسف و دیگر سیاستمداران را به دام انداخت بلکه باعث رکود طولانی مدت شد که ملت 200 میلیون نفری را فلج کرد.

بولسونارو اخیراً توضیح آلترناتیوی در مورد آتش سوزی های اخیر آتش سوزی آمازون بیان کرد.

وی گفت:"ما از  ان جی او ها [سازمان های غیر دولتی] پول گرفتیم." "آنها اکنون کمبود منابع را احساس می کنند. بنابراین، شاید، انواع ان جی او ها برای ایجاد یک نگاه منفی علیه من و دولت برزیل این اقدامات جنایی را انجام می دهند."

رهبران جهان پاسخ دادند؟

رئیس جمهور فرانسه امانوئل مکرون آتش سوزی های گسترده برزیل را "یک بحران بین المللی" خواند.

ماکرون روز پنجشنبه توئیت کرد: "خانه ما در آتش است. به معنای واقعی کلمه". وی پیشنهاد کرد که اعضای گروه G7 - کانادا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، ژاپن، انگلیس و آمریکا - باید در جلسه آینده خود در روز شنبه درباره آتش سوزی ها بحث کنند.

دولت آلمان از ماکرون حمایت کرد و آتش سوزی ها را "وحشتناک و تهدید آمیز" خواند. استیفن سیبرت سخنگوی دولت می گوید وسعت آتش سوزی تأثیرات جهانی دارد و صدراعظم آلمان در خصوص طرح بحث در  G7 از رئیس جمهور فرانسه حمایت می کند.

بولسونارو اظهار کرد: "پیشنهاد رئیس جمهور فرانسه مبنی بر بحث درباره موضوعات آمازون در گروه G7 بدون مشارکت کشورهای منطقه، یادآور طرز فکر استعماری نامناسب در قرن 21 است."

چه کاری می توانی انجام بدهیم؟

نیازی نیست که منتظر بمانید تا سیاستمداران عمل کنند.

برای کمک به مناطق جنگلی جهان، می توانید در اتحادیه های Rainforest Trust و Rainforest Alliance همکاری کنید. بنیاد Arbor Day همچنین برنامه ای برای نجات جنگلهای بارانی حاره ای که برای 50٪ از گیاهان و حیوانات جهان زیست بوم فراهم می کند، در اختیار شما قرار می دهد.

همچنین می توانید محصولاتی را بخرید که دارای مهر و موم "گواهی Rainforest Alliance" هستند. هزاران محصول از مزارع که استانداردهای پایداری را رعایت کرده اند، گواهی کسب کرده اند - از جمله قهوه ، شکلات و موز.

کمتر رانندگی کنید ، بیشتر قدم بزنید. سایزر توصیه می کند اگر توانایی تهیه آن را دارید، "یک اتومبیل با سوخت مناسب تر بخرید". وی گفت، تنظیم ترموستات های شما فقط با دو درجه باعث ایجاد تحول می شود (ضمن اینکه در هزینه شما صرفه جویی می شود).

همچنین می توانید از خوردن گوشت گاو نیز خودداری کنید. گاوها گاز گلخانه ای به نام متان تولید می کنند که اثر گلخانه ای آن 25 برابر بیشتر از دی اکسید کربن است. گاو مسئول 41٪ کل انتشار گازهای گلخانه ای تولید شده توسط دام است که به نوبه خود 14.5٪ از کل انتشار گازهای جهانی را به خود اختصاص می دهد.

جسی یونگ، هابل آلوارادو، فلورا شارنر، سی جی دیویس، الیزا مکینتوش، آرنود سیاد، هلن ریگان و تیلور بارنز از CNN در این گزارش نقش داشتند.

ترجمه مهرداد شهبازی از آژانس آب و هوایی ایران www.iranclimate.ir