تحلیل نقشه های هواشناسی طی 14 روز آینده منتهی به هفته دوم مرداد 98

---

طی هفته اخیر، هفته چهارم تیر ماه 98 بر روی عرض های قطب شمال الگوی آنومالی مثبت ارتفاع / فشار جو نشان دهنده تضعیف ورتکس قطبی بوده، در نتیجه حلقه بادهای غربی بر روی اوراسیا، متحمل جریانات نصف النهاری و رخداد ماندایی بر روی منطقه شرق اروپا می باشد. مرکز سیکلونی فعال بر روی شمال غرب روسیه با الگوی گردش پادساعتگرد، فرودبلندی تا عرض های جنوبی بروی منطقه بالکان و پهنه آبی دریا مدیترانه گسترانید ست که  محدوده جنوب شرقی آن تا حوزه شمال غرب تا غرب منطقه خاورمیانه را تحت تاثیر قرار داده است. گذر جریانات ناپایدار بروی منطقه ما به بروز ناپایداری های منتج به بارش در نیمه شمالی و نقاطی از غرب کشور منتهی شده است. از بین 31 استان حدود 16 استان طی هفته اخیر گزارش بارندگی ها را به ثبت رساندند. بالاترین مجموع مقادیر بارش هفتگی از رامسر به میزان 77.6 میلی متر به ثبت رسید، بعد از آن نوشهر با 57.1 میلی متر سردمدار شد. 

بر روی منطقه موسمی جنوب شرقی ایران بارندگی ها در برخی ایستگاه های مستقر در این منطقه به ثبت رسیدند. در این ناحیه ایرانشهر با 17.5 میلی متر بالاترین میزان بارش ها را طی این هفته به خود اختصاص داد و رتبه دوم از آن سراوان با 8.2 میلی متر شد.

طی هفته اخیر متوسط دما هوا در بسیاری از مناطق کشور گرمتر از حد نرمال بلند مدت قرار داشته است. بطوری که بر روی غالب مناطق نیمه شمالی، مرکز و باند شرقی کشور دما هوا گرمتر از شرایط عادی این موقع از سال تجربه شد. بالاترین میزان ناهنجاری متوسط دما هوا هفتگی بر روی استان های مرتبط با حاشیه جنوبی رشته کوه البرز و نواحی از شمال شرق کشور بوده است. بالاترین بیشینه دما هوا طی هفته اخیر از آن ایستگاه شوش با 50.5 درجه سلسیوس واقع در خوزستان به ثبت رسید، این در حالی ست که کمترین میزان کمینه دما هوا گزارش شده 5.9+ درجه سلسیوس از ایستگاه بابارشانی واقع در کردستان مخابره شد.

متوسط دما هوا طی این هفته بر روی نوار غرب و جنوبی عموماً  نرمال و در برخی مناطق کمتر از حد نرمال بلند مدت واقع بوده ست. 

الگوی نقشه های هواشناسی حاکی از حاکمیت سلول کمربند پر ارتفاع جنب حاره بر روی کشور بوده و در نتیجه طی 14 روز آینده همچنان هوای گرمتر از شرایط عادی بر روی بیشتر مناطق متمرکز بر مناطق داخلی حاکمیت دارد. همچنان که طی هفته نخست مرداد ماه 98 در بیشتر مناطق کشور متوسط دما هوا گرمتر از نرمال بلند مدت ست. اما طی هفته دوم ماه با گسترش یک تراف کم ارتفاع بر روی شمال دریا مازندران تقویت شارش های خنک شمالی موجب کاهش میانگین دما هوا بر روی بخش های شمالی کشور خواهد شد. به نظر می رسد متوسط دما هوا بر روی نوار جنوبی کشور همچنان طی 14 روز آینده عمدتاً نرمال با گرایش به کمتر از نرمال بلند مدت باشد.

مدل های پیش یابی بارندگی نشان می دهند که طی دو هفته آینده عمده بارش ها بر روی کرانه های دریا مازندران ریزش خواهد یافت، بنابر این هسته های بارش بر روی گیلان، مازندران و گلستان متمرکز می گردند. طی 14 روز آینده پیش بینی می شود، بارندگی ها در منطقه موسمی جنوبشرقی کشور در بخش هایی از سیستان و بلوچستان، کرمان، هرمزگان و جنوب فارس  رخداده و این بارندگی ها در طی هفته دوم مرداد ماه روند تقویت را تجربه نماید.

به نظر می رسد همچنان پتانسیل بارندگی های ناگهانی و موقتی ناشی از همرفت های عصرگاهی بر روی دامنه های زاگرس و البرز مهیا باشد.

الگوی نقشه های هواشناسی نشان می دهد که طی 14 روز آینده بر روی بخش هایی از آسیا توده هوای کم ارتفاع / فشار جو استقرار دارد. این در حالی ست که با تداوم حاکمیت توده هوای پر ارتفاع جنب حاره شرایط مطلق تابستانی به همراه هوایی گرم بر روی فلات ایران پیش بینی می شود. طی هفته نخست مرداد ماه گسترش شمال سوی کمربند پرارتفاع جنب حاره به عرض های بالاتر که مرکز آن بر روی ترکمنستان و در حوالی جنوب آرال - شرق کاسپین واقع می گردد، و از سوی دیگر بر روی سرتاسر عرض 40 تا 45 درجه الگوی پشته پرارتفاع حاکمیت خواهد داشت، در نتیجه این شرایط هوای گرم علاوه بر عرض های جنوبیِ داخل فلات ایران، به نیمه شمالی کشور نیز گسترش یافته و هوای سراسر گرم در غالب مناطق تداوم خواهد داشت.

اما طی هفته دوم مرداد ماه با گسترش توده هوای کم ارتفاع جو مستقر بر روی غرب روسیه و گسترش آن بر روی دریا مازندران حدود شمالی کمربند جنب حاره به عرض های جنوبی تر عقب نشینی کرده و مرکز آن بر روی فلات ایران حاکم می گردد. بدین سان همچنان که هوای گرم بر روی فلات مرکزی ایران تداوم خواهد داشت، اما مجال برای گسترش شارش های خنک شمالی بر روی شمال غرب  و نوار شمالی فراهم می گردد که می تواند شکسته شدن شرایط گرمایش را به دنبال داشته باشد. به دنبال کشیدگی تراف مرکز ناوه عرض های شمالی به روی دریا مازندران شرایط جهت افزایش بارندگی ها بر روی نوار شمالی بخصوص نوار ساحلی دریا مازندران مناسب می گردد.

بر طبق پیش یابی مدل های بارشی، طی 14 روز آینده عمده بارش ها بر روی کرانه های دریا مازندران مستقر خواهد شد، محدوده بارش ها بر روی نواحی از شمال غرب، کرانه های دریا مازندران و ارتفاعات واقع در شمال شرق کشور می باشد. گسترش جریانات مرطوب توده هوای موسمی شبه قاره به جنوب و جنوب شرق کشور سبب رخداد ریزش هایی بر روی استان های سیستان و بلوچستان، کرمان، هرمزگان و جنوب فارس طی 14 روز آینده خواهد شد. 

همچنان پتانسیل بروز ناپایداری های منتج به رگبارهای ناگهانی تابستانی بر روی امتداد دامنه های شرقی زاگرس، برخی از نواحی مرکزی و دامنه های البرز وجود دارد.

مجموع بارندگی طی هفته های اول و دوم مرداد ماه بر روی کرانه های دریا مازندران گرایش به بیش از حد نرمال بلند مدت پیش بینی می شود که بیشتر سهم آن ناشی از بارندگی های پیش بینی شده هفته دوم می باشد. این وضعیت بر روی استان اردبیل به صورت نرمال و بیشتر از نرمال پیش بینی می گردد، این در حالی ست که بر روی استان های آذربایجان غربی و شرقی مقادیر بارندگی ها طی مدت زمان یاد شده نرمال با گرایش به کمتر از حد نرمال بلند مدت انتظار می رود.

با گسترش توده هوای موسمی شبه قاره بخصوص از هفته دوم مرداد ماه مقادیر بارش تجمعی طی 14 روز آینده بر روی ناحیه جنوب شرق افزایش یافته و بر روی نیمه جنوبی سیستان و بلوچستان، جنوب کرمان و شرق هرمزگان گرایش به فراتر از حد نرمال بلند مدت را نشان می دهد.

در سایر مناطق بارندگی ها در محدوده هنجار بلند مدت ست.

الگوی آنومالی مقادیر بارندگی طی هفته اول و دوم مرداد ماه بر طبق نقشه های ذیل به نمایش درآمدند؛ همانطور که ملاحظه می گردد مقادیر بارندگی طی هفته دوم مرداد ماه در هر دو ناحیه نوار شمالی و موسمی جنوب شرق روند صعودی را نشان می دهد. 

نقشه های پیش بینی مدل آنومالی دما هوا طی 14 روز آینده بر روی غالب نواحی داخلی فلات ایران هوایی گرمتر از حد نرمال بلند مدت را پیش بینی نموده است، عمده مناطق واقع بر روی دامنه های جنوبی تا جنوب غربی زاگرس، نواحی مرکزی، استان های حاشیه البرز و بخش های شرقی کشور بشکل بارزی نسبت به حد نرمال بلند مدت با هوایی گرم و تابستانه مواجه خواهند بود. 

طی هفته نخست مرداد ماه بر روی بخش های شمالی کشور به استثنای نواحی شرقی دریا مازندران و استان گلستان با هوایی به نسبت گرمتر از حد نرمال بلند مدت مواجه خواهند بود که دلیل آن بسط و توسعه واچرخند جنب حاره به عرض های شمالی و حاکمیت تاوایی منفی آن بر روی این مناطق می باشد. اما به نظر می رسد طی هفته دوم مرداد با گسترش تراف ناوه کم ارتفاع عرض های شمالی به روی دریا مازندران ضمن عقب رفت جنوبی حد شمالی پرارتفاع با ایجاد شارش های شمالی از میزان دما هوا به طرز ملموسی کاسته شده و میانگین دما در این مناطق به محدوده هنجار و حتی کمتر از آن سوق یابد.

بر روی حوره دریا خلیج فارس و بخش هایی از نوار جنوبی کشور متوسط دما هوا نرمال با گرایش به کمتر از حد نرمال بلند مدت را نشان می دهد.

با توجه به حرکت امواج MJO که طی هفته اول و دوم مرداد به فاز 1 و سپس 2 خود بر روی اقیانوس هند انتقال می یابد، الگوی تقویت همرفت و صعود دینامیک جو بر روی پهنه اقیانوس هند موجب می گردد که توده هوای فعال بر روی شبه قاره هند تقویت شده و گسترش یابد. 

همانطور که در انیمیشن مجموع بارش 7 روزه مشاهده می شود مقادیر بارندگی ها طی روند 14 روز آینده به سبب تقویت توده هوای موسمی شبه قاره صعودی بوده و گسترش خواهد یافت. به نظر می رسد این اتفاق سبب خواهد شد که بارندگی ها بر روی موسمی جنوب و جنوب شرق ایران طی 14 روز آینده بخصوص از هفته دوم مرداد ماه گرایش به فراتر از نرمال بلند مدت را داشته باشد.