تحلیل سینوپتیک تیر 1396: شهر کرد 3.8 درجه سردترین و اهواز با 53.7 درجه گرمترین های تیر 96 بوده اند

---

با توجه به الگوی ناهنجاری تراز 500 هکتوپاسکال طی تیر 96، حاکمیت مرکز پر ارتفاع تراز میانی بر روی غرب ترکیه مشهود می باشد که با برقرار الگوی گردش واچرخندی بر روی  شمال غرب خاورمیانه همراه بوده ست، نتیجه این شرایط افزایش ارتفاع لایه تراز جو بین 40+ تا 45+ متر بر روی بخش اعظم ترکیه و دریا سیاه و از 15+ تا 20+ متر بالاتر از نرمال بر روی بخش وسیعی از غرب خاورمیانه و ایران بوده ست. این افزایش میزان ارتفاع تراز لایه میانی جو با الگوی بی هنجاری متوسط فشار سطح دریا (MSLP) بین 1.5- تا نرمال در همین بخش (غرب خاورمیانه) توام گردیده ست. در نتیجه بر روی غرب خاورمیانه و ایران شرایط گرمایش دمای هوا حاکم بوده ست و بالعکس در شرق خاورمیانه و ایران با توجه به قرار گرفتن در مسیر جریانات شمالی لایه میانی و تمرکز زبانه های توده هوای پرفشار تراز سطح دریا فرارفت سرد و شارش هوای خنکتر در نیمه شرقی رویداد ست. 

طی تیر 1396، کمترین دمای ثبت شده مربوط به شهر کرد با دمای 3.8 درجه سلسیوس در استان چهارمحال و بختیاری و بیشترین دمای ثبت شده متعلق به اهواز با 53.7 درجه سلسیوس در استان خوزستان بوده ست. بیشترین بارش تجمعی هفتگی در هفته چهارم تیر 96 از ایستگاه مراوه تپه استان گلستان با 82 میلی متر به ثبت رسیده ست.

همانطور که از خروجی نمودار تغییرات بارندگی استانی تیر 96 از مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران بر می آید، تیر 96 در کل ماه خشکی نسبت به میزان مقادیر بلند مدت بوده ست، بطوری که میانگین بارندگی کشور 11 % کاهش را نشان می دهد. در بین 31 استان کشور 21 استان با بارش های کمتر از نرمال و 10 استان با بارش های فراتر از نرمال با درجات متفاوتی طی تیر ماه 96 مواجه بوده اند.

طی تیر 96 بیشترین میزان کاهش بارندگی ها از آن استان کهکیلویه و بویر احمد و پس از آن خوزستان بترتیب با 100% و 99.8 % و استان مرکزی با 406.8 % پر بارش ترین ایستگاه های کشور نسبت به میزان مقادیر بلند مدت خود طی تیر ماه بوده اند. 

طی تیر 96، عمده استان های واقع در شرق _ مرکز کشور دارای متوسط دمای کمتر از نرمال بوده و هوا به نسبت در مقایسه با حدود نرمال بلند خنکتر بوده است؛ استان های خراسان رضوی، شمالی، جنوبی، نیمه شمالی سیستان و بلوچستان، فارس، اصفها ن و یزد بین 0.5 تا 1.5 درجه سلسیوس کمتر از نرمال های بلند مدت تیر ماه بوده اند. در مقابل بخش های غربی کشور از میانگین دمای ماهیانه گرمتری نسبت به نرمال های بلند مدت برخوردار بوده اند؛ استان های آذربایجان غربی، شرقی، اردبیل، کردستان، زنجان، قزوین، همدان، کرمانشاه، و خوزستان بین  0.5 تا 2.5 درجه سلسیوس گرمتر از میزان نرمال طی تیر ماه واقع بوده اند.

نوار ساحلی خزر در شمال و کرانه های جنوبی کشور نیز از قاعده میانگین دمای هوا گرمتر طی تیر ماه 96 استثنا نبوده اند؛ در کرانه های دریا خزر بین 0.5 تا 2 درجه سلسیوس (روند افزایشی میانگین دمای هوا تیر ماه از شرق به غرب) و در کرانه های جنوبی کشور بین 1 الی 2 درجه سلسیوس هوا گرمتر از نرمال بلند مدت بوده ست. 

نقشه مجموع بارندگی کشور طی تیر 1396:

هفته اول تیر 96: بارندگی‌های خفیفی در نوارشمالی و بخش‌هایی از شمال شرق و شمال غرب کشور رخ داده است. بیشینه مجموع بارش این هفته در ایستگاه هرات بر (بارانسجی وزارت نیرو) در استان مازندران به میزان 38.1 میلی متر به ثبت رسید. 

پهنه بندی خشکسالی با استفاده از شاخص بارش مؤثر (EDI): مطابق نقشه مقابل که بیانگر وضعیت خشکسالی براساس شاخص بارش مؤثر 14 روزه می‌باشد، بیشتر مناطق کشور در وضعیت طبیعی بوده‌اند. برمبنای این شاخص استان‌های گلستان، سمنان، خراسان شمالی، آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی با خشکسالی خفیف مواجه بوده‌اند. ترسالی دربخش کوچکی از استان بوشهر مشاهده شده است. 

شاخص ماهوارهای (VHI) هفته سی و نهم ازسال زراعی: مطابق نقشه‌های مقابل و در هفته سی و نهم از سال زراعی جاری و برمبنای شاخص سلامت گیاهی (VHI=vegetation - Health Index) بخشهایی از کشور شامل قسمت هایی از نوار شمالی، شمال شرق، شمال غرب همچنین قسمت‌هایی از زاگرس میانی و جنوبی دارای تنش می‌باشند. نقشه سمت راست بیانگر وضعیت این شاخص در همین بازه زمانی درسال گذشته است که نشان دهنده سلامت گیاهی برای بیشتر مناطق غیربیابانی کشور به جز قسمتی ازحاشیه دریای خزر، شمال شرق، زاگرس میانی و جنوبی در آن مقطع از زمان می‌باشد. تصاویر ماهواره‌ای با یک هفته تأخیر در دسترس قرار می‌گیرند. 

اختلاف میانگین دمای هفته چهلم سال زراعی جاری نسبت به مدت مشابه در بلند مدت: نمودار زیر بیانگر اختلاف میانگین دمای هفته چهلم ازسال زراعی جاری با میانگین بلندمدت دما در همین هفته برای کل کشور و استان‌ها است. همان گونه که از بررسی این نمودار استنباط می‌شود در مقیاس کل کشور، طی هفته مذکور دمای هوا به میزان 1.3 درجه سلسیوس نسبت به میانگین بلندمدت در همین بازه زمانی افزایش داشته است. درمجموع، تمامی استان‌های کشور گرم‌تر از شرایط دمایی بلندمدت خود دراین بازه زمانی بوده‌اند. درمیان استان‌های کشور، کرمان و هرمزگان 1 درجه سلسیوس افزایش بیشترین اختلاف مثبت دما نسبت به شرایط 2.3 و 1.9 با  بلندمدت خود را ثبت نموده اند.

هفته دوم تیر 96: همانطور که در نقشه مقابل مشخص است در هفته چهل و یکم از سال زراعی جاری، بارندگی‌های خفیفی در قسمتی از نوارشمالی، شمال، شمال غرب و جنوب کشور رخ داده است. بیشینه مجموع بارش این هفته در ایستگاه ده صوفیان (بارانسجی وزارت نیرو) در استان سمنان به میزان 10.5 میلی متر به ثبت رسید.

پهنه بندی خشکسالی با استفاده از شاخص بارش مؤثر (EDI): مطابق نقشه مقابل که بیانگر وضعیت خشکسالی براساس شاخص بارش مؤثر 14 روزه می‌باشد، بیشتر مناطق کشور در وضعیت طبیعی بوده‌اند. برمبنای این شاخص استان‌های گلستان و آذربایجان شرقی با خشکسالی خفیف مواجه بوده‌اند. ترسالی در قسمتهایی از استان های هرمزگان، کرمان و کردستان مشاهده شدهاست. 

شاخص ماهوارهای (VHI) هفته چهلم ازسال زراعی: مطابق نقشه‌های مقابل و در هفته چهلم از سال زراعی جاری و برمبنای شاخص سلامت گیاهی (VHI=vegetation - Health Index) بخش هایی از کشور شامل قسمت‌هایی از نوار شمالی، شمالشرق، شمال غرب همچنین قسمت‌هایی از زاگرس میانی و جنوبی دارای تنش می‌باشند. نقشه سمت راست بیانگر وضعیت این شاخص در همین بازه زمانی درسال گذشته است که نشاندهنده سلامت گیاهی برای بیشتر مناطق غیربیابانی کشور به جز قسمتی ازحاشیه دریای - خزر، شمال شرق، زاگرس میانی و جنوبی در آن مقطع از زمان می‌باشد. 

 اختلاف میانگین دمای هفته چهلم و یکم سال زراعی جاری نسبت به مدت مشابه در بلند مدت: نمودار زیر بیانگر اختلاف میانگین دمای هفته چهل و یکم ازسال زراعی جاری با میانگین بلندمدت دما در همین هفته برای کل کشور و استانها است. همانگونه که از بررسی این نمودار استنباط می‌شود در مقیاس کل کشور، طی هفته مذکور دمای هوا به میزان 0.7 درجه سلسیوس نسبت به میانگین بلندمدت در همین بازه زمانی افزایش داشته است. درمجموع، 24 استان کشور گرم‌تر و 3 استان نیز خنک‌تر از شرایط دمایی بلندمدت خود دراین بازه زمانی بوده‌اند. درمیان استان‌های کشور، آذربایجانشرقی و سیستان وبلوچستان با 3.8 و 0.8 درجه سلسیوس افزایش و کاهش بیشترین اختلاف مثبت ومنفی دما نسبت به شرایط بلندمدت خود را ثبت نموده اند.

هفته سوم تیر 96: همانطور که در نقشه مقابل مشخص است در هفته چهل و دوم از سال زراعی جاری، بارندگی‌های خفیفی در نوارشمالی، شمال، شمال شرق، زاگرس میانی و قسمتی از جنوب کشور رخ داده است. بیشینه مجموع بارش این هفته در ایستگاه سنگده (بارانسجی وزارت نیرو) در استان مازندران به میزان 40.5 میلی متر به ثبت رسید.

پهنه بندی خشکسالی با استفاده از شاخص بارش مؤثر (EDI): مطابق نقشه مقابل که بیانگر وضعیت خشکسالی براساس شاخص بارش مؤثر 14 روزه می‌باشد، بیشتر مناطق کشور در وضعیت طبیعی بوده‌اند. برمبنای این شاخص تنها استان آذربایجان غربی با خشکسالی خفیف مواجه بوده است. ترسالی در قسمت هایی از شمال، شمال شرق، زاگرس مرکزی و همچنین استان‌های هرمزگان، کرمان، فارس، سیستان و بلوچستان و کرمانشاه مشاهده شده است. 

شاخص ماهوارهای (VHI) هفته چهل و یکم ازسال زراعی: مطابق نقشه‌های مقابل و در هفته چهل و یکم از سال زراعی جاری و برمبنای شاخص سلامت گیاهی (VHI=vegetation - Health Index) بخش هایی از کشور شامل قسمت‌هایی از نوار شمالی، شمالشرق، شمالغرب همچنین قسمتهایی از زاگرس میانی و جنوبی دارای تنش می‌باشند. نقشه سمت راست بیانگر وضعیت این شاخص در همین بازه زمانی درسال گذشته است که نشان دهنده سلامت گیاهی برای بیشتر مناطق غیربیابانی کشور به جز قسمتی ازحاشیه دریا ی خزر، شمال شرق، شمال غرب، زاگرس میانی و جنوبی در آن مقطع از زمان می‌باشد. 

اختلاف میانگین دمای هفته چهل و دوم سال زراعی جاری نسبت به مدت مشابه در بلند مدت: نمودار زیر بیانگر اختلاف میانگین دمای هفته چهل و دوم ازسال زراعی جاری با میانگین بلندمدت دما در همین هفته برای کل کشور و استان ها است. همانگونه که از بررسی این نمودار استنباط می‌شود در مقیاس کل کشور، طی هفته مذکور دمای هوا به میزان 1.1 نسبت به میانگین بلندمدت در همین بازه زمانی افزایش داشته است. درمجموع، 30 استان کشور گرم‌تر و 1 استان نیز خنک‌تر از شرایط دمایی بلندمدت خود دراین بازه زمانی بوده‌اند. درمیان استان‌های کشور، ایلام و خوزستان 3.2 و 3.1 درجه سلسیوس افزایش و یزد با 0.2 درجه سلسیوس کاهش بیشترین اختلاف مثبت و منفی دما نسبت به شرایط بلندمدت خود را ثبت نموده اند.

هفته چهارم تیر 96: همانطور که در نقشه مقابل مشخص است در هفته چهل و سوم از سال زراعی جاری، بارندگی‌های خفیفی درقسمت هایی از نیمه شمالی و جنوب کشور رخ داده است. بیشینه مجموع بارش این هفته در ایستگاه مراوه تپه (بارانسجی وزارت نیرو) در استان گلستان به میزان 82 میلیمتر به ثبت رسید. 

پهنه بندی خشکسالی با استفاده از شاخص بارش مؤثر (EDI): مطابق نقشه مقابل که بیانگر وضعیت خشکسالی براساس شاخص بارش مؤثر 14 روزه می‌باشد، بیشتر مناطق کشور در وضعیت طبیعی بوده‌اند. برمبنای این شاخص ترسالی در قسمت‌هایی از زاگرس مرکزی و جنوبی و همچنین استان‌های مازندران، تهران، قزوین، خراسان رضوی، سیستان و بلوچستان و بوشهر مشاهده شده است. 

شاخص ماهوارهای (VHI) هفته چهل و دوم ازسال زراعی: مطابق نقشه‌های مقابل و در هفته چهل و دوم از سال زراعی جاری و برمبنای شاخص سلامت گیاهی (VHI=vegetation - Health Index) بخش هایی از کشور شامل قسمت‌هایی از نوار شمالی، شمال شرق، شمال غرب همچنین قسمت‌هایی از زاگرس میانی و جنوبی دارای تنش می‌باشند. نقشه سمت راست بیانگر وضعیت این شاخص در همین بازه زمانی درسال گذشته است که نشان دهنده سلامت گیاهی برای بیشتر مناطق غیربیابانی کشور به جز قسمتی ازحاشیه دریای خزر، شمال شرق، شمال غرب، زاگرس میانی و جنوبی در آن مقطع از زمان می‌باشد. 

اختلاف میانگین دمای هفته چهل و سوم سال زراعی جاری نسبت به مدت مشابه در بلند مدت: نمودار زیر بیانگر اختلاف میانگین دمای هفته چهل و سوم ازسال زراعی جاری با میانگین بلندمدت دما در همین هفته برای کل کشور و استان ها است. همانگونه که از بررسی این نمودار استنباط می‌شود در مقیاس کل کشور، طی هفته مذکور دمای هوا به میزان 0.9 درجه سلسیوس نسبت به میانگین بلندمدت در همین بازه زمانی کاهش داشته است. درمجموع، 11 استان کشور گرم‌تر و 20 استان نیز خنک‌تر از شرایط دمایی بلندمدت خود در این بازه زمانی بوده‌اند. درمیان استان‌های کشور، ایلام و خوزستان با 1.9 درجه سلسیوس افزایش و خراسان رضوی با 2.8 درجه سلسیوس  کاهش بیشترین اختلاف مثبت ومنفی دما نسبت به شرایط بلندمدت خود را ثبت نموده‌اند.