نقشه های هواشناسی حکایت از شکلگیری یک سامانه نسبتا فعال بر روی شرق مدیترانه دارند که از حرکت نسبتا کندی در منطقه برخوردار می باشد، لذا با توجه به خروجی مدل های هواشناسی به نظر می رسد این سامانه از روز یکشنبه 13 آبان 97 فعالیت خود را از سمت غرب آغاز و تا روزهای پایانی هفته بر روی کشور فعال باشد. این سامانه با رطوبت عرض های جنوبی همراهی می گردد در نتیجه از انرژی خوبی برخودار می باشد. بر روی اکثر استان های واقع در غرب و نیمه شمالی کشور شاهد بارندگی ها خواهیم بود، بارش در ارتفاعات واقع در شمال غرب، زاگرس و البرز بشکل برف نمایان خواهد شد.
بیشترین شدت بارش های ناشی از این سامانه بر روی استان های جنوبغرب و دامنه های مرکزی زاگرس و همچنین غرب دریا خزر پیش بینی می شود. لذا استان های خوزستان، ایلام، لرستان، کردستان، کرمانشاه، چهارمحال و بختیاری، کهکیلویه و بویراحمد، غرب اصفهان، مرکزی، همدان، زنجان، قزوین، گیلان و غرب مازندران بالاترین میزان بارش ها را طی اواسط تا روزها پایانی هفته پیشرو دریافت می کنند. از این نظر منطقه شمال خلیج فارس، جنوب غرب و دامنه های زاگرس مرکزی شامل استان های خوزستان، ایلام، لرستان، کرمانشاه، چهارمحال و بختیاری، کهکیلویه و بویراحمد و جنوب استان مرکزی به دلیل شدت بارندگی ها پتانسیل بالاتری بجهت رواناب ها، طغیان آب رودخانه ها و آبگرفتگی معابر عمومی را خواهند داشت.
تحولات الگوی آنومالی ارتفاع تراز 500 (پنل سمت راست) و آنومالی نرمالیزه آب های قابل بارش (پنل سمت چپ) طی 180 ساعت منتهی به بعد از ظهر جمعه 18 آبان 97 در انیمیشن ویدئویی بالا مشاهده می کنید. طبق این انیمیشن یک سامانه ی چرخندی به سبب فرارفت هوای شمالی بر رو شرق مدیترانه در حال شکلگیری می باشد، به ریزش هوای سرد و خشکتر که بر روی مدیترانه به جنوب جابجا شده و هوای گرم و مرطوبی که از حوزه عربستان - دریا سرخ به عرض های شمالی گسترش می یابد دقت نمائید، در این برهه سامانه در حال عمیق شدن (تقویت) و جبهه توده هوای ناشی از آن نیز روند تقویت را در پیش می گیرند. با تعمیق سامانه و جابجای آن به سمت شرق اولین بارش های پیشقراول آن به شکل ریزش های خفیف بر روی نواحی از استان های آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، همدان، مرکزی، ایلام، خوزستان، چهارمحال و بختیاری، کهکیلویه و بویراحمد منتظر شروع ناپایداری های ناشی از این سامانه به شکل آسمانی ابری و رخداد بارش های خفیف و پراکنده باشیم.
بارندگی ها بر روی بلندی های زاگرس مرکزی و همچنین ارتفاعات واقع در شمال غرب کشور بشکل برف نمایان می گردد.
با توجه به نقشه های هواشناسی، به سبب عبور امواج تراز میانی بر روی دریا خزر و نفوذ زبانه های توده هوای پرفشارطی امروز پنجشنبه 10 آبان 97 باید منتظر وقوع بارندگی ها بر روی سواحل دریا خزر باشیم. این بارش ها به همراه کاهش محسوس دما هوا تا فردا بر روی استان های گیلان، مازندران و ارتفاعات گلستان تداوم خواهد داشت. شدت بارش ها بر روی غرب دریا و بروی استان گیلان پیش بینی می گردد. تا روز جمعه کاهش دما هوا بر روی سواحل دریا خزر بین 4 تا 8 درجه سلسیوس انتظار می رود.
همچنین طی فردا جمعه 11 آبان 97 بر روی ارتفاعات البرز واقع در استان های تهران و سمنان رخداد بارش برف نیز پیش بینی می گردد.
با توجه به استقرار مرکز یک سامانه فعال بر روی دریا سرخ و ارسال امواج ناپایدار ناشی از آن به بخش های غربی کشور پوشش ابر ناشی از آن آسمان مناطق بخش هایی از جنوب، جنوبغرب و غرب کشور را در بر می گیرد و رخداد رگبارهای خفیفی پیشقراول آن بر روی مناطقی از جنوب غرب و غرب کشور طی روزهای منتهی به اوایل هفته آتی پدیده غالب می باشد، اما با نزدیک شدن سامانه مذکور به بخش های غربی کشور بارندگی ها از روز دوشنبه 14 آبان 97 از سمت غرب آغاز خواهد شد و تا روزهای پایانی هفته آینده بخش وسیعی از غرب، شمال، مرکز و شمال شرق کشور متاثر از آن بارندگی خواهند داشت.
با توجه به نفوذ شارش های سرد شمالی طی روزهای منتهی به اوایل هفته پیشرو دما هوا در بیشتر مناطق کشور روند کاهش را خواهد داشت و بر برودت هوا افزده می گردد این کاهش دما هوا بر روی شمال شرق، نیمه شرقی و بخش های مرکزی کشور نمود بیشتری خواهد داشت.
در پست (دوشنبه 23 مهر 1397 ساعت 00:33) تحلیل وضعیت الگوی آب و هوای ماه نوامبر 2018 را بر اساس خروجی مدل TCC بیان کردم (اینجا را ببینید)، حال به بررسی الگوی های آب و هوایی بررسی الگوهای بلند مدت طی یکماهه نوامبر 2018 می پردازیم:
اولین نکته در خروجی مدل ECM از استقرار پشته پرفشار عمیق که منجر به بلاک جریانات معمول آب و هوای غربی در عرض های شمالی بر روی اروپا می گردد، حکایت دارد. ساعتگردی مداوم بر روی منطقه پرفشار اروپا سبب شارش های سرد شمالی بر روی آسیا میانه تا خاورمیانه شده، بر روی این منطقه تشکیل ناوه عمیق آسیا میانه و الگوی چرخندی کم ارتفاع بر روی شمال دریا سرخ - شرق مدیترانه موجب الگوهای سرد و همچنین جریانات مرطوب جنوبی در منطقه و ایران می گردد. چنین به نظر می رسد که چرخندی بر روی دریا سرخ از عرض های شمالی تحت جریانات سرد شمالی -شمال شرقی و از جنوب با گسترش هوای گرم جنوبی همراه بوده و به دلیل عقب نشینی جنوبسو و جایجایی مداریِ شرقسوی مرکز پرارتفاع جنب حاره بر روی دریا عرب، الگوهای بادمداری شرقوزان بر روی آب های جنوبی (دریا عرب و شمال اقیانوس هند) تقویت و سرانجام از مسیر دریا سرخ با جریانات جلویِ کم ارتفاع مذکور همگرا می گردد. همگرایی بر روی دریا سرخ سبب فعال و عمیق شدن جبهه های بارندگی بر روی مسیر شمال شرق آفریقا - زاگرس می گردد. به عبارت دیگه گذر امواج کم ارتفاع در لایه تراز میانی جو با همراهی رطوبت دریا سرخ موجب گسترش منطقه بارندگی از دریا سرخ به سمت فلات ایران می گردد.
سیمای الگوی بارش یکماهه نوامبر از خروجی مدل EPS نمایه اسمبل نشان می دهد کهطی یکماهه نوامبر 2018، ما با دو هسته بارشی مواجه خواهیم بود: یک هسته بر روی سواحل دریا خزر و هسته دوم بر روی جنوبغرب کشور متمرکز بر دامنه های زاگرس جنوبغربی. ویژگی دوم دیگر گستردگی بارندگی ها بروی کشور (به استثنای جنوبشرق) می باشد. بطور کلی عمده بارندگی ها در نیمه غربی - شمالی کشور متمرکز خواهد بود. هسته های بارندگی در نیمه جنوبی کشور بر روی ارتفاعات کرمان، نیمه شمالی استان های فارس و بوشهر، شمال خلیج فارس و جنوب غرب کشور می باشد.
ادامه مطلب ...تفسیر تخصصی نقشه های هواشناسی طی 7 روز آینده
بررسی نقشه های هواشناسی نشان می دهد که طی هفته پیشرو هوای کشور تحت تاثیرات حضور یک ناوه فعال بر روی دریا خزر می باشد که با حرکت پادساعتگرد خود به طور متناوب عبور موج های کوتاهی را بر فراز نوار شمالی کشور سبب می گردد. این موج های کوتاه با گذر از مناطق شمال غرب، سواحل دریا خزر، ارتفاعات البرز و مناطقی از شمال شرق سبب بروز ناپایداری های جوی بشکل رشد ابر، وزش باد، رگبار و رعد و برق خواهد شد. بیشترین تاثیر بارشی این ناپایداری ها بر روی نواحی شمالی آذربایجان ها، اردبیل، سواحل دریا خزر و دامنه های البرز شمالی خواهد بود.
طی فردا جمعه آخرین تاثیر یکی از موج های کوتاه از ناوه مذکور را داریم، بطور موقت روز شنبه از شدت بارش ها در نوار شمالی کشور کاسته خواهد شد. با خروج این موج کوتاه و عقب نشینی نسبی حدود جنوبی ناوه مذکور بطور موقت پر ارتفاع جنب حاره از سمت جنوب به روی ایران گسترش می یابد لذا از شنبه 8 مهر تا یکشنبه بر روی بیشتر مناطق کشور روند نسبی افزایش دما هوا را در پیش خواهیم داشت، از اواخر روز یکشنبه نفوذ یک موج کوتاه ناوه فعال بر روی شمال خزر موجب آغاز و تشدید بارش های منجسم در نوار شمالی و سواحل خزر شده و طی روزهای دوشنبه و سه شنبه در این مناطق فعال می باشد. با تاثیر گذاری این موج و پیشروی مجددا حد جنوبی ناوه شمالی از روز دوشنبه پر ارتفاع جنب حاره شروع به عقب نشینی به سمت جنوب کرده و تا پایان هفته به روند عقب نشینی تدریجی خود به عرض های پایین تر ادامه می دهد.
مساله مهم دیگری که در الگوهای انتهای هفته دیده می شود، شکل گیری اولین موج جدی غربی می باشد، از اواخر روز سه شنبه 11 مهر شرایط به نحوی خواهد بود که در حد فاصل جنوب غرب روسیه ، دریا سیاه، ترکیه، شرق مدیترانه تا شمال شرق آفریقا گسترش تراف ادغامی را خواهیم داشت که مجموعا یک سامانه عمیق را در غرب خاورمیانه تشکیل می دهد، این سامانه تشکیل یافته با حرکت به سمت شرق، مرکز سلول پر ارتفاع را به سمت شرق رانده و با ایجاد تاوایی مثبت و حداکثر تاوایی بر روی شمال عرق تا شمال غرب ایران موجب ایجاد جریان مرطوب بارشزا به سمت شمال غرب و شمال زاگرس در انتهای هفته می گردد.
نقشه های فصلی مدلCFSv2، نشان می دهد در آرایش الگوی تراز 700 هکتوپاسکال طی سه ماهه آپریل تا ژوئن 2017 مطابق با بهار 1395، انحنای خطوط هم ارتفاع تراز مذکور به شکل تراف به محوریت دریا سیاه، مدیترانه شرقی و شمال دریا سرخ که با آنومالی ارتفاعی 8+- بر روی سرتاسر نیمه شرقی مدیترانه، منطقه و ایران همراه بوده، نشان دهنده شرایط مساعد برای عبور امواج کوتاه غربی در سطح منطقه و کشور می باشد. بر روی حوضه اسکاندیناوی، جنوب و جنوب شرق آسیا میزان نابهنجاری ارتفاع تراز 700 هکتوپاسکال نرمال تا حدود 16 متر بالاتر از حد نرمال بوده که الگوهای مناسب در جهت شکل گیری و مسیر حرکت سامانه های آب و هوایی ناپایدار در سطح کشور به شمار می روند.
الگوی باد مداری تراز های 200 تا 850 همتوپاسکالی با 2 قطب متضاد نابهنجاری مثبت (باد مداری شرقسو) بر روی حاره و نزدیک به آن در جنوب آسیا و نابهنجاری منفی (باد مداری غربسو) بر روی سرتاسر جنوب اروپا و جنوب غرب آسیا می باشد که نشاندهنده جابجایی جنوب سوی روباد جنب حاره به عرض های پایین تر و در نتیجه حاکمیت برآیند الگوی گردش سیکلونی/ چرخندی بر روی لایه جو مناطق جنب حاره جنوب غرب آسیا و ایران خواهد بود.
برآیند نابهنجاری الگوی باد مداری 850-200 هکتوپاسکال طی سه ماهه آپریل تا ژوئن 2017 در نقشه ذیل مشاهده می شود:
مقادیر نابهنجاری منفی با رنگ سرد (آبی) بیانگر الگوی باد مداری غربسو ( شرقی) و مقادیر نابهنجاری مثبت با رنگ گرم (قرمز) بیانگر الگوی باد مداری شرقسو (غربی) می باشد.همانطور که دیده می شود بر روی جنوب غرب آسیا و سرتاسر جنوب اروپا و منطقه دریا مدیترانه نابهنجاری منفی باد مداری لایه مذکور پیش بینی شده که شرایط تضعیف جریانات غربی و در نتیجه پایین سوئی جت جنب حاره را در طی سه ماهه مذکور نشان می دهد، این وضعیت میتواند مجال بیشتری برای به عرصه آمدن توده هوای سامانه های مهاجر غربی را در سطح منطقه فراهم آورد.