آماج طوفان های رعد و برق و سیلاب ناگهانی در خاورمیانه

توسط آدام دوتی هواشناس وبسایت Accuweather

10 آپریل 2016، 12:25 PM 

یک سامانه طوفانی آهسته، منجر به وقوع سیلاب ناگهانی در سراسر خاورمیانه طی غالب برهه هفته جاری می گردد. خطر وقوع سیلاب از عراق و غرب ایران به سوی عربستان سعوی و یمن گسترش خواهد نمود.

در حالی که طی هفته جاری کم فشار به طور آهسته غربسو از دریا مدیترانه به سوی شمال خلیج فارس حرکت خواهد نمود، طوفان های رعد و برق گسترده سرتاسر منطقه را درگیر خواهد نمود. باران سنگینی منجر به سیلاب های ناگهانی در مناطق مختلف می گردد.

در حالی که موج هایی از باران و طوفان های تندری در اواسط هفته پیشروی خواهد کرد، بیشترین خطر عمده به جهت استمرار وقوع سیلاب از روز سه شنبه تا پنجشنبه در بسیاری از نواحی ترکیه تا عربستان سعودی را با رگبارها و طوفان های تندری درگیر خواهند نمود. اما 2 ناحیه دارای بالاترین ریسک وقوع سیلاب محسوب می گردند.

نخست این نواحی، از مکه عربستان سعودی تا صنعا یمن گسترده خواهد بود. در روز سه شنبه طوفان های تندری سنگین در اطراف مکه گسترش خواهد داشت، موجب سیلاب ناگهانی در رودخانه های خشک معمول و نواحی پست و کم ارتفاع می گردد. تگرگ ممکن ست طوفان های قوی تر را همراهی نماید.

سیلاب ناگهانی می تواند با پیش آگاهی بسیار کمی روی دهد، بنابر این ساکنان باید از محیط اطراف خود آگاه بوده و هرگز از میان نواحی سیل زده رانندگی ننمایند. این نواحی از طغیان طوفان های تندری به سوی جنوب گسترش می یابند،که روز پنجشنبه به صنعا می رسند.

ناحیه دوم که در رسیک بالای سیل واقع خواهد بود، از عراق تا غرب ایران می باشد. رگبارها و طوفان های رعد و برق در سراسر ناحیه طی روز دوشنبه و سه شنبه موجب منطقه پراکنده ای از بارش شده، اما ریسک سیلاب نسبتا کم می باشد.

در حالی که سامانه کم فشار نزدیکتر می شود، از روز چهاشنبه به طرف روز پنجشنبه خطر سیلاب در نواحی همچون بغداد و بصره افزایش خواهد یافت. طوفان های رعد و برق ممکن است به سرعت موجب ریزش 25 الی 50 میلی متر (1 الی 2 اینچ) باران نمایند که می تواند سبب وقوع سیل گردد. در ارتفاعات غرب ایران ریزش ها می تواند به 100 میلی متر ( 4 اینچ) برسد. 

باقی عمده نواحی بارانی مهم جنوب،  عمان و امارات متحده عربی طوفان های رعد و برقی منفردی را در طی هفته خواهند دید، بویژه در خلال بعد از ظهر و سراسر ارتفاعات گسترش خواهد یافت. خطر وقوع سیلاب در این نواحی در سطح پائین باقی خواهد ماند، گرچه ساکنان بالاجبار در ارتباط با وقوع صاعقه و پناه گرفتن به فضای مسقف باید محتاط باشند. اگر شما می توانید به محض برق صدای رعد را بشنوید، صاعقه به جهت اصابت به میزان کافی نزدیک می باشد. 

به دلیل حرکت کند ناوه،  از اواخر هفته یا اوایل هفته آینده طوفان های تندری پراکنده می تواند به تاثیر بر روی ناحیه تداوم یابد. به هر حال ، به دلیل اینکه کمفشار تضعیف می گردد، ریسک وقوع سیلاب طی این زمان می تواند کاهش یابد.

پیش بینی و تفسیر نقشه های هواشناسی طی 5 روز آینده

پیش بینی و تفسیر نقشه های هواشناسی طی 5 روز آینده :

طی روز شنبه 21 فروردین 95، بر اساس نقشه های آینده نگری با عبور امواج تراز میانی  از بخش های مرکز، شرق و جنوب شرق کشور با رشد ابر، رگبار باران و در برخی نواحی همراه با رعد و برق همراه خواهد بود. از این رو در استان های واقع در دامنه های البرز شامل قزوین، البرز، تهران، سمنان و بخش هایی از خراسان رضوی، اصفهان، یزد، خراسان جنوبی، کرمان، شرق هرمزگان و استان سیستان و بلوچستان با افزایش ابر، رگبار باران و در برخی نواحی رخداد رعد و برق همراه خواهد بود. به سبب وجود جریانات دریا به خشکی هسته بارش در این روز بر روی استان سیستان و بلوچستان با بیشینه بارش 18 میلی متر  همراه خواهد بود.

در این روز بر روی استان سیستان و بلوچستان، شرق کرمان و جنوب شرق استان خراسان رضوی در برخی ساعات با افزایش میزان سرعت وزش باد مواجه خواهیم بود.

طی روز یکشنبه 22 فروردین 95، با استقرار مرکز یک ناوه فعال بر روی آب های غرب ترکیه، امواج فرعی ناشی از آن موجب رشد ابر و شروع بارش ها از سمت شمال غرب و غرب کشور خواهد شد. استان های آذربایجان غربی، شرقی، اردبیل، غرب گیلان، کردستان، کرمانشاه، همدان با پدید رشد ابر، رگبار باران در پاره ای از مناطق رعد و برق مواجه خواهند شد. همچنین بارش های همرفتی بر روی دامنه های البرز از جمله: ارتفاعات تهران، سمنان، گلستان و نقاطی از استان های خراسان شمالی و رضوی پیش بینی می شود. 

با افزایش میزان سرعت وزش باد بر روی عراق، اردن و شمال عربستان به صورت بالقوه چشمه های ایجاد گرد و خاک در غرب منطقه فعال خواهد شد که در صورت محیا بودن سوی جریانات این هوای غبار آلود می تواند به بخش های غربی کشور انتقال یابد. همچنین انتظار می رود در برخی ساعات بر میزان سرعت وزش باد بر روی بخش هایی از شمال غرب و شمال زاگرس افزوده گردد.

طی روز دوشنبه 23 فروردین 95، با حرکت شرق سوی مرکز ناوه فعال و قرار گیری آن بر روی جنوب ترکیه و منتهی الیه شرق مدیترانه امواج ارسالی از مرکز ناپایدار به سوی شرق فلات ایران قوی تر ظاهر خواهد شد. امواج این ناوه در لایه های میانی با گسترش زبانه های توده هوای کمفشار گرم و مرطوب عرض های جنوبی سطح زمین همراهی می گردند، لذا برای استان های واقع در غرب ایران شاهد آسمان ابری، رگبار باران، در برخی نواحی رخداد رعد و برق و در نواحی مستعد ریزش تگرگ خواهیم بود.همچنین برای استان های واقع در دامنه های جنوبی البرز شامل قزوین، البرز، تهران شاهد رشد ابر و گاهی با رگبار پراکنده پیش بینی می شود.

هسته بارش در این روز در جنوب غرب استان آذربایجان غربی (سردشت و پیرانشهر) با بیشینه بارش 40 الی 45 میلی متر پیش بینی می شود. 

در این روز با افزایش قابل توجه سرعت وزش باد بر روی شمال عربستان یکی از هسته های بالقوه ایجاد گرد و خاک در این نواحی واقع خواهد بود

طی روز سه شنبه 24 فروردین 95، ناوه فعال با حرکت به سمت شرق بر روی منتهی الیه شرق مدیترانه و غرب خاورمیانه واقع خواهد شد که در سطح زمین با زبانه های کمفشار توده هوای گرم و مرطوب دریا سرخ همراهی می شود. این شرایط با تقویت بادهای بارانزای جنوب غربی در جانب غرب فلات ایران همراه خواهد بود. تمام بخش های غرب ایران از شمال غرب تا جنوب غرب با پدیده بارش،‌ رعد و برق، وزش باد و در برخی نواحی ریزش تگرگ مواجه خواهند بود. 

هسته بارش در این روز بر روی استان لرستان با بیشینه 40 الی 45 میلی متر پیش بینی می شود، در رتبه بعدی چهار محال و بختیاری، غرب استان اصفهان با بیشینه 35 الی 40 میلی متر پیش بینی می شود.

در این روز وزش باد در استان خوزستان در برخی ساعات قابل توجه خواهد بود که می تواند موجب ایجاد گرد و خاک و کاهش دید گردد. همچنین در اکثر استان های مرکز و جنوبی وزش باد در برخی ساعات پدیده جوی خواهد بود.

 به سبب وزش باد بر روی کشور های غرب منطقه همچنان چشمه های ایجاد گرد و خاک فعال باقی خواهند بود.

در روز چهارشنبه 25 فروردین 95، مرکز ناوه فعال همچنان در غرب منطقه فعال بوده و با حرکت کند شرقسوی خود بخش های غربی کشور را به طور مستقیم تحت تاثیر خود قرار خواهد داد. لذا بیشینه بارش ها در این روز در غرب و جنوب غرب قرار خواهند داشت.

کل نیمه غربی، استان های واقع در دامنه های البرز برخی از نواحی مرکز کشور آسمانی ابری همراه با رگبار، رعد و برق، وزش باد و در برخی مناطق ریزش تگرگ پیش بینی می شود. 

پیک بارش در این روز بر روی استان های واقع در زاگس مرکزی می باشد. استان لرستان با بیشینه بارش 50 الی 55 میلی متر در رتبه نخست واقع می گردد. چهار محال و بختیاری، غرب استان اصفهان، ایلام، کرمانشاه و غرب کردستان در رتبه های بعدی بارش در این روز محسوب می گردند.

در این روز میزان وزش باد همچنان بر روی خوزستان در برخی ساعات افزایش خواهد داشت. همچنین بر روی برخی نواحی استان های یزد، کرمان، سیستان و بلوچستان گاهی بر میزان سرعت وزش باد افزوده می گردد. 

پیش بینی 5 روز آینده وضعیت جوی کشور

بررسی نقشه های هواشناسی نشان می دهند که یک سامانه فعال سرد، طی هفته آینده بخش های مختلف کشور از بخش های غربی، شمالی و نواحی از مرکزی کشور را تحت تاثیر خود قرار داده موجب کاهش شدید و ملموس دما، ریزش باران و برف  و در برحی نواحی به همراه وزش شدید باد خواهد شد. به دلیل این سامان با هوای سرد عرض های شمالی همراهی می گردد لذا نمود بارش ها بیشتر به شکل برف خواهد بود. از این رو طی روز های یکشنبه به دلیل ریزش برف و رخداد کولاک اختلال در تردد جاده های کوهستانی استان های واقع در دامنه های زاگرس، دامنه های البرز غربی و مرکزی و سپس روزهای دوشنبه و سه شنبه مورخ 16 و 17 آذر 94 برای دامنه های شرقی البرز به سمت شمال شرق کشور، آمادگی لازم در مواجه با شرایط حاد آب و هوایی و رعایت احتیاط لازم و ضروری می باشد.

با توجه به اینکه این سامانه با حرکت سریعی همراه ست، لذا در نواحی تحت تاثیر مدت بارش ها نسبتا کوتاه و با شدت بالا می باشد.

برای مشاهده انیمیشن نقشه تاوایی نسبی و خطوط جریان تراز 500 هکتوپاسکال اینجا را کلیک نمائید.

طی روز یکشنبه بر روی نواحی جنوبی استان های واقع در دامنه های البرز جنوبی و شمال زاگرس؛ شامل نواحی از استان سمنان، شمال استان اصفهان، قم، مرکزی، همدان و کردستان وزش بادهای شرقی نسبتا شدید پیش بینی می شود که ضمن افت قابل توجه دمای حسی منجر به رخداد کولاک در نواحی کوهستانی این استان ها خواهد شد. این وزش باد طی روز دوشنبه 16 آذر 94 بخش هایی از استان های واقع در البرز جنوبی (زون مرکزی) ، البرز شرقی، نواحی از شمال شرق کشور، زاگرس جنوبی و نواحی از مرکز کشور وزش باد شدید منجر به افت شدید دما و در نواحی کوهستانی بروز کولاک می گردد.

طی روز های شنبه و یکشنبه به سبب وزش باد شدید بر روی آب های خلیج فارس، دریا بویژه در بخش های مرکزی متلاطم بوده ، این تلاطم در روز دوشنبه به بخش های شرقی و تنگه هرمز خواهد رسید و برای روز سه شنبه 17 آذر 94 مواج بودن آب ها به آب های دریای عمان نیز انتقال خواهد یافت.

تفسیر نقشه های 5 روز آینده آب و هوای کشور (هفته چهارم آبان 94)

طی اوایل هفته پیشرو که هفته آخر آبان 94 را شامل می گردد، الگوی غالب در سطح منطقه الگوی شمال غربی می باشد که مبین شرایط پایدار و سرد در سطح کشور بوده و عبور جریانات ناپایدار ناشی از گذر موج  عرض های بالاتر موجب بروز برخی پدیده های ناپایداری در نوا ر شمالی کشور می شود. این شرایط طی روزهای شنبه و یکشنبه در طول نوار شمالی کشور از نواحی شمالی آذربایجان شرقی و اردبیل در شمال غرب به سمت نوار ساحلی خزر و دامنه های البرز به سمت شمال شرق موجب افزایش ابر و بارش باران و برف می گردد. این شرایط به دلیل توسعه بیشتر تراف ناشی از یک مرکز ناوه با کانتر بسته 534 ژئوپتانسیل دکامتر در 1/2 شرقی نوار شمالی قوی تر ظاهر می گردد.

در این بین نقش بی بدیل دریای خزر در انتقال رطوبت به سمت خشکی حائز اهمیت می باشد.

اثرات ناشی از عبور امواج شمالی از اواخر روز جمعه 22 آبان 94 از نواحی شمالی آذربایجان شرقی و اردبیل ظاهر می گردد و دیری نخواهد پائید که به سوی نوار ساحلی کشور رخداد ابرناکی و ریزش باران پدیده غالب می گردد. در سطح زمین گسترش و حاکمیت زبانه های توده هوای پرفشار شرایط آنتی سیکلونی را بر روی خزر ایجاد می کند. این شرایط از پارامترهای حیاتی برای رخداد بارش ها در سواحل خزر محسوب می گردد. مرکز بسته با فشار مرکزی 1029 هکتوپاسکال روز شنبه بر روی شرق سواحل خزر مستقر شده که شرایط عمیقتر بارشی را در ضلع شرقی خزر شامل شرق استان مازندران و گلستان ایجاد می نماید. 

تفسیر نقشه های هواشناسی و پیش بینی وضیت جوی کشور مورخ 17 آبان 94

بررسی نقشه های پیش یابی، بیانگر شکل گیری الگوی پشته در منطقه اروپا طی روزهای آینده می باشد. همانطور که در تصویر مشاهده می شود، پشته پرارتفاع از بخش جنوب غرب و جنوب مرکزی اروپا به سوی عرض های شمالی تر گسترش خواهد یافت این گسترش رو به قطب پر ارتفاع سبب جابجایی روباد جبهه قطبی به عرض های بالا در اروپا می گردد. نتیجه آنکه روباد در جانب شرقی ساختار پرفشار به سوی عرض های جنوبی تر در شرق قاره و در نهایت جنوب غرب آسیا می گردد.

هجوم هوای شمالی در بستر روباد جبهه قطبی و تضاد حرارتی که پیوسته در عرض های جنوبی تر بیشتر می گردد منجر به تعمیق بیشتر توده آب و هوایی حامل آن به سوی خاورمیانه می گردد. این توده آب هوای عمیق شده در نفوذ به منطقه وارد سیستم آب و هوای جنب حاره شده و به همرا سایر عوامل حاکم بر این عرض جغرافیایی سبب هدایت سیمای آب و هوایی جنوب غرب آسیا و ایران طی روزهای میانی و پایانی هفته جاری در دهه دوم آبان 94 خواهد شد. 

مهمترین تغییری الگوی ترسیم شده بر روی اروپا افزایش میزان ارتفاع ستون جو در ناحیه اروپای جنوبی _ جنوب مرکزی به سوی مرکز قاره و متقابلا کاهش ارتفاع تراز میانی جو بر روی منطقه جنوب غرب آسیا و ایران طی نیمه دوم هفته جاری می باشد.