الگوی آب و هوای کشور و منطقه طی یکماهه پیشرو (آگست 2019)

---

در طی آگست 2019 بارندگی ها بر روی نوار شمالی و موسمی جنوب شرق کشور نرمال و  بیش از نرمال بوده، گرمای هوا بر روی مناطق مرکزی استمرار داشته که گاهاً این گرما هوا با تاثیر گذاری توده هوای خنک در بخش های شمالی کشور شکسته خواهد شد.

طبق الگوهای هواشناسی طی یک ماه آینده (آگست 2019) دامنه بارش ها بر روی شمال غرب، نوار ساحلی دریا مازندران، ارتفاعات شمالشرق، جنوب شرق و بخش هایی از جنوب کشور بوده و پدیده همرفت بصورت رگبارهای ناگهانی در برخی مناطق واقع بروی دامنه های شرقی زاگرس متمرکز خواهد بود. هسته مجموع بارندگی ها طی ماه آگست 2019 بر روی سواحل دریا خزر در استان گیلان و مازندران با هسته 80 تا 190 میلی متر پیش بینی می شود. مقادیر مجموع بارش برآورد شده طی ماه آگست 2019 بر روی سرتاسر نوار ساحلی دریا مازندران بالاتر از حد میانگین بلند مدت خواهد بود. همچنین مقادیر بارش در ناحیه موسمی جنوب شرق و بخش های جنوبی کشور نرمال تا بیش از حد نرمال بلند مدت پیش بینی می شود. در ناحیه شمال غرب کشور در استان اردبیل مقادیر بارش در محدوده هنجار پیش بینی می شودو بر روی دو استان آذربایجان غربی و شرقی بارندگی ها در حد نرمال و بر روی برخی از نواحی تا 10 میلی متر کمتر از نرمال بلند مدت پیش بینی می شود.

میانگین دما هوا طی ماه آگست 2019 بر روی غالب مناطق نیمه جنوبی - شرقی کشور گرایش به بالاتر از حد نرمال بلند مدت خواهد داشت؛ استان های اصفهان، چهارمحال و بختیاری، فارس، کرمان، سیستان و بلوچستان، یزد و خراسان جنوبی بالاترین میزان ناهنجاری گرمایشی متوسط دما هوا را تجربه خواهند نمود. 

بر روی نیمه شمالی بخصوص بر روی شمال غرب، سواحل شمالی و ارتفاعات شمال شرق کشور مکرراً گرمای ناهنجار توسط تاثیر گذاری جریانات خنک شمالی شکسته خواهد شد، بطوری که طبق بر دو مدل ECMWF و CFS بر روی مناطق واقع در شمال کشور بیهنجاری منفی (خنکتر از نرمال) طی ماه آگست 2019 به چشم می خورد. استان های اردبیل، گیلان، مازندران، گلستان بیشترین میزان آنومالی منفی دما را در این مدت خواهند داشت.  

 

طی آگست 2019 بر روی نوار جنوبی کشور سواحل دریا خلیج فارس، تنگه هرمز و جنوب سیستان و بلوچستان متوسط دما هوا نرمال و کمی خنکتر از حد نرمال بلند مدت پیش بینی می شود.

با توجه به الگوی آب و هوایی ماه آگست 2019 حلقه بادهای غربی بر روی عرض های جغرافیای بالا اوراسیا گسترش می یابد. این الگو بر روی اروپا دربرگیرنده برقراری جریانات مداری ست به طوری که در نواحی شمالی جابجایی توده های آب و هوایی سبب ایجاد شرایط آب و هوایی مرطوب تر از نرمال و بر روی بخش های جنوبی تر حاکمیت توده هوای پرارتفاع سبب برقراری جوی کم بارشتر از حد نرمال بلند مدت خواهد شد. حلقه بادهای غربی بر روی غرب روسیه به صورت الگوی بزرگ مقیاس گردش ناهنجار سیکلونی (پادساعتگرد) بشکل ناوه عمیق سبب گسترش تراف کم ارتفاع بر روی این منطقه خواهد شد. این ناوه عمیق با گردش خود به همراه کمربند پرارتفاع جنب حاره حاکمیت الگوهای آب و هوایی منطقه و کشور ما را طی ماه آگست 2019 در دست خواهند داشت. شدت و ضعف ناوه شمالی سبب واکنش و نوع رفتار کمربند پرفشار جنب حاره تابستانه مستقر بر روی منطقه خواهد شد.

 بطور کلی طی نیمه اول ماه آگست 2019 (10 - 24 مرداد 98) ناوه عمیق غرب روسیه فعال تر بوده و تراف های جنوبی آن بر روی بخش های شمالی کشور سبب وقوع بارش های فراتر از نرمال خواهد شد که با شکسته شدن موج گرما بر روی این نواحی همراه می گردد؛ اما طی نیمه دوم این ماه با تغییر در فاز نوسان اطلس شمالی (NAO) از فاز مطلق منفی کلاسیک به سمت مقادیر خنثی (و شاید مثبت) حدود جنوبی این ناوه به عرض های شمالی تر عقب نشینی کرده و بتدریج بر روی نواحی شمالی کشور تشدید پرارتفاع ستون جو جایگزین خواهد شد. به نظر می رسد مقادیر بارندگی ها طی هفته سوم آگست (25 - 31 مرداد 98) مجددا رو به کاهش گذارده و به سوی ناهنجاری منفی سوق یابد. طی هفته چهارم این ماه (1 -7 شهریور 98) مجددا امواج ناپایدار به بخش های شمالی کشور بارندگی ها را به ارمغان خواهد آورد. 

الگوی نوسان MJO طی ماه آگست 2019

طی ماه آگست 2019 موقعیت شاخص MJO  عمدتا بر روی فاز 4 و سپس 5 خود واقع خواهد شد. لذا منطقه همرفت می بایست بر روی مدار 120 تا 150 درجه طول شرقی واقع گردد. با توجه به الگوهای همبستگی فاز 4 نوسان مادن جولیان با آنومالی میانگین ارتفاع میانی جو و دما هوا در ماه آگست، همسویی خوبی بین الگوهای این فاز با مدل های پیش یابی ECMWF و CFSv2 دیده می شود. طی ماه آگست در رویداد فاز 4 شاخص مادن جولیان،  بر روی آسیا غربی چیره تراف عمیق کم ارتفاع استقرار داشته که محل توده هوای خنک بر روی بخش وسیعی از آسیای مرکزی تا غربی و حوزه دریا کاسپین می باشد. همچنین الگوی گردش سیکلونی (کم ارتفاع) بر روی شرق دریا مدیترانه و ترکیه با متوسط دما هوا گرایش به کمتر از نرمال بلند مدت بر روی سرتاسر بخش های غربی خاورمیانه، شمال شرق آفریقا و کرانه های دریا مازندران و  شمال غرب ایران همبستگی دارد.

طی ماه آگست الگوی فاز 4 شاخص MJO که مصادف است با حاکمیت منطقه همرفت حاره بر روی عرض 120 تا 150 درجه طول شرقی بر روی حد فاصل قاره دریایی، اندونزلی و حد غربی اقیانوس آرام، رابطه مستقیمی در جهت آنومالی مثبت بارندگی ها بر روی زاگرس شمالی و منطقه شمال غرب کشور به چشم می خورد:

الگوی آنومالی دمای سطح آب دریا (SST)

با توجه به چشم انداز آنومالی دما سطح آب دریا (SST) طی ماه آگست 2019 نکات ذیل قابل برداشت ست:

1-آب های گرمتر از حد نرمال بلند مدت بر روی اقیانوس هند مرکزی و آب های سردتر بر روی قاره دریایی و شرق استرالیا بیانگر فاز مثبت شاخص IOD.

2- آب های سردتر از نرمال بر روی حاره شرقی آرام به همراه الگوی فاز مثبت شاخص دهه ای اقیانوس آرام (PDO).

3- آب های پهنه مدیترانه گرمتر از حد نرمال بلند مدت.

چشم انداز مونسون 2019 

طی ماه آگست 2019 با تداوم فاز مثبت شاخص IOD عدم توازن دما و متقابلاً الگوی فشار سطح دریا بین 2 پهنه آبی شرق و غرب اقیانوس هند، مقادیر بارندگی ها بر روی سرتاسر حوزه قاره دریایی و استرالیا کمتر از حد نرمال بلند مدت پیش بینی می شود. اما همین فاز مثبت شاخص IOD با افزایش بارندگی ها بر روی منطقه موسمی شبه قاره گردیده و خواهد شد. با توجه به الگوی های جو تراز میانی بر روی سرتاسر منطقه موسمی جنوب آسیا گسترش تراف هایی از توده هوای شرقی موسمی گسترش یافته، با زبانه های کمفشار در تراز لایه های پایینی جو با الگوی سیکلونی (پادساعتگرد / آنومالی تابع جریان 850 منفی) مصادف و بارندگی های فراتر از نرمالی را در این منطقه پدید خواهند آورد.

بر روی اقیانوس هند، الگوی سیکلونی در دو حوزه شمال و جنوب آن سبب تشدید جت سومالی شده به همراه سایر عوامل تشدید همرفت و صعود هوا، مقادیر بارندگی ها بر روی سرتاسر ناحیه نوار غرب تا بخش های مرکزی شبه قاره بیش از حد نرمال بلند مدت خواهد شد.

طی ماه آگست 2019، مقادیر بارندگی ها بر روی موسمی جنوب شرق و بخش های جنوبی ایران به دلیل شرایط تشدید صعود و همرفت و جابجایی کمربند پر ارتفاع جنب حاره  نرمال گرایش به بیش از حد نرمال بلند مدت را نشان می دهد.