پیش بینی وضعیت بارش های موسمی در جنوب و جنوب شرق کشور؛ مونسون در میانه راه می ماند ؟

---

الگوی های متوسط فشار سطح دریا  MSLP  و ارتفاع ژئوپتانسیل تراز میانی  Z500 

الگوهای مرتبط با متوسط فشار سطح دریا (MSLP) طی سه ماهه ژوئن تا اوت 2017، بصورت بی هنجاری نرمال تا 1+ هکتوپاسکال بر روی غالب نواحی دریا عرب، عمان، فلات ایران، شبه جزیره عربستان، دریا سرخ، خزر و آسیا میانه و ... بوده و  بر روی حوزه دریا مدیترانه، سیاه، قفقاز و شمال غرب ایران نرمال تا 1- هکتوپاسکال کمتر از نرمال می باشد که ضعیف بودن زبانه های شرقی مرکز توده هوای پرفشار آزرو را بر روی میانه اطلس شمالی نشان می دهد. ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500  هکتوپاسکال (Z500) نیز بر روی بخش وسیعی از ایران، جنوب غرب آسیا بین 10+ تا 20+ متر فراتر از نرمال های بلند مدت می باشد که بر روی حوزه دریا خزر و بخش هایی از غرب روسیه تا بیش از 20+ متر پیش بینی می شود.

چنین الگویی به لحاظ آرایش فشاری در لایه های پائینی و میانی جو وضعیت مناسبی را جهت تقویت توده هوای موسمی برخاسته از شبه قاره هند بر روی ناحیه جنوب و جنوب شرق ایران نشان نمی دهد. گرچه از نظر الگوهای SST طی سه ماهه ژوئن تا اوت 2017 وضعیت گرمایشی نسبی حاره اقیانوس آرام شرقی _ مرکزی به همراه گرمایش آب های غرب اقیانوس هند، دریا عرب و شمال اقیانوس هند را نشان می دهد و بدین ترتیب از منظر چشم انداز فصلی Accuweather به سبب وجود آب هایی با دماهای بالاتر از نرمال ( بیش از 26.5 + درجه سلسیوس ) در ناحیه دریا عرب (شمال غرب هند) شکل گیری طوفان های دریایی (حاره) طی ماه های ژوئیه و اوت 2017 (نیمه دوم تیر تا نیمه اول مرداد 1396) دور از انتظار نمی باشد.

با توجه به آغاز فصل موسمی جنوب شرق آسیا - هند و تاثیر توده هوای مونسون هند بر روی دریا عرب، عمان و بخش هایی از جنوب و جنوب شرق کشور سیمای کلی بارش ها در طی سه ماهه 10 خرداد لغایت 10 شهریور 1396 به شرح ذیل اعلام می گردد:

• بر اساس بررسی های بعمل آمده از برآیند خروجی مراکز آب و هوایی جهانی مقادیر نرخ بارش بر روی بخش هایی از شمال غرب، جنوب پاکستان و دریا عرب طی ماه های ژوئن - ژوئیه - اوت 2017 بی هنجاری منفی را نشان می دهد، از اینرو میزان بارش ها در بخش های یاد شده متمایل به کمتر از نرمال های بلند مدت را نشان می دهد. 
• با توجه به صدور آخرین چشم اندازها عملکرد موسمی 2017 شبه قاره هند طی ماه های ژوئن - ژوئیه - اوت 2017 حدود 95 % نرمال (LPA) را نشان می دهد که بیانگر تضعیف نسبی موسمی شبه قاره طی فصل بارشی را نشان می دهد. با توجه به وضعیت فعالیت موسمی 2017 شبه قاره هند به نظر می رسد طی ماه های ژوئن تا اوت 2017 مقادیر بارش ها در بخش هایی از جنوب و جنوب شرق کشور با احتمال 50 % متمایل به کمتر از نرمال های بلند مدت واقع گردد. 
• به سبب وجود الگوهای باد در لایه تراز نزدیک به سطح زمین و امکان انتقال رطوبت از منابع آبی جنوبی به سمت خلیج فارس، دامنه های جنوب غربی زاگرس و  فلات مرکزی کشور و همچنین امکان صعود هوا تا لایه معینی از جو طی ماه های مرداد و شهریور امکان فراهم آوری شرایط برای رگبارهای تابستانه در برخی از مناطق خلیج فارس، دامنه های جنوب غربی زاگرس و بخش هایی از مرکز ایران دو ر از انتظار نمی باشد.

1 - مدل NMME (اسمبل مولتی مدل آمریکای شمالی)

مدل NMME یک سیستم مولتی مدل پیش بینی فصلی مشتمل بر برآیند مدل هایی از مراکز مدل سازی آمریکا شامل NOAA/GFDL, IRI, NCAR, NASA و CMC کانادا می باشد. بر اساس پیش بینی مدل NMME مقادیر بارش در حوزه شمال غرب شبه قاره هند، جنوب پاکستان، دریا عرب و عمان بین 0.25 الی 0.5 میلی متر در روز کمتر از مقادیر نرمال بلند مدت طی ماه های ژوئن - اوت 2017  واقع می باشد. از اینرو به نظر می رسد دامنه شرقی توده هوای موسمی شبه قاره هند تضعیف نسبی را در مقایسه با وضعیت بلند مدت نشان دهند و بارش های احتمالی بر روی بخش های جنوب شرقی، جنوبی ایران متمایل به کمتر از نرمال های بلند مدت باشد.

بر روی پهنه فلات مرکزی ایران، سیگنال هایی از بارش های فرانرمال به چشم می خورد که بیانگر فعالیت رگبارهای بارشی تابستانه در نواحی مختلف کشور می باشد.

بر اساس مدل احتمالاتی NMME به نظر می رسد سینگال مشخصی از نابهنجاری مجموع بارش های ژوئن - اوت 2017 در برونداد این مدل بر روی منطقه جنوب و جنوب شرق کشور نباشد، اما با توجه به احتمال بارش های کمتر از نرمال در پهنه غربی و شمال غربی شبه قاره هند و جنوب پاستان می توان دریافت، زبانه های غربی توده هوای موسمی هند طی مدت زمان یاد شده فعالیت های ضعیف تر از نرمالی را تجربه خواهد نمود که می تواند بر روی بارش های تابستانه در جنوب شرق و بخش هایی از جنوب ایران موثر باشد.

2- مدل احتمالاتی  JMA 

بر اساس برونداد مدل احتمالاتی JMA، طی سه ماهه ژوئن تا اوت 2017 مقادیر بارش بر روی حوزه آب های دریا عرب، عمان، جنوب پاکستان، شمال غرب شبه قاره هند 40 تا 50 درصد احتمال کاهش بارش ها را نسبت به نرمال خواهد داشت. شرایط یاد شده به صورت احتمال بی هنجاری منفی بارش تابستانه بر روی بخش هایی از آب های دریا عمان، جنوب شرق و جنوب کشور پیش بینی می شود.  بر روی سطح پهنه فلات مرکزی و نواحی از دامنه های رشته کوه زاگرس احتمال بی هنجاری های مثبت بارش دیده می شود که احتمال قوی تر ظاهر شدن بارش های احتمالی تابستانه در برخی از نقاط کشور می باشد.

3-مولتی مدل احتمالاتی IRI

طی فصل تابستان که دوران خشکی کشور در سطح پهنه فلات ایران می باشد، سیگنال های Dry Season در برونداد خروجی این مدل بر روی بخش وسیعی از کشور ترسیم می گردد (صورتی رنگ). با توجه به چشم انداز 40 الی 45 درصدی نابهنجاری منفی بارندگی ها طی ماه های ژوئن - اوت 2017 بر روی بخش هایی از جنوب پاکستان و غرب شبه قاره هند همچون مدل های قبلی بیانگر احتمال نسبی تضعیف بارش های در زبانه های غربی توده هوای موسمی می باشد.

بر روی بخش هایی از پهنه فلات ایران، مناطقی از رشته کوه زاگرس، البرز و نقاطی از مرکز درصدهایی از احتمال فرانرمال بارشی به چشم می خورد .

4- مرکز آب و هوای JAMSTEC

بر اساس خروجی مرکز آب و هوایی JAMSTEC بر روی حوزه موسمی غرب شبه قاره هند، پاکستان، دریا عرب و عمان مقادیری از کم بارشی را طی سه ماهه ژوئن - اوت 2017 نشان می دهد.