چشم انداز خزان 1395: مونسون قوی هند ارمغان پاییز دیررس؛ گسترش لانینا هیبرید اقیانوس آرام و فاز منفی IOD اقیانوس هند

---

هم اکنون شرایط طبیعی اقیانوس آرام بر روی پهنه آبی حاره آن حکم فرما می باشد. بر اساس آخرین گزارش  سازمان NOAA طی تابستان 1395 پدیده لانینا ( فاز سرد ENSO) گسترش یافته و در حدود 75٪ احتمال تداوم این پدیده طی پاییز و زمستان 1395 پیش بینی می شود. 

دمای پهنه آبی ناحیه نینو 3.4 طی هفته های اخیر (24-17 خرداد 1395) معادل 0.1+ درجه سلسیوس نسبت به مقادیر نرمال انحراف را نشان داد. این در حالی ست که طی چهار هفته اخیر (27 اردیبهشت لغایت 24 خرداد 1395) نابهنجاری دمای سطح آب دریا در بخش حاره در نزیکی خط روز گردان (Date Line)، شرق اقیانوس هند و غرب اقیانوس اطلس فراتر از نرمال و در شرق اقیانوس آرام نزدیک تا کمتر از نرمال بوده است. 

این شرایط بیانگر حاکمیت نابهنجاری SST فراتر از نرمال بر روی مرکز اقیانوس آرام و در مقابل گسترش غربسوی نابهنجاری های منفی (سرمایش) در شرق اقیانوس می باشد.

 بر اساس نقشه های پیش یابی نابهنجاری SST جهانی طی  سری زمانی 3 ماهه ( تیر لغایت شهریور 1395) بیانگر حضور نابهنجاری SST سردتر از نرمال در شرق و مرکز حاره اقیانوس آرام می باشد. همچنین در پاسخ به اضمحلال پدیده گرمایشی El nino، روند سرمایش آبهای اقیانوس هند تداوم داشته و این سرد شدن منتج به ظاهر شدن نابهنجاری منفی SST در پهنه غربی اقیانوس هند طی سه ماهه یاد شده خواهد شد. 

 همانطور که در نقشه های ذیل مشاهده می نمائید، نواحی که با رنگ آبی مشخص شده اند مناطقی با نابهنجاری منفی SST و نواحی با رنگ زرد - نارنجی مناطقی با نابهنجاری مثبت SST می باشد. طی سه ماهه تابستان 1395 گسترش نواحی با نابهنجاری منفی SST از شرق تا مرکز حاره اقیانوس آرام پیش بینی می گردد که بطوری که طی اواسط تابستان 1395 ناحیه نابهنجاری با محدوده 1.5- الی 2.0- درجه سلسیوس بر روی بخش شرق ـ مرکزی استقرار خواهد داشت این شرایط وقوع پدیده لانینا نوع هیبرید (Hybrid / East Central Based Lanina) را نشان می دهد.  

در پهنه آبی اقیانوس هند مشاهده می گردد طی تابستان 1395 بر روی بخش های غرب اقیانوس تجمع آب های با نابهنجاری SST‌ سردتر از نرمال دیده می شود این در حالی ست در پهنه شرقی آن، خلیج بنگال و دریای عرب حضور آب های با نابهنجاری SST گرمتر از نرمال  حاکم خواهد بود. 

وضعیت مذکور وقوع فاز سرد انسو (لانینا) به همراه فاز منفی شاخص IOD اقیانوس هند را طی تابستان 1395 نشان می دهد. این شرایط منجر به افزایش بارش های موسمی جنوب شرق ایران طی تابستان 1395 می گردد. همچنین تثبیت این شرایط منجر به الگوهای نابهنجاری فشاری بر روی جنوب غرب آسیا و استمرار طولانی تر از نرمال الگوهای تابستانه خواهد شد در نتیجه به نظر می رسد وضعیت پاییز 1395 به شکل دیر راس (با تاخر زمانی) همراه باشد.